Macroscopische anatomie 1
Anterolaterale buikwand
Subcutane fascie buikwand
• Camper fascie = oppervlakkig & vettig
• Scarpa fascie = diep & membraneus
Buikspieren
• M. rectus abdominis met intersectiones tendinae (= pees onderbrekingen)
• M. obliquus externus abdominis
• M. obliquus internus abdominis
• M. transversus abdominis
De 3 laterale buikwandspieren hebben aponeuroses (doorgaan in peesplaat) à rectusschede:
voorste (externus & buitenste internus) & achterste wand (binnenste internus & transversus)
X
3 lijnen:
• Linea alba = in het midden
• Linea seminlunaris = halve maan
• Linea arcuata Douglasi = voorwand rectusschede van bovenkant (ribbenkast) naar beneden
(os pubis). De achterwand houdt op bij ongeveer 1/3 tussen navel en os pubis bij deze lijn.
Aponeurosen van de laterale buikwandspieren verschillen ook boven en onder deze lijn:
Boven Onder
Bloedvaten
Deze bloedvaten lopen dorsaal van/ingebed in m. rectus abdominis
• Arteria Epigastrica inferior = uit a. iliaca externa à omhoog
• Vena epigastrica inferior à v. iliaca externa
• Arteria epigastrica superior = uit a. thoracica interna (aftakking a. subclavia) à omlaag
• Vena epigastrica superior à v. thoracica interna
Zenuwen
Spinale zenuwen thoracaal à intercostale zenuwen (T1-T11) à thoracoabdominale zenuwen
(T7-T11) = lopen tussen spierlagen van de buikwand (m. transversus & internus)
• Anteriore huidtakken = huid anterieur
• Laterale huidtakken = huid lateraal
à innerveren huid en spieren buikwand
Ligamentum inguinale
,Vrouwelijke genitalia
Inwendige vrouwelijke genitalia
- Uterus
- Fundus uterus
- Cervix uteri
- Portio vaginalis cervicis
- Fornix vaginae
- Fimbriae
- Tuba uterina: infundibulum, ampulla & isthmus
- Ovarium
- Vagina
Uitwendige Vrouwelijke genitalia
- Vulva
- Clitoris
- Crura clitoris
- Bulbus vestibuli
- Mons pubis
- Labium majus/minus
- Glandulae vestibularis major (Bartholini)
- Ductus paraurethrales (Skene)
Ligamenten
- Lig. Suspensorium ovarii – bevat a/v ovarica
- Lig. Ovarii proprium
- Lig teres uteri (lig rotundum) à lieskanaal
- Lig cardinale (lig transversum cervicis) – bevat a/v uterina
- Lig rectouterinum (lig sacrouterina)
Peritoneale plooien rondom inwendige genitalia
- Lig latum (‘broad ligament’): mesosalpinx (tuba), mesovarium (ovarium) & mesometrium
Holten
- Excavatio recto-uterina (cavum douglasi) = rectum-uterus
- Excavatio vesico-uterina = blaas-uterus
Bloedvaten
- A. uterina over ureter (water onder de brug)
- A. ovarica – directe aftakking aorta
- V. ovarica
Anteflexie vs Anteversie
Anteversie = volledig naar voren (door lig teres uteri)
Anteflexie = tov cervix naar voren
,Autonome zenuwstelsel en pijn
Gerefereerde pijn
- Dermatoom à spinale zenuw à achterhoorn – sensibele vezels in somatische zenuwen
- Kan gepaard gaan met allodynie (normale prikkels zijn pijnlijk)
- Viscerosomatisch
- Somato-somatisch = gerefereerde pijn door n. phrenicus (somatisch)
Boven pijnlijn: Orgaan à periarteriële plexi à prevertebrale plexi en ganglia à splanchnische
zenuw à truncus sympathicus à ramus communicans albus à intercostale zenuw à spinale
zenuw à achterhoorn
Sensibele vezels meelopend met sympathische zenuwen
Onder pijnlijn: Orgaan à periarteriële plexi à plexus hypogastricus inferior à pelviene
splanchnische zenuw à n. sacralis (S2-S4) à achterhoorn (S2-S4)
Sensibele vezels meelopend met parasympathische zenuwen
Galblaas/organen tegen diafragma: orgaan en/of diafragma à n. phrenicus à achterhoorn (C3-C5)
Sensibele vezels in somatische zenuwen
Rompwand/pariëtale peritoneum: huid in darmatoom à spinale zenuw à achterhoorn
Sensibele vezels in somatische zenuwen
Sympathische/parasympathische zenuwen = bevatten ook sensibele vezels
Termen
Spinale zenuw = segmentale zenuwen
Sacrale splanchnische zenuwen (sympathisch)
Pelviene splanchnische zenuwen (parasympathisch)
Checklist
Thorax
• Rompwandzenuw: T1-L1
• N. intercostalis: T1-T11à thoracoabdominale zenuwen: T7-T11
Abdomen
• Nervus subcostalis = T12
• Plexus lumbalis = L1 tm L4
o Nervus iliohypogastricus
o Nervus ilioinguinalis
o Nervus cutaneus femoris lateralis
o Nervus femoralis
o Nervus obturatorius
o Nervus genitofemoralis (genitale & femorale tak)
o Truncus lumbosacralis
Pelvis
• Plexus sacralis (L4-S4) à nn. Sacralis
o N. ischiadicus
o N. pudendus
Parasympathisch: n. laryngeus recurrens
, ]
Nier en ureter: lumbale & thoracale splanchnische zenuwen
Penis/clitoris sympathisch: n. pudendus
Somatisch: n. pudendus & n. phrenicus à ook pijn via hier
Anterolaterale buikwand
Subcutane fascie buikwand
• Camper fascie = oppervlakkig & vettig
• Scarpa fascie = diep & membraneus
Buikspieren
• M. rectus abdominis met intersectiones tendinae (= pees onderbrekingen)
• M. obliquus externus abdominis
• M. obliquus internus abdominis
• M. transversus abdominis
De 3 laterale buikwandspieren hebben aponeuroses (doorgaan in peesplaat) à rectusschede:
voorste (externus & buitenste internus) & achterste wand (binnenste internus & transversus)
X
3 lijnen:
• Linea alba = in het midden
• Linea seminlunaris = halve maan
• Linea arcuata Douglasi = voorwand rectusschede van bovenkant (ribbenkast) naar beneden
(os pubis). De achterwand houdt op bij ongeveer 1/3 tussen navel en os pubis bij deze lijn.
