Fusies & Overnames en Joint Ventures
Literatuur
Week 1 – Overnamestructuren en herstructureringsmethoden; juridische fusie en
splitsing.
Van Schilfgaarde, ‘Van de BV en de NV’, H14 nrs. 128, 129, 131, 132 en 133.
Hoe groter de markt hoe groter de onderneming moet zijn om de markt te bestrijken. In de
afgelopen decennia heeft dit geleid tot een groot aantal fusies en overnames. Met fusie i.d.z.v.
Boek 2 wordt de rechtshandeling bedoeld die volledige juridische samensmelting van twee of
meer rechtspersonen teweegbrengt (de juridische fusie). Fusiemethoden die niet vallen onder
de juridische fusie zijn de bedrijfsfusie en de aandelenfusie.
Nr. 128 – Bedrijfsfusie
Het kenmerk van de bedrijfsfusie is dat een van de fusiepartners, vennootschap A (de
overnemende vennootschap), van de ander, vennootschap B, diens bedrijf overneemt. Dit kan
gebeuren tegen bijv. betaling in contanten of tegen uitgifte van aandelen.
Een bezwaar tegen deze methode is het groot aantal handelingen dat moet worden verricht:
alle activa en passiva van vennootschap B moeten op ieder van die activa en passiva door de
wet voorgeschreven wijze aan vennootschap A worden overgedragen (daarom ook wel activa-
passiva-transactie). Werken de crediteuren niet mee dan blijft vennootschap B naast A
aansprakelijk (art. 3:155 BW). Ook voor eventuele contractsovernames is de medewerking
van de wederpartij vereist (art. 6:159 BW).
Een voordeel is dat de overnemende vennootschap voor wat betreft de activa en passiva
selectief te werk kan gaan (cherry picking). Gaat deze selectie echt zo ver dan kan men op een
gegeven moment niet meer van een bedrijfsfusie spreken.
Voor wat betreft de positie van de werknemers zijn bij de bedrijfsfusie art. 7:662 BW e.v. van
belang. Ex art. 7:663 BW gaan door overgang van een onderneming rechten en verplichtingen
uit de arbeidsovereenkomst van rechtswege over op de verkrijger. Dit geldt i.b. ook voor de
bestuurder/arbeider (HR 8 oktober 1993) en geldt ook bij overgang van een deel van de
onderneming. Zijn er ondernemingsraden in casu, dan dienen zij in de gelegenheid te worden
gesteld advies uit te brengen ex art. 25 WOR. Ook is de fusiecode van toepassing.
Nr. 129 – Aandelenfusie
Het kenmerk van deze fusie is dat vennootschap A de aandelen van vennootschap B
overneemt of dat een door A en B gezamenlijk opgerichte vennootschap C (de
gemeenschappelijke holding) de aandelen van zowel A als B overneemt. Ook dit kan
gebeuren tegen bijv. betaling in contanten of tegen uitgifte van aandelen.
In het geval waarin A de aandelen van B overneemt blijven de activa en passiva van B waar
zij zijn; namelijk bij B; partijen bij de overeenkomst zijn niet A en B, maar A en de
individuele aandeelhouders van B. In de praktijk is de stem van het bestuur van B echter van
groot gewicht.
,Deze vorm van fusie is eenvoudiger dan de bedrijfsfusie. Alle rechten en verplichtingen van B
blijven ten name van B (vaak zal B ook als dochtermaatschappij binnen het concern van A
blijven functioneren). Voor zover nodig is dat de rechten en verplichtingen uiteindelijk aan A
worden overgedragen kan dit geleidelijk geschieden, waarmee veel fouten en organisatorische
moeilijkheden worden vermeden. Dit alles geldt ook voor de gemeenschappelijke holding.
Complicaties kunnen zich voordoen wanneer de statuten een blokkeringsregeling bevatten of
wanneer de zeggenschap grotendeels berust bij prioriteitsaandeelhouders.
Een aandelenfusie is eenvoudiger dan een bedrijfsfusie, omdat alleen aandelen worden
overgedragen. Zo is i.b. geen toestemming nodig van een contractspartij bij een overeenkomst
met de overgenomen vennootschap (denk wel aan in praktijkvoorkomende change of control).
