Les 1:
Duurzame ontwikkeling stond central in 1992 op de Rio conferentie, 33 jaar is de wereld minder
duurzaam als in 1992 hoe komt dat?
Jaren 60’
VS
• Rachel Carson, Silent Spring (1962) → speciale aandacht voor DDT
o Een van de pioniers van de ecologische beweging is Carson, bekend van boek Silent
Spring. Ze heeft dit geschreven om tegende stroom in te roeien. Het waren de gouden
na-oorlogse jarenmet economische groei. Een van de factoren die bijdroeg aan de
economische productie, is de toenemende landbouwproductie. Er werden veel
insecticiden en pesticiden gebruikt, en vooral DDT: krachtig middel dat ongedierte
kapot maakte en daardoor steeglandbouwproductie. Maar DDT liet ook sporen na in
gewassen en de vogels die de gewassen aten, ondervonden er ook last van. Carson was
een van de eerste die het effect van massale
o Silent spring verwijst naar een lente zonder vogels (die zijn uitgestorven door
pesticiden)→nog enkele decennia duren voor DDT verboden wedr omdat agro
chemische lobby zo sterk was
• De Cuyahoga-rivier in de VS vloog in 1969 in brand door zware vervuiling met olie en
chemicaliën die ongezuiverd door industrieën werden geloosd. Dit incident, hoewel niet de
eerste brand in de rivier, trok nationale aandacht en werd een symbool voor milieuproblemen.
Het leidde tot belangrijke milieuwetten, zoals de Clean Water Act, en de oprichting van de
Environmental Protection Agency (EPA). Sindsdien is de rivier opgeschoond en wordt gezien als
een voorbeeld van succesvolle milieuhervorming.
• Kenneth boulding, schreef een boek over de economie voor spaceship earth. In de opkomende
tijd van ruimtevaart
o Gebruikte als één van de eerste systeemtheorie
▪ de aarde zag als een gesloten systeem, vergelijkbaar met een ruimteschip. Hij
benadrukte dat alle hulpbronnen beperkt zijn en dat afval en energie binnen
het "systeem aarde" beheerd moeten worden om duurzaam te kunnen
overleven. Dit betekende dat economische en ecologische processen met
elkaar verweven zijn en in balans moeten blijven, omdat de aarde geen
onbeperkte toevoer van hulpbronnen of een eindeloze afvalopvang heeft.
Systeemtheorie helpt om complexe interacties binnen dit gesloten systeem te
begrijpen en te behere
• Hardin, schreef tragedy of the commons
o beweert dat we zelf ons gedrag zullen moeten beperken of beïnvloeden. We moeten
onze houding t.o.v. de wereld veranderen. Onder druk van een toenemende bevolking
leidt gemeenschappelijk gebruik van goederen (land, natuur,…) leidt tot overgebruik.
▪ Er ontstaat verschil tss individueel belang en gemeenschappelijk belang
• Koppel Ehrlich
o "The Population Bomb" (1968) waarschuwden Paul en Anne Ehrlich voor de gevolgen
van de bevolkingsexplosie, vooral in ontwikkelingslanden. Door verbeterde
gezondheidszorg daalde de kindersterfte, maar de geboortecijfers bleven hoog, wat
leidde tot snelle bevolkingsgroei. Ze stelden dat deze groei zou leiden tot
voedseltekorten, uitputting van hulpbronnen en milieuschade.
o IPAT-formule: I=PxAxT
, ▪ Impact milieu=populatie*consumptie per persoon*milieu effect per eenheid C
EU
• Oudere milieubeweging, maar paar landen die wetgeving snel begonnen volgen; Nederland,
vk, Scandinavische landen.
