Geweld als Politiek
Samenvatting
Handboek, artikelen, hoorcolleges & werkcolleges.
Huub Mol, Kas van der Horst & Marco Hol
Universiteit Utrecht
Week 1
,Hoorcollege Geweld als Politiek – Dr. Uğur Ümit Üngör
Wat is geweld?
Introductie
Affiniteit:
Moet je het gevoeld hebben om te weten hoe het is om te doden?
Doel:
Inzicht in politiek geweld krijgen. Het is voor ons interessant hier meer over te leren,
gedurende de cursus zal het vanwege de media frustrerender worden. Het is daarom
belangrijk de media te blijven volgen.
Populaire mythes over geweld:
- Mensen zijn gewelddadige primaten.
- Mensen zijn psychopaten.
- Geweld is altijd irrationeel.
- Sommige culturen en religies zijn bij voorbaat gewelddadig.
- Mannen zijn de basis van geweld.
Bekende fouten:
- Schuld is hoofmoot. Zoeken naar een verklaring.
- Monocausaliteit en reductionisme.
o Simplistische benadering van een oorlog.
o De oorlog in Irak ging alleen om olie.
Defnitie van geweld:
- Deze cursus gaat over politiek geweld.
o Privaat geweld. Binnenlands geweld.
o Structureel geweld. Georganiseerde wijze van geweld.
Massaverdrinkingen in de Middellandse Zee, groot aantal doden
door verkeer etc.
o Symbolisch geweld. Gender, klasse, kolonialisme (Bourdieu) etc.
Sterk hiërarchisch systeem.
- Politiek geweld is ‘al het geweld dat hoofdzakelijk gericht is op het handhaven of
verwerven van politieke macht, of het beïnvloeden van bestaande machtsrelaties
tussen en in staten.
Statistieken politiek geweld (1968-2007):
- Oorlog en burgeroorlog. 1.0 miljoen mensen (Iran-Irak), 1.5 miljoen mensen
(Vietnam), 2.0 miljoen mensen (Afghanistan), etc.
- Genocide 2.2 miljoen mensen (Cambodja), 1.0 miljoen mensen (Indonesië), 1.0
miljoen mensen Rwanda, 3.0 miljoen mensen (Democratische Republiek Congo),
etc.
Week 2
Hoorcollege Geweld als Politiek – Dr. Uğur Ümit Üngör
,Vormen van politiek geweld
Classifcering politiek geweld
Alle geweld die hoofdzakelijk gericht is op het handhaven of verwerven van politieke
macht, of het beïnvloeden van bestaande machtsrelaties tussen en binnen staten.
Belangrijkste elementen van de defnitie:
- Politiek Elke poging om een deel van de macht te verkrijgen, of de verdeling
van bevoegdheden tussen staten of in een staat tussen sociale groepen te
beïnvloeden.
- Macht Vermogen om menselijk gedrag te beïnvloeden, zelfs tegen hun wil.
- Geweld Uitoefening van fysieke kracht die schade of letsel veroorzaakt.
Daders versus doelen:
- Staat Staat = Oorlog tussen staten.
- Staat Burgers = Onderdrukking, genocide.
- Burgers Staat = Opstand, revolutie, terrorisme.
o Al Quida is regio gebonden, maar heeft geen eigen grondgebied.
o Islamitische Staat heeft een eigen gebied in handen.
- Burgers Burgers = Rellen, burgeroorlog, etnisch confict.
Verschillen en overeenkomsten:
- Motivatie Hoe motiveert men geweld, welk frame?
- Legitimatie Hoe is het geweld legitiem?
- Organisatie Hoe is het geld georganiseerd?
Dodelijk geweld
Individueel:
- Moord Gericht en willekeurig.
o Moord om mensen het zwijgen op te leggen.
- Executie Legaal en illegaal.
o Verenigde Staten heeft een legaal doodvonnis.
o Islamitische Staat heeft een illegaal doodvonnis.
