Goederenrecht in verhouding tot verbintenissenrecht
Kenmerkend voor het goederenrecht is dat het gaat over vermogensrechten die een
bepaalde gradatie van zeggenschap geven over een goed. Eigendom verschaft de
rechthebbende de meest verstrekkende bevoegdheden. Beperktere zeggenschap
over een goed geven het recht van vruchtgebruik, erfdienstbaarheid, opstal, erfpacht,
van pand en van hypotheek en het appartementsrecht. In Boek 3 van het Burgerlijk
Wetboek (BW) is het (algemeen) vermogensrecht geregeld. Boek 5 BW is met name
relevant voor het goederenrecht,
Het verbintenissenrecht omvat wet- en regelgeving omtrent verbintenissen die
voortkomen uit de wet, uit een overeenkomst (zoals een koopovereenkomst,
huurovereenkomst of arbeidsovereenkomst) of uit een zogenaamde natuurlijke
verbintenis. Het verbintenissenrecht is voornamelijk vastgelegd in Boek 6 en 7 BW
Overeenkomsten vs. Bijzondere overeenkomsten
Obligatoire overeenkomst:
- Wederkerige en eenzijdige overeenkomsten, wederkerig = heen en
weer, eenzijdig = alleen.
- Benoemde en onbenoemde overeenkomsten, benoemde =
overeenkomsten die in de wet nader zijn geregeld, onbenoemde =
niet in de wet geregeld en alleen de algemene bepalingen inzake
overeenkomsten in boek 6 BW zijn van toepassing
- Consensuele en formele overeenkomsten, consensueel = mondelinge
wilsovereenstemming, formele = pas rechtsgeldig tot stand als aan
bepaald vormvereiste is voldaan
Bijzondere overeenkomsten:
- Koop, het uitwisselen van een zaak tegen geld
- Consumentenkoop, een natuurlijk persoon een roerende zaak koopt
van een professionele verkoper (vaak in uitoefening van een bedrijf)
- Arbeid, uitwisselen van arbeid voor loon
- Opdracht, leveren van diensten
- Aanneming van werk, aannemen van een klus om arbeid te verrichten
- Vaststellingsovereenkomst, hulpovereenkomst om eenmaal ontstaan
geschil te beëindigen
- Verzekeringsovereenkomst, verzekering afsluiten
Verbintenissen uit de wet
- Zaakwaarneming, het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten
met de behartiging van het belang van iemand anders, zonder deze persoon
hiertoe bevoegd is. Buurman slaat de voordeur van het buurhuis in om een
brand te blussen, een goede grond en in het belang van een ander.
Zaakwaarneming levert een verbintenis uit de wet op, als er bij de
zaakwaarnemer schade is ontstaan
- Onverschuldigde betaling, nakomen van een verbintenis zonder een
rechtsgrond. A heeft per ongeluk het bedrag voor de huisarts aan zijn tandarts
betaald, dit was niet de bedoeling = wie zonder rechtsgrond een goed
geleverd heeft gekregen, is verplicht dit aan de leverancier terug te geven
- Ongerechtvaardigde verrijking, wanneer iemand is verrijkt ten koste van
een ander en die verrijking onrechtvaardig was = geen voordeel verkrijgen ten
koste van een ander terwijl het niet eerlijk is naar die persoon
,Aanbod en aanvaarding
Aanbod: openstaan voor een aanbod voor het aangaan van een
overeenkomst, terwijl je je wil daartoe aan anderen bekend maakt.
Juwelier legt de ketting in de etalage om te verkopen. Een aanbod is een
rechtshandeling en is herroepbaar.
Aanvaarding: ingaan op het bod van de aanbieder en op die manier een
overeenkomst tot stand laten komen. Je koopt de ketting uit de etalage.
Een aanvaarding is een rechtshandeling.
Uit beginsel is dit waar een overeenkomst tot stand komt.
Probleemsituaties bij ontstaan overeenkomsten
Wilsontbreken
‘Het ontbreken van een met deze verklaring overeenstemmende wil’. x
biedt zijn vakantiehuisje te huur aan maar de krant zet per ongeluk te
koop erbij. Vertrouwensleer, degene die de andere partij vertrouwde wordt
beschermd door de wet; het vertrouwen dat de klant had in de prijs die de
verkoper noemde moet onder de gegeven omstandigheden
gerechtvaardigd zijn.