• Bond beter leefmilieu begint te ontstaan in Vlaanderen
o Groeit deels verder uit bv: protestbewegingen uitbreiding haven Antwerpen op
polders
Azië/latijns amerika
• Stond ontwikkeling centraal ipv duurzame ontwikkeling
o Uit de armoede groeien
• Grote dekolonisatie, begonnen zelf meer autonoom meer na te denken
1970 eerste earth day, waarop gekeken wordt hoe wij als mensen zich verhouden tot die industriele
samenleving
Jaren ‘70
• Club van Rome, Grenzen aan de Groei (1972)
o Club van Rome: een niet-gegouverniteerde organisatie. Die op zoek gaan naar
experts en die vragen aan die experts om na te denken over de toekomst. → limitsto
growth
o Grote weerklank in de pers: Het is niet allleen een wetenschappelijke discussie, maar
ook een mediadiscussie (kranten) → doemdenken: alarmistische voorspellingen over
komende decennia.
o Veel kritiek van wetenschappers: niet alle wetenschappers waren het eens.
Systeemmodellering: systemen met elkaar verbinden en op basis van best
beschikbare data en zien hoe toekomst evolueert. Sommigen zeggen dat die
modellen veel te simplistisch zijn en niet rekening houden met het gedrag van de
mensen dat zal veranderen bv. goederen die duurder worden en mensen zullen er
voorzichtigermee omspringen. (mensen reageren op prikkels van prijzen en passen
hun gedrag aan). Modelvan limits to growth houdt te weinig rekening met die
terugkoppelingseffecten/gedragsveranderingen
o Grenzen aan de groei
▪ Gebaseerd op model en interacties tussen vijf trends:
• Toenemende industralisering
• Snelle bevolkingstoename
• Wijdverspreide ondervoeding
• Uitputting van niet-hernieuwbare grondstoffen
• Verslechterend milieu
• VN-milieuconferentie (Stockholm 1972)
o Eerste milieuconfrentie in Stockholm → begin van hele reeks bijeenkomsten op
globaal niveauniveau waarbij men aandacht begint te krijgen voor die relatie tussen
economische activiteitenen de effecten die dat heeft op de natuurlijke omgeving.
Voordien bestond dat niet, specifiek voor milieuproblemen
o Slotdocument met principes en taken
o Oprichting van UNEP
▪ In Nairobi, enig VN hoofdkwartier in afrika
o 110 landen aanwezig, zeer veel voor die tijd
, o Geen communistische landen
▪ Oost-duitsland was niet uitgenodigd dus rest van commu landen boycotten
▪ Gaven prioriteit aan eigen industrialisatie en economische groei.
Milieuprobleem bijproduct van kapitalistisch systeem
o
▪ Human environment= gaat dus niet over vogels en planten
• Well-being: het gaat over ons en dus niet over dieren/planten
▪ Urgent desire= toen werd al gezegd dat het dringend was
▪ Restored= natuurherstel was men al in ’72 mee bezig, dus niet een waanzinig
links idee van laatste tijd
▪ Life of dignity= waardigheid van leven
▪ Ignorance or Indifference= ontwettenheid en onverschilligheid
▪ Irreversible harm= omomkeerbare schade
▪ Voor die tijd een vooruitstrevende tekst gebasseerd op kennis en
wetenschap vertaald in politiek porgramma
o Er was een slotverklaring met 119 principes om hier iets aan te doen, vandaag nog
altijd even relevant
Jaren ‘80
• 1981, eerste keer dat ene significante organisatie term sustainable development gebruikte,
IUCN
o Landen, pverheden, NGO’s, wetenschapper
o Nog altijd invloedrijk
• Aantal stappen die zijn genomen
o Ozon verdrag: om verder afbraak ozonlaag te verkomen
▪ Info en wetegeving omtrent uitfaseren schadelijk CFK’s: Montreal protocol
o Rond luchtverontreiniging ging het vooral rond zure regen
▪ Oplossen met filters
▪ Midden in koude oorlog konden landen toch wat afspraken maken over
luchtvervuiling
, o Begin van spreken over klimaatverandering
o Versnelling van het denken over de relatie van economie en beheersen
milieuexternaliteiten kwam dr aantal ongevallen in die periode
▪ Om de 2 jaar een groot olieschep ongeval waardoor gigantische
olieverontreinigingen
▪ Tjernobyl
▪ Chemische ongevallen
• 1983: oprichting World Commission on Environment and Development
o Nadenken N en Z verhoudingen
o Manier waarop onze economie functioneert
o En welke impact dat heeft op onze planeer
o Schreven rapport OUR COMMON FUTURE in 1987
▪ Men gaat ervanuit dat heel veel beleid kan gemaakt worden op nationaal
niveauu, maar uiteindelijk toch zullen moeten hebben van globale akkoorden
om wereldproblemen aan te pakken
o Themas:
▪ Milieu
▪ Sociale ontwikkeling met klemtoon op arme Z
▪ Veiligheid en vrede
o Duurzame ontwikkeling def. Van toen: “Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die in
de behoeften van de huidige generatie voorziet zonder het vermogen van de
toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien aan te tasten.”
