Media, Macht & Samenleving
H1 Introductie-les
Introductie
Wat betekent leven zonder technologische communicatiemiddelen?
Media collectief geconsumeerd: verbinding/organisatie ts mensen
mediaevent / gezin (dagelijks ritueel)
Dr technologische verandering mediaconsumptie geïndividualiseerd
verandering structuur samenl-gezin + band met media
Hoe verkiezingen organiseren media nodig die structureren + sterke journalistiek
Hoe maats verbinding rol media: dichter brengen, media/sportevents, series, gesprekken aangaan
Hoe sociaal leven organiseren afspreken, events
Structuur/werking media begrijpen om hedendaagse samenl te begrijpen
infrastructurele rol = voorwaarde om ons te organiseren (zoals water/stroom netwerk)
materiele structuur nodig om media te consumeren: energie + materiaal + arbeid (zien we ni)
op schermen = front-end + achter de schermen = backends
Grote prive bedrijven eigenaar v kabelinfrastructuur essentieel vr sociaal leven te onderhouden
(datakabels ingezet als oorlogswapen: sabotage)
Stijging mobiel dataverkeer
Ni consumptie/schermtijd mr steeds complexer Ai vraagt veel dataverkeer = energie
Media
Waarover praten we
NIET “de media” complexe verzameling: veel vers mensen/visies/taken welke media
Media (medium mv) = technologisch com-middel, info/inhoud distribueren nr groot publiek
(krant, film, radio, tv)
Sterk gedigitaliseerd info/com-inhoud verzamelen, opslaan, verwerken, distribueren
losgekomen v dragers (cd, platen): data via pc verwerkt tot iets om te consumeren
Sterk gedataficeerd verwerkt data over wie wij zn/gedrag (advertenties)
automatiseert snel + steeds meer zonder menselijke interventie
2 componenten
1 Inhoudelijke component symbolische/betekenis gevende inhoud (zien, nieuws, serie)
representeert wereld op specifieke manier (keuzes programmamakers/journalisten…)
2 Materiële component (vaak onzichtbaar) technologisch, organisatorisch, infrastructureel
(datamasten, water verkoeling, koude gebieden)
Nieuwe dragers media-inhoud = nieuwe manieren om media te produceren/distribueren
= nieuwe mediaorganisaties
media spelers zo groot/dominant: monopolie posities: organiseren cultuur/media
bewust v nieuwe betekenis, vragen oproepen connectie met mensen ah verliezen: toondoof
Vl media bedrijven versmacht in concurrentie v grote sociale media spelers – structuur en werking
volledig veranderd (hoe media tot bij ons komt) + schermtijd wegnemen v klassieke scherm
,Media, Macht & Samenleving
Evolutie
20eE – Massamedia – Elektrificatie
Met industrialisering (elektrificatie) + urbanisering (nr stad), werkdag 9-5, savonds ontspanning
Moderne media-industrie krijgt vorm
Media centraal in alledaagse leven in massamaatschappijen: veel mensen op beperkte opp
Media-instituten belangrijk in pol/eco organisatie samenl
Laat 20eE – Digitale media + digitalisering
Media: info opslaan, distribueren, verwerken, manipuleren
1990 internet als open com dienst: ni commercieel
Begin 21e E – Internet ontwikkelt tot participatieve netwerk omgeving
Participatieve netwerkomgeving: consument + producent
ook data produceren (gebruikt dr media industrie)
Commercialisering + gedomineerd dr grote digitale platvormen
(georganiseerde/gestructureerde toegangspoort tot ooit vrije media)
Schermtijd
Smartphone internet: participatieve/data-gedreven infrastructuur altijd/overal media consumeren
Covid stijging ni mr hersteld: nieuwe gewoontes, 3u/dag stabiliseert (meest grote platvormspelers)
Shift massamedia + klassieke instituten (20eE) nr participatieve, data-gedreven media
transformatie vr media zelf + maatschappelijk
Samenleving
Samenleving = verwijst nr hele sociale wereld wrin we bestaan
Patronen v rijkdom, macht, ongelijkheid, sociale instellingen (OH, wet, onderwijssystemen,
religieuze organisaties, commerciële ondernemingen, kleinschalige organisatorische eenheden: gezin)
+ sociale relaties (alledaagse interacties, organisatie v vers sociale groepen/categorieën v
differentiatie: klasse/etniciteit/gender: ni ied zelfde start) wrbinnen relatief grote groep mensen leeft
Structuren samenl gevestigde hiërarchieën v rijkdom, macht, controle vormen met sociale
instellingen complexe geheel v structuren wrin sociale relaties w beleefd
Menselijke agency = vermogen tot zelfbeschikking: gevestigde structuren in vraag stellen, mogelijkheid
vrij te bewegen = individuele vrijheid
organisaties (lgtbq, blm) oproepen om te strijden tegen patronen gebaseerd op ongelijkheid