- Verdwijning Desaparecidos
o Overheid pakt mensen op (zoals in Argentinië en Turkije), laat mensen
verdwijnen zonder dat mensen weten waar zij zijn en begraven liggen.
Collectief:
- Moordpartijen Gericht en willekeurig.
o Eerder een event dan het een aantal uren tot dagen kan duren.
o Kunnen spontaan zijn, meestal gepland.
o Voorbeeld is het geweld tegen moslims in India (week lang).
- Bommen/beschieten Gericht en willekeurig.
o Oorlogsvoering vanuit de lucht.
Voorbeeld zijn Dresden en Hiroshima.
o Gebruiken van autobommen.
Bijvoorbeeld autobommen in Ierland.
o Inzetten van drones.
‘Massa geweld’ versus ‘Georganiseerd geweld’.
Niet dodelijk geweld
- Aanvallen:
o Afstraffing
, o Aanvallen openbare orde.
- Martelen:
o Welke gedachten zit erachter?
o Wat zijn de methodes?
o Wat is het efect op een samenleving?
- Seksueel geweld:
o Wat moeten we proberen te begrijpen?
o Verkrachtingen worden vaak ingezet als oorlogstactiek.
o Enorme impact op de samenleving.
- Deportaties:
o Etnische zuiveringen.
o Exile
o Voorbeeld is de Tweede Wereldoorlog.
- Siege:
o Creëren van conficten waarin mensen gedemoraliseerd worden door
gebrek aan bijvoorbeeld levensmiddelen.
Pesten, psychische schade, gevangenisstraf zijn andere vormen van niet dodelijk geweld.
Syrië, een geschiedenis van geweld
Rond 1680 zat het Ottomaanse Rijk op haar hoogtepunt, Syrië maakte een onderdeel uit
van dit rijk. Het rijk besloeg Noord-Afrika, Arabische gebieden, Midden-Oosten en de
Balkan. Het rijk ging door drie fasen heen:
1. In de eerste fase werd het rijk uitgebreid.
2. Tweede fase was een periode van krimp, veroorzaakt door oorlogen.
3. Derde fase beslaat de ineenstorting tot aan de Eerste Wereldoorlog.
Etnische groepen: Arabieren, Turken, Grieken, Albaniërs, Tsjechen, Turkmeniërs,
zigeuners, Koerden, Armeniërs, Circassiërs (Russische moslims), Assyriërs, Armeniërs,
Druzen, Palestijnen. Werden opgenomen in het Ottomaanse leger.
Instorting van het Ottomaanse Rijk:
- Interne druk. Nationalisme in verschillende gebieden van het rijk.
- Externe druk. Imperialisme van Europa. Frankrijk, Engeland, Rusland etc.
- Opkomst van Arabisch nationalisme. al-Fatat
o Gebied bestaat uit verschillende culturen en dialecten.
o Kregen hulp van Europese mogendheden.
- Met het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914 was er nog weinig over, hierna
ontstonden landen als Irak en Syrië.
- Er werd een deal gesloten, het zogenoemde Sykes-Picotverdrag (1916).
o Geheime overeenkomst tussen Engeland en Frankrijk over hun invloedsfeer
als zij erin zouden slagen het Ottomaanse Rijk te verslaan.
Italianen en Russen ging ermee akkoord.
o Delen van Turkije, Syrië en Irak werden verdeeld.
Syrië werd Frans en Irak werd Engels.
o Hierdoor ontstond er een ‘Arabisch wantrouwen’ in het Westen.
Syrië fysiek/geografsch:
- Syrië werd gekoloniseerd door Frankrijk.
- Landgebruik: vruchtbaar land voor vee, bosgebied, steppe voor nomadische
volken met kuddes en woestijn met een aantal nomadische herders.
- IS had op haar hoogtepunt het grootste deel van de woestijn in handen. Dit lijkt
een gigantisch gebied. Er wonen echter weinig mensen.
Belangrijkste etnische groepen in Syrië:
- Soenitische Arabieren
- Alawieten (sjiitische moslims)
- Levantijnen (Christenen)
- Koerden
Samenvatting
Handboek, artikelen, hoorcolleges & werkcolleges.