Een aandelenfusie heeft ook bezwaren; de positie van de minderheidsaandeelhouder kan
hachelijk zijn. A kan als grootaandeelhouder van B geneigd zijn B te beschouwen als
onderdeel van het concern A en weinig belangstelling hebben voor de bijzondere belangen
van de overblijvende aandeelhouders van B. Ook kan de overnemende vennootschap, die alle
aandelen wil verwerven, daarin vaak niet slagen, omdat sommige aandeelhouders onvindbaar
of inwillig zijn.
Met betrekking tot de werknemers geldt het volgende. Neemt A niet het bedrijf van B maar de
aandelen over, blijft formeel het bedrijf in handen van B, met wie de arbeidsovereenkomsten
zijn gesloten. Dit blijft zo en art. 7:662 BW e.v. is n.v.t. Wat betreft de OR, geldt i.b. art. 25
WOR. Ook is de fusiecode van toepassing.
Nr. 131 – Juridische fusie
1. Kenmerken
Een juridische fusie is een bijzondere, wettelijk geregelde, bij notariële akte tot stand
komende meerzijdige rechtshandeling, die een volledige juridische samensmelting
teweegbrengt. Bij deze fusie zijn ten minste twee rechtspersonen betrokken. De wet gebruikt
de term ‘verkrijgende’ en ‘verdwijnende’ rechtspersoon. Er is steeds maar één verkrijgende
rechtspersoon die met een of meer verdwijnende rechtspersonen de fusiehandeling verricht.
De hoofdregel is dat rechtspersonen alleen kunnen fuseren met rechtspersonen die dezelfde
rechtsvorm hebben (BV en NV worden als hetzelfde beschouwd).
De belangrijkste kenmerken van de juridische fusie zijn:
- Het vermogen van de verdwijnende vennootschappen gaat onder algemene titel over
op de verkrijgende vennootschap (art. 2:309 BW). Bij veel herstructureringen is dit
(naast fiscale redenen) de reden om het instrument van de juridische fusie te
gebruiken. De voor een vermogensbestanddeel door de wet voorgeschreven
leveringsvereisten die voor een overgang onder bijzondere titel gelden zijn namelijk
n.v.t. Let op: alleen vermogen kan overgaan (persoonlijke overeenkomsten en rechten
niet).
- De verdwijnende vennootschappen houden op te bestaan (art. 2:311 lid 1).
- De aandeelhouders van de verdwijnende vennootschappen worden aandeelhouder van
de verkrijgende vennootschap (art. 2:311 lid 2). Hier bestaan enkele uitzonderingen.
Zie allereerst art. 2:333 lid 1 jo. 2:235 lid 4 (moeder-dochter-fusie). Zie ook art. 2:311
lid 2 jo. 2:325 lid 2 (indien een aandeelhouder van verdwijnende vennootschap geen
recht op enkel aandeel). Zie ten slotte art. 2:236 sub d.
,2. Totstandkoming
Een juridische fusie begint met een door de besturen van de te fuseren vennootschappen
opgesteld voorstel tot fusie (art. 2:236). Het besluit tot fusie mag niet afwijken van het
fusievoorstel (art. 2:237 lid 1), dus is het verstandig om alleen de door de wet voorgeschreven
gegevens op te nemen in het fusievoorstel. Wordt een nieuwe vennootschap opgericht dan
moet het voorstel het ontwerp van de AvO bevatten (art. 2:312). Fungeert een bestaande
vennootschap als verkrijgende vennootschap, dan worden naar alle waarschijnlijkheid de
statuten gewijzigd. Het ontwerp voor de wijziging moet dan in het voorstel worden
opgenomen. Het fusievoorstel moet worden getekend door alle bestuurders (als lid v/h
orgaan) van elke fuserende vennootschap. Het voorstel moet zijn goedgekeurd door de RvC
en door de commissarissen worden ondertekend (art. 2:312 lid 4).
De wet spreekt van een voorstel tot fusie. Het gaat inderdaad om een voorstel van de besturen
aan de AVA’s van de te fuseren vennootschappen. Het bestuur geeft daarbij toelichting waar
bepaalde eisen aan verbonden zijn (art. 2:313 lid 1 jo. 2:237). Ook de verklaring en het
verslag van de accountant zijn van belang.
