Praktisch Internationaal Recht tentamen 1 samenvatting
HOOFDSTUK 1
Wat is internationaal publiekrecht?
Wat zijn kenmerken van internationaal recht en de internationale rechtsorde?
Wat is doorwerking van internationaal recht in de nationale rechtsorde?
Internationaal recht gaat niet alleen over staten maar ook over organisaties en
individuen daarom -> PUBLIEK recht
Internationaal versus nationaal:
Binnen het nationale recht creëert de soevereine overheid wetten en regels voor
burgers op het eigen grondgebied. Bij internationaal recht gelden er andere regels,
namelijk regelgeving die staten waardevol vinden om daadwerkelijk na te komen,
zoals verdragen en internationaal gewoonterecht.
Publiek versus privaat:
Internationaal privaatrecht richt zich met name op geschillen tussen natuurlijke
personen en/of rechtspersonen onderling.
(Bijv: iemand trouwt of scheidt in het buitenland. Waar scheiden, hoe, welk land is bevoegd? Welke
wetten moet de rechter hanteren?)
1. Formeel recht: proces recht, maar dan wel om internationale procesrecht.
(Rechtsmacht, erkenning van buitenlandse uitspraken, authentieke akten en over internationale
samenwerking tussen staten)
2. Bij het materiele internationaal privaatrecht gaat het om de vraag welk
(nationaal) recht van toepassing is.
Doordat globalisering en internationalisering steeds meer van pas is tussen mensen
en bedrijven uit verschillende landen, hebben landen besloten om met elkaar
verdragen te sluiten om vraagstukken te beantwoorden over hoe het verder zal
moeten gaan. Landen hebben gekozen om door middel van verdragen om hun
nationale internationale privaatrecht te harmoniseren en unificeren met andere
landen.
De regels zijn niet op grond van nationale wetgeving tot stand gekomen, maar op
grond van internationale besluitvormingsprocedures -> internationaal publiekrecht.
Internationaal publiekrecht = het recht dat de internationale publiekrechtelijke
positie regelt van staten, internationale organisaties, volken en van natuurlijke en
rechtspersonen
Orde en rechtszekerheid voor de internationale gemeenschap
Er is in het internationaal publiekrecht geen uitvoerende, wetgevende en
handhavende macht met als gevolg dat er geen centraal orgaan is aan te wijzen dat
,wetten of regels maakt. De landen hebben regels vastgelegd in verdragen (bron van
recht)
Staten kunnen internationale organisaties de bevoegdheid geven om besluiten te
nemen waarover de staten hebben vastgesteld dat zij zich aan die besluiten
gebonden achten.
De handhaving van internationale regels ligt bij de staten zelf! (Uitzondering is
bijvoorbeeld de VN)
Internationale organisaties kunnen ook verdragen sluiten.
(Bijvoorbeeld de EU met de VS over de importtarieven zodat de handel gaat toenemen = toename van
werkgelegenheid en besteding consumenten)
Kenmerken internationale rechtsorde:
1. Soevereiniteit
2. Afhankelijkheid
Staten kunnen zelfstandig verplichtingen met andere staten aangaan en dat is de
horizontale werking in het internationaal recht.
Soeverein = hoogste gezag of hoogste macht
- Staat zelfstandig bevoegd om zijn eigen beslissingen te nemen. (Eigen wetten of verdragen
sluiten met andere soevereine staten.
- Rechtsmacht of jurisdictie (Handhaving op eigen gebied)
- Landen mogen niet bemoeien met andere staten.
Gevolg van decentrale karakter en de soevereine gelijkheid van de staten = er is
geen hogere macht.
(Uitzondering: bindende besluiten van de VN-Veiligheidsraad en de sancties van de EU. Echter, de
staten hebben hier zelf voor gekozen.)
Staten zijn in toenemende mate afhankelijk van elkaar, hoewel staten soeverein zijn
ten opzichte van elkaar.
(Staten moeten met elkaar samenwerken: doormiddel van verdragen of internationale organisaties
zoals de EU of de NAVO voor verdediging)
Wisselingen van de politieke macht in staten kunnen leiden tot andere internationale
verhoudingen.
(Groepering die door een staatsgreep de macht grijpt heeft andere verhoudingen dan democratische
landen)
Ondanks dat staten soeverein zijn en juridisch gelijk aan elkaar zijn er wel verschillen
in de grootte in de politieke, economische en militaire macht. Het gewicht wat zij
toebrengen is dus ook groter waardoor in de praktijk zij soms wegkomen met
onrechtmatige daden in tegendeel van kleine machten.
