THEMA 27 ABDOMEN IV
t27BT coNG5 De prostaat
Prostaat carcinoom
- Woekering van kliercellen
- Mannen boven de 40 jaar
- Testosteron speelt een rol
- Westerse eetpatroon (rood vlees, dierlijke vetten, weinig groente en fruit)
- Erfelijke factoren
Symptomen
- Zonder klachten kan het ontwikkelen
- Later stadium kan het problemen geven met plassen en de stoelgang
- Uitzaaiingen in bot en lymfeklieren kan pijn veroorzaken
- Erectieproblemen
- Pijn in het bekken gebied
Vaststellen kan door in het bloed te kijken; PSA hoger is dan bepaalde waarde, dan prostaatkanker
,Diagnostisering en behandeling
Botscan conventioneel NG
- Tc99m – HDP
Nadeel: geen anatomische informatie. Enkel meta’s bepalen. Niet specifiek, wel sensitief.
Kan op missen van meta’s door fysiologische aspecten Tc99m
Bekkengebied is moeilijk te beoordelen door de blaas -> patiënt laten uitplassen
Verschillende PET tracers voor prostaat ca
- 18F-FDG
- 18-choline
- 11C-choline
- PMSA
18
F-FDG
- Zowel anatomische als functionele bepaling van meta’s
- 3D mogelijkheden
- Specifiek en sensitief
Nadeel:
Ook fysiologische opname in gebieden die daardoor moeilijk te beoordelen zijn op meta’s.
Regionaal klieren slechter detecteerbaar.
18
F-choline
De rol van 11C- of 18F-choline PET/CT in de evaluatie bij patiënten met prostate carcinoma
- Choline wordt ingezet bij het vaststellen van metastasen in het bekken gebied bij prostaat
carcinoom (oncline). Niet bij het vaststellen van de primaire tumor
- Choline PET/CT is sensitiever dan CT of MRI alleen
- Algemeen geldt
• T vaststelling MRI of CT superior tov PET
• N vaststelling PET superior tov MRI of CT
• M vaststelling PET duur dus kan dit een impact hebben op de keuze van onderzoek
,Valkuilen bij Choline Pitfalls
- 18F-choline fysiologische uptake in lever, pancreas, milt en wordt afgevoerd via het renale systeem
- Ontstekingen laten een zelfde beeld zien als meta’s hierop dien je bedacht te zijn
- Naast PET beelden altijd extra nodig om exacte uitslag te kunnen geven
Praktijk voorbeelden
, Meerwaarde Choline onderzoek
De rol van 11C- of 18F-choline PET/CT in de diagnose voor prostaat CA heeft qua sensiviteit en
specificiteit zijn beperkingen
- T stadiering is functional MRI superior ten opzichte van 11C- of 18F-choline PET/CT
- N stadiering geeft 11C- or 18F-choline PET/CT veel informatie over metastasen in het lichaam
echter kleine of micrometastasen zijn mogelijk te missen
- Ondanks goede resultaten voor het detecteren van botmetastasen staat 11C- 18F-choline PET/CT
ter discussie
PMSA
Prostaat Specifiek Membraan Antigen
PMSA PET scanning is a new and exciting technology for evaluating men with a rising PSA after
definitive radiation therapy or radical prosatectomy surgery
68
Ga-PMSA
Nieuw farmacon
- Zeer vroeg stadium recidief prostaat ca te detecteren
- Voordeel snelle behandeling van recidief, beter prognose patiënt
- Bij eerste verhoging PSA kan deze scan worden ingezet
- Zelfs een zeer lage PSA waardes kan deze scan al recidief detecteren
- 68Ga-PMSA peptide koppelt aan het PMSA membraaneiwit
- Zeer sensitief, betere detectie dan met 18F-FDG
- Fysiologische opname oa in speekselklieren, nieren, duodenum, neuro- endocriene cellen
t27BT coNG5 De prostaat
Prostaat carcinoom
- Woekering van kliercellen
- Mannen boven de 40 jaar
- Testosteron speelt een rol
- Westerse eetpatroon (rood vlees, dierlijke vetten, weinig groente en fruit)
- Erfelijke factoren
Symptomen
- Zonder klachten kan het ontwikkelen
- Later stadium kan het problemen geven met plassen en de stoelgang
- Uitzaaiingen in bot en lymfeklieren kan pijn veroorzaken
- Erectieproblemen
- Pijn in het bekken gebied
Vaststellen kan door in het bloed te kijken; PSA hoger is dan bepaalde waarde, dan prostaatkanker
,Diagnostisering en behandeling
Botscan conventioneel NG
- Tc99m – HDP
Nadeel: geen anatomische informatie. Enkel meta’s bepalen. Niet specifiek, wel sensitief.
Kan op missen van meta’s door fysiologische aspecten Tc99m
Bekkengebied is moeilijk te beoordelen door de blaas -> patiënt laten uitplassen
Verschillende PET tracers voor prostaat ca
- 18F-FDG
- 18-choline
- 11C-choline
- PMSA
18
F-FDG
- Zowel anatomische als functionele bepaling van meta’s
- 3D mogelijkheden
- Specifiek en sensitief
Nadeel:
Ook fysiologische opname in gebieden die daardoor moeilijk te beoordelen zijn op meta’s.
Regionaal klieren slechter detecteerbaar.
18
F-choline
De rol van 11C- of 18F-choline PET/CT in de evaluatie bij patiënten met prostate carcinoma
- Choline wordt ingezet bij het vaststellen van metastasen in het bekken gebied bij prostaat
carcinoom (oncline). Niet bij het vaststellen van de primaire tumor
- Choline PET/CT is sensitiever dan CT of MRI alleen
- Algemeen geldt
• T vaststelling MRI of CT superior tov PET
• N vaststelling PET superior tov MRI of CT
• M vaststelling PET duur dus kan dit een impact hebben op de keuze van onderzoek
,Valkuilen bij Choline Pitfalls
- 18F-choline fysiologische uptake in lever, pancreas, milt en wordt afgevoerd via het renale systeem
- Ontstekingen laten een zelfde beeld zien als meta’s hierop dien je bedacht te zijn
- Naast PET beelden altijd extra nodig om exacte uitslag te kunnen geven
Praktijk voorbeelden
, Meerwaarde Choline onderzoek
De rol van 11C- of 18F-choline PET/CT in de diagnose voor prostaat CA heeft qua sensiviteit en
specificiteit zijn beperkingen
- T stadiering is functional MRI superior ten opzichte van 11C- of 18F-choline PET/CT
- N stadiering geeft 11C- or 18F-choline PET/CT veel informatie over metastasen in het lichaam
echter kleine of micrometastasen zijn mogelijk te missen
- Ondanks goede resultaten voor het detecteren van botmetastasen staat 11C- 18F-choline PET/CT
ter discussie
PMSA
Prostaat Specifiek Membraan Antigen
PMSA PET scanning is a new and exciting technology for evaluating men with a rising PSA after
definitive radiation therapy or radical prosatectomy surgery
68
Ga-PMSA
Nieuw farmacon
- Zeer vroeg stadium recidief prostaat ca te detecteren
- Voordeel snelle behandeling van recidief, beter prognose patiënt
- Bij eerste verhoging PSA kan deze scan worden ingezet
- Zelfs een zeer lage PSA waardes kan deze scan al recidief detecteren
- 68Ga-PMSA peptide koppelt aan het PMSA membraaneiwit
- Zeer sensitief, betere detectie dan met 18F-FDG
- Fysiologische opname oa in speekselklieren, nieren, duodenum, neuro- endocriene cellen