Het fusievoorstel wordt samen met de accountantsverklaringen, de laatste drie jaarrekeningen
en de andere in art. 2:314 genoemde stukken ten kantore van de vennootschap en bij het
handelsregister neergelegd. Op zijn vroegst na verloop van een maand kunnen vervolgens de
AVA’s tot fusie besluiten met inachtneming van de in art. 2:230 lid 1 genoemde meerderheid
en de verdere in art. 2:317 en 2:330 genoemde bijzonderheden. Een afwijking wordt geboden
door art. 2:331 lid 1: tenzij de statuten anders bepalen kan een verkrijgende vennootschap bij
bestuursbesluit tot fusie besluiten. Voor acquisities d.m.v. een juridische fusie is dus geen
besluit van de AVA vereist. Ook het bepaalde in art. 2:333 lid 1 en 2 is interessant.
Is de fusie eenmaal vastgelegd in een notariële akte dan is nietigheid van rechtswege
uitgesloten. Vernietiging is nog mogelijk, maar alleen op de in art. 2:323 lid 1 genoemde
gronden en binnen een periode van zes maanden.
Wat betreft de werknemers, vakbonden en de OR’en geldt het volgende. Rechten en
verplichtingen uit de arbeidsovereenkomsten gaan van rechtswege over op de verkrijgende
vennootschap (art. 2:309). Daar waar de fusie gekwalificeerd kan worden als overgang van
een onderneming zijn art. 7:662 BW e.v. van toepassing. Ook de fusiecode is van toepassing.
Ook de adviezen van de ondernemingsraden moeten worden ingewonnen ex art. 25 WOR.
Nr. 132 – Splitsing
Tegenover de fusie staat de juridische splitsing. Ex art. 2:334a kan splitsing een ‘zuivere
splitsing’ of een ‘afsplitsing’ zijn:
- Zuivere splitsing: de splitsende rechtspersoon houdt op te bestaan. Zijn gehele
vermogen gaat i.b. onder algemene titel over op twee of meer andere rechtspersonen
die reeds bestaan of bij de splitsing worden opgericht.
- Afsplitsing: de splitsende rechtspersoon blijft bestaan. Over het algemeen gaat slechts
een gedeelte van zijn vermogen onder algemene titel over (uitzondering: 2:344c lid 2).
De splitsingsprocedure begint met het splitsingsvoorstel dat door alle bestuurders wordt
getekend (2:334f). Het moet zijn goedgekeurd door de RvC en door de commissarissen
worden ondertekend (2:334f lid 4). Daarnaast wordt een toelichting opgesteld (art. 2:334g).
De procedure loopt ongeveer gelijk aan die bij de juridische fusie.
, De hoofdregel is dat de aandeelhouders van de splitsende vennootschap aandeelhouder
worden van alle verkrijgende vennootschappen. Er bestaan hier uitzonderingen op, zoals de
ruziesplitsing ex art. 2:334cc (waarbij een of meer aandeelhouders niet bij alle verkrijgende
vennootschappen aandeelhouder worden) of de driehoekssplitsing ex art. 2:334ii (waarbij de
aandeelhouder van de splitsende vennootschap aandeelhouder wordt van de
groepsmaatschappij van een verkrijgende vennootschap en niet van de verkrijgende
vennootschap.
Ook is bij een splitsing een of meer accountantsverklaringen nodig zijn. Hier kunnen
aandeelhouders in specifieke gevallen van afstappen. Ook voor het overige loopt de regeling
in grote lijnen parallel met die van de juridische fusie: art. 25 WOR en de fusiecode zijn i.b.
van toepassing.
In de praktijk wordt van de juridische splitsing veel gebruikgemaakt om en concern te
herstructureren. Vaak wordt dat gedaan voorafgaande aan een verkoop van een
bedrijfsonderdeel.