Huub Mol, Kas van der Horst & Marco Hol
Universiteit Utrecht
Week 1
,Hoorcollege Geweld als Politiek – Dr. Uğur Ümit Üngör
Wat is geweld?
Introductie
Affiniteit:
Moet je het gevoeld hebben om te weten hoe het is om te doden?
Doel:
Inzicht in politiek geweld krijgen. Het is voor ons interessant hier meer over te leren,
gedurende de cursus zal het vanwege de media frustrerender worden. Het is daarom
belangrijk de media te blijven volgen.
Populaire mythes over geweld:
- Mensen zijn gewelddadige primaten.
- Mensen zijn psychopaten.
- Geweld is altijd irrationeel.
- Sommige culturen en religies zijn bij voorbaat gewelddadig.
- Mannen zijn de basis van geweld.
Bekende fouten:
- Schuld is hoofmoot. Zoeken naar een verklaring.
- Monocausaliteit en reductionisme.
o Simplistische benadering van een oorlog.
o De oorlog in Irak ging alleen om olie.
Defnitie van geweld:
- Deze cursus gaat over politiek geweld.
o Privaat geweld. Binnenlands geweld.
o Structureel geweld. Georganiseerde wijze van geweld.
Massaverdrinkingen in de Middellandse Zee, groot aantal doden
door verkeer etc.
o Symbolisch geweld. Gender, klasse, kolonialisme (Bourdieu) etc.
Sterk hiërarchisch systeem.
- Politiek geweld is ‘al het geweld dat hoofdzakelijk gericht is op het handhaven of
verwerven van politieke macht, of het beïnvloeden van bestaande machtsrelaties
tussen en in staten.
Statistieken politiek geweld (1968-2007):
- Oorlog en burgeroorlog. 1.0 miljoen mensen (Iran-Irak), 1.5 miljoen mensen
(Vietnam), 2.0 miljoen mensen (Afghanistan), etc.
- Genocide 2.2 miljoen mensen (Cambodja), 1.0 miljoen mensen (Indonesië), 1.0
miljoen mensen Rwanda, 3.0 miljoen mensen (Democratische Republiek Congo),
etc.
Week 2
Hoorcollege Geweld als Politiek – Dr. Uğur Ümit Üngör
,Vormen van politiek geweld
Classifcering politiek geweld
Alle geweld die hoofdzakelijk gericht is op het handhaven of verwerven van politieke
macht, of het beïnvloeden van bestaande machtsrelaties tussen en binnen staten.
Belangrijkste elementen van de defnitie:
- Politiek Elke poging om een deel van de macht te verkrijgen, of de verdeling
van bevoegdheden tussen staten of in een staat tussen sociale groepen te
beïnvloeden.
- Macht Vermogen om menselijk gedrag te beïnvloeden, zelfs tegen hun wil.
- Geweld Uitoefening van fysieke kracht die schade of letsel veroorzaakt.
Daders versus doelen:
- Staat Staat = Oorlog tussen staten.
- Staat Burgers = Onderdrukking, genocide.
- Burgers Staat = Opstand, revolutie, terrorisme.
o Al Quida is regio gebonden, maar heeft geen eigen grondgebied.
o Islamitische Staat heeft een eigen gebied in handen.
- Burgers Burgers = Rellen, burgeroorlog, etnisch confict.
Verschillen en overeenkomsten:
- Motivatie Hoe motiveert men geweld, welk frame?
- Legitimatie Hoe is het geweld legitiem?
- Organisatie Hoe is het geld georganiseerd?
Dodelijk geweld
Individueel:
- Moord Gericht en willekeurig.
o Moord om mensen het zwijgen op te leggen.
- Executie Legaal en illegaal.
o Verenigde Staten heeft een legaal doodvonnis.
o Islamitische Staat heeft een illegaal doodvonnis.