o Duurzame ontwikkeling: vendriagram waar sociaal, ecologische en economische
elkaar ontmoeten
▪ Conservatieven zagen het als aparte pilaren die als ze apart goed werken
duurame ontwikkeling voortbrengen
▪ Veel beter voorstelling is de Asset approach
• Duurzame ontw. Gaat over 3 soorten fundamenteel kapitaal in de
samenleving
o Economisch kapitaal
o Sociaal kapitaal: cohesie in samenleving, gezondheid, sociale
diensverlening en.
o Ecologisch kapitaal
• De nested approach zegt dat Ecologisch kapitaal, uw fundamenteel
kapitaal is die moet samenleving dragen en daarbinnen moet uw
economisch model faciliterend werken
▪ Vandaag de dag gebruikt men SDG’s
• De basis is uw ecologisch kapitaal, dat heb je nodig voor een gezonde
samenleving (uw sociale sdg’s) en daarvoor heb je een enabling
economy nodig→hier zit hierarchie in
RIO de Janeiro 1992
• Meer dan twee jaar voorbereiding; activiteiten over de hele wereld
• Conferentie vond plaats in Rio de Janeiro, 3-14 juni 1992, met 180 landen (grootste
conferentie ooit) Parallel met de officiële conferentie organiseerden NGOs een
schaduwconferentie: Global Forum
• Men bouwt verder op OUR COMMON FUTURE rapport
Duurzame ontwikkeling stond central in 1992 op de Rio conferentie, 33 jaar is de wereld minder
duurzaam als in 1992 hoe komt dat?
Jaren 60’
VS
• Rachel Carson, Silent Spring (1962) → speciale aandacht voor DDT
o Een van de pioniers van de ecologische beweging is Carson, bekend van boek Silent
Spring. Ze heeft dit geschreven om tegende stroom in te roeien. Het waren de gouden
na-oorlogse jarenmet economische groei. Een van de factoren die bijdroeg aan de
economische productie, is de toenemende landbouwproductie. Er werden veel
insecticiden en pesticiden gebruikt, en vooral DDT: krachtig middel dat ongedierte
kapot maakte en daardoor steeglandbouwproductie. Maar DDT liet ook sporen na in
gewassen en de vogels die de gewassen aten, ondervonden er ook last van. Carson was
een van de eerste die het effect van massale
o Silent spring verwijst naar een lente zonder vogels (die zijn uitgestorven door
pesticiden)→nog enkele decennia duren voor DDT verboden wedr omdat agro
chemische lobby zo sterk was
• De Cuyahoga-rivier in de VS vloog in 1969 in brand door zware vervuiling met olie en
chemicaliën die ongezuiverd door industrieën werden geloosd. Dit incident, hoewel niet de
eerste brand in de rivier, trok nationale aandacht en werd een symbool voor milieuproblemen.
Het leidde tot belangrijke milieuwetten, zoals de Clean Water Act, en de oprichting van de
Environmental Protection Agency (EPA). Sindsdien is de rivier opgeschoond en wordt gezien als
een voorbeeld van succesvolle milieuhervorming.
• Kenneth boulding, schreef een boek over de economie voor spaceship earth. In de opkomende
tijd van ruimtevaart
o Gebruikte als één van de eerste systeemtheorie
▪ de aarde zag als een gesloten systeem, vergelijkbaar met een ruimteschip. Hij
benadrukte dat alle hulpbronnen beperkt zijn en dat afval en energie binnen
het "systeem aarde" beheerd moeten worden om duurzaam te kunnen
overleven. Dit betekende dat economische en ecologische processen met
elkaar verweven zijn en in balans moeten blijven, omdat de aarde geen
onbeperkte toevoer van hulpbronnen of een eindeloze afvalopvang heeft.
