Algemene definities
Activa (assets): middel voortkomend uit gebeurtenis uit het verleden, waarover de onderneming beschikkingsmacht heeft en
waaruit in de toekomst naar verwachting economische voordelen uit voort zullen vloeien.
Passiva (liabilities): verplichting voortkomend uit gebeurtenis uit het verleden waarvan de afwikkeling naar verwachting
resulteert in een uitstroom uit de onderneming van middelen die economische voordelen in zich bergen.
Eigen vermogen: overblijvend belang na aftrek vreemd vermogen.
Baten: vermeerderingen economisch belang gedurende de verslagperiode dat resulteert in een toename van het eigen
vermogen (anders dan door bijdragen van deelhebbers), in de vorm van instroom/verhoging activa of vermindering verplichting.
Lasten: verminderingen economisch belang gedurende de verslagperiode dat resulteert in een afname van het eigen vermogen
(anders dan door uitdelingen aan deelhebbers), in de vorm van uitstroom/uitputting activa of ontstaan vreemd vermogen.
Salderen (posten presentatietechnisch samen opnemen), als:
Rechtspersoon over deugdelijk juridisch instrument beschikt om posten gesaldeerd en simultaan af te wikkelen;
Rechtspersoon heeft het stellige voornemen om deze posten gesaldeerd en simultaan af te wikkelen.
IFRS 15 | Opbrengstenverantwoording
1) Identificeer het contract( 15.9)
2) Identificeer prestatieverplichtingen (15.22)
3) Bepaal de transactieprijs (15.47)
4) Alloceer de transactieprijs aan de prestatieverplichtingen (15.73)
5) Verantwoord opbrengsten wanneer/terwijl de prestatieverplichting geleverd is/wordt (15.31)
1) identificeer het contract (overeenkomst tussen twee of meerdere partijen die afdwingbare rechten en verplichtingen schept)
Beide partijen akkoord;
Commercial substance (economische voordelen);
Rechten en payment terms identificeerbaar; en
Waarschijnlijk dat vergoeding (consideration) ontvangen wordt –> indien de verkoper een lager bedrag verwacht en
daar akkoord mee gaat, kan IFRS 15 alsnog toegepast worden voor het lagere bedrag (15.47 & 15.52(b)).
Meerdere contracten die gelijktijdig met dezelfde opdrachtgever zijn afgesloten als één behandelen indien deze:
o Eén commercieel doel hebben;
o Vergoeding van de een is (mede) afhankelijk van het andere contract; of
o Goed/dienst is beide contracten is één prestatieverplichting.
2) Identificeer prestatieverplichtingen Goed/dienst die distinct is:
Op zichzelf staand kunnen gebruiken; en
Afzonderlijk identificeerbaar in het contract.
Prestatieverplichting hoeft niet expliciet in het contract te staan, maar kan ook blijken uit ‘customary business practices’.
3) Bepaal de transactieprijs
Op basis van contract én customary business practices, exclusief bedragen ontvangen voor derden (agent i.p.v. principaal).
3.1) Variabele vergoeding:
o Expected value (meerdere uitkomsten mogelijk in een bepaalde range)
o Most likely amount (als er twee opties zijn, wel of niet)
--> contraint toepassen: highly probable (95%) dat de omzet niet significant lager zal zijn (zowel beoordelen op kans en impact)
3.2) Significant financieringscomponent: vergoeding voor tijdswaarde van geld, als interestopbrengsten verantwoorden.
3.3) Non-cash vergoeding: waarderen op fair value, indien niet mogelijk dan stand-alone selling price.
3.4) Consideration payable to customer: voucher, bonus o.i.d. in aftrek op omzet/transactieprijs.
4) Alloceer de transactieprijs aan de prestatieverplichtingen op basis van relatieve stand-alone selling prices:
o Observeerbare prijs (beste optie);
o Adjusted market assessment approach (vergelijken met prijzen concurrenten voor goed/dienst qua aard vergelijkbaar)
o Expected cost plus margin approach (kosten + marktconforme marge, kosten moeten wel goed kunnen inschatten)
o Residual approach (restant, transactieprijs -/- stand-alone selling prices andere componenten). Enkel indien
verkoopprijs zeer variabel is of goed/dienst niet eerder zelfstandig verkocht is.