- Verdwijning Desaparecidos
o Overheid pakt mensen op (zoals in Argentinië en Turkije), laat mensen
verdwijnen zonder dat mensen weten waar zij zijn en begraven liggen.
Collectief:
- Moordpartijen Gericht en willekeurig.
o Eerder een event dan het een aantal uren tot dagen kan duren.
o Kunnen spontaan zijn, meestal gepland.
o Voorbeeld is het geweld tegen moslims in India (week lang).
- Bommen/beschieten Gericht en willekeurig.
o Oorlogsvoering vanuit de lucht.
Voorbeeld zijn Dresden en Hiroshima.
o Gebruiken van autobommen.
Bijvoorbeeld autobommen in Ierland.
o Inzetten van drones.
‘Massa geweld’ versus ‘Georganiseerd geweld’.
Niet dodelijk geweld
- Aanvallen:
o Afstraffing
, o Aanvallen openbare orde.
- Martelen:
o Welke gedachten zit erachter?
o Wat zijn de methodes?
o Wat is het efect op een samenleving?
- Seksueel geweld:
o Wat moeten we proberen te begrijpen?
o Verkrachtingen worden vaak ingezet als oorlogstactiek.
o Enorme impact op de samenleving.
- Deportaties:
o Etnische zuiveringen.
o Exile
o Voorbeeld is de Tweede Wereldoorlog.
- Siege:
o Creëren van conficten waarin mensen gedemoraliseerd worden door
gebrek aan bijvoorbeeld levensmiddelen.
Pesten, psychische schade, gevangenisstraf zijn andere vormen van niet dodelijk geweld.
Syrië, een geschiedenis van geweld
Rond 1680 zat het Ottomaanse Rijk op haar hoogtepunt, Syrië maakte een onderdeel uit
van dit rijk. Het rijk besloeg Noord-Afrika, Arabische gebieden, Midden-Oosten en de
Balkan. Het rijk ging door drie fasen heen:
1. In de eerste fase werd het rijk uitgebreid.
2. Tweede fase was een periode van krimp, veroorzaakt door oorlogen.
3. Derde fase beslaat de ineenstorting tot aan de Eerste Wereldoorlog.
Etnische groepen: Arabieren, Turken, Grieken, Albaniërs, Tsjechen, Turkmeniërs,
zigeuners, Koerden, Armeniërs, Circassiërs (Russische moslims), Assyriërs, Armeniërs,
Druzen, Palestijnen. Werden opgenomen in het Ottomaanse leger.
Instorting van het Ottomaanse Rijk:
- Interne druk. Nationalisme in verschillende gebieden van het rijk.
- Externe druk. Imperialisme van Europa. Frankrijk, Engeland, Rusland etc.
- Opkomst van Arabisch nationalisme. al-Fatat
o Gebied bestaat uit verschillende culturen en dialecten.
o Kregen hulp van Europese mogendheden.
- Met het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914 was er nog weinig over, hierna
ontstonden landen als Irak en Syrië.
- Er werd een deal gesloten, het zogenoemde Sykes-Picotverdrag (1916).
o Geheime overeenkomst tussen Engeland en Frankrijk over hun invloedsfeer
als zij erin zouden slagen het Ottomaanse Rijk te verslaan.
Italianen en Russen ging ermee akkoord.
o Delen van Turkije, Syrië en Irak werden verdeeld.
Syrië werd Frans en Irak werd Engels.
o Hierdoor ontstond er een ‘Arabisch wantrouwen’ in het Westen.
Syrië fysiek/geografsch:
- Syrië werd gekoloniseerd door Frankrijk.
- Landgebruik: vruchtbaar land voor vee, bosgebied, steppe voor nomadische
volken met kuddes en woestijn met een aantal nomadische herders.
- IS had op haar hoogtepunt het grootste deel van de woestijn in handen. Dit lijkt
een gigantisch gebied. Er wonen echter weinig mensen.
Belangrijkste etnische groepen in Syrië:
- Soenitische Arabieren
- Alawieten (sjiitische moslims)
- Levantijnen (Christenen)
- Koerden