Nr. 133 – Grensoverschrijdende juridische fusie en splitsing
Art. 2:308 lid 3 verklaart Titel 7 van toepassing op een fusie tussen een Nederlandse BV of
NV die fuseert met een kapitaalvennootschap naar het recht van een andere lidstaat van de EU
of EER (art. 2:333c lid 1). De afzonderlijke afdeling 3A geeft aanvullende bepalingen voor de
grensoverschrijdende fusie.
Een driehoeksfusie is alleen mogelijk indien de verkrijgende vennootschap en de
groepsmaatschappij hun zetel in Nederland hebben ex art. 2:333c lid 3. Dit volgt niet uit de
Europese richtlijnen; dit heeft Nederland zelf opgesteld.
H. Koster, ‘De Mobiliteitsrichtlijn en het voorstel Wet implementatie richtlijn
grensoverschrijdende omzettingen, fusies en splitsingen doorgelicht’.
1. Inleiding
De Mobiliteitsrichtlijn bevat regels voor de grensoverschrijdende omzetting en juridische
splitsing. Daarnaast herziet deze richtlijn de regels die gelden voor grensoverschrijdende
fusies. Boek 2 kent thans geen regeling voor de grensoverschrijdende omzetting en juridische
splitsing, doch al wel een regeling voor de grensoverschrijdende fusie. Met de
Mobiliteitsrichtlijn is wat betreft de grensoverschrijdende omzetting en splitsing een
belangrijkste stap gezet in de harmonisatie van het vennootschapsrecht op EU-niveau.
2. Waarom kennen we de omzetting, juridische fusie en splitsing?
De auteur noemt drie voordelen van de juridische fusie en splitsing:
- Het vermogen gaat bij de fusie en splitsing onder algemene titel over. Er is sprake van
een overgang van alle in het voorstel tot fusie of splitsing beschreven zaken,
vermogensrechten en schulden op de verkrijger. Dit geschiedt automatisch, van
rechtswege en er hoeven daarom geen specifieke leveringsformaliteiten gevolgd te
worden.
- Eén procedure leidt tot meerdere (deel)rechtsgevolgen.
- De regeling omtrent de fusie, splitsing en omzetting biedt rechtszekerheid. Dit berust
in belangrijke mate op de notariële betrokkenheid bij de totstandkoming.
Literatuur
Week 1 – Overnamestructuren en herstructureringsmethoden; juridische fusie en
splitsing.
Van Schilfgaarde, ‘Van de BV en de NV’, H14 nrs. 128, 129, 131, 132 en 133.
Hoe groter de markt hoe groter de onderneming moet zijn om de markt te bestrijken. In de
afgelopen decennia heeft dit geleid tot een groot aantal fusies en overnames. Met fusie i.d.z.v.
Boek 2 wordt de rechtshandeling bedoeld die volledige juridische samensmelting van twee of
meer rechtspersonen teweegbrengt (de juridische fusie). Fusiemethoden die niet vallen onder
de juridische fusie zijn de bedrijfsfusie en de aandelenfusie.
Nr. 128 – Bedrijfsfusie
Het kenmerk van de bedrijfsfusie is dat een van de fusiepartners, vennootschap A (de
overnemende vennootschap), van de ander, vennootschap B, diens bedrijf overneemt. Dit kan
gebeuren tegen bijv. betaling in contanten of tegen uitgifte van aandelen.
Een bezwaar tegen deze methode is het groot aantal handelingen dat moet worden verricht:
alle activa en passiva van vennootschap B moeten op ieder van die activa en passiva door de
wet voorgeschreven wijze aan vennootschap A worden overgedragen (daarom ook wel activa-
passiva-transactie). Werken de crediteuren niet mee dan blijft vennootschap B naast A
aansprakelijk (art. 3:155 BW). Ook voor eventuele contractsovernames is de medewerking
van de wederpartij vereist (art. 6:159 BW).
Een voordeel is dat de overnemende vennootschap voor wat betreft de activa en passiva
selectief te werk kan gaan (cherry picking). Gaat deze selectie echt zo ver dan kan men op een
gegeven moment niet meer van een bedrijfsfusie spreken.
