Resultaat met rekenen Gelske Sieperda
Handvatten voor een goede rekenles
H1: Goed rekenonderwijs met het team
Om goed onderwijs te realiseren, moet je als leerkracht goed samenwerken binnen het team. Goed
je best doen wordt gezien als een manier om de resultaten te verhogen, maar dit is niet bewezen
effectief. Er zijn ook andere interventies, die wel effectief zijn. De zes kenmerken van effectief
(reken)onderwijs zijn:
Doelgericht
Beredeneerd aanbod
Effectieve instructie
Tijd en extra tijd
Differentiatie
Monitoren
Alle teamleden samen zijn verantwoordelijk voor effectief rekenonderwijs. Ze geven allemaal hun
eigen invulling aan bovenstaande kenmerken. Met de ketenbenadering wordt de onderlinge
afhankelijkheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid bedoeld.
Een rekencoach is iemand die binnen het team (andere) leerkrachten coacht en ondersteunt wat
betreft het vak rekenen, actuele ontwikkelingen onder de aandacht breng binnen de school en
vernieuwingen in het rekenonderwijs invoert. Het is belangrijk dat zowel de schoolleiding als de
leerkracht de rekencoach erkennen en steunen.
Een rekencoach is iets anders dan een intern begeleider, maar het kan wel dezelfde persoon zijn. De
intern begeleider houdt zich bezig met de algemene resultaten van leerlingen over de hele school.
Doelgericht onderwijs
Bij dit kenmerk gaat het om wat de school wil bereiken, waar dus de aandacht op gericht wordt en de
activiteiten op afgestemd worden. Er zijn verschillende instanties die nadenken over de doelen van
het rekenonderwijs. Uitgangspunt hierbij is dat kinderen leren rekenen zodat zij kunnen functioneren
in de maatschappij (=gecijferdheid). Gecijferdheid is opgesplitst in kerndoelen, tussendoelen,
leerlijnen en referentieniveaus. Kerndoelen geven een omschrijving van het onderwijsaanbod op
hoofdlijnen (SLO): wat moet worden aangeboden? De kerndoelen zijn uitgewerkt in een inhoudslijn
en een leerlijn. Tussendoelen beschrijven precies de stappen in de leerlijn. Bij de referentieniveaus
zijn de inhouden concreet uitgewerkt, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen 1F (fundamenteel
niveau) en 1S (streefniveau). De kerndoelen, tussendoelen en leerlijnen zijn een aanbodverplichting
voor de school en de leerkracht. De referentieniveaus zijn een opbrengstverplichting voor de leerling,
hij moet laten zien dat hij de stof beheerst. Daarnaast is er ruimte voor de visie van de school, het
team en van de leerkracht. Voor onderwijsverbetering is het nodig dat de school en de leerkracht
nadenken over de vraag waarom er rekenonderwijs wordt aangeboden. Methode gebonden en
methodeonafhankelijke toetsen bepalen in hoeverre doelen zijn bereikt. Cito-toetsresultaten zijn een
goede indicator voor de kwaliteit van het rekenonderwijs, omdat deze genormeerd zijn (t.o.v. het
landelijk gemiddelde). Het is de taak van de schoolleider om prioriteiten te stellen in het
rekenonderwijs. De schoolleider geeft ook aan wat de doelstelling is wat betreft de Cito scores. Om
goede resultaten te bereiken, moet er sprake zijn van een doorlopende leerlijn binnen de school. De
intern begeleider heeft verantwoordelijkheid voor het formuleren van de schooldoelen en het
monitoren van de resultaten. Samen met de eventuele rekencoach ondersteunt hij de school bij het
realiseren van hoge opbrengsten (=Cito-resultaten).
Handvatten voor een goede rekenles
H1: Goed rekenonderwijs met het team
Om goed onderwijs te realiseren, moet je als leerkracht goed samenwerken binnen het team. Goed
je best doen wordt gezien als een manier om de resultaten te verhogen, maar dit is niet bewezen
effectief. Er zijn ook andere interventies, die wel effectief zijn. De zes kenmerken van effectief
(reken)onderwijs zijn:
Doelgericht
Beredeneerd aanbod
Effectieve instructie
Tijd en extra tijd
Differentiatie
Monitoren
Alle teamleden samen zijn verantwoordelijk voor effectief rekenonderwijs. Ze geven allemaal hun
eigen invulling aan bovenstaande kenmerken. Met de ketenbenadering wordt de onderlinge
afhankelijkheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid bedoeld.
Een rekencoach is iemand die binnen het team (andere) leerkrachten coacht en ondersteunt wat
betreft het vak rekenen, actuele ontwikkelingen onder de aandacht breng binnen de school en
vernieuwingen in het rekenonderwijs invoert. Het is belangrijk dat zowel de schoolleiding als de
leerkracht de rekencoach erkennen en steunen.
Een rekencoach is iets anders dan een intern begeleider, maar het kan wel dezelfde persoon zijn. De
intern begeleider houdt zich bezig met de algemene resultaten van leerlingen over de hele school.
Doelgericht onderwijs
Bij dit kenmerk gaat het om wat de school wil bereiken, waar dus de aandacht op gericht wordt en de
activiteiten op afgestemd worden. Er zijn verschillende instanties die nadenken over de doelen van
het rekenonderwijs. Uitgangspunt hierbij is dat kinderen leren rekenen zodat zij kunnen functioneren
in de maatschappij (=gecijferdheid). Gecijferdheid is opgesplitst in kerndoelen, tussendoelen,
leerlijnen en referentieniveaus. Kerndoelen geven een omschrijving van het onderwijsaanbod op
hoofdlijnen (SLO): wat moet worden aangeboden? De kerndoelen zijn uitgewerkt in een inhoudslijn
en een leerlijn. Tussendoelen beschrijven precies de stappen in de leerlijn. Bij de referentieniveaus
zijn de inhouden concreet uitgewerkt, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen 1F (fundamenteel
niveau) en 1S (streefniveau). De kerndoelen, tussendoelen en leerlijnen zijn een aanbodverplichting
voor de school en de leerkracht. De referentieniveaus zijn een opbrengstverplichting voor de leerling,
hij moet laten zien dat hij de stof beheerst. Daarnaast is er ruimte voor de visie van de school, het
team en van de leerkracht. Voor onderwijsverbetering is het nodig dat de school en de leerkracht
nadenken over de vraag waarom er rekenonderwijs wordt aangeboden. Methode gebonden en
methodeonafhankelijke toetsen bepalen in hoeverre doelen zijn bereikt. Cito-toetsresultaten zijn een
goede indicator voor de kwaliteit van het rekenonderwijs, omdat deze genormeerd zijn (t.o.v. het
landelijk gemiddelde). Het is de taak van de schoolleider om prioriteiten te stellen in het
rekenonderwijs. De schoolleider geeft ook aan wat de doelstelling is wat betreft de Cito scores. Om
goede resultaten te bereiken, moet er sprake zijn van een doorlopende leerlijn binnen de school. De
intern begeleider heeft verantwoordelijkheid voor het formuleren van de schooldoelen en het
monitoren van de resultaten. Samen met de eventuele rekencoach ondersteunt hij de school bij het
realiseren van hoge opbrengsten (=Cito-resultaten).