Wilsgebreken
Wil en verklaring stemmen wel met elkaar overeen maar de wil is
gebrekkig tot stand gekomen. Belangrijkste gevolg van een overeenkomst
met wilsgebreken = vernietigbaar.
- Dwaling, iemand die zich heeft vergist en dat de persoon de
overeenkomst niet was aangegaan als alle feiten bekend waren.
- Bedrog, opzettelijk verzwijgen van een feit dat de verzwijger verplicht
was mee te delen
- Bedreiging, het uitoefenen van psychische dwang waardoor de wil
wordt beïnvloed, bedreigd met een nadeel in persoon of goed =
verlies van leven of gezondheid, eer of goede naam of verlies in
vermogen. Een redelijk oordelend mens moet erdoor worden
beïnvloed,
- Misbruik van omstandigheden, men door gebruik te maken van de
bijzondere omstandigheden waarin de wederpartij zich bevindt, die
wederpartij brengt tot het verrichten van een rechtshandeling die zij,
zo zij niet n die omstandigheden had verkeerd, niet zou hebben
verricht
Handelingsonbekwaamheid
Mensen die hun eigen belangen niet goed kunnen behartigen, zij overzien
de consequenties niet en nemen daardoor niet altijd de juiste keuzes. Elk
minderjarig persoon is in beginsel handelsonbekwaam tenzij het aankopen
zijn die normaal zijn voor de leeftijd, daarnaast zijn mensen die onder
curatele zijn ook handelsonbekwaam als zij iets willen moeten zij daarvoor
toestemming vragen aan hun curatele. Overeenkomsten die zijn gemaakt
d.m.v. handelingsonbekwaamheid zijn in beginsel vernietigbaar
, Nietigheid/vernietigbaarheid
Nietigheid, in principe heeft de overeenkomst dan nooit bestaan. De
belangen van anderen dan degene die de rechtshandeling verrichten
worden beschermd met de nietig regeling, juridisch gezien zijn de
rechtsgevolgen nooit ingetreden. Overeenkomsten kunnen nietig worden
verklaard wanneer de overeenkomst in strijd is met de wet, de goede
zeden of openbare orde.
Vernietigbaarheid, een overeenkomst is voor de vernietiging gewoon
rechtsgeldig. Vernietiging kan alleen wanneer een partij daarom vraagt bij
bijv de rechter en als het op basis van een van de vernietigingsgrond is:
- Wilsgebreken (3:44)
Het doel van vernietiging is het beschermen van iemand, als de
overeenkomst wordt vernietigd dan doet men alsof de overeenkomst nooit
heeft bestaan; terugwerkende kracht
Koop
Het uitwisselen van een zaak tegen geld, je kunt zaken, aandelen, opties,
geldvorderingen, auteursrechten, rechten van erfpacht,
appartementsrechten en vermogensrechten kopen (7:1-3:2-7:47-3:6-7:49-
7:50).
Consumentenkoop
Wanneer een natuurlijk persoon een roerende zaak koopt van een
professionele verkoper voor particulier gebruik (7:5-7:5a). Wanneer je in
naam van bedrijf bij een professionele verkoper een roerende zaak koopt
is er sprake van handelskoop b2b = buisness-to-buisness
Koop of afstand
Een koopovereenkomst die op afstand wordt gesloten, met gebruikmaking
van een techniek voor communicatie op afstand (7:46a lid 1)
Overeenkomst van opdracht (7:400)
Verrichten van werkzaamheden maar dan in de vorm van diensten, werkt
als zelfstandige (natuurlijk of rechtspersoon). Normale ontbindingsregels
van toepassing (6:265), ruime opzegginsmogelijkheid door opdrachtgever
(7:408). Werkzaamheden mogen niet bestaan uit: tot stand brengen van
werk met een stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van
werken, het vervoeren of doen van personen of zaken en arbeid zoals is
bedoeld in een arbeidsovereenkomst.
