Ruimtelijke data en geo-informatie
Hoorcollege 1
Hoorcollege 2: Beschrijvende statistiek en visualisatie van data in grafieken en tabellen
Data is overal en we verzamelen het op grote schal, maar data worden pas informatie wanneer we
context toevoegen. Dit gebeurt door te standaardiseren, verzamelen en te analyseren
Om van tot informatie verwerkte data tot nieuw kennis en inzichten te komen, moet er betekenis
worden gegeven aan de data en informatie. Dit kan door:
• Te starten vanuit een probleemstelling/ onderzoeksvraag
• Zowel het publiek en het doel in het oog te houden
• De juiste analyse en visualisatiemethoden te kiezen
• Op zoek gaan naar, en open staan voor feedback en tips
• Oog hebben voor de impact die je keuzes in dit proces hebben
Als we cijfers serieus willen nemen, moeten we al hun beperkingen inzien en benoemen: dat er
waardeoordelen in verstopt zitten, dat niet alles te tellen is, dat er meerdere manieren zijn om
hetzelfde te meten, dat er veel is wat ze niet zeggen. Dat cijfers niet dé werkelijkheid zijn, maar een
hulpmiddel om de werkelijkheid te begrijpen. […] Dus laat een cijfer niet het einde zijn van een
gesprek, maar het startpunt. Een reden om door te vragen. Welke keuzes zijn er in het onderzoek
gemaakt? Waar komen de verschillen vandaan? Wat betekenen ze voor beleid? En vooral: meet het
cijfer wel wat wij belangrijk vinden?
,
, Visualisatietheorie
Figuren versus tabellen
Figuren:
Geven in één oogopslag een dataoverzicht
Maken connecties en patronen inzichtelijk
Zijn dus geschikt voor artikelen / rapporten / theses
Tabellen:
Maken dat de lezer het exacte getal kan opzoeken
Kosten veel tijd om te lezen
Zijn dus vooral geschikt voor de appendix (bijlagen)
Gestalt principes
Psychologiestroming uit Europa en de Verenigde Staten, jaren ‘20 en ‘30
“Gestalt” betekent “vorm”, als in patroon
Centrale principe van ruimtelijke aanvulling
Stelt dat de waarneming van objecten wordt bepaald door hun
configuratie
Boven in het figuur zien we een driehoek maar eigenlijk is dat helemaal
niet zo, er zitten gewoon stukken uit de rondjes.
Bertin
In 1967 introduceerde de Franse cartograaf Jacques Bertin een
visualisatieframework
Zeven eigenschappen van visuele variabelen: positie, grootte, intensiteit,
textuur, kleur, oriëntatie en vorm.
Later aangepast en uitgebreid door anderen
Kleureigenschappen
Drie eigenshappen (HSL/HSV):
Tint (hue) – de kleur zelf (rood, blauw, etc.)
Verzadiging (saturation) - neutraliteit, minder verzadigd naarmate je meer wit/grijs toevoegt; en
Intensiteit (lightness/value)– minder helder
naarmate je meer zwart toevoegt.
Voor zo verschillend mogelijke kleuren: spiraal
Max 6-8 kleuren
Kleurgebruik heeft sterke invloed op de perceptie
De kleur zelf, maar ook de omgeving. Dezelfde
kleur kan een heel ander effect hebben in
combinatie met een andere kleur
Kleur voor categorische en continue variabelen
Kleurgebruik moet de onderliggende datastructuur intuïtief weergeven
Gebruik geen kleuren die sequentieel overkomen als de meetschaal nominaal is!
Hoorcollege 1
Hoorcollege 2: Beschrijvende statistiek en visualisatie van data in grafieken en tabellen
Data is overal en we verzamelen het op grote schal, maar data worden pas informatie wanneer we
context toevoegen. Dit gebeurt door te standaardiseren, verzamelen en te analyseren
Om van tot informatie verwerkte data tot nieuw kennis en inzichten te komen, moet er betekenis
worden gegeven aan de data en informatie. Dit kan door:
• Te starten vanuit een probleemstelling/ onderzoeksvraag
• Zowel het publiek en het doel in het oog te houden
• De juiste analyse en visualisatiemethoden te kiezen
• Op zoek gaan naar, en open staan voor feedback en tips
• Oog hebben voor de impact die je keuzes in dit proces hebben
Als we cijfers serieus willen nemen, moeten we al hun beperkingen inzien en benoemen: dat er
waardeoordelen in verstopt zitten, dat niet alles te tellen is, dat er meerdere manieren zijn om
hetzelfde te meten, dat er veel is wat ze niet zeggen. Dat cijfers niet dé werkelijkheid zijn, maar een
hulpmiddel om de werkelijkheid te begrijpen. […] Dus laat een cijfer niet het einde zijn van een
gesprek, maar het startpunt. Een reden om door te vragen. Welke keuzes zijn er in het onderzoek
gemaakt? Waar komen de verschillen vandaan? Wat betekenen ze voor beleid? En vooral: meet het
cijfer wel wat wij belangrijk vinden?
,
, Visualisatietheorie
Figuren versus tabellen
Figuren:
Geven in één oogopslag een dataoverzicht
Maken connecties en patronen inzichtelijk
Zijn dus geschikt voor artikelen / rapporten / theses
Tabellen:
Maken dat de lezer het exacte getal kan opzoeken
Kosten veel tijd om te lezen
Zijn dus vooral geschikt voor de appendix (bijlagen)
Gestalt principes
Psychologiestroming uit Europa en de Verenigde Staten, jaren ‘20 en ‘30
“Gestalt” betekent “vorm”, als in patroon
Centrale principe van ruimtelijke aanvulling
Stelt dat de waarneming van objecten wordt bepaald door hun
configuratie
Boven in het figuur zien we een driehoek maar eigenlijk is dat helemaal
niet zo, er zitten gewoon stukken uit de rondjes.
Bertin
In 1967 introduceerde de Franse cartograaf Jacques Bertin een
visualisatieframework
Zeven eigenschappen van visuele variabelen: positie, grootte, intensiteit,
textuur, kleur, oriëntatie en vorm.
Later aangepast en uitgebreid door anderen
Kleureigenschappen
Drie eigenshappen (HSL/HSV):
Tint (hue) – de kleur zelf (rood, blauw, etc.)
Verzadiging (saturation) - neutraliteit, minder verzadigd naarmate je meer wit/grijs toevoegt; en
Intensiteit (lightness/value)– minder helder
naarmate je meer zwart toevoegt.
Voor zo verschillend mogelijke kleuren: spiraal
Max 6-8 kleuren
Kleurgebruik heeft sterke invloed op de perceptie
De kleur zelf, maar ook de omgeving. Dezelfde
kleur kan een heel ander effect hebben in
combinatie met een andere kleur
Kleur voor categorische en continue variabelen
Kleurgebruik moet de onderliggende datastructuur intuïtief weergeven
Gebruik geen kleuren die sequentieel overkomen als de meetschaal nominaal is!