Aponeurosen van de laterale buikwandspieren verschillen ook boven en onder deze lijn:
Boven Onder
Bloedvaten
Deze bloedvaten lopen dorsaal van/ingebed in m. rectus abdominis
• Arteria Epigastrica inferior = uit a. iliaca externa à omhoog
• Vena epigastrica inferior à v. iliaca externa
• Arteria epigastrica superior = uit a. thoracica interna (aftakking a. subclavia) à omlaag
• Vena epigastrica superior à v. thoracica interna
Zenuwen
Spinale zenuwen thoracaal à intercostale zenuwen (T1-T11) à thoracoabdominale zenuwen
(T7-T11) = lopen tussen spierlagen van de buikwand (m. transversus & internus)
• Anteriore huidtakken = huid anterieur
• Laterale huidtakken = huid lateraal
à innerveren huid en spieren buikwand
Ligamentum inguinale
,Vrouwelijke genitalia
Inwendige vrouwelijke genitalia
- Uterus
- Fundus uterus
- Cervix uteri
- Portio vaginalis cervicis
- Fornix vaginae
- Fimbriae
- Tuba uterina: infundibulum, ampulla & isthmus
- Ovarium
- Vagina
Uitwendige Vrouwelijke genitalia
- Vulva
- Clitoris
- Crura clitoris
- Bulbus vestibuli
- Mons pubis
- Labium majus/minus
- Glandulae vestibularis major (Bartholini)
- Ductus paraurethrales (Skene)
Ligamenten
- Lig. Suspensorium ovarii – bevat a/v ovarica
- Lig. Ovarii proprium
- Lig teres uteri (lig rotundum) à lieskanaal
- Lig cardinale (lig transversum cervicis) – bevat a/v uterina
- Lig rectouterinum (lig sacrouterina)
Peritoneale plooien rondom inwendige genitalia
- Lig latum (‘broad ligament’): mesosalpinx (tuba), mesovarium (ovarium) & mesometrium
Holten
- Excavatio recto-uterina (cavum douglasi) = rectum-uterus
- Excavatio vesico-uterina = blaas-uterus
Bloedvaten
- A. uterina over ureter (water onder de brug)
- A. ovarica – directe aftakking aorta
- V. ovarica
Anteflexie vs Anteversie
Anteversie = volledig naar voren (door lig teres uteri)
Anteflexie = tov cervix naar voren
,Autonome zenuwstelsel en pijn
Gerefereerde pijn
- Dermatoom à spinale zenuw à achterhoorn – sensibele vezels in somatische zenuwen
- Kan gepaard gaan met allodynie (normale prikkels zijn pijnlijk)
- Viscerosomatisch
- Somato-somatisch = gerefereerde pijn door n. phrenicus (somatisch)
Boven pijnlijn: Orgaan à periarteriële plexi à prevertebrale plexi en ganglia à splanchnische
zenuw à truncus sympathicus à ramus communicans albus à intercostale zenuw à spinale
zenuw à achterhoorn
Sensibele vezels meelopend met sympathische zenuwen
Onder pijnlijn: Orgaan à periarteriële plexi à plexus hypogastricus inferior à pelviene
splanchnische zenuw à n. sacralis (S2-S4) à achterhoorn (S2-S4)
Sensibele vezels meelopend met parasympathische zenuwen
Galblaas/organen tegen diafragma: orgaan en/of diafragma à n. phrenicus à achterhoorn (C3-C5)
Sensibele vezels in somatische zenuwen
Rompwand/pariëtale peritoneum: huid in darmatoom à spinale zenuw à achterhoorn
Sensibele vezels in somatische zenuwen
Sympathische/parasympathische zenuwen = bevatten ook sensibele vezels
Termen
Spinale zenuw = segmentale zenuwen
Sacrale splanchnische zenuwen (sympathisch)
Pelviene splanchnische zenuwen (parasympathisch)
Checklist
Thorax
• Rompwandzenuw: T1-L1
• N. intercostalis: T1-T11à thoracoabdominale zenuwen: T7-T11
Abdomen
• Nervus subcostalis = T12
• Plexus lumbalis = L1 tm L4
o Nervus iliohypogastricus
o Nervus ilioinguinalis
o Nervus cutaneus femoris lateralis
o Nervus femoralis
o Nervus obturatorius
o Nervus genitofemoralis (genitale & femorale tak)
o Truncus lumbosacralis
Pelvis
• Plexus sacralis (L4-S4) à nn. Sacralis
o N. ischiadicus
o N. pudendus
Parasympathisch: n. laryngeus recurrens
, ]
Nier en ureter: lumbale & thoracale splanchnische zenuwen
Penis/clitoris sympathisch: n. pudendus
Somatisch: n. pudendus & n. phrenicus à ook pijn via hier
