College aantekeningen + samenvatting literatuur & films De Vietnamoorlog. Verleden en heden (GE2V14023)

1


Hoorcollege 1
Drie Dimensies van de Vietnamoorlog
1. Beslissingen en Gebeurtenissen
2. Internationale Dimensie
3. Culturele en Politieke Effecten en Nalatenschap
1. Beslissingen en Gebeurtenissen
Vietnam: Een Geschiedenis van Bezetting
 Vroegere Geschiedenis: Vietnam heeft een lange geschiedenis van verzet tegen
buitenlandse overheersing, met name tegen China. Vanaf 939 was Vietnam een
onafhankelijke natie, hoewel het tribuut verschuldigd was aan China.
 Franse Kolonisatie: In de 19e eeuw begon de Franse kolonisatie. In 1887 werd de
Unie van Indochina opgericht, waaronder Vietnam viel. Deze periode zag de opkomst
van nieuwe economische elites en toenemende economische druk op boeren, wat
leidde tot groeiende ontevredenheid.
Vietnamese Onafhankelijkheid
 Ho Chi Minh: In de jaren 1920 en 1930 was Ho Chi Minh actief in Frankrijk, Moskou
en China, waar hij weinig interesse voor Vietnam vond. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog ontstonden echter nieuwe kansen toen Duitsland Frankrijk versloeg en
Japan Indochina bezette.
 Oprichting van de Vietminh: In 1941 werd de Vietminh opgericht, een organisatie die
hulp organiseerde voor hongersnoodslachtoffers en guerrilla-aanvallen uitvoerde
met hulp van de VS en Groot-Brittannië. In 1945 riep Ho Chi Minh de
onafhankelijkheid uit.
Eerste Indochinese Oorlog
 Interventie van Grote Mogendheden: Na de oorlog keerden de Franse autoriteiten
terug, wat leidde tot een guerrillaoorlog met de Vietminh. De VS steunde Frankrijk
steeds meer, vooral na 1949, terwijl de Sovjet-Unie en Chinese communisten de
Vietminh steunden.
 Slag bij Dien Bien Phu: De groeiende macht van de Vietminh en de oorlogsmoeheid
in Frankrijk leidden in 1954 tot de beslissende slag bij Dien Bien Phu.
Verdeling van Vietnam
 Conferentie van Genève: In 1954 werd Indochina opgedeeld in drie delen, en
Vietnam werd tijdelijk verdeeld. Ngo Dinh Diem nam de macht over in Zuid-Vietnam,
wat leidde tot een exodus van mensen tussen noord en zuid.
2. Internationale Dimensie

, 2


Twee Toekomsten voor Vietnam
 Noord-Vietnam: Streefde naar de opbouw van een China-georiënteerde
socialistische staat. Aanvankelijk werd kritiek aangemoedigd, maar later volgde een
terugslag. Er waren interne verdeeldheden binnen de leiding, met Ho Chi Minh
tegenover Le Duan.
 Zuid-Vietnam: Probeerde een kapitalistische, op de VS gerichte staat op te bouwen.
Verkiezingen werden geannuleerd en gemanipuleerd, en er was sterke repressie van
communisten en interne dissidenten. Na 1960 ontstond een opstand en een
parallelle NLF-regering in Zuid-Vietnam.
Het Amerikaanse Betrokkenheid
 Roosevelt (1933-1945): Anti-koloniaal en voorstander van trusteeships.
 Truman (1945-1952): Richtte zich op de Koude Oorlog en had behoefte aan sterke
bondgenoten. Zijn beleid werd gekenmerkt door tegenslagen zoals de Berlijnse crisis,
de val van China aan communisten, de Russische atoombom, en de Koreaanse
Oorlog.
 Eisenhower (1952-1960): Nam Truman's visie over Zuidoost-Azië over als vitaal voor
de Amerikaanse belangen, met als belangrijkste theorie de dominotheorie.
3. Culturele en Politieke Effecten en Nalatenschap
Culturele en Politieke Effecten
 Effecten op Wereldwijde Protesten: De oorlog had een enorme invloed op
wereldwijde straatprotesten en radicale en terroristische bewegingen.
 Effecten op de Koude Oorlog: De oorlog beïnvloedde de relaties tussen de VS,
Rusland en China.
 Vietnam Syndroom: Dit syndroom verwijst naar de Amerikaanse terughoudendheid
om zich na de Vietnamoorlog in buitenlandse militaire interventies te mengen.
 Films en Media: Vanaf de midden jaren 1980 werden er tal van films gemaakt met als
thema de 'tragische soldaat', waarin de Vietnamoorlog een centrale rol speelde.
Gedetailleerde Chronologie 1945-1963
1945: Onafhankelijkheidsverklaring
 Ho Chi Minh riep de onafhankelijkheid van Vietnam uit op 2 september 1945,
geïnspireerd door de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring en de Franse
Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger.
1946-1954: Eerste Indochinese Oorlog
 Guerillaoorlog: De Vietminh vocht tegen de teruggekeerde Franse koloniale troepen.

