Pediatrische zorg 2: commuicatie - Sabrina Sagaert
1. In gesprek met ouders
● Traditionele aanpak hulpverlening
○ Focus lag lang op problemen en oorzaken binnen het gezin.
○ Gesprekken waren probleem-georiënteerd: wat moet veranderen of stoppen.
○ Dit leidde vaak tot weerstand bij ouders, communicatie liep vast.
● Paradigmashift in hulpverlening
○ Nieuwe visie: focus op krachten en hulpbronnen van mensen.
○ Doel: werken aan autonomie, competentie en verbinding vanuit het
perspectief van de cliënt.
○ Voorbeelden van vragen om krachten naar boven te halen:
■ Hoe belemmert het probleem je?
■ Wanneer is het probleem minder aanwezig?
■ Wat heb je al gedaan wat hielp?
■ Hoe kun je een eerste stap zetten?
● Relatieaspect in gesprekken
○ Communicatie is niet alleen inhoudelijk, maar ook relationeel.
○ Eigen referentiekader (waarden, ervaringen, gevoelens) beïnvloedt hoe je
berichten ontvangt.
○ Geen neutrale boodschappen; altijd is er ook een relatieboodschap
(metacommunicatie).
○ Relatie tussen hulpverlener en ouders is minder strikt dan bij arts-patiënt, wat
misverstanden kan geven.
○ Goedbedoelde vragen of raad kunnen verkeerd worden geïnterpreteerd
afhankelijk van de onderlinge verhouding.
2. Levend verlies
● Concept Levend Verlies
○ Term van Manu Keirse voor levenslange rouw bij chronische ziekte/beperking
van een naaste.
○ Het verdriet laait steeds weer op, kan verergeren door de jaren.
○ Verlies kan zijn op meerdere gebieden: kind met beperking, relatiebreuk,
gemis van kleinkinderen etc.
○ Leven met levend verlies is zwaar, vooral rond mijlpalen.
○ Rouwproces is permanent; ouders hebben steeds moed en energie nodig.
○ Tegelijk geeft het ook kracht: creativiteit, doorzettingsvermogen en
assertiviteit groeien.
● Omgaan met levend verlies
○ Blijvende rouw is maatschappelijk vaak onbekend en niet erkend.
○ Ontbreken van rituelen en adequate ondersteuning maakt het zwaar.
○ Emoties (verdriet, boosheid) kunnen levenslang opspelen.
○ Aanvaarding is moeilijk; opstandigheid blijft soms.
○ Mensen met blijvende rouw worden soms onterecht als ‘lastig’ gezien.
○ Blijvende rouw wordt soms verward met PTSS, maar is een voortdurende
reactie op een voortdurend verlies.
○ Paradigmawissel nodig: verlies in een nieuw perspectief zien.
● Primair vs. secundair verlies
1
1. In gesprek met ouders
● Traditionele aanpak hulpverlening
○ Focus lag lang op problemen en oorzaken binnen het gezin.
○ Gesprekken waren probleem-georiënteerd: wat moet veranderen of stoppen.
○ Dit leidde vaak tot weerstand bij ouders, communicatie liep vast.
● Paradigmashift in hulpverlening
○ Nieuwe visie: focus op krachten en hulpbronnen van mensen.
○ Doel: werken aan autonomie, competentie en verbinding vanuit het
perspectief van de cliënt.
○ Voorbeelden van vragen om krachten naar boven te halen:
■ Hoe belemmert het probleem je?
■ Wanneer is het probleem minder aanwezig?
■ Wat heb je al gedaan wat hielp?
■ Hoe kun je een eerste stap zetten?
● Relatieaspect in gesprekken
○ Communicatie is niet alleen inhoudelijk, maar ook relationeel.
○ Eigen referentiekader (waarden, ervaringen, gevoelens) beïnvloedt hoe je
berichten ontvangt.
○ Geen neutrale boodschappen; altijd is er ook een relatieboodschap
(metacommunicatie).
○ Relatie tussen hulpverlener en ouders is minder strikt dan bij arts-patiënt, wat
misverstanden kan geven.
○ Goedbedoelde vragen of raad kunnen verkeerd worden geïnterpreteerd
afhankelijk van de onderlinge verhouding.
2. Levend verlies
● Concept Levend Verlies
○ Term van Manu Keirse voor levenslange rouw bij chronische ziekte/beperking
van een naaste.
○ Het verdriet laait steeds weer op, kan verergeren door de jaren.
○ Verlies kan zijn op meerdere gebieden: kind met beperking, relatiebreuk,
gemis van kleinkinderen etc.
○ Leven met levend verlies is zwaar, vooral rond mijlpalen.
○ Rouwproces is permanent; ouders hebben steeds moed en energie nodig.
○ Tegelijk geeft het ook kracht: creativiteit, doorzettingsvermogen en
assertiviteit groeien.
● Omgaan met levend verlies
○ Blijvende rouw is maatschappelijk vaak onbekend en niet erkend.
○ Ontbreken van rituelen en adequate ondersteuning maakt het zwaar.
○ Emoties (verdriet, boosheid) kunnen levenslang opspelen.
○ Aanvaarding is moeilijk; opstandigheid blijft soms.
○ Mensen met blijvende rouw worden soms onterecht als ‘lastig’ gezien.
○ Blijvende rouw wordt soms verward met PTSS, maar is een voortdurende
reactie op een voortdurend verlies.
○ Paradigmawissel nodig: verlies in een nieuw perspectief zien.
● Primair vs. secundair verlies
1
