Very Low Density Intermediate Density Low Density Lipoproteïnen High Density Lipoproteïnen
LIPOPROTEÏNEN Chylomicronen
Lipoproteïnen (VLDL) Lipoproteïnen (IDL) (LDL) (HDL)
Ontstaan Wordt in dunne darmmucosa VZ van chylomicron remnants & Inwerking van LPL op een VLDL Ontstaan door lipolyse van andere Ontstaan in plasma door
gevormd na maaltijd (via andere LP te herverpakken, samen deeltje in de circulatie LP (vnl. VLDLs) door LPL in de aggregatie van apo-A1 (lever) en
lymfecirculatie in BB) uit TG, met eigen gemaakte VZ en = remnants van VLDL circulatie fosfolipiden
apoproteïnen, fosfolipiden en cholesterol uit de lever
cholesterol VLDL-partikel komt via exocytose
in de BB
Functie Dragers van exogeen vet (TG) Transport endogene TG uit de • 50% resorptie door lever Dragers van endogeen cholesterol 1. Endogene cholesterol recycler
lever naar perifere weefsels • 50% verder omgezet in LDL naar periferie (weefsels) voor: • Chol opnemen uit BB (weefsels
In BB hydrolyse lipiden • Opbouw membranen naar lever)
• Spier: energie In BB hydrolyse lipiden • Synthese galzuren = reserve cholesteroltransport
• Vet: stockage • Spier: energie • Synthese hormonen 2. Cholesterol uitwisselaar
• Vet: stockage Kan op levercel binden en • Met VLDL en chylomicronen
cholesterol afgeven • Via CETP
Kenmerken TG >>> CE, C TG >> CE, C Cholesterolrijk TG <<< CE, C
Grootst 2 dagen in BB Kleinst
Laagste dichtheid Hoogste dichtheid
HVH chol afh. van dieet 50% EW / 50% CHOL
Enkele uren in BB Concentratie wordt niet door
voeding beïnvloed
Apo proteïnen Apo-B48 Apo-B100 Apo-E Apo-B100 Apo-A1
• Gemaakt door cellen van de • Gemaakt door lever • Verkregen via HDL • Gemaakt door lever • Gemaakt door darm
darmmucosa • Herkent + bindt aan LDL- • Bindt LP aan endotheel via • Herkent LDL + bindt aan LDL- • Stimuleert verestering chol
• Stabiliteit receptor zodat VLDL via VLDL-receptor (LPL werking) receptor zodat LDL via met VZ door enzym LCAT
Apo-E endocytose wordt verwijdert Apo-CII endocytose wordt verwijdert
• Verkregen via HDL uit de circulatie • Verkregen via HDL uit de circulatie
• Bindt LP aan endotheel via Apo-E • Activeert LPL LDL receptor wordt gerecycleerd
VLDL-receptor (LPL werking) • Verkregen via HDL of naar lysosoom gebracht (waar
Apo-CII • Bindt LP aan endotheel via vrij cholesterol in cytoplasma
• Verkregen via HDL VLDL-receptor (LPL werking) belandt -> c verhoogt + remming
• Activeert LPL Apo-CII opname)
• Verkregen via HDL
• Activeert LPL
Nadien “Chylomicron remnants” “VLDL-remnants” = IDL Resorptie / LDL
• Veel CE
• Opname door lever via remnant
receptor
LIPOPROTEÏNEN Chylomicronen
Lipoproteïnen (VLDL) Lipoproteïnen (IDL) (LDL) (HDL)
Ontstaan Wordt in dunne darmmucosa VZ van chylomicron remnants & Inwerking van LPL op een VLDL Ontstaan door lipolyse van andere Ontstaan in plasma door
gevormd na maaltijd (via andere LP te herverpakken, samen deeltje in de circulatie LP (vnl. VLDLs) door LPL in de aggregatie van apo-A1 (lever) en
lymfecirculatie in BB) uit TG, met eigen gemaakte VZ en = remnants van VLDL circulatie fosfolipiden
apoproteïnen, fosfolipiden en cholesterol uit de lever
cholesterol VLDL-partikel komt via exocytose
in de BB
Functie Dragers van exogeen vet (TG) Transport endogene TG uit de • 50% resorptie door lever Dragers van endogeen cholesterol 1. Endogene cholesterol recycler
lever naar perifere weefsels • 50% verder omgezet in LDL naar periferie (weefsels) voor: • Chol opnemen uit BB (weefsels
In BB hydrolyse lipiden • Opbouw membranen naar lever)
• Spier: energie In BB hydrolyse lipiden • Synthese galzuren = reserve cholesteroltransport
• Vet: stockage • Spier: energie • Synthese hormonen 2. Cholesterol uitwisselaar
• Vet: stockage Kan op levercel binden en • Met VLDL en chylomicronen
cholesterol afgeven • Via CETP
Kenmerken TG >>> CE, C TG >> CE, C Cholesterolrijk TG <<< CE, C
Grootst 2 dagen in BB Kleinst
Laagste dichtheid Hoogste dichtheid
HVH chol afh. van dieet 50% EW / 50% CHOL
Enkele uren in BB Concentratie wordt niet door
voeding beïnvloed
Apo proteïnen Apo-B48 Apo-B100 Apo-E Apo-B100 Apo-A1
• Gemaakt door cellen van de • Gemaakt door lever • Verkregen via HDL • Gemaakt door lever • Gemaakt door darm
darmmucosa • Herkent + bindt aan LDL- • Bindt LP aan endotheel via • Herkent LDL + bindt aan LDL- • Stimuleert verestering chol
• Stabiliteit receptor zodat VLDL via VLDL-receptor (LPL werking) receptor zodat LDL via met VZ door enzym LCAT
Apo-E endocytose wordt verwijdert Apo-CII endocytose wordt verwijdert
• Verkregen via HDL uit de circulatie • Verkregen via HDL uit de circulatie
• Bindt LP aan endotheel via Apo-E • Activeert LPL LDL receptor wordt gerecycleerd
VLDL-receptor (LPL werking) • Verkregen via HDL of naar lysosoom gebracht (waar
Apo-CII • Bindt LP aan endotheel via vrij cholesterol in cytoplasma
• Verkregen via HDL VLDL-receptor (LPL werking) belandt -> c verhoogt + remming
• Activeert LPL Apo-CII opname)
• Verkregen via HDL
• Activeert LPL
Nadien “Chylomicron remnants” “VLDL-remnants” = IDL Resorptie / LDL
• Veel CE
• Opname door lever via remnant
receptor