Media op alle niveaus samenl belangrijke rol deel v dominante structuur samenl (wrin
verhoudingen rijkdom, macht, ongelijkheid w bepaald) + maar media faciliteren ook agency door
democratische controle (onafhankelijke journalistiek), zelfexpressie/ontplooiing/presentatie
Moeilijke relatie structurele macht >< agency: zelfontplooiing
,Media, Macht & Samenleving
Macht
Relatie media-macht capaciteit media om info/communicatie te controleren (geeft media macht)
bijzondere maatschappelijke rol/verantwoordelijkheid
2 dominante denkmanieren over relatie media-samenl + macht
media
1 Media als vormgever vd samenl
Rechtstreekse invloed op samenleving
Positief beïnvloeden klimaat
Negatief beïnvloeden gewelddadigere samenl
Extreem rechtse partij aan discussietafel basiswaarden (mensenrechten) ni respecteren: onmogelijk
als gelijke democratische partij behandelen
2 Media als spiegel
Kritische vragen stellen, vertegenwoordiging, moeten aanwezig zn
als media spiegel (open vester) samenl: vertegenwoordigt groot deel mensen
Discussie welke rol moet media spelen
mediabedrijven waarden voorop stellen, hier staan wij vr >< reflecteren samenl
MYTHE we laten ied toe, veel mensen stemmen er op journalist/media maker moeilijk objectief,
niets is neutraal ni nodig/schadelijk
Waarachtig (spreken volgens feiten, ni verdraaien) + Transparantie (verhaal brengen uit bep
perspectief, duidelijk maken dat positie ni neutraal is) belangrijker dan pure neutraliteit
Representatie
Nooit neutraal ied maakt keuzes, gn spiegel mr vervaagde reeks representaties v wereld
selecteren, presenteren, structureren, vormgeven
3 Circulair model relatie media-samenl
Zowel spiegel als vormgever nog altijd ni volledig
complexiteit actoren: instituten/org betrokken bij maken media
Centrale actoren in media, macht, samenl
- Media
- Samenl
- Media-industrie organisatie media in bedrijven, publieke opdracht/omroep (vrt) of
commercieel, klassieke/digitale mediabedrijven
- Media gebruikers + publieken individuen, groepen, gemeenschappen die media
consumeren/gebruiken, kijkers, luisteraars, gebruikers v participatieve com-diensten
- Media beleid structuur/werking media organiseren zodat ze bep maats belangen dienen,
bepaald dr politici/relaties/burgers
Connecties ku maken
, Media, Macht & Samenleving
H1 Introductie-les
Introductie
Wat betekent leven zonder technologische communicatiemiddelen?
Media collectief geconsumeerd: verbinding/organisatie ts mensen
mediaevent / gezin (dagelijks ritueel)
Dr technologische verandering mediaconsumptie geïndividualiseerd
verandering structuur samenl-gezin + band met media
Hoe verkiezingen organiseren media nodig die structureren + sterke journalistiek
Hoe maats verbinding rol media: dichter brengen, media/sportevents, series, gesprekken aangaan
Hoe sociaal leven organiseren afspreken, events
Structuur/werking media begrijpen om hedendaagse samenl te begrijpen
infrastructurele rol = voorwaarde om ons te organiseren (zoals water/stroom netwerk)
materiele structuur nodig om media te consumeren: energie + materiaal + arbeid (zien we ni)
op schermen = front-end + achter de schermen = backends
Grote prive bedrijven eigenaar v kabelinfrastructuur essentieel vr sociaal leven te onderhouden
(datakabels ingezet als oorlogswapen: sabotage)
Stijging mobiel dataverkeer
Ni consumptie/schermtijd mr steeds complexer Ai vraagt veel dataverkeer = energie
Media
Waarover praten we
NIET “de media” complexe verzameling: veel vers mensen/visies/taken welke media
Media (medium mv) = technologisch com-middel, info/inhoud distribueren nr groot publiek
(krant, film, radio, tv)
Sterk gedigitaliseerd info/com-inhoud verzamelen, opslaan, verwerken, distribueren
losgekomen v dragers (cd, platen): data via pc verwerkt tot iets om te consumeren
Sterk gedataficeerd verwerkt data over wie wij zn/gedrag (advertenties)
automatiseert snel + steeds meer zonder menselijke interventie
2 componenten
1 Inhoudelijke component symbolische/betekenis gevende inhoud (zien, nieuws, serie)
representeert wereld op specifieke manier (keuzes programmamakers/journalisten…)
2 Materiële component (vaak onzichtbaar) technologisch, organisatorisch, infrastructureel
(datamasten, water verkoeling, koude gebieden)
Nieuwe dragers media-inhoud = nieuwe manieren om media te produceren/distribueren
= nieuwe mediaorganisaties
media spelers zo groot/dominant: monopolie posities: organiseren cultuur/media
bewust v nieuwe betekenis, vragen oproepen connectie met mensen ah verliezen: toondoof
