Afstudeeronderzoek naar EBP

Praktijkgericht onderzoek
EBP IN DE VERPLEEGKUNDIGE PRAKTIJK


| S1082515 | VPK4-E1 | Chirurgie
Alrijne Ziekenhuis| Letta van der Have | 4 juni 2018
HBO-Verpleegkunde | Hogeschool Leiden | 5856 woorden




1

,Begrippenkader
Hieronder worden de meestgebruikte begrippen uit de scriptie gedefinieerd.

 EBP
Deze afkorting staat voor Evidence-Based Practice. Bij evidence-based practice gaat het om
het nemen van klinische beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, in
combinatie met de kennis en ervaring van de verpleegkundige en de waarde(n) en voorkeur
van de individuele patiënt (Cox, de Louw, Verhoef & Kuiper, 2012). Samengevat bestaat de
methodiek van evidence-based practice volgens Cox et al. (2012) uit het toepassen van de
volgende vijf stappen:
- Het (klinische) probleem vertalen in een beantwoordbare vraag;
- Het efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal;
- Het beoordelen van het gevonden bewijs op methodologische kwaliteit en
toepasbaarheid;
- Het toepassen van het resultaat (beschikbare bewijs) in de praktijk;
- Het regelmatig evalueren van het proces en het resultaat.

 Evidence
Kennis gebaseerd op verschillende bronnen, die getoetst is en die betrouwbaar is bevonden
(Cox et al., 2012).

 Bewijs
Kennis die gebaseerd is op (de resultaten van) wetenschappelijk onderzoek (Cox et al.,
2012).




Voorwoord

2

,In het laatste jaar van de opleiding hbo-verpleegkunde wordt een praktijkgericht onderzoek
verricht. In dit document wordt het onderzoek van ……, student aan de Hogeschool Leiden,
beschreven. Het onderzoek heeft als doel om resultaten op te leveren die in potentie relevant
zijn voor andere situaties, patiënten of opdrachtgevers en daarmee voor de collega
beroepsbeoefenaren in het hele vakgebied (Hogeschool Leiden, 2017).
Het gehele project wordt uitgevoerd op de afdeling A2 chirurgie in het Alrijne Ziekenhuis te
Leiderdorp en zal gaan over het toepassen van EBP in de verpleegkundige praktijk. In het
document zal dit onderwerp nader worden besproken en onderzocht.




‘Niets uit dit document mag zonder toestemming worden overgenomen door derden’.




3

, Samenvatting
Aanleiding: Evidence-based practice is een opkomend onderwerp in de gezondheidszorg.
Met EBP wordt het nemen van klinische beslissingen bedoeld op basis van het best
beschikbare bewijs gecombineerd met de kennis en ervaring van de verpleegkundige en de
waarde en voorkeur van de patiënt (Cox et al., 2012). In opleidingen wordt hier steeds meer
aandacht aan besteed. Ondanks het gunstige effect van EBP in de verpleegkundige praktijk
is het onduidelijk of er gebruik wordt gemaakt van EBP op de afdeling A2 chirurgie in het
Alrijne Ziekenhuis. Er zijn geen duidelijke interventies met betrekking tot EBP. Op de afdeling
is gerealiseerd dat nader onderzoek noodzakelijk is.

Probleemanalyse: Volgens verschillende bronnen wordt EBP steeds belangrijker in de
gezondheidszorg. Zo zegt Dijkslag-Kluijver (2017) dat het gebruik van EBP op lange termijn
vaak tijd oplevert en zo de kwaliteit van zorg hoog houdt. Op de afdeling chirurgie is het
onduidelijk op welke manier dit gebruikt wordt en op welke manier het wordt toegepast als dit
wel al gebeurt. Doordat het proces van EBP niet gehanteerd wordt, kunnen
verpleegkundigen hun handelen niet verantwoorden. Daarnaast kunnen zij, als het best
beschikbare bewijs niet gebruikt wordt, de zorg verlenen die al jaren oud is terwijl deze zorg
gedurende de jaren juist veel veranderd is.

Vraagstelling: De volgende onderzoeksvraag is opgesteld: Wat hebben verpleegkundigen
op de afdeling A2 nodig om de stappen van EBP toe te kunnen passen in de
verpleegkundige praktijk?

Methoden: Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is er een kwalitatief
onderzoek uitgevoerd. Het interview bestaat uit vragen welke relevant zijn voor het
inventariseren van kennis over EBP op de afdeling en zijn afwisselend open en gesloten
vragen. De onderzoekspopulatie zijn acht gediplomeerde verpleegkundigen werkende op de
afdeling A2, variërend afgestudeerd in mbo en hbo. Een literatuuronderzoek is verricht om
de resterende twee vragen te beantwoorden.

Resultaten: Verpleegkundigen op de afdeling A2 zijn wel bekend met het begrip EBP, maar
het proces daarvan kunnen de mbo’ers niet benoemen. Wel is iedereen het er mee eens dat
het meer toegepast moet worden in de praktijk en zijn ze bewust van het feit dat het een
bijdrage levert aan de kwaliteit van zorg. Als grootste belemmering gaven de deelnemers
aan dat er een te hoge werkdruk is, waardoor er geen tijd is om EBP in de praktijk toe te
passen. Ook kennistekort speelt een rol. Bevorderende factoren om juist wel te werken met
EBP zijn meer tijd en klinische lessen waarbij hbo’ers de regiefunctie nemen.

Discussie: Er zijn zowel zwakheden als sterke punten aan het onderzoek verbonden.
Een zwak punt is dat het interview niet getest is op een proefpersoon. Een sterk punt is de
generaliseerbaarheid van het onderzoek, doordat de onderzoekspopulatie representatief is
aan het personeel op de afdeling.

Conclusie: Na uitvoering van het onderzoek blijkt dat verpleegkundigen op de afdeling A2
weten wat EBP inhoudt, maar niet volledig toepassen. Er moet actie worden ondernomen op
verschillende vlakken om EBP meer toegankelijk en aantrekkelijk te maken.

Aanbevelingen: Het advies voor de afdeling A2 is om hbo’ers het initiatief te laten nemen in
het begeleiden van collega’s en het motiveren van EBP op de afdeling. Hbo’ers nemen de
regie hierin en krijgen de tijd om klinische lessen te geven. Managementondersteuning is van
belang voor voldoende ruimte en materiaal.




4