lOMoARcPSD|11376829
PRAKTISCH ECONOMISCH RECHT
Deel I Fundamentele elementen van het economisch recht
1 DE BRONNEN VAN HET ECONOMISCH RECHT
1 Wetgeving
1.1 Het internati onale recht
1.2 Het traditi onele internati onale recht
1.3 Europese Unie
Het belangrijkste uit dit deeltje is de wetgeving van de Europese Unie. Dit is een voorbeeld van het
internationaal recht. Het doel van de EU is dat alle lidstaten gelijkaardige wetgevingen hebben om zo
discussies te vermijden.
Wij zijn niet rechtstreeks onderworpen aan de Europese wetgeving, want alle lidstaten zijn verplicht
deze te verwerken in hun eigen wetgeving (=harmonisatierichtlijnen). Soms zijn ze zo streng dat er
weinig bewegingsruimte is om ze om te zetten als lidstaat.
vb. Herroepingsrecht is verplicht binnen de EU, alleen heeft de EU hier geen termijn op geplakt. België
heeft beslist dat dit 14 dagen moet duren.
1.4 Nati onale wetgeving
Nationale wetgeving = wetgeving op federaal niveau, voor heel het land.
Verdere preciseringen van wetten op federaal niveau, noemen we koninklijke besluiten. Dit is op
niveau van de uitvoerende macht. Ook bestaan er ministeriële besluiten: dit zijn nog eens verdere
preciseringen van koninklijke besluiten.
Decreten = wetgeving op deelstaat niveau
vb. Taaldecreet: overeenkomsten moeten in de taal van de werknemer opgesteld zijn
Huurdecreet: klassiek handelshuurcontract duurt 9 jaar
Pop-up decreet: handelshuurcontract van maximum 1 jaar
Ordonnanties = wetgeving binnen het Brusselse gewest
Op vlak van nationale wetgeving zijn op dit moment de belangrijkste wetten voor het economisch en
ondernemingsrecht:
• het Wetboek van Economisch Recht (WER)
Bestaat uit 16 boeken
• het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV)
Bestaat uit 18 deelboeken
Toch mogen we het Burgerlijk Wetboek (BW) ook niet vergeten. Dit is ook wel het fundamenteel
recht, men valt hier altijd op terug. Regels uit het burgerlijk recht gelden ook in het economisch recht.
2 Rechtspraak
= het geheel van de uitspraken van de verschillende rechtscolleges
= geen bron van het recht! Want ieder rechtscollege kan een andere uitspraak doen
3 Gewoonte
= regels die er gekomen zijn uit eenvormig en langdurig gebruik door de gemeenschap
= bron van recht, want iedereen past deze toe!
, lOMoARcPSD|11376829
vb. Diamantensector (vooral Antwerpen), tot 5 jaar geleden maakten zij echt gewoon gebruik van
gewoonterecht. Iedereen vertrouwt elkaar.
4 Rechtsleer
= het geheel van de studies van de verschillende rechtsgeleerden in juridische tijdschriften, boeken.
= geen bron van het recht! Want dit zijn gewoon standpunten.
2 DE ONDERNEMINGSRECHTBANK
1 Samenstelling EXAMENVRAAG
Er zijn 9 ondernemingsrechtbanken, enkele hebben lokale afdelingen (vb. Kortrijk, Brugge, Veurne
en Ieper). En die afdelingen kunnen nog eens bestaan uit verschillende kamers. (vb. 7/8 kamers in
Kortrijk)
In een ondernemingsrechtbank hebben we:
• 1 echte rechter (beroepsmagistraat)
• 2 rechters uit het bedrijfsleven (lekenrechters)
o Periode van 5 jaar (kan hernieuwd worden)
o Volwaardige rechters (alle 3 moeten ze akkoord gaan bij een vonnis)
Ook is er een griffier aanwezig tijdens een zitting, deze noteert de standpunten tijdens de
zitting. Soms is er ook een Procureur des Konings aanwezig, en dit bij faillissementen (95%
enkel bij stafrechtbank).
2 Bevoegdheden
De ondernemingsrechtbank is in principe bevoegd voor alle handelsgeschillen tussen
ondernemingen + faillissementen. Ook kan een particulier een onderneming voor de
ondernemingsrechtbank schuiven, deze heeft de keuze tussen het vredegerecht en de
ondernemingsrechtbank. Maar een onderneming kan NOOIT een particulier voor deze rechtbank
schuiven!
Als je in hoger beroep wilt gaan vanuit de ondernemingsrechtbank kom je terecht in het Hof
van Beroep. (Opgelet! Het moet gaan over bedragen vanaf de 2500 euro, anders kan je niet in
hoger beroep gaan!)
3 Procedures
1. De dagvaarding
Eiser brengt verweerder voor de rechtbank via document
2. De openbare terechtzitting
Zaak wordt gevoerd
3. Het vonnis (soms beschikking)
Document met uitspraak, opgelet! De 3 rechters moeten akkoord gaan.
