Radiologie samenvatting boek
A4 Indicatiestelling
Kosten/batenanalyse
Het afwegen van de nadelige effecten ten gevolge van het gebruik van straling tegenover het gunstige
effect van de verkregen informatie. Het stralingsrisico is afhankelijk van het type risico: somatische
niet-stochastische risico’s (huidererytheem) en somatische stochastische risico’s (tumoren) (zie
risicotabellen röntgenstraling). Het niet toepassen van rontgendiagnostiek brengt eveneens risico’s
met zich mee, want op deze manier kunnen eventuele afwijkingen worden opgespoord.
Het ALARA-principe
As Low As Reasonably Achievable, er moet altijd gestreefd worden naar een zo laag mogelijke dosis.
Voor elke rontgendosis, hoe gering in omvang ook, moet een noodzaak bestaan tot het toedienen
daarvan.
De baten van een röntgenopname
Bestaan uit de verkregen informatie, het maken van de opname moet de patiënt zelf ten goede
komen. Nuttig effect van de opnamen: cariesdiagnostiek (bitewings), botdefecten en andere
diagnostiek. Wanneer is een nieuwe opname gewenst. Het belangrijkste criterium (of de zekerheid) is
dat er sinds de vorige opname röntgenologische veranderingen in het betreffende gebied zullen
optreden.
Algemene richtlijnen voor de röntgenologische indicatiestelling
Het stralingsrisico verbonden aan een tandheelkundige opname is relatief gering, voorwaarde dat
enkele voorzorgen worden genomen. Een foto mag pas gemaakt worden na voorafgaand klinisch
onderzoek. De keuze van opnametechniek hangt af van welke afwijkingen men denkt aan te treffen
en vast wil leggen (foto of niet? doorlopen tabel).
Samengevat
Bij indiceren röntgenopname gebruik maken van kosten/batenanalyse. Kosten zijn het stralingsrisico,
baten zijn de tandheelkundige informatie die kan worden verkregen. Het dient de patiënt zelf direct
ten goede te komen. Aan röntgenologische indicatie dient klinisch onderzoek vooraf te gaan, juiste
opnametechniek dient gekozen te worden.
A5 De patiënt
Patiënt en apparatuur
Belangrijke aspecten: gesloten conus of open tubus, lengte van de tubus, buisspanning, filtering van
de bundel, diameter van het diafragma.
Conus of tubus
Tegenwoordig gaat de voorkeur meer uit naar een open tubus (voordeel in de stralingsbeperking).
Een gesloten conus is een bron van strooistraling, een deel van de straling wordt in willekeurige
richtingen verstrooid, de patiënt ontvangt dus ongewenste strooistraling. De open tubus heeft dit
niet, mits het diafragma de bundel goed begrenst. Strooistraling is zichtbaar als een lichtere ronding
rondom het opgenomen gebied. Er moet dus een duidelijke grens zichtbaar zijn en geen zwarting in
het perifere gebied, dan is er (bijna) geen strooistraling aanwezig. Een apparaat uitgerust met een
tubus heeft gemiddeld een 18% lagere dosis.
Lengte van de tubus
A4 Indicatiestelling
Kosten/batenanalyse
Het afwegen van de nadelige effecten ten gevolge van het gebruik van straling tegenover het gunstige
effect van de verkregen informatie. Het stralingsrisico is afhankelijk van het type risico: somatische
niet-stochastische risico’s (huidererytheem) en somatische stochastische risico’s (tumoren) (zie
risicotabellen röntgenstraling). Het niet toepassen van rontgendiagnostiek brengt eveneens risico’s
met zich mee, want op deze manier kunnen eventuele afwijkingen worden opgespoord.
Het ALARA-principe
As Low As Reasonably Achievable, er moet altijd gestreefd worden naar een zo laag mogelijke dosis.
Voor elke rontgendosis, hoe gering in omvang ook, moet een noodzaak bestaan tot het toedienen
daarvan.
De baten van een röntgenopname
Bestaan uit de verkregen informatie, het maken van de opname moet de patiënt zelf ten goede
komen. Nuttig effect van de opnamen: cariesdiagnostiek (bitewings), botdefecten en andere
diagnostiek. Wanneer is een nieuwe opname gewenst. Het belangrijkste criterium (of de zekerheid) is
dat er sinds de vorige opname röntgenologische veranderingen in het betreffende gebied zullen
optreden.
Algemene richtlijnen voor de röntgenologische indicatiestelling
Het stralingsrisico verbonden aan een tandheelkundige opname is relatief gering, voorwaarde dat
enkele voorzorgen worden genomen. Een foto mag pas gemaakt worden na voorafgaand klinisch
onderzoek. De keuze van opnametechniek hangt af van welke afwijkingen men denkt aan te treffen
en vast wil leggen (foto of niet? doorlopen tabel).
Samengevat
Bij indiceren röntgenopname gebruik maken van kosten/batenanalyse. Kosten zijn het stralingsrisico,
baten zijn de tandheelkundige informatie die kan worden verkregen. Het dient de patiënt zelf direct
ten goede te komen. Aan röntgenologische indicatie dient klinisch onderzoek vooraf te gaan, juiste
opnametechniek dient gekozen te worden.
A5 De patiënt
Patiënt en apparatuur
Belangrijke aspecten: gesloten conus of open tubus, lengte van de tubus, buisspanning, filtering van
de bundel, diameter van het diafragma.
Conus of tubus
Tegenwoordig gaat de voorkeur meer uit naar een open tubus (voordeel in de stralingsbeperking).
Een gesloten conus is een bron van strooistraling, een deel van de straling wordt in willekeurige
richtingen verstrooid, de patiënt ontvangt dus ongewenste strooistraling. De open tubus heeft dit
niet, mits het diafragma de bundel goed begrenst. Strooistraling is zichtbaar als een lichtere ronding
rondom het opgenomen gebied. Er moet dus een duidelijke grens zichtbaar zijn en geen zwarting in
het perifere gebied, dan is er (bijna) geen strooistraling aanwezig. Een apparaat uitgerust met een
tubus heeft gemiddeld een 18% lagere dosis.
Lengte van de tubus