Voor wat betreft de positie van de werknemers zijn bij de bedrijfsfusie art. 7:662 BW e.v. van
belang. Ex art. 7:663 BW gaan door overgang van een onderneming rechten en verplichtingen
uit de arbeidsovereenkomst van rechtswege over op de verkrijger. Dit geldt i.b. ook voor de
bestuurder/arbeider (HR 8 oktober 1993) en geldt ook bij overgang van een deel van de
onderneming. Zijn er ondernemingsraden in casu, dan dienen zij in de gelegenheid te worden
gesteld advies uit te brengen ex art. 25 WOR. Ook is de fusiecode van toepassing.
Nr. 129 – Aandelenfusie
Het kenmerk van deze fusie is dat vennootschap A de aandelen van vennootschap B
overneemt of dat een door A en B gezamenlijk opgerichte vennootschap C (de
gemeenschappelijke holding) de aandelen van zowel A als B overneemt. Ook dit kan
gebeuren tegen bijv. betaling in contanten of tegen uitgifte van aandelen.
In het geval waarin A de aandelen van B overneemt blijven de activa en passiva van B waar
zij zijn; namelijk bij B; partijen bij de overeenkomst zijn niet A en B, maar A en de
individuele aandeelhouders van B. In de praktijk is de stem van het bestuur van B echter van
groot gewicht.
,Deze vorm van fusie is eenvoudiger dan de bedrijfsfusie. Alle rechten en verplichtingen van B
blijven ten name van B (vaak zal B ook als dochtermaatschappij binnen het concern van A
blijven functioneren). Voor zover nodig is dat de rechten en verplichtingen uiteindelijk aan A
worden overgedragen kan dit geleidelijk geschieden, waarmee veel fouten en organisatorische
moeilijkheden worden vermeden. Dit alles geldt ook voor de gemeenschappelijke holding.
Complicaties kunnen zich voordoen wanneer de statuten een blokkeringsregeling bevatten of
wanneer de zeggenschap grotendeels berust bij prioriteitsaandeelhouders.
Een aandelenfusie is eenvoudiger dan een bedrijfsfusie, omdat alleen aandelen worden
overgedragen. Zo is i.b. geen toestemming nodig van een contractspartij bij een overeenkomst
met de overgenomen vennootschap (denk wel aan in praktijkvoorkomende change of control).
Een aandelenfusie heeft ook bezwaren; de positie van de minderheidsaandeelhouder kan
hachelijk zijn. A kan als grootaandeelhouder van B geneigd zijn B te beschouwen als
onderdeel van het concern A en weinig belangstelling hebben voor de bijzondere belangen
van de overblijvende aandeelhouders van B. Ook kan de overnemende vennootschap, die alle
aandelen wil verwerven, daarin vaak niet slagen, omdat sommige aandeelhouders onvindbaar
of inwillig zijn.
Met betrekking tot de werknemers geldt het volgende. Neemt A niet het bedrijf van B maar de
aandelen over, blijft formeel het bedrijf in handen van B, met wie de arbeidsovereenkomsten
zijn gesloten. Dit blijft zo en art. 7:662 BW e.v. is n.v.t. Wat betreft de OR, geldt i.b. art. 25
WOR. Ook is de fusiecode van toepassing.
Nr. 131 – Juridische fusie
1. Kenmerken
Een juridische fusie is een bijzondere, wettelijk geregelde, bij notariële akte tot stand
komende meerzijdige rechtshandeling, die een volledige juridische samensmelting
teweegbrengt. Bij deze fusie zijn ten minste twee rechtspersonen betrokken. De wet gebruikt
de term ‘verkrijgende’ en ‘verdwijnende’ rechtspersoon. Er is steeds maar één verkrijgende
rechtspersoon die met een of meer verdwijnende rechtspersonen de fusiehandeling verricht.
De hoofdregel is dat rechtspersonen alleen kunnen fuseren met rechtspersonen die dezelfde
rechtsvorm hebben (BV en NV worden als hetzelfde beschouwd).
De belangrijkste kenmerken van de juridische fusie zijn:
- Het vermogen van de verdwijnende vennootschappen gaat onder algemene titel over
op de verkrijgende vennootschap (art. 2:309 BW). Bij veel herstructureringen is dit
(naast fiscale redenen) de reden om het instrument van de juridische fusie te
gebruiken. De voor een vermogensbestanddeel door de wet voorgeschreven
leveringsvereisten die voor een overgang onder bijzondere titel gelden zijn namelijk
n.v.t. Let op: alleen vermogen kan overgaan (persoonlijke overeenkomsten en rechten
niet).