De voorzitter van de ondernemingsrechtbank heeft een speciale bevoegdheid: hij kan in
kortgeding maatregelen treffen: hij kan een dringende voorlopige uitspraak doen. Hier spreken we
niet van een vonnis maar van een beschikking.
, lOMoARcPSD|11376829
Wanneer er een procedure is tussen 2 ondernemingen en het gaat over niet-betwiste
geldschulden (waar er geen twijfel mogelijk is: de verweerder heeft geen argumenten) dan komt
de zaak zelfs niet meer voor de rechtbank.
Advocaat van eiser stuurt zaak door naar gerechtsdeurwaarder gerechtsdeurwaarder doet laatste
poging tot betaling verweerder geeft geen reactie gerechtsdeurwaarder maakt proces-verbaal van
niet-betwisting op.
Proces-verbaal van niet-betwisting: Eigenlijk hetzelfde document als een vonnis, deze heeft
dezelfde waarde net zoals er een zaak werd gevoerd! Dit doen ze om tijd te besparen.
Deel II Ondernemingsrecht
1 VRIJHEID VAN ONDERNEMEN EN ALGEMENE VERPLICHTINGEN VAN DE ONDERNEMING
Op 1 november 2018 veranderde men de benaming ‘handelaar’ naar ‘onderneming’ in het Wetboek
van Koophandel. Men wilde dat deze term ook van toepassing kon zijn in situaties van organisaties
die niet echt konden omschreven worden als ‘handelaar’;
vb. NMBS, een bevoegdheid van de overheid, de overheid kan nooit beschouwd worden als een
handelaar.
De ziekenhuizen hebben nevenactiviteiten (zoals een cafétaria) waar ze wel winst op willen maken,
maar toch kan je deze niet beschouwen als een ‘handelaar’.
Ook vallen sindsdien de burgerlijke handelingen (vrije beroepers) onder het economische recht.
Handelaar = iemand die op zelfstandige basis daden van koophandel stelt.
1 De onderneming
Wanneer er officieel sprake is van een onderneming dan heeft dit enkele gevolgen:
• Je kan failliet verklaard worden
• Je kan in aanmerking komen voor het insolventierecht (voorportaal van faillissement).
• Bewijsmiddelen tegen ondernemingen zijn ruimer
• Voor geschillen moet je naar de ondernemingsrechtbank
2 De vrije en intellectuele beroepen
Voorbeelden van vrije beroepen:
• Huisdokter
• Advocaat
• Boekhouder
• Notaris
• Psychologe
• …
Zij stellen geen daden van koophandel, ze willen niet per se winst, maar ze stellen wel burgerlijke
daden, ze staan echt in voor de burger.
PRAKTISCH ECONOMISCH RECHT
Deel I Fundamentele elementen van het economisch recht
1 DE BRONNEN VAN HET ECONOMISCH RECHT
1 Wetgeving
1.1 Het internati onale recht
1.2 Het traditi onele internati onale recht
1.3 Europese Unie
Het belangrijkste uit dit deeltje is de wetgeving van de Europese Unie. Dit is een voorbeeld van het
internationaal recht. Het doel van de EU is dat alle lidstaten gelijkaardige wetgevingen hebben om zo
discussies te vermijden.
Wij zijn niet rechtstreeks onderworpen aan de Europese wetgeving, want alle lidstaten zijn verplicht
deze te verwerken in hun eigen wetgeving (=harmonisatierichtlijnen). Soms zijn ze zo streng dat er
weinig bewegingsruimte is om ze om te zetten als lidstaat.
vb. Herroepingsrecht is verplicht binnen de EU, alleen heeft de EU hier geen termijn op geplakt. België
heeft beslist dat dit 14 dagen moet duren.
1.4 Nati onale wetgeving
Nationale wetgeving = wetgeving op federaal niveau, voor heel het land.
Verdere preciseringen van wetten op federaal niveau, noemen we koninklijke besluiten. Dit is op
niveau van de uitvoerende macht. Ook bestaan er ministeriële besluiten: dit zijn nog eens verdere
preciseringen van koninklijke besluiten.
Decreten = wetgeving op deelstaat niveau
vb. Taaldecreet: overeenkomsten moeten in de taal van de werknemer opgesteld zijn
Huurdecreet: klassiek handelshuurcontract duurt 9 jaar
Pop-up decreet: handelshuurcontract van maximum 1 jaar
Ordonnanties = wetgeving binnen het Brusselse gewest
Op vlak van nationale wetgeving zijn op dit moment de belangrijkste wetten voor het economisch en
ondernemingsrecht:
• het Wetboek van Economisch Recht (WER)
Bestaat uit 16 boeken
• het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV)
Bestaat uit 18 deelboeken
Toch mogen we het Burgerlijk Wetboek (BW) ook niet vergeten. Dit is ook wel het fundamenteel
recht, men valt hier altijd op terug. Regels uit het burgerlijk recht gelden ook in het economisch recht.
2 Rechtspraak
= het geheel van de uitspraken van de verschillende rechtscolleges
= geen bron van het recht! Want ieder rechtscollege kan een andere uitspraak doen
3 Gewoonte
= regels die er gekomen zijn uit eenvormig en langdurig gebruik door de gemeenschap
= bron van recht, want iedereen past deze toe!