Aanneming van werk (7:750)
Tot stand brengen van werk van stoffelijke aard, werkt als zelfstandige
(natuurlijk of rechtspersoon). Normale ontbindingsregels van toepassing
(6:265), ruime opzeggingsmogelijkheid door opdrachtgever (7:765). Onder
tot stand brengen wordt gezien: bewerken, repareren, onderhouden en
renoveren; eigenlijk alles wat betrekking heeft tot de bouwsector is
aanneming van werk. Maar ook het tot stand brengen, bewerken,
Kenmerkend voor het goederenrecht is dat het gaat over vermogensrechten die een
bepaalde gradatie van zeggenschap geven over een goed. Eigendom verschaft de
rechthebbende de meest verstrekkende bevoegdheden. Beperktere zeggenschap
over een goed geven het recht van vruchtgebruik, erfdienstbaarheid, opstal, erfpacht,
van pand en van hypotheek en het appartementsrecht. In Boek 3 van het Burgerlijk
Wetboek (BW) is het (algemeen) vermogensrecht geregeld. Boek 5 BW is met name
relevant voor het goederenrecht,
Het verbintenissenrecht omvat wet- en regelgeving omtrent verbintenissen die
voortkomen uit de wet, uit een overeenkomst (zoals een koopovereenkomst,
huurovereenkomst of arbeidsovereenkomst) of uit een zogenaamde natuurlijke
verbintenis. Het verbintenissenrecht is voornamelijk vastgelegd in Boek 6 en 7 BW
Overeenkomsten vs. Bijzondere overeenkomsten
Obligatoire overeenkomst:
- Wederkerige en eenzijdige overeenkomsten, wederkerig = heen en
weer, eenzijdig = alleen.
- Benoemde en onbenoemde overeenkomsten, benoemde =
overeenkomsten die in de wet nader zijn geregeld, onbenoemde =
niet in de wet geregeld en alleen de algemene bepalingen inzake
overeenkomsten in boek 6 BW zijn van toepassing
- Consensuele en formele overeenkomsten, consensueel = mondelinge
wilsovereenstemming, formele = pas rechtsgeldig tot stand als aan
bepaald vormvereiste is voldaan
Bijzondere overeenkomsten:
- Koop, het uitwisselen van een zaak tegen geld
- Consumentenkoop, een natuurlijk persoon een roerende zaak koopt
van een professionele verkoper (vaak in uitoefening van een bedrijf)
- Arbeid, uitwisselen van arbeid voor loon
- Opdracht, leveren van diensten
- Aanneming van werk, aannemen van een klus om arbeid te verrichten
- Vaststellingsovereenkomst, hulpovereenkomst om eenmaal ontstaan
geschil te beëindigen
- Verzekeringsovereenkomst, verzekering afsluiten
Verbintenissen uit de wet
- Zaakwaarneming, het zich willens en wetens en op redelijke grond inlaten
met de behartiging van het belang van iemand anders, zonder deze persoon
hiertoe bevoegd is. Buurman slaat de voordeur van het buurhuis in om een
brand te blussen, een goede grond en in het belang van een ander.
Zaakwaarneming levert een verbintenis uit de wet op, als er bij de
zaakwaarnemer schade is ontstaan
- Onverschuldigde betaling, nakomen van een verbintenis zonder een
rechtsgrond. A heeft per ongeluk het bedrag voor de huisarts aan zijn tandarts
betaald, dit was niet de bedoeling = wie zonder rechtsgrond een goed
geleverd heeft gekregen, is verplicht dit aan de leverancier terug te geven
- Ongerechtvaardigde verrijking, wanneer iemand is verrijkt ten koste van
een ander en die verrijking onrechtvaardig was = geen voordeel verkrijgen ten
koste van een ander terwijl het niet eerlijk is naar die persoon
,Aanbod en aanvaarding
Aanbod: openstaan voor een aanbod voor het aangaan van een
overeenkomst, terwijl je je wil daartoe aan anderen bekend maakt.
Juwelier legt de ketting in de etalage om te verkopen. Een aanbod is een
rechtshandeling en is herroepbaar.
Aanvaarding: ingaan op het bod van de aanbieder en op die manier een
overeenkomst tot stand laten komen. Je koopt de ketting uit de etalage.
Een aanvaarding is een rechtshandeling.
Uit beginsel is dit waar een overeenkomst tot stand komt.
Probleemsituaties bij ontstaan overeenkomsten
Wilsontbreken
‘Het ontbreken van een met deze verklaring overeenstemmende wil’. x
biedt zijn vakantiehuisje te huur aan maar de krant zet per ongeluk te
koop erbij. Vertrouwensleer, degene die de andere partij vertrouwde wordt
beschermd door de wet; het vertrouwen dat de klant had in de prijs die de
verkoper noemde moet onder de gegeven omstandigheden
gerechtvaardigd zijn.
