Geschiedenis
Historische context 3
Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)? Tijdvak 8
De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.
De opkomst van emancipatiebewegingen.
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen.
Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
Introductie:
Westerse tijdrekening: indeling tijdvakken. Chinese tijdrekening: dynastieën, uitgebreide
familie die over 2 of meer generaties macht uitoefent in een land. Keizer is verheven boven
alle andere vorsten, ‘hemels mandaat’ regeren.
China: het ‘Middenrijk”. Het centrum: vruchtbare streken langs kust en grote rivieren. Belang
van de staat gaat boven het belang van het individu -> confucianisme: een goede mens kent
zijn plaats in de maatschappij en houdt zich aan de rituelen -> harmonie:
- Een vorst is superieur aan zijn volk.
- Een vader is superieur aan zijn zoon.
- Een oudere broer is superieur aan een jongere broer.
- Een echtgenoot is superieur aan een echtgenote.
- Vrienden zijn elkaars gelijken en moeten elkaar respecteren.
Verhoudingen in het bestuur: keizerlijk hof > prefecturen > provincies > gemeentes.
Betrouwbare ambtenaren noodzakelijk -> streng ambtenarenexamen, slagingspercentiel 1%
Problemen in de 19e eeuw:
19e eeuw: regering van de Qing-dynastie. Oorspronkelijk uit Mantsjoerije, niet China.
Centrale gezag verzwakt door: hongersnood (natuurramp en overbevolking), corruptie
binnen het bestuur en politieke crisis door opstanden door religie/sociaal-economie.
Positie van China verzwakt verder door modern imperialisme.
Opiumoorlogen:
Wetenschappelijke revolutie in Europa > industriële revolutie Europa -> technologische
voorsprong op China. Europeanen smokkelen opium naar China via Kanton.
Miljoenen verslaafde Chinezen -> grote economische schade door negatieve
handelsbalans -> opiumhandel werd verboden maar door corruptie groeide hij toch.
Inbeslagname en vernietiging 1,5 kilo Britse opium
Eerste opiumoorlog tussen GB en China. China wordt gemakkelijk verslagen.
1842: verder van Nanking: schadevergoeding voor Britten, Hongkong wordt Engelse factorij
en onbeperkte handel in vijf havensteden. Ongelijkverdrag want bepalingen gunstiger voor
het westen-> China verliest zeggenschap grondgebied en mislopen van inkomen.
Na de tweede opiumoorlog krijgen GB en Frankrijk en VS steeds meer invloed.
Opstanden van de Taiping en Nian:
Na opiumoorlogen en conflicten komen grote delen van China direct in handen van Japan,
Franrijk en Rusland -> overname van overheidstaken zoals importheffingen. Het binnenland
verzet zich tegen falende gezag van Quing-dynastie en protesten buitenlandse inmenging.
Christelijke Taiping willen een einde maken aan Quing-dynastie en westerse macht.
, - Afschaffing van confucianisme, privébezit, gelijkstelling man/vrouw en opheffen van
ongelijke verdragen.
Taiping nemen een groot deel zuidoosten en oosten van China in. Na 14 jaar verslagen met
hulp van het westen (20/30 mln. doden).
Nian komen in het noorden in opstond na overstroming -> ze willen voedsel en rijkdommen
van de dynastie. Na neerslaan van de Taiping lukt het de Qing met grote moeite om de Nian
zonder westerse hulp te verslaan.
De zelfversterkingsbeweging:
Zelfversterkingsbeweging: beweging in kringen Chinese regering om China sterkt te maken
met behulp van moderne technologie. Vasthouden confucianisme en modernisering naar
westers en Japans voorbeeld: industrie/spoorwegen en leger/vloot.
Problemen: tegenwerking conservatieven, gebrek aan kapitaal en Chinese manier van
werken en corruptie blijft bestaan.
Chinees-Japanse oorlog loopt uit op een grote nederlaag omdat Chinese vloot niet sterk
genoeg is. Zelfversterkingsbeweging zet stappen, maar niet voldoende. Keizershof poging:
- Staken van strenge ambtenarenexamens en opstellen van een grondwet.
Hervormingen slagen niet door tegenwerking van conservatie krachten -> Cixi.
Cixi en de Bokseropstand:
1900: bokseropstand: nationalistische opstand van landloze boeren tegen de aanwezigheid
van westerlingen en de keizer. Cixi steunt de Boksers in de hoop dat de westerse weg gaan.
Boksers blokkeren westerse ambassades in Peking. Internationaal leger beëindigt blokkade
en regering van Cixi geeft zich over. Strafmaatregelen buitenland:
- Betalen van schadevergoeding
- Regering moet belangrijkste Boksers executeren.
- Importverbod van wapens.
- Oprichting van monumenten voor het neerslaan van de opstand.
Cixi wil het bestuur hervormen: modernisering van het onderwijs, afschaffen ambtenaren-
examens en invoering grondwet en parlement -> mislukten door chaos, corruptie en lage
belastinginkomsten -> onvrede wordt versterkt.
Cixi sterft en wordt opgevolgd door kleuter Puyi -> keizerlijk bestuur verliest steun bevolking,
functioneert niet meer ->1911: revolutie onder leiding Sun Yat-sen -> einde keizerrijk.
Waardoor ontstond de Volksrepubliek China (1912-1949)? Tijdvak 8
De opkomst van emancipatiebewegingen.
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen.
De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie.
Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën.
Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken.
Sun Yat-sen en de republiek China:
Revolutie 1911: Sun Yat-sen > leider nationalistische revolutie. Yuan Shikai > belangrijkste
generaal Chinese leger. Puyi > laatste keizer van China. Slaagt door deze mensen.