5) Verantwoord opbrengsten wanneer/ terwijl de prestatieverplichting geleverd is/wordt
Als control overgaat op de klant.
, o Point over time; of
o Voordelen genieten terwijl levering plaatsvindt (dienst);
o Verbetering aan actief; of
o Specifiek voor derden (geen alternatief gebruik) en afdwingbaar recht op betaling
o Point in time.
Contract modification: verandering in prijs of omvang. Als afzonderlijk contract verwerken indien:
Scope stijgt door toevoeging distinct goed/dienst; en
Prijsstijging reflecteert de stand-alone selling price van toegevoegde goed/dienst.
Contractkosten
1) Incremental costs: gemaakte kosten om contract te verkrijgen die niet waren gemaakt als contract niet was verkregen --> als
actief opnemen als ze zullen worden terugverdiend;
2) Costs to fullfil: als actief als wordt voldaan aan alle criteria (direct gerelateerd aan contract, draagt bij aan voldoen aan
prestatieverplichting in de toekomst, verwacht terug te verdienen).
--> amortiseren (afschrijven) o.b.v. periode waarin goed/dienst wordt geleverd, kan sprake van impairment zijn.
Presentatie & toelichting
- Contract asset of contract liability (performance -/- betaling), per contract bepalen;
- Toelichting zodat gebruiker aard, omvang, timing en onzekerheden omtrent omzet en kasstromen begrijpt.
IAS 7 | Kasstroomoverzicht
Belang: beoordelen in hoeverre entiteit cash kan genereren en in hoeverre deze cash benut dient te worden. Structuur:
Operationele kasstroom
o Directe methode: ontvangsten en betalingen als zodanig opnemen;
o Indirecte methode: afgeleid uit bedrijfsresultaat en dit aanpassen voor posten zonder kasstroom, posten met
investerings/financieringskasstroom, mutaties voorzieningen en werkkapitaal.
Investeringskasstroom (vaste activa)
Financieringskasstroom (langlopende financiering, vreemd of eigen vermogen)
Bijzonderheden
Winstbelasting, interest en dividend: in beginsel operationeel, maar mogelijkheid tot investering en/of financiering
Aankoop van belang in andere entiteit (vanuit geconsolideerde jaarrekening):
o Verkrijgen van control: betaald bedrag -/- ontvangen liquide middelen vanuit overname als investering
o Behouden van control: betaald bedrag als financiering
o Investment zonder verkrijgen van control: betaald bedrag als investering
IAS 40 | Vastgoedbeleggingen (VGB)
Gehouden voor toekomstige waardestijgingen en verhuur. Eerste waardering at cost incl. transactiekosten, daarna:
o Fair value model: geen afschrijving, mutaties in de fair value in P&L
o Cost model: afschrijven, zie ook IFRS 5 indien held for sale, IFRS 16 indien lease en IAS 16 voor overige gevallen
Wijzigen van model mag alleen indien dit meer inzicht verschaft (over het algemeen niet mogelijk om van FV naar cost te gaan).
Verandering in gebruik als volgt verwerken:
VGB --> voorraad (IAS 2) of MVA (IAS 16): fair value transferdatum = deemed cost (boekwaarde)
MVA --> VGB: verschil tussen boekwaarde en fair value verwerken in herwaarderingsreserve in OCI cf. 40.62
Voorraad --> VGB: verschil tussen boekwaarde en fair value verwerken in P&L
Gemengd eigen gebruik / vastgoedbelegging: indien separaat te splitsen, beide afzonderlijk verwerken. Indien niet te splitsen
dan nagaan of het eigen gebruik te verwaarlozen is, in dat geval geheel als vastgoedbelegging verwerken.
IFRS 16 | Lease
Voorwaarden voor lease: geïdentificeerd actief, recht op vrijwel alle economische voordelen en recht om gebruik te bepalen.
--> uitzondering voor leases < 12 mnd of low value (< 5k)
LESSEE (onderscheid operationele/financiële lease niet van belang)
Boeking bij aanvang: right of use a/ lease liability (a/ bank indien vooruitbetaling)
Jaarlijkse boeking afschrijving: kosten a/ right of use (right of use bij aanvang / leaseperiode)
Jaarlijkse boeking betaling termijn: rentekosten (% x lease liability), lease liability (verschil tussen kosten en betaling) a/
bank (werkelijk betaald bedrag)
Activa (assets): middel voortkomend uit gebeurtenis uit het verleden, waarover de onderneming beschikkingsmacht heeft en
waaruit in de toekomst naar verwachting economische voordelen uit voort zullen vloeien.
