Samenvatting Ervaringsgericht werken in de voorschoolse opvang

Ervaringsgericht werken




Hoofdstuk 1: Kijken naar kwaliteit
Ervaringsgericht werken
Ervaringsgericht werken is:

 Welbevinden en betrokkenheid hoog houden (meten  iets mee doen)
 Kijken naar de ervaring die het kind op doet
 Kijken vanuit de ogen van het kind zelf
 Werk aan de aanpakfactoren




1. De aanpak
Je kan altjd interessante informate halen uit de manier waarop iets is opgebouwd (hoeveelheid materiaalđ
sfeer in de groepđ indeling van de ruimte) maar dit bepaald niet persé of het een rijke en kwalitateve omgeving
is of niet. Ook kan je regels en afspraken niet zomaar afstellen zonder kinderen.

Ieder kind is anders, dus het is nodig om vanuit andere invalshoeken naar kwaliteit te kijken. De kwaliteit van
een bepaalde aanpak kan je pas beoordelen vanuit het efect dat het heef op de kinderen. Aanpak is een
middel om een doel te bereiken.

Voorbeelden van ‘de aanpak’: inrichtngđ aanbodđ de sfeerđ onderlinge relatesđ organisateđ ruimte voor initatef



2. Het efect
Het is niet gemakkelijk om ‘het efect’ op kinderen in kaart te brengen (de aanpak dan weer wel).

De toegevoegde waarde is belangrijk!
= Draagt de voorziening bij tot een brede ontwikkeling? Wat is de behaalde leerwinst? Is het kind gegroeid?
 Je kan dus niet met 1 metng zien of het efect heef gehad. Hiervoor moet je VOOR de aanpak kunnen zien
hoe het kind isđ en NA de aanpak.

Brede ontwikkeling is: goed welbevindenđ grote motoriekđ kleine motoriekđ taalvaardigheidđ begrijpen van de
fysische en sociale wereldđ verstandelijke ontwikkelingđ zelfsturing en ondernemingszin.


1

,Ervaringsgericht werken


3. Het proces
Hierbij gaan we kijken wat er zich afspeelt bij de kinderen op DAT moment. (deelnemen aan de actviteit)

Focussen op het proces = zich helemaal in het kind verplaatsen om te zien ‘wat voor een ervaring het is om is
ene bepaalde omgevingđ in die ruimteđ bij die materialen en mensen te zijn.

We kunnen op 2 manieren kijken naar ervaringen:

1. Inhoud van de ervaring (proces)
Zich verplaatsen in het kind. Hoe beter we een voorstelling vormen van wat er in hun hoofd omgaatđ hoe
beter we als begeleider kunnen bieden wat hij voor zijn ontwikkeling nodig heef.

2. Kwaliteit van de ervaring (proces)
Streven naar een hoog welbevinden  aan de fundamentele behoefen voldoen
Streven naar hoge betrokkenheid  kijken naar de exploratedrangđ concentrate van het kind



Wat zijn fundamentele behoefen?

 Lichamelijke: etenđ drinkenđ slaap
 Afecte: warmteđ knufelsđ liefde
 Erkenning: aanvaard en gewaardeerd wordenđ met respect behandeld worden
 Zichzelf als kundig ervaren: weten dat hij iets zelf kanđ succeservaringen hebben
 Behoefe aan zingeving en morele waarde: zichzelf een goed kind voelen


Wanneer is het een kwaliteitsvolle leef-en leeromgeving is?
Hoge niveaus van welbevinden en betrokkenheid.
Kijken naar kwaliteit = zoeken naar de kwaliteit van de feitelijke ervaring die kinderen opdoen in de leer- en
leefomgeving. ! Betrokkenheid is de meest directe aanwijzing voor het feit dat een kind in ontwikkeling is.




2

,Ervaringsgericht werken




Hoofdstuk 2: Welbevinden en
betrokkenheid
1. Welbevinden
Definite: De ‘toestand’ waarin iemand zich bevindt wanneer wel of niet aan basisbehoefen wordt voldaan.
 in 1 woord: Goed in je vel voelen.

