WG 1 VPB () Master

Vennootschapsbelasting week 1

Aantekeningen vooraf:
Wat is het belangrijkste dat de HR heeft beslist in dat arrest (van vraag 1):
De HR moest beslissen welke kosten wel of niet aftrekbaar bij een verkoop
van een deelneming? M.a.w. welke kosten vallen onder de
deelnemingsvrijstelling met betrekking tot de verkoop van een
deelneming?

Er moet sprake zijn van een rechtstreeks oorzakelijk verband (r.o. 2.5.1.).
Als we het bezien vanuit een tijdslijn: Oriëntatie – beslissing om te
verkopen – VDD – COI – koopovereenkomst – akte van levering. Vanaf
welk moment staan de kosten in een rechtstreeks oorzakelijk verband? En
zijn ze dus niet aftrekbaar? Dat verschilt vanuit welk perspectief je het
bekijkt. Perspectief fiscus zal zijn vanaf moment oriëntatie en dan zijn de
kosten niet meer aftrekbaar (want ze vallen onder de dnv) en perspectief
belastingadviseur zal bij moment koopovereenkomst/akte van levering
zijn en tot dat moment zijn alle kosten dus wel aftrekbaar (want vallen
niet onder de deelnemingsvrijstelling).

Hoe moet het rechtstreeks oorzakelijk verband ingevuld worden? Het zijn
kosten die niet gemaakt zouden zijn zonder die verwerving/vervreemding
(r.o. 2.5.1.).

In een verkoopproces doe je o.a. een Vender Due Diligance (VDD):
onderzoek naar de risico’s van de deelneming (door de verkoper van zijn
eigen deelneming). Zou je die kosten hebben gemaakt zonder de
vervreemding van de deelneming? Nee waarschijnlijk niet. een VDD ziet
echt op het in kaart brengen van risico’s met betrekking tot een
aanstaande verkoop, het kost anders een hoop geld terwijl je niks gaat
verkopen. Maar als je hebt besloten om te gaan vervreemden, je gaat de
markt op, dan kan je prima bepleiten dat er een rechtstreeks oorzakelijk
verband is met een (aanstaande/verwachte) verkoop. In de literatuur
wordt voornamelijk bepleit vanuit de rechterkant (adviseurskant), zo laat
mogelijk pas onder de deelnemingsvrijstelling. In de BNB’s wordt
voornamelijk bepleit voor de linkerkant, al zo vroeg mogelijk onder de
deelnemingsvrijstelling en de kosten zijn dan niet aftrekbaar.

Wat doen als je een klant hebt die een deelneming heeft verkocht, er is
een tijdlijn gemaakt en een kostenoverzicht. Daarna de aangifte maken
en daar een standpunt innemen wanneer de kosten niet aftrekbaar zijn. Al
die kosten staan in een transitorische actiefpost. Het meest veilige punt:
bij de koopovereenkomst. Alle kosten daarvoor aftrekbaar. Iets later? Dan
moet je een pleitbaar standpunt hebben anders krijg je een boete (kan
zelfs als adviseur) i.v.m. het foutief doen van aangifte. Wat kan hier een
pleitbaar standpunt zijn? Beginnen bij de koopovereenkomst want de
uitspraak van de HR is niet geheel duidelijk. Er zijn wel altijd kosten die
niet aftrekbaar zijn.



1

, Transitorische actiefpost. R.o. 2.5.5.
Alle kosten moet je opnemen in de transitorische actiefpost, als de
verkoop doorgaat op dat moment beslissen welke kosten wel of niet
aftrekbaar zijn. HR zegt dat je dat achteraf moet bekijken. Er wordt
verschillend gedacht over welke kosten in die post moeten. Lohuis denkt
pas vanaf moment dat het niet zeker is of kosten al dan niet aftrekbaar
zijn, en van die twijfelachtige kosten later beslissen – als de deal doorgaat
– of ze aftrekbaar zijn. Of is het zo dat alle kosten (van begin tot eind) in
die post gaan, dus ook de kosten waarvan je zeker weet dat ze aftrekbaar
zijn? Is niet duidelijk en zijn veel verschillende meningen over.

Lohuis had liever gezien dat de HR een daadwerkelijk punt had
aangewezen, dat had het (systematisch) makkelijker gemaakt. Zoals in de
schadevergoeding arresten: de schadevergoeding valt pas onder de
deelnemingsvrijstelling als er een ‘deelneming’ is ontstaan (na het sluiten
van de koopovereenkomst).

Doelstelling wetgever om kosten uit te sluiten, en dus binnen de dnv te
laten vallen:
Grondslagverbreding: de grondslag om te kunnen heffen groter te maken.
Waarschijnlijk neemt de HR deze doelstelling ook met zich mee bij het
uitspreken van het oordeel (ook al komt dit niet naar voren in het arrest).

Interne/externe kosten
R.o. 2.5.2. Volgens de HR moeten deze kosten gelijk worden behandeld.
Het maakt niet uit of je van je interne juridische afdeling gebruik maakt of
van een externe advocaat. De kosten van een juridische afdeling had je
ook wel gemaakt ook al was er geen deelneming verworven. Die interne
jurist is altijd al in dienst, en is ook betrokken bij de verwerving van de
deelneming. Zijn die kosten van de juridische afdeling/interne jurist wel of
niet aftrekbaar?
Ene visie (wel aftrekbaar): zonder de vervreemding had je die kosten ook
gehad, dus wel aftrekbaar (er is geen rechtstreeks oorzakelijk verband).
Als je aan de juridische medewerker een transactiebonus geeft omdat er
een goede deal tot stand is gekomen is die niet aftrekbaar. Die bonus
staat echt in rechtstreeks en oorzakelijk verband met de verwerving van
de deelneming.
Visie niet aftrekbaar: interne en externe kosten niet anders behandelen,
die kosten van de interne juridische adviseur staan in rechtstreeks
oorzakelijk verband met vervreemding want ze zijn alleen maar daar maar
bezig geweest. Wat het juiste antwoord is weten we nog niet, zaak is weer
teruggewezen naar het Hof en dan afwachten wat daar uit komt. Daarna
horen we van HR ja Hof heeft dit goed gedaan of niet, en dan hebben we
hopelijk striktere lijnen.

Vraag 1

Bestudeer het arrest van de HR 7 december 2018, nr. 17/01211 en
de commentaren erbij in V-N 2018/66.6, FutD 2018-3209


2