M&O Personeel&Organisatie
Hoofdstuk 4: Participatief
management en medezeggenschap
4.1 Participatief management
Bij participatief of democratisch management worden medewerkers actief betrokken bij
besluitvorming over onderwerpen die hun betreffen. Belangrijkste reden tot invoering hiervan
is de mogelijkheid tot vergroten van de effectiviteit van de organisatie. Concreet krijgt
participatief management zijn beslag in werkoverleg, kwaliteitskringen en empowerment:
Werkoverleg: vind plaats op regelmatige tijdstippen,1 x per maand bijv. Is een overleg
tussen een leidinggevende en zijn ondergeschikten. Zaken die samenhangen met het
werk en werkomstandigheden worden hier besproken. Zo kunnen bijv.
personeelsbeleid of financiële resultaten besproken worden.
Kwaliteitskringen: Zijn groepen mensen die vrijwillig regelmatig bij elkaar komen om
praktijkproblemen te bespreken, analyseren en op te lossen
Empowerment: overdragen van verantwoordelijkheden naar een lage niveau in de
organisatie. Medewerkers worden in staat gesteld om in teamverband hun eigen
doelen te stellen, beslissingen te nemen en problemen op te lossen. Chef is vooral
een coach.
4.2 Medezeggenschap in de onderneming en op school
Een andere vorm waarin medewerkers invloed kunnen uit oefenen op de organisatie is
medezeggenschap. Via gekozen vertegenwoordigers kunnen werknemers invloed
uitoefenen op het bestuur en het beleid van de organisatie. Verschil met participatief is dat
de invloed indirect is en veelal geen betrekking op de directe arbeidssituatie heeft.
Voorbeelden van medezeggenschapsorganen in Nederland zijn de ondernemingsraad voor
de ondernemers en medezeggenschapsraad voor scholen. :
Ondernemingsraad (or) : Bestaat uit gekozen werknemers die werknemers
vertegenwoordigen en hun belangen behartigen. Leiding van de organisatie kan geel
lid zijn. Minstens 6 keer per jaar is er overleg tussen directie en de or. Alle nv’s en
bv’s met meer dan 50 werknemers moeten een ondernemingsraad instellen volgens
de Wet op de Ondernemingsraden (WOR).
Medezeggenschapsraad: In de Wet Medezeggenschap Onderwijs (WMO) is
vastgelegd dat iedere school een medezeggenschapsraad moet hebben waarin het
personeel en de leerlingen/ouders evenredig vertegenwoordigen. WMO regelt de
bevoegdheden van de totale medezeggenschapsraad, personeelsgeleding en van de
ouder/leerling geleding. Minimale bevoegdheden van de medezeggenschapsraad zijn
wettelijk vastgelegd. In het mr-regelement staat voor welk besluiten het bestuur de
instemming of het advies nodig heeft ban de gehele medezeggenschapsraad,
personeelsgeleding of van de ouder/leerling geleding. Belangrijkste bevoegdheden
van de ondernemingsraad/medezeggenschapsraad zijn :
Hoofdstuk 4: Participatief
management en medezeggenschap
4.1 Participatief management
Bij participatief of democratisch management worden medewerkers actief betrokken bij
besluitvorming over onderwerpen die hun betreffen. Belangrijkste reden tot invoering hiervan
is de mogelijkheid tot vergroten van de effectiviteit van de organisatie. Concreet krijgt
participatief management zijn beslag in werkoverleg, kwaliteitskringen en empowerment:
Werkoverleg: vind plaats op regelmatige tijdstippen,1 x per maand bijv. Is een overleg
tussen een leidinggevende en zijn ondergeschikten. Zaken die samenhangen met het
werk en werkomstandigheden worden hier besproken. Zo kunnen bijv.
personeelsbeleid of financiële resultaten besproken worden.
Kwaliteitskringen: Zijn groepen mensen die vrijwillig regelmatig bij elkaar komen om
praktijkproblemen te bespreken, analyseren en op te lossen
Empowerment: overdragen van verantwoordelijkheden naar een lage niveau in de
organisatie. Medewerkers worden in staat gesteld om in teamverband hun eigen
doelen te stellen, beslissingen te nemen en problemen op te lossen. Chef is vooral
een coach.
4.2 Medezeggenschap in de onderneming en op school
Een andere vorm waarin medewerkers invloed kunnen uit oefenen op de organisatie is
medezeggenschap. Via gekozen vertegenwoordigers kunnen werknemers invloed
uitoefenen op het bestuur en het beleid van de organisatie. Verschil met participatief is dat
de invloed indirect is en veelal geen betrekking op de directe arbeidssituatie heeft.
Voorbeelden van medezeggenschapsorganen in Nederland zijn de ondernemingsraad voor
de ondernemers en medezeggenschapsraad voor scholen. :
Ondernemingsraad (or) : Bestaat uit gekozen werknemers die werknemers
vertegenwoordigen en hun belangen behartigen. Leiding van de organisatie kan geel
lid zijn. Minstens 6 keer per jaar is er overleg tussen directie en de or. Alle nv’s en
bv’s met meer dan 50 werknemers moeten een ondernemingsraad instellen volgens
de Wet op de Ondernemingsraden (WOR).
Medezeggenschapsraad: In de Wet Medezeggenschap Onderwijs (WMO) is
vastgelegd dat iedere school een medezeggenschapsraad moet hebben waarin het
personeel en de leerlingen/ouders evenredig vertegenwoordigen. WMO regelt de
bevoegdheden van de totale medezeggenschapsraad, personeelsgeleding en van de
ouder/leerling geleding. Minimale bevoegdheden van de medezeggenschapsraad zijn
wettelijk vastgelegd. In het mr-regelement staat voor welk besluiten het bestuur de
instemming of het advies nodig heeft ban de gehele medezeggenschapsraad,
personeelsgeleding of van de ouder/leerling geleding. Belangrijkste bevoegdheden
van de ondernemingsraad/medezeggenschapsraad zijn :
