BACTERIOLOGIE
EEN OVERZICHT
INFECTIEZIEKTEN 3
GENEESKUNDE - UNIVERSITEIT ANTWERPEN
Inhoud: Skin and soft tissue infecties (SSTI) + Respiratoire infecties + Urogenitale en intra-abdominale infecties + Foodborne infecties + Zoönotisch infecties + Andere infecties
,Bacteriologie
Skin and Soft Tissue Infecties (SSTI)
Pathogeen Eigenschappen Virulentiefactoren Ziektebeeld Behandeling en vaccinatie Epidemiologie Extra info
Staphylococcus G+ EC enzymen: catalase +, coagulase + Lokale of diepe infecties: folliculitis, 1° (Flu)cloxacilline In de natuurlijke flora: Catalase test: +
aureus Kokken Nog vele andere enzymen: ecthyma, furonkel, karbonkel, wondinfecties, 2° Vancomycine (bij MRSA) 30% is drager (ontstaan belletjes)
Trosjes stafylokinase (= fibrinolysine), septische bursitis, pyomyositis Coagulase test: +
Facultatief nucleases, lipase, hyaluronidase, → Bot en gewrichtsinfecties (+ protheses) Bij beperkte infectie is Vnl in neus (ontstaan stolsel)
gelatinase cotrimoxazole mogelijk → gaat in competitie
Scaled skin syndrome (door oa A/B toxine; met commensalen *Auto-inoculatie bij
Celwand: peptidoglycaan, splitsen Stratum granulosum) Penicilline: >70% resistentie folliculitis
teichoïnezuur, proteïne A → brandwondenfenomeen met veel vocht *Septische bursitis:
➔ Proteïne A: bindt Fc-gedeelte en eiwittenverlies (vooral bij kinderen) typisch bij de elleboog
(indien celgebonden) en zorgt voor *Ecthyma = zweer met
consumptie van complement (indien Bloedbaaninfectie (SAB = S. aureus necrotiserend centrum
vrij extracellulair) bacteriemie) *Furonkel (Karbonkel)
→ naar kwetsbare weefsels: hersenen, bot, = ernstige folliculitis
Endotoxines: α/β/γ/δ (lyse WBC, RBC endocard (endocarditis) met necrose
en andere cellen), A/B , super-AG
(TSST-1, enterotoxine A-H) Toxic Shock Syndrome door TSST-1: Mannitol salt agar =
Vroeger vaak tamponziekte kweekmedium
→ Shock, afbladdering huid, etc. selectief voor
Stafylokokken
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij Huidflora Catalase test: +
epidermidis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, CNS zijn goed in de → CNS
katheters, etc. competitie aangaan
met S. aureus en Fungeert soms als
Health care associated wondinfectie andere bacteriën genenreservoir voor S.
aureus
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij Huidflora Catalase test: +
saprophyticus Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt (Vnl perineum → UTI) Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, → CNS
katheters, etc. CNS zijn goed in de
→ Klassiek UTI competitie aangaan
met S. aureus en
Health care associated wondinfectie andere bacteriën
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij CNS zijn goed in de Catalase test: +
capitis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt competitie aangaan Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, met S. aureus en → CNS
katheters, etc. andere bacteriën
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij CNS zijn goed in de Catalase test: +
lugdunesis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt competitie aangaan Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, met S. aureus en → CNS
katheters, etc. andere bacteriën
Infectieziekten 3
, Bacteriologie
Pathogeen Eigenschappen Virulentiefactoren Ziektebeeld Behandeling en vaccinatie Epidemiologie Extra info
Streptococcus G+ Erythrogeen toxine (cytotoxisch), Breed spectrum van ziektes (met oa fatale 1° Penicilline Infecteert enkel Hemolytische
pyrogenes Kokken steprolysine S en O (lyse RBC, WBC, invasieve syndromen zoals vleesetende 2° Clindamycine (bij allergie mensen streptokokken
Ketens TRC), NAD-ase, streptokinase bacterie) die zich overal kunnen situeren of bij Eagle-effect) → groep A strepto-
Facultatief (fibrinolyse), hyaluronidase, DNAse, → Bot en gewrichtsinfecties (+ protheses) M1T1 = belangrijke coccus (GAS)
amylase, proteïnase Algemeen gezien beperkte AB clone (heeft (Lancefield groepen)
Impetigo, cellulitis en resistentie specifieke mutaties
