De Blij – Muller
Sociale regionale geografie H2
Een veranderend Rusland in het vooruitzicht.
p.99 Belangrijkste geografische kenmerken van Rusland
Alleen al om zijn grootte wordt Rusland als aparte realm behandeld. Maar de bevolking is slechts 140
miljoen en loopt terug. Rusland groeide uit tot wereldmacht en had een gigantisch koloniaal rijk. Het
was de hoeksteen van de Sovjet-Unie, het communisme en reden tot een Koude Oorlog.
Chaos ontstond na 1991, het ineenstorten van de Sovjet-Unie. Rusland wilde controle houden over
het nabije buitenland (near abroad); de 14 voormalige Sovjetlanden die samen met Rusland de USSR
vormden. Ook na uiteenvallen in 1991 houdt Rusland invloed in deze landen. Democratie is een
probleem, in het Tsjetsjenië zijn er problemen met moslimextremisten, privatisering gaf alle macht in
handen van de oligarchen; opportunisten in post-Sovjet Rusland die hun banden met de overheid
gebruiken om zichzelf te verrijken.
Poetin aan de macht sinds 2000. Oligarchen
verdwenen van het toneel. Rebellen in Tsjetsjenië
werden bestreden en teruggedrongen, Rusland
werd lid van de G-7, de groep van wereldleiders
op economisch gebied. G-7 werd zo G-8. (En dat
met de slechte Russische economie…) Ook de
invloed in de nabije voormalige Sovjetstaten werd
duidelijker merkbaar (Oekraïne bijvoorbeeld).
Medvedev als stroman ingezet na twee termijnen
en nu alweer Poetin… Intussen is Rusland een
nucleaire en militaire grootmacht.
1. Grootste land in de wereld.
2. Meest noordelijke dichtbevolkte land ter wereld. Veel koude en droge gebieden.
Berggebieden, open verbinding met koude poolgebied.
3. Een van de grote voormalige koloniale grootmachten, ooit geleid door tsaren.
4. Bevolking 140 miljoen, loopt terug, geconcentreerd rond steden in het westen.
5. Ontwikkeling vooral ten westen van de Oeral. Slechts een smalle strook in het oosten pikt
iets van de ontwikkeling mee.
6. Multicultureel, 21 interne republieken, vooral etnisch verschillend van elkaar.
7. Hoewel groot is Rusland door land omringd. Een paar goede havensteden.
8. Postcommunisme (Europa) en islam (Azië) knagen aan de grenzen van Rusland.
9. Falen van communisme liet Rusland met slechte economie achter.
10. Rusland was lang een bron van ruwe grondstoffen, geen fabrikant van exportmaterialen
(behalve wapens). Auto’s, tv’s en camera’s komen niet op de wereldmarkt terecht.
p.101 Omschrijving van de realm
Er zijn transitiezones aan de grenzen van de realm, waardoor “Rusland” de lading niet helemaal dekt.
Denk aan Wit-Rusland, dat niet echt bij Europa hoort en het gebied dat we kennen als Trans-
Kaukasus, het bergachtige gebied in het zuiden tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee. Instabiele
zones die zowel Rusland als de omringende landen raken. Rusland bemoeit zich (soms gewapend)
met Tsjetsjenië, Ingoesjetië, Georgië en Oekraïne. Tijdens het communisme zijn miljoenen Russen
naar de andere Sovjetstaten verhuisd. Vaak net over de grens, waar ze nu een gebied Russificeren.
Rusland ontvolkt vooral snel in het verre oosten, bij China en Noord-Korea. En vreemde volken
komen daar over de grens uit de genoemde landen.