Systeemtheorie helpt om complexe interacties binnen dit gesloten systeem te
begrijpen en te behere
• Hardin, schreef tragedy of the commons
o beweert dat we zelf ons gedrag zullen moeten beperken of beïnvloeden. We moeten
onze houding t.o.v. de wereld veranderen. Onder druk van een toenemende bevolking
leidt gemeenschappelijk gebruik van goederen (land, natuur,…) leidt tot overgebruik.
▪ Er ontstaat verschil tss individueel belang en gemeenschappelijk belang
• Koppel Ehrlich
o "The Population Bomb" (1968) waarschuwden Paul en Anne Ehrlich voor de gevolgen
van de bevolkingsexplosie, vooral in ontwikkelingslanden. Door verbeterde
gezondheidszorg daalde de kindersterfte, maar de geboortecijfers bleven hoog, wat
leidde tot snelle bevolkingsgroei. Ze stelden dat deze groei zou leiden tot
voedseltekorten, uitputting van hulpbronnen en milieuschade.
o IPAT-formule: I=PxAxT
, ▪ Impact milieu=populatie*consumptie per persoon*milieu effect per eenheid C
EU
• Oudere milieubeweging, maar paar landen die wetgeving snel begonnen volgen; Nederland,
vk, Scandinavische landen.
• Bond beter leefmilieu begint te ontstaan in Vlaanderen
o Groeit deels verder uit bv: protestbewegingen uitbreiding haven Antwerpen op
polders
Azië/latijns amerika
• Stond ontwikkeling centraal ipv duurzame ontwikkeling
o Uit de armoede groeien
• Grote dekolonisatie, begonnen zelf meer autonoom meer na te denken
1970 eerste earth day, waarop gekeken wordt hoe wij als mensen zich verhouden tot die industriele
samenleving
Jaren ‘70
• Club van Rome, Grenzen aan de Groei (1972)
o Club van Rome: een niet-gegouverniteerde organisatie. Die op zoek gaan naar
experts en die vragen aan die experts om na te denken over de toekomst. → limitsto
growth
o Grote weerklank in de pers: Het is niet allleen een wetenschappelijke discussie, maar
ook een mediadiscussie (kranten) → doemdenken: alarmistische voorspellingen over
komende decennia.
o Veel kritiek van wetenschappers: niet alle wetenschappers waren het eens.
Systeemmodellering: systemen met elkaar verbinden en op basis van best
beschikbare data en zien hoe toekomst evolueert. Sommigen zeggen dat die
modellen veel te simplistisch zijn en niet rekening houden met het gedrag van de
mensen dat zal veranderen bv. goederen die duurder worden en mensen zullen er
voorzichtigermee omspringen. (mensen reageren op prikkels van prijzen en passen
hun gedrag aan). Modelvan limits to growth houdt te weinig rekening met die
terugkoppelingseffecten/gedragsveranderingen
o Grenzen aan de groei
▪ Gebaseerd op model en interacties tussen vijf trends:
• Toenemende industralisering
• Snelle bevolkingstoename
• Wijdverspreide ondervoeding
• Uitputting van niet-hernieuwbare grondstoffen
• Verslechterend milieu
• VN-milieuconferentie (Stockholm 1972)
o Eerste milieuconfrentie in Stockholm → begin van hele reeks bijeenkomsten op
globaal niveauniveau waarbij men aandacht begint te krijgen voor die relatie tussen
economische activiteitenen de effecten die dat heeft op de natuurlijke omgeving.
Voordien bestond dat niet, specifiek voor milieuproblemen
o Slotdocument met principes en taken
o Oprichting van UNEP
▪ In Nairobi, enig VN hoofdkwartier in afrika
o 110 landen aanwezig, zeer veel voor die tijd
, o Geen communistische landen
▪ Oost-duitsland was niet uitgenodigd dus rest van commu landen boycotten
▪ Gaven prioriteit aan eigen industrialisatie en economische groei.