, 3


 Internationale Steun: De VS steunde Frankrijk, terwijl de Sovjet-Unie en China de
Vietminh steunden.
 Dien Bien Phu: De beslissende slag in 1954 leidde tot een Franse nederlaag en de
verdeling van Vietnam bij de Conferentie van Genève.
1954-1960: Opbouw van Twee Staten
 Noord-Vietnam: Richtte zich op socialistische hervormingen en versterking van
interne controle.
 Zuid-Vietnam: Probeerde een kapitalistische staat te vestigen, maar werd geteisterd
door corruptie en inefficiëntie. Verkiezingen werden geannuleerd en er was sterke
repressie van communisten.
1960-1963: Toenemende Onrust
 NLF Oprichting: In 1960 werd de Nationaal Bevrijdingsfront (NLF) opgericht, ook
bekend als de Viet Cong.
 Ho Chi Minh Trail: Deze bevoorradingsroute speelde een cruciale rol in de opstand
van de Viet Cong.
 VS Interventie: De VS begon steeds meer militaire en financiële steun te geven aan
Zuid-Vietnam om de communistische opstand tegen te gaan.
Hoorcollege 2
Vietnam 1963-1969: Het Worst-Case Scenario
De Vietnamoorlog tussen 1963 en 1969 wordt gekenmerkt door escalatie en intensivering
van het conflict, met de Verenigde Staten die zich steeds dieper in de oorlog betrokken
raakten. Deze periode markeert de overgang van een relatief beperkte militaire
betrokkenheid naar een grootschalige oorlog. Hieronder volgt een uitgebreide samenvatting
van deze cruciale jaren, inclusief de belangrijkste beslissingen, gebeurtenissen en
strategieën.
Kennedy Administratie: 1961-1963
John F. Kennedy's Benadering:
 De 'Best and Brightest': Kennedy's regering was samengesteld uit getalenteerde en
ambitieuze mensen die beloofden een energiekere strijd in de Koude Oorlog te
voeren.
 Doctrine van 'Flexibele Reactie': Deze doctrine hield in dat de VS verschillende opties
moest hebben om te reageren op verschillende dreigingen, in plaats van alleen
nucleaire afschrikking.
 Focus op Zuidoost-Azië: Kennedy nam Eisenhower's visie over dat Zuidoost-Azië van
vitaal belang was voor de Amerikaanse belangen. Hij benadrukte dat de veiligheid

, 4


van landen zoals Birma, Thailand, India, Japan, de Filipijnen en Laos en Cambodja
bedreigd zou worden als communisme Vietnam zou overnemen.
Situatie in Zuid-Vietnam:
 1961: Zuid-Vietnam stond op het punt van instorting. De Taylor-Rostow missie
adviseerde een escalatie van Amerikaanse betrokkenheid.
 1962: Het leek erop dat de ineenstorting was voorkomen dankzij programma's zoals
het Strategisch Dorp Programma en hervormingen binnen het Zuid-Vietnamese leger
(ARVN).
 Slag bij Ap Bac (januari 1963): Een grote nederlaag voor de Zuid-Vietnamese troepen
die het Amerikaanse vertrouwen in Zuid-Vietnam verminderde.
 Boeddhistische Crisis (zomer 1963): Groeiende onrust onder de boeddhistische
bevolking leidde tot een politieke crisis.
 Staatsgreep en Moord op Diem (november 1963): Na verschillende politieke
omwentelingen nam Nguyen Van Thieu uiteindelijk de macht over.
Lyndon B. Johnson: 1963-1968
Johnson's Persoonlijkheid en Prioriteiten:
 Complexe Persoonlijkheid: Johnson stond bekend om zijn complexe en soms
tegenstrijdige karakter.
 Binnenlandse Prioriteiten: Hij was een efficiënte wetgever met een progressieve
binnenlandse agenda.
 Politieke Realiteit: Zijn politiek vond plaats in een tijd van politieke herschikking met
een aanzienlijke vleugel van conservatieve Democraten.
Escalatie van de Oorlog:
 Tonkin Incident (augustus 1964): Dit incident leidde tot een (geheime) beslissing om
de oorlog te escaleren.
 Slag bij Binh Gia (december 1964): Een grote slag die de betrokkenheid van de VS
verder deed toenemen.
 Operation Rolling Thunder (1965): Een grootschalige bombardementscampagne
tegen Noord-Vietnam, bedoeld om de moreel van Zuid-Vietnamese troepen te
versterken, de Ho Chi Minh-route te vernietigen en de Noord-Vietnamese economie
te verzwakken.
Westmoreland's Strategie:
 Fase 1 (1965): Amerikaanse troepen werden ingezet om de 'verliezende trend' te
keren en kustgebieden te beveiligen.