Celwand AG: hyaluronzuur (bulleus) erysipelas = infectie opp lagen die voor typische Catalase test: -
(verhindert fagocytose), fimbriae dieper kan doordringen (bulleus) en dan invasieve ziekte)
(M/T/R-proteïne), C-koolhydraat, voor necrose en blaren zorgen
lipotechoïnezuur (aanhechting)
Necrotiserende fasciitis indien
doorgedrongen tot fascia van spieren
Roodvonk (= Scarlatina, 2e kinderziekte):
enantheem + exantheem, aardbijentong
Streptococcus Pasgeborene vroeg (na 24u): respiratoire 1° Penicilline Veel dragers Hemolytische
agalactiae insufficiëntie, sepsis, meningitis (urinewegen, vagina, streptokokken
→ Immuunsysteem zwak, mortaliteit hoog rectum) → groep B strepto-
→ besmetting coccus (GBS)
Pasgeborene laat (na 7d – 12w): meningitis pasgeborene tijdens (Lancefield groepen)
→ Immuunsysteem beter, mortaliteit laag bevalling (vroeg) of
via handen (laat) Catalase test: -
Volwassene: UTI, pyelonefritis bij DM-pt
Daarom: uitroeien
GBS tijdens
zwangerschap met
penicilline
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
salivarius Tongrug
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
sanguis Tanden (tandplak)
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
mitis gehele mond
Clostridium G+ α toxine (gangreen) Gas gangreen (= koudvuur) 1° Vancomycine Grond, straatvuil, Kan sporen vormen die
perfringens Staaf Enterotoxines (voedsel intoxicatie) → Verloop: besmetting via darm- 2° Metronidazole darm van mens en erg resistent aan
Los perforatie/abortus/wonde, anaerobe dier stress-factoren
Anaeroob cellulitis, anaerobe myonecrose =
gasgangreen DD: GAS, want die kan
ook necrotiserende
Voedselvergiftiging letsel veroorzaken
→ Verloop: besmetting via sporen,
vegetatieve vorm in darm, vrijstelling
enterotoxine, krampen + diarree = voedsel
intoxicatie (reeds na 10-12u), zelf-limitatie!
Infectieziekten 3
EEN OVERZICHT
INFECTIEZIEKTEN 3
GENEESKUNDE - UNIVERSITEIT ANTWERPEN
Inhoud: Skin and soft tissue infecties (SSTI) + Respiratoire infecties + Urogenitale en intra-abdominale infecties + Foodborne infecties + Zoönotisch infecties + Andere infecties
,Bacteriologie
Skin and Soft Tissue Infecties (SSTI)
Pathogeen Eigenschappen Virulentiefactoren Ziektebeeld Behandeling en vaccinatie Epidemiologie Extra info
Staphylococcus G+ EC enzymen: catalase +, coagulase + Lokale of diepe infecties: folliculitis, 1° (Flu)cloxacilline In de natuurlijke flora: Catalase test: +
aureus Kokken Nog vele andere enzymen: ecthyma, furonkel, karbonkel, wondinfecties, 2° Vancomycine (bij MRSA) 30% is drager (ontstaan belletjes)
Trosjes stafylokinase (= fibrinolysine), septische bursitis, pyomyositis Coagulase test: +
Facultatief nucleases, lipase, hyaluronidase, → Bot en gewrichtsinfecties (+ protheses) Bij beperkte infectie is Vnl in neus (ontstaan stolsel)
gelatinase cotrimoxazole mogelijk → gaat in competitie
Scaled skin syndrome (door oa A/B toxine; met commensalen *Auto-inoculatie bij
Celwand: peptidoglycaan, splitsen Stratum granulosum) Penicilline: >70% resistentie folliculitis
teichoïnezuur, proteïne A → brandwondenfenomeen met veel vocht *Septische bursitis:
➔ Proteïne A: bindt Fc-gedeelte en eiwittenverlies (vooral bij kinderen) typisch bij de elleboog
(indien celgebonden) en zorgt voor *Ecthyma = zweer met
consumptie van complement (indien Bloedbaaninfectie (SAB = S. aureus necrotiserend centrum
vrij extracellulair) bacteriemie) *Furonkel (Karbonkel)
→ naar kwetsbare weefsels: hersenen, bot, = ernstige folliculitis
Endotoxines: α/β/γ/δ (lyse WBC, RBC endocard (endocarditis) met necrose
en andere cellen), A/B , super-AG
(TSST-1, enterotoxine A-H) Toxic Shock Syndrome door TSST-1: Mannitol salt agar =
Vroeger vaak tamponziekte kweekmedium
→ Shock, afbladdering huid, etc. selectief voor
Stafylokokken
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij Huidflora Catalase test: +
epidermidis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, CNS zijn goed in de → CNS
katheters, etc. competitie aangaan
met S. aureus en Fungeert soms als
Health care associated wondinfectie andere bacteriën genenreservoir voor S.
