De spijsvertering: Mond-oesophagus-maag-duodenum-jejunum-colon-
rectum.
Stap 1 de mond:
- Het kauwen van het voedsel. Door speeksel (amylase) worden
koolhydraten afgebroken tot suikers. Door middel van lysozyme in
speeksel vindt er een onderscheid plaats tussen goed en slecht
voedsel. Lysozyme heeft een bacteriedodend effect.
- Voor het kauwen heb je, lippen, kaken, gebit, verhemelte, tong en
speekselklieren nodig.
- De huig zorgt ervoor dat op het moment dat je slikt de neusholte
wordt afgesloten. Andere organen zijn het strottenhoofd en
strotklepje. Het strottenhoofd beweegt tijdens het slikken omhoog
en naar voren, waardoor de luchtpijp wordt afgesloten.
Als je, je verslikt komt er een klein beetje vocht/voedsel in de
luchtpijp terecht.
Functies van de mondholte:
- Onderzoek van voedsel via tastzintuigen.
- Bevochtigen van voedsel met slijm en speeksel.
- Vertering door speekselenzymen.
Functies van de tong:
- Mechanische bewerking.
- Onderzoek van voedsel via tastzintuigen. (De smaakpapillen).
Stap 2 oesophagus:
- Lange gespierde buis die de mond en de maag verbindt. Speelt geen
rol bij de spijsvertering, maar dient alleen voor het transport van
voedsel naar de maag.
Stap3 de maag:
- Tijdelijke opslag van voedsel.
- Mechanische afbraak van voedsel.
- Afbraak van chemische bindingen door zuren en enzymen.
- Vorming van intrinsieke factor aangemaakt.
In de maag zit de stof gastrine, dit hormoon zorgt voor
spiersamentrekkingen waardoor de maag en beweging maakt,
waardoor het maagzuur goed door het voedsel verspreid kan
worden, stimuleren van uitscheiding van zoutzuur en regelt de
aanmaak van pepsinogeen. Dat is een enzym die eiwitten afbreekt.
- Pepsinogeen moet worden geactiveerd door zoutzuur en dan wordt
het pepsine, pepsine zorgt ervoor dat eiwitmoleculen worden
opgesplitst in kleine eiwitmoleculen, voor afbraak.
- Ook zit er lipase in de maag, lipase is van belang om vetcellen af te
breken.
- Intrinsieke factor, dit is een factor die in de maag wordt aangemaakt
en die een grote rol speelt bij de opname van vitamine B12.
, Stap 4 duodenum:
Functies van het duodenum:
- Regelen van de frequentie van het legen van de maag.
- Neutraliseren van maagsappen.
- Afbreken en opnemen van voedingsstoffen.
In het duodenum komen afvoerbuizen van de lever en alvleesklier
uit. Die produceren spijsverteringssappen die via de papil van vaten
in de duodenum terecht komen en daar meehelpen bij de afbraak
van voedingsstoffen.
De Pancreas:
Exocriene functie:
- Ductaal cellen, deze zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van
bicarbonaat.
- Acinaire cellen, deze zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van
lipase, amylase en protease.
Endocriene functie:
- Aanmaak van hormonen en dat gebeurt door de eilandjes van
Langerhans.
- a-cellen, verantwoordelijk voor de aanmaak van glucagon.
- β-cellen, verantwoordelijk voor de afgifte van insuline.
De lever:
De functies van de lever:
- Koolhydraatsstofwisseling: het omzetten van glucose tot glycogeen.
- Vetstofwisseling: maakt vetten aan en breekt het af (cholesterol).
- Eiwitstofwisseling: het omzetten en opslaan van aminozuren, daarbij
ontstaat ammoniak (giftig). De lever zet ammoniak om tot ureum en
wordt vervolgens via de nieren uitgescheiden.
- Opslag: van vitamine en mineralen. De lever heeft vitamine K nodig,
deze heb je nodig voor de aanmaak van de stollingsfactoren.
- Ontgiften: het omzetten van stoffen.
- Uitscheiding en productie van gal: de lever maakt de gal aan en
komt uiteindelijk terecht in de darmen.
- Fagocytose: er zitten kuppfer cellen in de leverlobjes en die breken
de dode rode bloedcellen af.
- Warmteproductie: door de stofwisseling komt daar warmte vrij.
De galblaas:
De galblaas dient voor opslag en indikken van gal. Wanneer mensen
die galstenen hebben, zorgt het ervoor dat de afvoer van gal
belemmerd wordt en neemt veel pijn met zich mee. Je zou zonder
galblaas kunnen leven.
Stap 5 jejunum/ileum:
Afbreken en opnemen van voedingsstoffen en water. Er wordt heel
veel water opgenomen door het ileum, maar goed ook anders zou je
alleen maar diarree hebben. Ook wordt het voedsel voortgestuwd en
het mengen van voedselresten.