Passiva (liabilities): verplichting voortkomend uit gebeurtenis uit het verleden waarvan de afwikkeling naar verwachting
resulteert in een uitstroom uit de onderneming van middelen die economische voordelen in zich bergen.
Eigen vermogen: overblijvend belang na aftrek vreemd vermogen.
Baten: vermeerderingen economisch belang gedurende de verslagperiode dat resulteert in een toename van het eigen
vermogen (anders dan door bijdragen van deelhebbers), in de vorm van instroom/verhoging activa of vermindering verplichting.
Lasten: verminderingen economisch belang gedurende de verslagperiode dat resulteert in een afname van het eigen vermogen
(anders dan door uitdelingen aan deelhebbers), in de vorm van uitstroom/uitputting activa of ontstaan vreemd vermogen.
Salderen (posten presentatietechnisch samen opnemen), als:
Rechtspersoon over deugdelijk juridisch instrument beschikt om posten gesaldeerd en simultaan af te wikkelen;
Rechtspersoon heeft het stellige voornemen om deze posten gesaldeerd en simultaan af te wikkelen.
IFRS 15 | Opbrengstenverantwoording
1) Identificeer het contract( 15.9)
2) Identificeer prestatieverplichtingen (15.22)
3) Bepaal de transactieprijs (15.47)
4) Alloceer de transactieprijs aan de prestatieverplichtingen (15.73)
5) Verantwoord opbrengsten wanneer/terwijl de prestatieverplichting geleverd is/wordt (15.31)
1) identificeer het contract (overeenkomst tussen twee of meerdere partijen die afdwingbare rechten en verplichtingen schept)
Beide partijen akkoord;
Commercial substance (economische voordelen);
Rechten en payment terms identificeerbaar; en
Waarschijnlijk dat vergoeding (consideration) ontvangen wordt –> indien de verkoper een lager bedrag verwacht en
daar akkoord mee gaat, kan IFRS 15 alsnog toegepast worden voor het lagere bedrag (15.47 & 15.52(b)).
Meerdere contracten die gelijktijdig met dezelfde opdrachtgever zijn afgesloten als één behandelen indien deze:
o Eén commercieel doel hebben;
o Vergoeding van de een is (mede) afhankelijk van het andere contract; of
o Goed/dienst is beide contracten is één prestatieverplichting.
2) Identificeer prestatieverplichtingen Goed/dienst die distinct is:
Op zichzelf staand kunnen gebruiken; en
Afzonderlijk identificeerbaar in het contract.
Prestatieverplichting hoeft niet expliciet in het contract te staan, maar kan ook blijken uit ‘customary business practices’.
3) Bepaal de transactieprijs
Op basis van contract én customary business practices, exclusief bedragen ontvangen voor derden (agent i.p.v. principaal).
3.1) Variabele vergoeding:
o Expected value (meerdere uitkomsten mogelijk in een bepaalde range)
o Most likely amount (als er twee opties zijn, wel of niet)
--> contraint toepassen: highly probable (95%) dat de omzet niet significant lager zal zijn (zowel beoordelen op kans en impact)
3.2) Significant financieringscomponent: vergoeding voor tijdswaarde van geld, als interestopbrengsten verantwoorden.
3.3) Non-cash vergoeding: waarderen op fair value, indien niet mogelijk dan stand-alone selling price.
3.4) Consideration payable to customer: voucher, bonus o.i.d. in aftrek op omzet/transactieprijs.
4) Alloceer de transactieprijs aan de prestatieverplichtingen op basis van relatieve stand-alone selling prices:
o Observeerbare prijs (beste optie);
o Adjusted market assessment approach (vergelijken met prijzen concurrenten voor goed/dienst qua aard vergelijkbaar)
o Expected cost plus margin approach (kosten + marktconforme marge, kosten moeten wel goed kunnen inschatten)
o Residual approach (restant, transactieprijs -/- stand-alone selling prices andere componenten). Enkel indien
verkoopprijs zeer variabel is of goed/dienst niet eerder zelfstandig verkocht is.