aureus
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij Huidflora Catalase test: +
saprophyticus Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt (Vnl perineum → UTI) Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, → CNS
katheters, etc. CNS zijn goed in de
→ Klassiek UTI competitie aangaan
met S. aureus en
Health care associated wondinfectie andere bacteriën
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij CNS zijn goed in de Catalase test: +
capitis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt competitie aangaan Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, met S. aureus en → CNS
katheters, etc. andere bacteriën
Staphylococcus EC enzymen: catalase Infectie: in aanwezigheid vreemd lichaam bij CNS zijn goed in de Catalase test: +
lugdunesis Biofilms (want CNS) vooral immuun-gecompromitteerde pt competitie aangaan Coagulase test: -
→ nosocomiale infecties van protheses, met S. aureus en → CNS
katheters, etc. andere bacteriën
Infectieziekten 3
, Bacteriologie
Pathogeen Eigenschappen Virulentiefactoren Ziektebeeld Behandeling en vaccinatie Epidemiologie Extra info
Streptococcus G+ Erythrogeen toxine (cytotoxisch), Breed spectrum van ziektes (met oa fatale 1° Penicilline Infecteert enkel Hemolytische
pyrogenes Kokken steprolysine S en O (lyse RBC, WBC, invasieve syndromen zoals vleesetende 2° Clindamycine (bij allergie mensen streptokokken
Ketens TRC), NAD-ase, streptokinase bacterie) die zich overal kunnen situeren of bij Eagle-effect) → groep A strepto-
Facultatief (fibrinolyse), hyaluronidase, DNAse, → Bot en gewrichtsinfecties (+ protheses) M1T1 = belangrijke coccus (GAS)
amylase, proteïnase Algemeen gezien beperkte AB clone (heeft (Lancefield groepen)
Impetigo, cellulitis en resistentie specifieke mutaties
Celwand AG: hyaluronzuur (bulleus) erysipelas = infectie opp lagen die voor typische Catalase test: -
(verhindert fagocytose), fimbriae dieper kan doordringen (bulleus) en dan invasieve ziekte)
(M/T/R-proteïne), C-koolhydraat, voor necrose en blaren zorgen
lipotechoïnezuur (aanhechting)
Necrotiserende fasciitis indien
doorgedrongen tot fascia van spieren
Roodvonk (= Scarlatina, 2e kinderziekte):
enantheem + exantheem, aardbijentong
Streptococcus Pasgeborene vroeg (na 24u): respiratoire 1° Penicilline Veel dragers Hemolytische
agalactiae insufficiëntie, sepsis, meningitis (urinewegen, vagina, streptokokken
→ Immuunsysteem zwak, mortaliteit hoog rectum) → groep B strepto-
→ besmetting coccus (GBS)
Pasgeborene laat (na 7d – 12w): meningitis pasgeborene tijdens (Lancefield groepen)
→ Immuunsysteem beter, mortaliteit laag bevalling (vroeg) of
via handen (laat) Catalase test: -
Volwassene: UTI, pyelonefritis bij DM-pt
Daarom: uitroeien
GBS tijdens
zwangerschap met
penicilline
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
salivarius Tongrug
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
sanguis Tanden (tandplak)
Streptococcus Endocarditis Mondstreptokokken: Catalase test: -
mitis gehele mond
Clostridium G+ α toxine (gangreen) Gas gangreen (= koudvuur) 1° Vancomycine Grond, straatvuil, Kan sporen vormen die
perfringens Staaf Enterotoxines (voedsel intoxicatie) → Verloop: besmetting via darm- 2° Metronidazole darm van mens en erg resistent aan
Los perforatie/abortus/wonde, anaerobe dier stress-factoren
Anaeroob cellulitis, anaerobe myonecrose =
gasgangreen DD: GAS, want die kan
ook necrotiserende
Voedselvergiftiging letsel veroorzaken
→ Verloop: besmetting via sporen,
vegetatieve vorm in darm, vrijstelling
enterotoxine, krampen + diarree = voedsel
intoxicatie (reeds na 10-12u), zelf-limitatie!
Infectieziekten 3