Milieuprobleem bijproduct van kapitalistisch systeem
o
▪ Human environment= gaat dus niet over vogels en planten
• Well-being: het gaat over ons en dus niet over dieren/planten
▪ Urgent desire= toen werd al gezegd dat het dringend was
▪ Restored= natuurherstel was men al in ’72 mee bezig, dus niet een waanzinig
links idee van laatste tijd
▪ Life of dignity= waardigheid van leven
▪ Ignorance or Indifference= ontwettenheid en onverschilligheid
▪ Irreversible harm= omomkeerbare schade
▪ Voor die tijd een vooruitstrevende tekst gebasseerd op kennis en
wetenschap vertaald in politiek porgramma
o Er was een slotverklaring met 119 principes om hier iets aan te doen, vandaag nog
altijd even relevant
Jaren ‘80
• 1981, eerste keer dat ene significante organisatie term sustainable development gebruikte,
IUCN
o Landen, pverheden, NGO’s, wetenschapper
o Nog altijd invloedrijk
• Aantal stappen die zijn genomen
o Ozon verdrag: om verder afbraak ozonlaag te verkomen
▪ Info en wetegeving omtrent uitfaseren schadelijk CFK’s: Montreal protocol
o Rond luchtverontreiniging ging het vooral rond zure regen
▪ Oplossen met filters
▪ Midden in koude oorlog konden landen toch wat afspraken maken over
luchtvervuiling
, o Begin van spreken over klimaatverandering
o Versnelling van het denken over de relatie van economie en beheersen
milieuexternaliteiten kwam dr aantal ongevallen in die periode
▪ Om de 2 jaar een groot olieschep ongeval waardoor gigantische
olieverontreinigingen
▪ Tjernobyl
▪ Chemische ongevallen
• 1983: oprichting World Commission on Environment and Development
o Nadenken N en Z verhoudingen
o Manier waarop onze economie functioneert
o En welke impact dat heeft op onze planeer
o Schreven rapport OUR COMMON FUTURE in 1987
▪ Men gaat ervanuit dat heel veel beleid kan gemaakt worden op nationaal
niveauu, maar uiteindelijk toch zullen moeten hebben van globale akkoorden
om wereldproblemen aan te pakken
o Themas:
▪ Milieu
▪ Sociale ontwikkeling met klemtoon op arme Z
▪ Veiligheid en vrede
o Duurzame ontwikkeling def. Van toen: “Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die in
de behoeften van de huidige generatie voorziet zonder het vermogen van de
toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien aan te tasten.”
o Duurzame ontwikkeling: vendriagram waar sociaal, ecologische en economische
elkaar ontmoeten
▪ Conservatieven zagen het als aparte pilaren die als ze apart goed werken
duurame ontwikkeling voortbrengen
▪ Veel beter voorstelling is de Asset approach
• Duurzame ontw. Gaat over 3 soorten fundamenteel kapitaal in de
samenleving
o Economisch kapitaal
o Sociaal kapitaal: cohesie in samenleving, gezondheid, sociale
diensverlening en.
o Ecologisch kapitaal
• De nested approach zegt dat Ecologisch kapitaal, uw fundamenteel
kapitaal is die moet samenleving dragen en daarbinnen moet uw
economisch model faciliterend werken
▪ Vandaag de dag gebruikt men SDG’s
• De basis is uw ecologisch kapitaal, dat heb je nodig voor een gezonde
samenleving (uw sociale sdg’s) en daarvoor heb je een enabling
economy nodig→hier zit hierarchie in
RIO de Janeiro 1992
• Meer dan twee jaar voorbereiding; activiteiten over de hele wereld
• Conferentie vond plaats in Rio de Janeiro, 3-14 juni 1992, met 180 landen (grootste
conferentie ooit) Parallel met de officiële conferentie organiseerden NGOs een
schaduwconferentie: Global Forum
• Men bouwt verder op OUR COMMON FUTURE rapport