5) Verantwoord opbrengsten wanneer/ terwijl de prestatieverplichting geleverd is/wordt
Als control overgaat op de klant.
, o Point over time; of
o Voordelen genieten terwijl levering plaatsvindt (dienst);
o Verbetering aan actief; of
o Specifiek voor derden (geen alternatief gebruik) en afdwingbaar recht op betaling
o Point in time.
Contract modification: verandering in prijs of omvang. Als afzonderlijk contract verwerken indien:
Scope stijgt door toevoeging distinct goed/dienst; en
Prijsstijging reflecteert de stand-alone selling price van toegevoegde goed/dienst.
Contractkosten
1) Incremental costs: gemaakte kosten om contract te verkrijgen die niet waren gemaakt als contract niet was verkregen --> als
actief opnemen als ze zullen worden terugverdiend;
2) Costs to fullfil: als actief als wordt voldaan aan alle criteria (direct gerelateerd aan contract, draagt bij aan voldoen aan
prestatieverplichting in de toekomst, verwacht terug te verdienen).
--> amortiseren (afschrijven) o.b.v. periode waarin goed/dienst wordt geleverd, kan sprake van impairment zijn.
Presentatie & toelichting
- Contract asset of contract liability (performance -/- betaling), per contract bepalen;
- Toelichting zodat gebruiker aard, omvang, timing en onzekerheden omtrent omzet en kasstromen begrijpt.
IAS 7 | Kasstroomoverzicht
Belang: beoordelen in hoeverre entiteit cash kan genereren en in hoeverre deze cash benut dient te worden. Structuur:
Operationele kasstroom
o Directe methode: ontvangsten en betalingen als zodanig opnemen;
o Indirecte methode: afgeleid uit bedrijfsresultaat en dit aanpassen voor posten zonder kasstroom, posten met
investerings/financieringskasstroom, mutaties voorzieningen en werkkapitaal.
Investeringskasstroom (vaste activa)
Financieringskasstroom (langlopende financiering, vreemd of eigen vermogen)
Bijzonderheden
Winstbelasting, interest en dividend: in beginsel operationeel, maar mogelijkheid tot investering en/of financiering
Aankoop van belang in andere entiteit (vanuit geconsolideerde jaarrekening):
o Verkrijgen van control: betaald bedrag -/- ontvangen liquide middelen vanuit overname als investering
o Behouden van control: betaald bedrag als financiering
o Investment zonder verkrijgen van control: betaald bedrag als investering
IAS 40 | Vastgoedbeleggingen (VGB)
Gehouden voor toekomstige waardestijgingen en verhuur. Eerste waardering at cost incl. transactiekosten, daarna:
o Fair value model: geen afschrijving, mutaties in de fair value in P&L
o Cost model: afschrijven, zie ook IFRS 5 indien held for sale, IFRS 16 indien lease en IAS 16 voor overige gevallen
Wijzigen van model mag alleen indien dit meer inzicht verschaft (over het algemeen niet mogelijk om van FV naar cost te gaan).
Verandering in gebruik als volgt verwerken:
VGB --> voorraad (IAS 2) of MVA (IAS 16): fair value transferdatum = deemed cost (boekwaarde)
MVA --> VGB: verschil tussen boekwaarde en fair value verwerken in herwaarderingsreserve in OCI cf. 40.62
Voorraad --> VGB: verschil tussen boekwaarde en fair value verwerken in P&L
Gemengd eigen gebruik / vastgoedbelegging: indien separaat te splitsen, beide afzonderlijk verwerken. Indien niet te splitsen
dan nagaan of het eigen gebruik te verwaarlozen is, in dat geval geheel als vastgoedbelegging verwerken.
IFRS 16 | Lease
Voorwaarden voor lease: geïdentificeerd actief, recht op vrijwel alle economische voordelen en recht om gebruik te bepalen.
--> uitzondering voor leases < 12 mnd of low value (< 5k)
LESSEE (onderscheid operationele/financiële lease niet van belang)
Boeking bij aanvang: right of use a/ lease liability (a/ bank indien vooruitbetaling)
Jaarlijkse boeking afschrijving: kosten a/ right of use (right of use bij aanvang / leaseperiode)
Jaarlijkse boeking betaling termijn: rentekosten (% x lease liability), lease liability (verschil tussen kosten en betaling) a/
bank (werkelijk betaald bedrag)
