Les 1: Wat is ethiek
Ethiek = kritische bezinning over het juiste handelen
- Goed en kwaad in menselijk handelen
- Hoe mensen horen te leven
Ethische optiek:
Is ons handelen ‘goed’ te noemen?
Behoort het zo?
Doen we het ook zo?
Welke benadering/optiek
Waarden = fundamentele principes aan de hand waarvan mensen hun leven
inrichten, activiteiten (vriendelijkheid, respectvol, solidariteit)
- Morele waarden = zijn zaken of overtuigingen die nastrevenswaardig zijn om
een goed leven te kunnen leiden
Normen = gedragsregels (normen komen voort uit waarden die mensen
aanhangen). Gedrag koppelen aan de waarden.
- Morele normen = zijn regels die voorschrijven welke handelingen geboden,
toegestaan of verboden zijn op grond van heersende waarden.
Verschillende waarden in ethiek:
1. Instrumentele waarden = waarde toekenning door anderen (wat een ander
vindt en daarom doen we dat. Het word je opgelegd)
2. Intrinsieke waarden = Waardetoekenning vanuit zichzelf (wat ik vind)
Ethiek als proces
• Gevoeligheid
• Analyse
• Oordeel
• Motivatie
• Handelen
Drempels: Waarom mensen niet ethisch handelen
, Les 2: Bedrijfsethiek & ethische stromingen
Steekpenningen iemand voortrekken, vriendjespolitiek
Bedrijfsethiek
Gaat om ‘goed en kwaad’ in menselijk handelen binnen bedrijfsproces en cultuur
Centrale vraag: zijn de morele keuzes die het bedrijf maakt de juiste keuzes?
Ethische bedrijfscode?
Waarom is bedrijfsethiek belangrijk:
- Niet alles is wettelijk geregeld (bijv. snelle ontwikkelen informatietechnologie)
- Bovendien is iets niet altijd moreel juist omdat het wettelijk is toegestaan ->
terrein waarop ethiek een rol speelt (bijv. belastingparadijzen, promotie
vriendje van de baas)
- Soms kunnen wetten ook immoreel zijn. Bijv Zuid-Afrika. Restaurant bordje
‘Slegs vir Banke’
Conclusie: naast juridische is ook ethische benadering noodzakelijk in het
bedrijfsleven.
Ethische theorieën benaderingen, wie/ wat centraal:
Mensen denken vaak anders over ethische kwesties. Heeft te maken met
denksysteem. Pacifisme als voorbeeld.