Wilsgebreken
Wil en verklaring stemmen wel met elkaar overeen maar de wil is
gebrekkig tot stand gekomen. Belangrijkste gevolg van een overeenkomst
met wilsgebreken = vernietigbaar.
- Dwaling, iemand die zich heeft vergist en dat de persoon de
overeenkomst niet was aangegaan als alle feiten bekend waren.
- Bedrog, opzettelijk verzwijgen van een feit dat de verzwijger verplicht
was mee te delen
- Bedreiging, het uitoefenen van psychische dwang waardoor de wil
wordt beïnvloed, bedreigd met een nadeel in persoon of goed =
verlies van leven of gezondheid, eer of goede naam of verlies in
vermogen. Een redelijk oordelend mens moet erdoor worden
beïnvloed,
- Misbruik van omstandigheden, men door gebruik te maken van de
bijzondere omstandigheden waarin de wederpartij zich bevindt, die
wederpartij brengt tot het verrichten van een rechtshandeling die zij,
zo zij niet n die omstandigheden had verkeerd, niet zou hebben
verricht
Handelingsonbekwaamheid
Mensen die hun eigen belangen niet goed kunnen behartigen, zij overzien
de consequenties niet en nemen daardoor niet altijd de juiste keuzes. Elk
minderjarig persoon is in beginsel handelsonbekwaam tenzij het aankopen
zijn die normaal zijn voor de leeftijd, daarnaast zijn mensen die onder
curatele zijn ook handelsonbekwaam als zij iets willen moeten zij daarvoor
toestemming vragen aan hun curatele. Overeenkomsten die zijn gemaakt
d.m.v. handelingsonbekwaamheid zijn in beginsel vernietigbaar
, Nietigheid/vernietigbaarheid
Nietigheid, in principe heeft de overeenkomst dan nooit bestaan. De
belangen van anderen dan degene die de rechtshandeling verrichten
worden beschermd met de nietig regeling, juridisch gezien zijn de
rechtsgevolgen nooit ingetreden. Overeenkomsten kunnen nietig worden
verklaard wanneer de overeenkomst in strijd is met de wet, de goede
zeden of openbare orde.
Vernietigbaarheid, een overeenkomst is voor de vernietiging gewoon
rechtsgeldig. Vernietiging kan alleen wanneer een partij daarom vraagt bij
bijv de rechter en als het op basis van een van de vernietigingsgrond is:
- Wilsgebreken (3:44)
Het doel van vernietiging is het beschermen van iemand, als de
overeenkomst wordt vernietigd dan doet men alsof de overeenkomst nooit
heeft bestaan; terugwerkende kracht
Koop
Het uitwisselen van een zaak tegen geld, je kunt zaken, aandelen, opties,
geldvorderingen, auteursrechten, rechten van erfpacht,
appartementsrechten en vermogensrechten kopen (7:1-3:2-7:47-3:6-7:49-
7:50).
Consumentenkoop
Wanneer een natuurlijk persoon een roerende zaak koopt van een
professionele verkoper voor particulier gebruik (7:5-7:5a). Wanneer je in
naam van bedrijf bij een professionele verkoper een roerende zaak koopt
is er sprake van handelskoop b2b = buisness-to-buisness
Koop of afstand
Een koopovereenkomst die op afstand wordt gesloten, met gebruikmaking
van een techniek voor communicatie op afstand (7:46a lid 1)
Overeenkomst van opdracht (7:400)
Verrichten van werkzaamheden maar dan in de vorm van diensten, werkt
als zelfstandige (natuurlijk of rechtspersoon). Normale ontbindingsregels
van toepassing (6:265), ruime opzegginsmogelijkheid door opdrachtgever
(7:408). Werkzaamheden mogen niet bestaan uit: tot stand brengen van
werk met een stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van
werken, het vervoeren of doen van personen of zaken en arbeid zoals is
bedoeld in een arbeidsovereenkomst.
Aanneming van werk (7:750)
Tot stand brengen van werk van stoffelijke aard, werkt als zelfstandige
(natuurlijk of rechtspersoon). Normale ontbindingsregels van toepassing
(6:265), ruime opzeggingsmogelijkheid door opdrachtgever (7:765). Onder
tot stand brengen wordt gezien: bewerken, repareren, onderhouden en
renoveren; eigenlijk alles wat betrekking heeft tot de bouwsector is
aanneming van werk. Maar ook het tot stand brengen, bewerken,