Vl media bedrijven versmacht in concurrentie v grote sociale media spelers – structuur en werking
volledig veranderd (hoe media tot bij ons komt) + schermtijd wegnemen v klassieke scherm
,Media, Macht & Samenleving
Evolutie
20eE – Massamedia – Elektrificatie
Met industrialisering (elektrificatie) + urbanisering (nr stad), werkdag 9-5, savonds ontspanning
Moderne media-industrie krijgt vorm
Media centraal in alledaagse leven in massamaatschappijen: veel mensen op beperkte opp
Media-instituten belangrijk in pol/eco organisatie samenl
Laat 20eE – Digitale media + digitalisering
Media: info opslaan, distribueren, verwerken, manipuleren
1990 internet als open com dienst: ni commercieel
Begin 21e E – Internet ontwikkelt tot participatieve netwerk omgeving
Participatieve netwerkomgeving: consument + producent
ook data produceren (gebruikt dr media industrie)
Commercialisering + gedomineerd dr grote digitale platvormen
(georganiseerde/gestructureerde toegangspoort tot ooit vrije media)
Schermtijd
Smartphone internet: participatieve/data-gedreven infrastructuur altijd/overal media consumeren
Covid stijging ni mr hersteld: nieuwe gewoontes, 3u/dag stabiliseert (meest grote platvormspelers)
Shift massamedia + klassieke instituten (20eE) nr participatieve, data-gedreven media
transformatie vr media zelf + maatschappelijk
Samenleving
Samenleving = verwijst nr hele sociale wereld wrin we bestaan
Patronen v rijkdom, macht, ongelijkheid, sociale instellingen (OH, wet, onderwijssystemen,
religieuze organisaties, commerciële ondernemingen, kleinschalige organisatorische eenheden: gezin)
+ sociale relaties (alledaagse interacties, organisatie v vers sociale groepen/categorieën v
differentiatie: klasse/etniciteit/gender: ni ied zelfde start) wrbinnen relatief grote groep mensen leeft
Structuren samenl gevestigde hiërarchieën v rijkdom, macht, controle vormen met sociale
instellingen complexe geheel v structuren wrin sociale relaties w beleefd
Menselijke agency = vermogen tot zelfbeschikking: gevestigde structuren in vraag stellen, mogelijkheid
vrij te bewegen = individuele vrijheid
organisaties (lgtbq, blm) oproepen om te strijden tegen patronen gebaseerd op ongelijkheid
Media op alle niveaus samenl belangrijke rol deel v dominante structuur samenl (wrin
verhoudingen rijkdom, macht, ongelijkheid w bepaald) + maar media faciliteren ook agency door
democratische controle (onafhankelijke journalistiek), zelfexpressie/ontplooiing/presentatie
Moeilijke relatie structurele macht >< agency: zelfontplooiing
,Media, Macht & Samenleving
Macht
Relatie media-macht capaciteit media om info/communicatie te controleren (geeft media macht)
bijzondere maatschappelijke rol/verantwoordelijkheid
2 dominante denkmanieren over relatie media-samenl + macht
media
1 Media als vormgever vd samenl
Rechtstreekse invloed op samenleving
Positief beïnvloeden klimaat
Negatief beïnvloeden gewelddadigere samenl
Extreem rechtse partij aan discussietafel basiswaarden (mensenrechten) ni respecteren: onmogelijk
als gelijke democratische partij behandelen
2 Media als spiegel
Kritische vragen stellen, vertegenwoordiging, moeten aanwezig zn
als media spiegel (open vester) samenl: vertegenwoordigt groot deel mensen
Discussie welke rol moet media spelen
mediabedrijven waarden voorop stellen, hier staan wij vr >< reflecteren samenl
MYTHE we laten ied toe, veel mensen stemmen er op journalist/media maker moeilijk objectief,
niets is neutraal ni nodig/schadelijk
Waarachtig (spreken volgens feiten, ni verdraaien) + Transparantie (verhaal brengen uit bep
perspectief, duidelijk maken dat positie ni neutraal is) belangrijker dan pure neutraliteit
Representatie
Nooit neutraal ied maakt keuzes, gn spiegel mr vervaagde reeks representaties v wereld
selecteren, presenteren, structureren, vormgeven
3 Circulair model relatie media-samenl
Zowel spiegel als vormgever nog altijd ni volledig
complexiteit actoren: instituten/org betrokken bij maken media
Centrale actoren in media, macht, samenl
- Media
- Samenl
- Media-industrie organisatie media in bedrijven, publieke opdracht/omroep (vrt) of
commercieel, klassieke/digitale mediabedrijven
- Media gebruikers + publieken individuen, groepen, gemeenschappen die media
consumeren/gebruiken, kijkers, luisteraars, gebruikers v participatieve com-diensten
- Media beleid structuur/werking media organiseren zodat ze bep maats belangen dienen,
bepaald dr politici/relaties/burgers
Connecties ku maken
, Media, Macht & Samenleving