(Maar ook deze staten willen niet overkomen als onbetrouwbare partners, dus komen vaak de
afspraken na)
Doorwerking van het internationale recht in de nationale rechtsorde hangt af van het
soort systeem waarvoor de lidstaat heeft gekozen.
(Nederland heeft gekozen voor gematigd monistisch stelsel. Mensen moeten aan de rechten houden,
maar pas nadat de Nederlandse regering die heeft bekendgemaakt via het Tractatenblad. Dus geen
aparte Nederlandse wet.)
, 1. Monisme
Internationaal recht wordt automatisch deel van de nationale rechtsorde. Omzetting van
internationaal recht naar nationaal niveau via een speciale wet is dan niet nodig.
2. Dualisme
Internationaal recht moet worden omgezet of getransformeerd naar nationaal recht via een
aparte wet.
Het internationale gewoonterecht bindt staten wel tegenover elkaar, maar natuurlijke
personen of rechtspersonen kunnen er geen beroep op doen. Omdat het niet
eenieder verbindend zijn. Om dat wel te kunnen doen moet het eerst worden
omgezet naar Nederlands recht -> dualistisch.
Eenieder verbindende bepalingen = regels waaruit duidelijk een recht of plicht, een
moeten handelen of een nalaten kan worden afgeleid.
(Bijv. landbouwer met eigen eigendommen kan een beroep doen.)
Internationale verbindende bepalingen hebben voorrang op onze nationale regels als
de nationale regels in strijd zijn met de internationale regels.
Toetsingsverbod = Nederlandse rechter mag niet toetsen of een verdrag in
overeenstemming is met de grondwet maar of de grondwet in overeenstemming is
met het verdrag. (GRONDWET GAAT VOOR)
(Voorkomen dar de rechter op de stoel van het parlement gaat zitten)
Binnen de Nederlandse rechtsorde is het internationaal recht van invloed op de
besluitvorming door de rechter, want hij kan toetsen of nationaal recht strijdig is met
internationaal recht.
Individu, burger kan zich beroepen op verdragsbepalingen.
HOOFDSTUK 1
Wat is internationaal publiekrecht?
Wat zijn kenmerken van internationaal recht en de internationale rechtsorde?
Wat is doorwerking van internationaal recht in de nationale rechtsorde?
Internationaal recht gaat niet alleen over staten maar ook over organisaties en
individuen daarom -> PUBLIEK recht
Internationaal versus nationaal:
Binnen het nationale recht creëert de soevereine overheid wetten en regels voor
burgers op het eigen grondgebied. Bij internationaal recht gelden er andere regels,
namelijk regelgeving die staten waardevol vinden om daadwerkelijk na te komen,
zoals verdragen en internationaal gewoonterecht.
Publiek versus privaat:
Internationaal privaatrecht richt zich met name op geschillen tussen natuurlijke
personen en/of rechtspersonen onderling.
(Bijv: iemand trouwt of scheidt in het buitenland. Waar scheiden, hoe, welk land is bevoegd? Welke
wetten moet de rechter hanteren?)
1. Formeel recht: proces recht, maar dan wel om internationale procesrecht.
(Rechtsmacht, erkenning van buitenlandse uitspraken, authentieke akten en over internationale
samenwerking tussen staten)
2. Bij het materiele internationaal privaatrecht gaat het om de vraag welk
(nationaal) recht van toepassing is.
Doordat globalisering en internationalisering steeds meer van pas is tussen mensen
en bedrijven uit verschillende landen, hebben landen besloten om met elkaar
verdragen te sluiten om vraagstukken te beantwoorden over hoe het verder zal
moeten gaan. Landen hebben gekozen om door middel van verdragen om hun
nationale internationale privaatrecht te harmoniseren en unificeren met andere
landen.
De regels zijn niet op grond van nationale wetgeving tot stand gekomen, maar op
grond van internationale besluitvormingsprocedures -> internationaal publiekrecht.