Signalen van welbevinden:

 Genieten; plezier beleven  moet niets steeds uitbundig zijn
 Ontspanning en innerlijke rust  niet gespannen
 Vitaliteit  kind dat opgebloeid is
 Openheid  nieuwsgierig en neemt initatef
 Spontaniteit  zichzelf zijn



Voorwaarden voor een hoog welbevinden:

 Zelfvertrouwen, een positef zelfeeld  kind is weerbaar en assertef
 In voeling zijn met zichzelf  weten hoe zijn lichaam op situates reageert dus emotes
vinden onmiddellijk een uitweg. (vol-functoneren)

Welbevinden kun je meten
Gevoelens zijn subjectef maar een ervaren observator kan wel de juiste signalen oppikken om zo het niveau van
welbevinden te kunnen bepalen.  de vijfpuntenschaal (duur: 1 kind.. 2 minuten observeren)




3

, Ervaringsgericht werken


Welbevinden en de rol van het kind
Iets doen aan het welbevinden van kinderen staat niet samen met het verwennen of hen zomaar alles geven
wat ze vragen. Het kind moet zelf ook dingen doen.

Bijvoorbeeld:
Wanneer je een kind altjd complimenten geef over wat het doetđ is dit leuk. Maar een kind kan das echt
geloven in zijn eigen kunnen wanneer hij dit zelf ook kan ervaren. Een kind zal dus zelf moeten exploreren en
initatef nemen om een hoog welbevinden te bekomen.

Welbevinden en de rol van de opvoeder
Zonder grenzen gewoon alles toelaten als opvoeder werkt negatef. Het maakt dat een kind geen zekerheid
meer heefđ en dus niet weet wat kan en wat niet kan. Hierdoor gaat hij negatef gedrag vertonen omdat hij
nooit geleerd heef dat dit niet mag. Op den duur zal de opvoeder in de problemen komen en de controle
verliezen over de situate.

Waar welbevinden goed voor is
 Grote invloed op je persoonlijkheidsontwikkeling.
 Maakt een persoon niet zwakker omdat hij zijn gevoelens kan tonen maar juist sterker.

Pijnlijke ervaringen maakt iedereen mee in zijn levenđ maar wanneer een laag welbevinden de hoofdtoon gaat
vormen in het leven van jonge kinderenđ wordt de kans groter dat ze frustrates en stress niet meer zullen
aankunnen. Zo kan er vervreemding van zichzelfđ weinig zelfvertrouwen en onaangepast gedrag ontstaan.

Baby’s en peuters zijn kwetsbaar terwijl juist in die levensfase de basis van de persoonlijkheid wordt gelegd.



2. Betrokkenheid
Welbevinden is belangrijk om de emotonele ontwikkeling veilig te stellen maar betrokkenheid is even
belangrijk. Door betrokkenheid kan je verdere competentes ontwikkelen. (maar hiervoor moet je je goed en
veilig voelen zodat je durf te exploreren)

Er kan wel pas sprake zijn van betrokkenheid als het een uitdagend is voor het kind. Er is maar een smalle zone
voor de betrokkenheid. De zone van de naaste ontwikkeling wil zeggen dat je het kind net iets verder gaat
uitdagen dan dat wat het al kan. Is niets een uitdaging kan er verveling ontstaan en is de uitdaging zo groot dat
het onmogelijk lijkt ontstaat er faalangst.  De ‘state of foww.

Betrokkenheid is gebouwd op:

 Hoge concentrate  opgeslorpt zijn
 Sterke motvate gedrevenheidđ geboeid zijnđ fascinate
 Openstaan voor de omgeving  aanspreekbaarheid voor wat het te bieden heef
 Intense mentale actviteit  binnen de cogniteve grenzen alles opnemen wat het ervaart
 Voldoening  exploreren is een bevredigde ervaring
 Exploratedrang  actviteitsdrangđ bewegingsdrangđ drang om de wereld te ontdekken
 Bewegen aan de grens van de eigen mogelijkheden  het moet een uitdaging blijven




4