- De verdwijnende vennootschappen houden op te bestaan (art. 2:311 lid 1).
- De aandeelhouders van de verdwijnende vennootschappen worden aandeelhouder van
de verkrijgende vennootschap (art. 2:311 lid 2). Hier bestaan enkele uitzonderingen.
Zie allereerst art. 2:333 lid 1 jo. 2:235 lid 4 (moeder-dochter-fusie). Zie ook art. 2:311
lid 2 jo. 2:325 lid 2 (indien een aandeelhouder van verdwijnende vennootschap geen
recht op enkel aandeel). Zie ten slotte art. 2:236 sub d.
,2. Totstandkoming
Een juridische fusie begint met een door de besturen van de te fuseren vennootschappen
opgesteld voorstel tot fusie (art. 2:236). Het besluit tot fusie mag niet afwijken van het
fusievoorstel (art. 2:237 lid 1), dus is het verstandig om alleen de door de wet voorgeschreven
gegevens op te nemen in het fusievoorstel. Wordt een nieuwe vennootschap opgericht dan
moet het voorstel het ontwerp van de AvO bevatten (art. 2:312). Fungeert een bestaande
vennootschap als verkrijgende vennootschap, dan worden naar alle waarschijnlijkheid de
statuten gewijzigd. Het ontwerp voor de wijziging moet dan in het voorstel worden
opgenomen. Het fusievoorstel moet worden getekend door alle bestuurders (als lid v/h
orgaan) van elke fuserende vennootschap. Het voorstel moet zijn goedgekeurd door de RvC
en door de commissarissen worden ondertekend (art. 2:312 lid 4).
De wet spreekt van een voorstel tot fusie. Het gaat inderdaad om een voorstel van de besturen
aan de AVA’s van de te fuseren vennootschappen. Het bestuur geeft daarbij toelichting waar
bepaalde eisen aan verbonden zijn (art. 2:313 lid 1 jo. 2:237). Ook de verklaring en het
verslag van de accountant zijn van belang.
Het fusievoorstel wordt samen met de accountantsverklaringen, de laatste drie jaarrekeningen
en de andere in art. 2:314 genoemde stukken ten kantore van de vennootschap en bij het
handelsregister neergelegd. Op zijn vroegst na verloop van een maand kunnen vervolgens de
AVA’s tot fusie besluiten met inachtneming van de in art. 2:230 lid 1 genoemde meerderheid
en de verdere in art. 2:317 en 2:330 genoemde bijzonderheden. Een afwijking wordt geboden
door art. 2:331 lid 1: tenzij de statuten anders bepalen kan een verkrijgende vennootschap bij
bestuursbesluit tot fusie besluiten. Voor acquisities d.m.v. een juridische fusie is dus geen
besluit van de AVA vereist. Ook het bepaalde in art. 2:333 lid 1 en 2 is interessant.
Is de fusie eenmaal vastgelegd in een notariële akte dan is nietigheid van rechtswege
uitgesloten. Vernietiging is nog mogelijk, maar alleen op de in art. 2:323 lid 1 genoemde
gronden en binnen een periode van zes maanden.
Wat betreft de werknemers, vakbonden en de OR’en geldt het volgende. Rechten en
verplichtingen uit de arbeidsovereenkomsten gaan van rechtswege over op de verkrijgende
vennootschap (art. 2:309). Daar waar de fusie gekwalificeerd kan worden als overgang van
een onderneming zijn art. 7:662 BW e.v. van toepassing. Ook de fusiecode is van toepassing.
Ook de adviezen van de ondernemingsraden moeten worden ingewonnen ex art. 25 WOR.
Nr. 132 – Splitsing
Tegenover de fusie staat de juridische splitsing. Ex art. 2:334a kan splitsing een ‘zuivere
splitsing’ of een ‘afsplitsing’ zijn:
- Zuivere splitsing: de splitsende rechtspersoon houdt op te bestaan. Zijn gehele
vermogen gaat i.b. onder algemene titel over op twee of meer andere rechtspersonen
die reeds bestaan of bij de splitsing worden opgericht.