, lOMoARcPSD|11376829
vb. Diamantensector (vooral Antwerpen), tot 5 jaar geleden maakten zij echt gewoon gebruik van
gewoonterecht. Iedereen vertrouwt elkaar.
4 Rechtsleer
= het geheel van de studies van de verschillende rechtsgeleerden in juridische tijdschriften, boeken.
= geen bron van het recht! Want dit zijn gewoon standpunten.
2 DE ONDERNEMINGSRECHTBANK
1 Samenstelling EXAMENVRAAG
Er zijn 9 ondernemingsrechtbanken, enkele hebben lokale afdelingen (vb. Kortrijk, Brugge, Veurne
en Ieper). En die afdelingen kunnen nog eens bestaan uit verschillende kamers. (vb. 7/8 kamers in
Kortrijk)
In een ondernemingsrechtbank hebben we:
• 1 echte rechter (beroepsmagistraat)
• 2 rechters uit het bedrijfsleven (lekenrechters)
o Periode van 5 jaar (kan hernieuwd worden)
o Volwaardige rechters (alle 3 moeten ze akkoord gaan bij een vonnis)
Ook is er een griffier aanwezig tijdens een zitting, deze noteert de standpunten tijdens de
zitting. Soms is er ook een Procureur des Konings aanwezig, en dit bij faillissementen (95%
enkel bij stafrechtbank).
2 Bevoegdheden
De ondernemingsrechtbank is in principe bevoegd voor alle handelsgeschillen tussen
ondernemingen + faillissementen. Ook kan een particulier een onderneming voor de
ondernemingsrechtbank schuiven, deze heeft de keuze tussen het vredegerecht en de
ondernemingsrechtbank. Maar een onderneming kan NOOIT een particulier voor deze rechtbank
schuiven!
Als je in hoger beroep wilt gaan vanuit de ondernemingsrechtbank kom je terecht in het Hof
van Beroep. (Opgelet! Het moet gaan over bedragen vanaf de 2500 euro, anders kan je niet in
hoger beroep gaan!)
3 Procedures
1. De dagvaarding
Eiser brengt verweerder voor de rechtbank via document
2. De openbare terechtzitting
Zaak wordt gevoerd
3. Het vonnis (soms beschikking)
Document met uitspraak, opgelet! De 3 rechters moeten akkoord gaan.
De voorzitter van de ondernemingsrechtbank heeft een speciale bevoegdheid: hij kan in
kortgeding maatregelen treffen: hij kan een dringende voorlopige uitspraak doen. Hier spreken we
niet van een vonnis maar van een beschikking.
, lOMoARcPSD|11376829
Wanneer er een procedure is tussen 2 ondernemingen en het gaat over niet-betwiste
geldschulden (waar er geen twijfel mogelijk is: de verweerder heeft geen argumenten) dan komt
de zaak zelfs niet meer voor de rechtbank.
Advocaat van eiser stuurt zaak door naar gerechtsdeurwaarder gerechtsdeurwaarder doet laatste
poging tot betaling verweerder geeft geen reactie gerechtsdeurwaarder maakt proces-verbaal van
niet-betwisting op.
Proces-verbaal van niet-betwisting: Eigenlijk hetzelfde document als een vonnis, deze heeft
dezelfde waarde net zoals er een zaak werd gevoerd! Dit doen ze om tijd te besparen.
Deel II Ondernemingsrecht
1 VRIJHEID VAN ONDERNEMEN EN ALGEMENE VERPLICHTINGEN VAN DE ONDERNEMING
Op 1 november 2018 veranderde men de benaming ‘handelaar’ naar ‘onderneming’ in het Wetboek
van Koophandel. Men wilde dat deze term ook van toepassing kon zijn in situaties van organisaties
die niet echt konden omschreven worden als ‘handelaar’;
vb. NMBS, een bevoegdheid van de overheid, de overheid kan nooit beschouwd worden als een
handelaar.
De ziekenhuizen hebben nevenactiviteiten (zoals een cafétaria) waar ze wel winst op willen maken,
maar toch kan je deze niet beschouwen als een ‘handelaar’.
Ook vallen sindsdien de burgerlijke handelingen (vrije beroepers) onder het economische recht.
Handelaar = iemand die op zelfstandige basis daden van koophandel stelt.
1 De onderneming
Wanneer er officieel sprake is van een onderneming dan heeft dit enkele gevolgen:
• Je kan failliet verklaard worden
• Je kan in aanmerking komen voor het insolventierecht (voorportaal van faillissement).
• Bewijsmiddelen tegen ondernemingen zijn ruimer
• Voor geschillen moet je naar de ondernemingsrechtbank
2 De vrije en intellectuele beroepen
Voorbeelden van vrije beroepen:
• Huisdokter
• Advocaat
• Boekhouder
• Notaris
• Psychologe
• …
Zij stellen geen daden van koophandel, ze willen niet per se winst, maar ze stellen wel burgerlijke
daden, ze staan echt in voor de burger.
