H4 | De Randstad: toekomstige topregio?
§4.1 Randstad of Randsteden?
Begrippen
Groene Hart = Het ten opzichte van de omliggende stadsgewesten van de Randstad relatief dunner
bevolkte gebied met een meer landelijke uitstraling.
Grootstedelijke functie = Functie die je alleen in grote steden kunt vinden, zoals een
concertgebouw, hoger onderwijs, academisch ziekenhuis, groot winkelcentrum of vliegveld.
Mainport = Hoofdknooppunt in een mondiaal vervoernetwerk, waar intercontinentaal vervoer
aansluit op continentale, nationale en regionale vervoersystemen (over weg, water, spoorwegen en
door de lucht).
Noordvleugel = Noordelijke zone van de Randstad met alle stadsgewesten vanaf Utrecht tot en met
Alkmaar/Haarlem.
Stedelijk netwerk = Een samenwerkende groep steden die elkaar door een gezamenlijke ruimtelijke
visie vooral economisch versterken.
Zuidvleugel = Zuidelijke zone van de Randstad met de stadsgewesten Rotterdam, Den Haag en
Dordrecht.
Samenvatting
De Randstad en het Groene Hart
► Een groot deel van de Nederlandse bevolking woont in de Randstad. Over de begrenzing
verschillen de meningen.
● Binnen de Randstad liggen acht grotere stadsgewesten. Het Groene Hart is verstedelijkt
platteland en maakt deel uit van de stadsgewesten. Het open karakter is bijzonder, maar de druk
op dit gebied is groot.
Tweedeling Randstad
► Bij de ruimtelijke ontwikkeling zie je een zekere
tweedeling tussen de Noordvleugel en de Zuidvleugel.
● De Noordvleugel is het meest dynamisch.
● Groot-Amsterdam is de vestigingsplaats van hoofdkantoren
van internationale ondernemingen, de financiële
dienstverlening, de creatieve ICT-bedrijven, de toeristische
sector, culturele en educatieve instellingen en er vinden veel
(inter)nationale tentoonstellingen en congressen plaats.
Schiphol is een mainport. Economisch zijn het
Noordzeekanaal, Aalsmeer en Zaanstad van enorme betekenis.
● Groot-Utrecht is een voornaam verkeersknooppunt tussen de Randstad, de rest van Nederland en
het Europese achterland van de twee Nederlandse mainports. Congrescentra, de universiteit en de
sterk groeiende creatieve sector hebben groot economisch gewicht.
● De Zuidvleugel is minder dynamisch en heeft een ander karakter.
● Het is een enorme logistieke draaischijf van het internationale
goederenvervoer en er is een gigantische concentratie van
(petro)chemische industrie. Rotterdam is nu minder eenzijdig dan
in het verleden door belangrijker worden van architectuur.
● Groot-Den Haag is het nationale politieke centrum.
Internationaal is Den Haag al langer van belang met het
Internationaal Gerechtshof, het Joegoslaviëtribunaal, het
Internationaal Strafhof en Europol.
Groeirichtingen
► Het verstedelijkte platteland in de Noordvleugel staat onder
grote druk. De Randstad groeit naar Noord-Holland en
Zuid-Flevoland en langs de A1 naar het oosten. Vanuit het
stadsgewest Utrecht groeit de Randstad naar het zuidoosten.
● De Zuidvleugel groeit vooral richting België langs belangrijke
verkeerswegen naar het Europese achterland.
1