Een intern rijk – Rusland is niet gevallen (dat was de Sovjet-Unie) en van de 140 miljoen Russen is
18% minderheid. Sommigen (zoals de Tsjetsjenen) worden zwaar gediscrimineerd. Boris Jeltsin
probeerde binnen Rusland ‘administratieve republieken’ te stichten en zo iedereen aan boord te
1
De Blij & Muller
Sociale regionale geografie Wigcher Verstraete
Sociale regionale geografie H2
Een veranderend Rusland in het vooruitzicht.
p.99 Belangrijkste geografische kenmerken van Rusland
Alleen al om zijn grootte wordt Rusland als aparte realm behandeld. Maar de bevolking is slechts 140
miljoen en loopt terug. Rusland groeide uit tot wereldmacht en had een gigantisch koloniaal rijk. Het
was de hoeksteen van de Sovjet-Unie, het communisme en reden tot een Koude Oorlog.
Chaos ontstond na 1991, het ineenstorten van de Sovjet-Unie. Rusland wilde controle houden over
het nabije buitenland (near abroad); de 14 voormalige Sovjetlanden die samen met Rusland de USSR
vormden. Ook na uiteenvallen in 1991 houdt Rusland invloed in deze landen. Democratie is een
probleem, in het Tsjetsjenië zijn er problemen met moslimextremisten, privatisering gaf alle macht in
handen van de oligarchen; opportunisten in post-Sovjet Rusland die hun banden met de overheid
gebruiken om zichzelf te verrijken.
Poetin aan de macht sinds 2000. Oligarchen
verdwenen van het toneel. Rebellen in Tsjetsjenië
werden bestreden en teruggedrongen, Rusland
werd lid van de G-7, de groep van wereldleiders
op economisch gebied. G-7 werd zo G-8. (En dat
met de slechte Russische economie…) Ook de
invloed in de nabije voormalige Sovjetstaten werd
duidelijker merkbaar (Oekraïne bijvoorbeeld).
Medvedev als stroman ingezet na twee termijnen
en nu alweer Poetin… Intussen is Rusland een
nucleaire en militaire grootmacht.
1. Grootste land in de wereld.
2. Meest noordelijke dichtbevolkte land ter wereld. Veel koude en droge gebieden.
Berggebieden, open verbinding met koude poolgebied.
3. Een van de grote voormalige koloniale grootmachten, ooit geleid door tsaren.
4. Bevolking 140 miljoen, loopt terug, geconcentreerd rond steden in het westen.
5. Ontwikkeling vooral ten westen van de Oeral. Slechts een smalle strook in het oosten pikt
iets van de ontwikkeling mee.
6. Multicultureel, 21 interne republieken, vooral etnisch verschillend van elkaar.
7. Hoewel groot is Rusland door land omringd. Een paar goede havensteden.
8. Postcommunisme (Europa) en islam (Azië) knagen aan de grenzen van Rusland.
9. Falen van communisme liet Rusland met slechte economie achter.
10. Rusland was lang een bron van ruwe grondstoffen, geen fabrikant van exportmaterialen
(behalve wapens). Auto’s, tv’s en camera’s komen niet op de wereldmarkt terecht.
p.101 Omschrijving van de realm
Er zijn transitiezones aan de grenzen van de realm, waardoor “Rusland” de lading niet helemaal dekt.
Denk aan Wit-Rusland, dat niet echt bij Europa hoort en het gebied dat we kennen als Trans-
Kaukasus, het bergachtige gebied in het zuiden tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee. Instabiele
zones die zowel Rusland als de omringende landen raken. Rusland bemoeit zich (soms gewapend)
met Tsjetsjenië, Ingoesjetië, Georgië en Oekraïne. Tijdens het communisme zijn miljoenen Russen
naar de andere Sovjetstaten verhuisd. Vaak net over de grens, waar ze nu een gebied Russificeren.
Rusland ontvolkt vooral snel in het verre oosten, bij China en Noord-Korea. En vreemde volken
komen daar over de grens uit de genoemde landen.
Een intern rijk – Rusland is niet gevallen (dat was de Sovjet-Unie) en van de 140 miljoen Russen is
18% minderheid. Sommigen (zoals de Tsjetsjenen) worden zwaar gediscrimineerd. Boris Jeltsin
probeerde binnen Rusland ‘administratieve republieken’ te stichten en zo iedereen aan boord te
1
De Blij & Muller
Sociale regionale geografie Wigcher Verstraete
