Portaal
Hoofdstuk 2, Taalverwerving
Eerste taalontwikkeling:
Behaviorisme - Men dacht dat kinderen taal leerden door de klanken van volwassenen te
imiteren. De redenering was: kinderen imiteren wat volwassenen zeggen en volwassenen
reageren vervolgens positief. Volgens deze leertheorie verloopt taalverwerving dus via
imitatie, bekrachtiging (positieve feedback) en conditionering (beloning van goed gedrag).
Nativisme - Kinderen maken fouten, en als we taalverwerving alleen als imitatie zien, zijn
deze fouten onverklaarbaar. Het lijkt er dus op dat kinderen zelf regels opstellen op grond
van de taal die ze al hebben gehoord, en dat ze die regels vervolgens consequent gaan
toepassen.
Noam Chomsky stelde: kinderen worden geboren met een taalleervermogen (Language
Acquisition Device, LAD) dat kinderen in staat stelt elke taal te leren waarmee ze in contact
komen. Het is een eigenschap die kinderen bij de geboorde meekrijgen en is soortspecifiek:
alleen mensen kunnen taal leren, en mensen kunnen alle talen leren.
Interactionele benadering - Volgens de zogenoemde interactionele benadering leren
kinderen inderdaad taal doordat ze beschikken over een taalleervermogen en zelf regels
opstellen over taal, maar daaraan wordt toegevoegd dat een goed taalaanbod daarvoor een
voorwaarde is: hoe beter het taalaanbod, hoe beter de taalverwerving verloopt.
Nieuw onderzoek - Volgens onderzoek van Borensztajn, Zuideman en Bod leren kinderen
een taal doordat ze concreet taalwaarnemingen generaliseren. Het komt er dus op neer dat
kinderen, mits zij genoeg taal krijgen aangeboden, algemene patronen kunnen herkennen in
de taal die ze om zich heen horen. Deze patronen kunnen ze dan op andere situaties
toepassen (generaliseren), dus ook op momenten dat de taaluitingen net een klein beetje
verschillen maar het patroon wel te herkennen is.
De stille periode, waarin kinderen wel taal begrijpen, maar nog niet produceren, is bij ieder kind
verschillend.
Het kind ontwikkelt een metalinguïstisch bewustzijn: het heeft een impliciete kennis van taal en kan
zich in communicatie met volwassenen bewust worden van de mogelijkheid te reflecteren op taal en
taalgebruik en daarmee dit taalgebruik te verbeteren.
Tweede taalontwikkeling:
We spreken van de tweede taal als deze taal de voertaal is van de omgeving van een kind met een
andere moedertaal.
Inferentietheorie - Over hoe de ontwikkeling van het Nederlands voor deze kinderen
verloopt, verschillen de meningen. Vroeger werd gedacht dat iemand een tweede taal leert
door woorden en zinnen uit zijn moedertaal te vertalen in de tweede taal. Het vergeten van
lidwoorden en dergelijke fouten noemen we interferentie fouten.
Universalistische theorie - De universalistische theorie is juist gebaseerd op de constatering
dat kinderen die het Nederlands als tweede taal leren dezelfde 'fouten' maken als
Nederlandse kinderen. Voor het aanleren van een tweede taal gebruiken kinderen hetzelfde
taalleervermogen en ze verweren Nederlands globaal op dezelfde manier als kinderen die in
Nederland worden opgevoed.
Hoofdstuk 2, Taalverwerving
Eerste taalontwikkeling:
Behaviorisme - Men dacht dat kinderen taal leerden door de klanken van volwassenen te
imiteren. De redenering was: kinderen imiteren wat volwassenen zeggen en volwassenen
reageren vervolgens positief. Volgens deze leertheorie verloopt taalverwerving dus via
imitatie, bekrachtiging (positieve feedback) en conditionering (beloning van goed gedrag).
Nativisme - Kinderen maken fouten, en als we taalverwerving alleen als imitatie zien, zijn
deze fouten onverklaarbaar. Het lijkt er dus op dat kinderen zelf regels opstellen op grond
van de taal die ze al hebben gehoord, en dat ze die regels vervolgens consequent gaan
toepassen.
Noam Chomsky stelde: kinderen worden geboren met een taalleervermogen (Language
Acquisition Device, LAD) dat kinderen in staat stelt elke taal te leren waarmee ze in contact
komen. Het is een eigenschap die kinderen bij de geboorde meekrijgen en is soortspecifiek:
alleen mensen kunnen taal leren, en mensen kunnen alle talen leren.
Interactionele benadering - Volgens de zogenoemde interactionele benadering leren
kinderen inderdaad taal doordat ze beschikken over een taalleervermogen en zelf regels
opstellen over taal, maar daaraan wordt toegevoegd dat een goed taalaanbod daarvoor een
voorwaarde is: hoe beter het taalaanbod, hoe beter de taalverwerving verloopt.
Nieuw onderzoek - Volgens onderzoek van Borensztajn, Zuideman en Bod leren kinderen
een taal doordat ze concreet taalwaarnemingen generaliseren. Het komt er dus op neer dat
kinderen, mits zij genoeg taal krijgen aangeboden, algemene patronen kunnen herkennen in
de taal die ze om zich heen horen. Deze patronen kunnen ze dan op andere situaties
toepassen (generaliseren), dus ook op momenten dat de taaluitingen net een klein beetje
verschillen maar het patroon wel te herkennen is.
De stille periode, waarin kinderen wel taal begrijpen, maar nog niet produceren, is bij ieder kind
verschillend.
Het kind ontwikkelt een metalinguïstisch bewustzijn: het heeft een impliciete kennis van taal en kan
zich in communicatie met volwassenen bewust worden van de mogelijkheid te reflecteren op taal en
taalgebruik en daarmee dit taalgebruik te verbeteren.
Tweede taalontwikkeling:
We spreken van de tweede taal als deze taal de voertaal is van de omgeving van een kind met een
andere moedertaal.
Inferentietheorie - Over hoe de ontwikkeling van het Nederlands voor deze kinderen
verloopt, verschillen de meningen. Vroeger werd gedacht dat iemand een tweede taal leert
door woorden en zinnen uit zijn moedertaal te vertalen in de tweede taal. Het vergeten van
lidwoorden en dergelijke fouten noemen we interferentie fouten.
Universalistische theorie - De universalistische theorie is juist gebaseerd op de constatering
dat kinderen die het Nederlands als tweede taal leren dezelfde 'fouten' maken als
Nederlandse kinderen. Voor het aanleren van een tweede taal gebruiken kinderen hetzelfde
taalleervermogen en ze verweren Nederlands globaal op dezelfde manier als kinderen die in
Nederland worden opgevoed.