- Afsplitsing: de splitsende rechtspersoon blijft bestaan. Over het algemeen gaat slechts
een gedeelte van zijn vermogen onder algemene titel over (uitzondering: 2:344c lid 2).
De splitsingsprocedure begint met het splitsingsvoorstel dat door alle bestuurders wordt
getekend (2:334f). Het moet zijn goedgekeurd door de RvC en door de commissarissen
worden ondertekend (2:334f lid 4). Daarnaast wordt een toelichting opgesteld (art. 2:334g).
De procedure loopt ongeveer gelijk aan die bij de juridische fusie.
, De hoofdregel is dat de aandeelhouders van de splitsende vennootschap aandeelhouder
worden van alle verkrijgende vennootschappen. Er bestaan hier uitzonderingen op, zoals de
ruziesplitsing ex art. 2:334cc (waarbij een of meer aandeelhouders niet bij alle verkrijgende
vennootschappen aandeelhouder worden) of de driehoekssplitsing ex art. 2:334ii (waarbij de
aandeelhouder van de splitsende vennootschap aandeelhouder wordt van de
groepsmaatschappij van een verkrijgende vennootschap en niet van de verkrijgende
vennootschap.
Ook is bij een splitsing een of meer accountantsverklaringen nodig zijn. Hier kunnen
aandeelhouders in specifieke gevallen van afstappen. Ook voor het overige loopt de regeling
in grote lijnen parallel met die van de juridische fusie: art. 25 WOR en de fusiecode zijn i.b.
van toepassing.
In de praktijk wordt van de juridische splitsing veel gebruikgemaakt om en concern te
herstructureren. Vaak wordt dat gedaan voorafgaande aan een verkoop van een
bedrijfsonderdeel.
Nr. 133 – Grensoverschrijdende juridische fusie en splitsing
Art. 2:308 lid 3 verklaart Titel 7 van toepassing op een fusie tussen een Nederlandse BV of
NV die fuseert met een kapitaalvennootschap naar het recht van een andere lidstaat van de EU
of EER (art. 2:333c lid 1). De afzonderlijke afdeling 3A geeft aanvullende bepalingen voor de
grensoverschrijdende fusie.
Een driehoeksfusie is alleen mogelijk indien de verkrijgende vennootschap en de
groepsmaatschappij hun zetel in Nederland hebben ex art. 2:333c lid 3. Dit volgt niet uit de
Europese richtlijnen; dit heeft Nederland zelf opgesteld.
H. Koster, ‘De Mobiliteitsrichtlijn en het voorstel Wet implementatie richtlijn
grensoverschrijdende omzettingen, fusies en splitsingen doorgelicht’.
1. Inleiding
De Mobiliteitsrichtlijn bevat regels voor de grensoverschrijdende omzetting en juridische
splitsing. Daarnaast herziet deze richtlijn de regels die gelden voor grensoverschrijdende
fusies. Boek 2 kent thans geen regeling voor de grensoverschrijdende omzetting en juridische
splitsing, doch al wel een regeling voor de grensoverschrijdende fusie. Met de
Mobiliteitsrichtlijn is wat betreft de grensoverschrijdende omzetting en splitsing een
belangrijkste stap gezet in de harmonisatie van het vennootschapsrecht op EU-niveau.
2. Waarom kennen we de omzetting, juridische fusie en splitsing?
De auteur noemt drie voordelen van de juridische fusie en splitsing:
- Het vermogen gaat bij de fusie en splitsing onder algemene titel over. Er is sprake van
een overgang van alle in het voorstel tot fusie of splitsing beschreven zaken,
vermogensrechten en schulden op de verkrijger. Dit geschiedt automatisch, van
rechtswege en er hoeven daarom geen specifieke leveringsformaliteiten gevolgd te
worden.
- Eén procedure leidt tot meerdere (deel)rechtsgevolgen.
- De regeling omtrent de fusie, splitsing en omzetting biedt rechtszekerheid. Dit berust
in belangrijke mate op de notariële betrokkenheid bij de totstandkoming.