Internationaal publiekrecht = het recht dat de internationale publiekrechtelijke
positie regelt van staten, internationale organisaties, volken en van natuurlijke en
rechtspersonen
Orde en rechtszekerheid voor de internationale gemeenschap
Er is in het internationaal publiekrecht geen uitvoerende, wetgevende en
handhavende macht met als gevolg dat er geen centraal orgaan is aan te wijzen dat
,wetten of regels maakt. De landen hebben regels vastgelegd in verdragen (bron van
recht)
Staten kunnen internationale organisaties de bevoegdheid geven om besluiten te
nemen waarover de staten hebben vastgesteld dat zij zich aan die besluiten
gebonden achten.
De handhaving van internationale regels ligt bij de staten zelf! (Uitzondering is
bijvoorbeeld de VN)
Internationale organisaties kunnen ook verdragen sluiten.
(Bijvoorbeeld de EU met de VS over de importtarieven zodat de handel gaat toenemen = toename van
werkgelegenheid en besteding consumenten)
Kenmerken internationale rechtsorde:
1. Soevereiniteit
2. Afhankelijkheid
Staten kunnen zelfstandig verplichtingen met andere staten aangaan en dat is de
horizontale werking in het internationaal recht.
Soeverein = hoogste gezag of hoogste macht
- Staat zelfstandig bevoegd om zijn eigen beslissingen te nemen. (Eigen wetten of verdragen
sluiten met andere soevereine staten.
- Rechtsmacht of jurisdictie (Handhaving op eigen gebied)
- Landen mogen niet bemoeien met andere staten.
Gevolg van decentrale karakter en de soevereine gelijkheid van de staten = er is
geen hogere macht.
(Uitzondering: bindende besluiten van de VN-Veiligheidsraad en de sancties van de EU. Echter, de
staten hebben hier zelf voor gekozen.)
Staten zijn in toenemende mate afhankelijk van elkaar, hoewel staten soeverein zijn
ten opzichte van elkaar.
(Staten moeten met elkaar samenwerken: doormiddel van verdragen of internationale organisaties
zoals de EU of de NAVO voor verdediging)
Wisselingen van de politieke macht in staten kunnen leiden tot andere internationale
verhoudingen.
(Groepering die door een staatsgreep de macht grijpt heeft andere verhoudingen dan democratische
landen)
Ondanks dat staten soeverein zijn en juridisch gelijk aan elkaar zijn er wel verschillen
in de grootte in de politieke, economische en militaire macht. Het gewicht wat zij
toebrengen is dus ook groter waardoor in de praktijk zij soms wegkomen met
onrechtmatige daden in tegendeel van kleine machten.
(Maar ook deze staten willen niet overkomen als onbetrouwbare partners, dus komen vaak de
afspraken na)
Doorwerking van het internationale recht in de nationale rechtsorde hangt af van het
soort systeem waarvoor de lidstaat heeft gekozen.
(Nederland heeft gekozen voor gematigd monistisch stelsel. Mensen moeten aan de rechten houden,
maar pas nadat de Nederlandse regering die heeft bekendgemaakt via het Tractatenblad. Dus geen
aparte Nederlandse wet.)
, 1. Monisme
Internationaal recht wordt automatisch deel van de nationale rechtsorde. Omzetting van
internationaal recht naar nationaal niveau via een speciale wet is dan niet nodig.
2. Dualisme
Internationaal recht moet worden omgezet of getransformeerd naar nationaal recht via een
aparte wet.
Het internationale gewoonterecht bindt staten wel tegenover elkaar, maar natuurlijke
personen of rechtspersonen kunnen er geen beroep op doen. Omdat het niet
eenieder verbindend zijn. Om dat wel te kunnen doen moet het eerst worden
omgezet naar Nederlands recht -> dualistisch.
Eenieder verbindende bepalingen = regels waaruit duidelijk een recht of plicht, een
moeten handelen of een nalaten kan worden afgeleid.
(Bijv. landbouwer met eigen eigendommen kan een beroep doen.)
Internationale verbindende bepalingen hebben voorrang op onze nationale regels als
de nationale regels in strijd zijn met de internationale regels.
Toetsingsverbod = Nederlandse rechter mag niet toetsen of een verdrag in
overeenstemming is met de grondwet maar of de grondwet in overeenstemming is
met het verdrag. (GRONDWET GAAT VOOR)
(Voorkomen dar de rechter op de stoel van het parlement gaat zitten)
Binnen de Nederlandse rechtsorde is het internationaal recht van invloed op de
besluitvorming door de rechter, want hij kan toetsen of nationaal recht strijdig is met
internationaal recht.
Individu, burger kan zich beroepen op verdragsbepalingen.