Historische context 3
Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)? Tijdvak 8
De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.
De opkomst van emancipatiebewegingen.
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen.
Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
Introductie:
Westerse tijdrekening: indeling tijdvakken. Chinese tijdrekening: dynastieën, uitgebreide
familie die over 2 of meer generaties macht uitoefent in een land. Keizer is verheven boven
alle andere vorsten, ‘hemels mandaat’ regeren.
China: het ‘Middenrijk”. Het centrum: vruchtbare streken langs kust en grote rivieren. Belang
van de staat gaat boven het belang van het individu -> confucianisme: een goede mens kent
zijn plaats in de maatschappij en houdt zich aan de rituelen -> harmonie:
- Een vorst is superieur aan zijn volk.
- Een vader is superieur aan zijn zoon.
- Een oudere broer is superieur aan een jongere broer.
- Een echtgenoot is superieur aan een echtgenote.
- Vrienden zijn elkaars gelijken en moeten elkaar respecteren.
Verhoudingen in het bestuur: keizerlijk hof > prefecturen > provincies > gemeentes.
Betrouwbare ambtenaren noodzakelijk -> streng ambtenarenexamen, slagingspercentiel 1%
Problemen in de 19e eeuw:
19e eeuw: regering van de Qing-dynastie. Oorspronkelijk uit Mantsjoerije, niet China.
Centrale gezag verzwakt door: hongersnood (natuurramp en overbevolking), corruptie
binnen het bestuur en politieke crisis door opstanden door religie/sociaal-economie.
Positie van China verzwakt verder door modern imperialisme.
Opiumoorlogen:
Wetenschappelijke revolutie in Europa > industriële revolutie Europa -> technologische
voorsprong op China. Europeanen smokkelen opium naar China via Kanton.
Miljoenen verslaafde Chinezen -> grote economische schade door negatieve
handelsbalans -> opiumhandel werd verboden maar door corruptie groeide hij toch.
Inbeslagname en vernietiging 1,5 kilo Britse opium
Eerste opiumoorlog tussen GB en China. China wordt gemakkelijk verslagen.
1842: verder van Nanking: schadevergoeding voor Britten, Hongkong wordt Engelse factorij
en onbeperkte handel in vijf havensteden. Ongelijkverdrag want bepalingen gunstiger voor
het westen-> China verliest zeggenschap grondgebied en mislopen van inkomen.
Na de tweede opiumoorlog krijgen GB en Frankrijk en VS steeds meer invloed.
Opstanden van de Taiping en Nian:
Na opiumoorlogen en conflicten komen grote delen van China direct in handen van Japan,
Franrijk en Rusland -> overname van overheidstaken zoals importheffingen. Het binnenland
verzet zich tegen falende gezag van Quing-dynastie en protesten buitenlandse inmenging.
Christelijke Taiping willen een einde maken aan Quing-dynastie en westerse macht.
, - Afschaffing van confucianisme, privébezit, gelijkstelling man/vrouw en opheffen van
ongelijke verdragen.
Taiping nemen een groot deel zuidoosten en oosten van China in. Na 14 jaar verslagen met
hulp van het westen (20/30 mln. doden).
Nian komen in het noorden in opstond na overstroming -> ze willen voedsel en rijkdommen
van de dynastie. Na neerslaan van de Taiping lukt het de Qing met grote moeite om de Nian
zonder westerse hulp te verslaan.
De zelfversterkingsbeweging:
Zelfversterkingsbeweging: beweging in kringen Chinese regering om China sterkt te maken
met behulp van moderne technologie. Vasthouden confucianisme en modernisering naar
westers en Japans voorbeeld: industrie/spoorwegen en leger/vloot.
Problemen: tegenwerking conservatieven, gebrek aan kapitaal en Chinese manier van
werken en corruptie blijft bestaan.
Chinees-Japanse oorlog loopt uit op een grote nederlaag omdat Chinese vloot niet sterk
genoeg is. Zelfversterkingsbeweging zet stappen, maar niet voldoende. Keizershof poging:
- Staken van strenge ambtenarenexamens en opstellen van een grondwet.
Hervormingen slagen niet door tegenwerking van conservatie krachten -> Cixi.
Cixi en de Bokseropstand:
1900: bokseropstand: nationalistische opstand van landloze boeren tegen de aanwezigheid
van westerlingen en de keizer. Cixi steunt de Boksers in de hoop dat de westerse weg gaan.
Boksers blokkeren westerse ambassades in Peking. Internationaal leger beëindigt blokkade
en regering van Cixi geeft zich over. Strafmaatregelen buitenland:
- Betalen van schadevergoeding
- Regering moet belangrijkste Boksers executeren.
- Importverbod van wapens.
- Oprichting van monumenten voor het neerslaan van de opstand.
Cixi wil het bestuur hervormen: modernisering van het onderwijs, afschaffen ambtenaren-
examens en invoering grondwet en parlement -> mislukten door chaos, corruptie en lage
belastinginkomsten -> onvrede wordt versterkt.
Cixi sterft en wordt opgevolgd door kleuter Puyi -> keizerlijk bestuur verliest steun bevolking,
functioneert niet meer ->1911: revolutie onder leiding Sun Yat-sen -> einde keizerrijk.
Waardoor ontstond de Volksrepubliek China (1912-1949)? Tijdvak 8
De opkomst van emancipatiebewegingen.
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen.
De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie.
Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën.
Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken.
Sun Yat-sen en de republiek China:
Revolutie 1911: Sun Yat-sen > leider nationalistische revolutie. Yuan Shikai > belangrijkste
generaal Chinese leger. Puyi > laatste keizer van China. Slaagt door deze mensen.
