MRI themadag 4
J2-20 artefacten lezen uit boek
Leerdoelen:
o Het herkennen van de meest voorkomende artefacten
o Het beschrijven van de oorzaak van deze artefacten
o Het kunnen benoemen van de mogelijke oplossingen
Aantekeningen boek hoofdstuk 11:
Artefacten zijn meestal storend, maar kunnen ook gebruikt worden om een diagnose te
stellen gradientecho van de hersenen waarbij gebruik wordt gemaakt van
susceptibiliteitartefacten om bloedingen aan te tonen.
Artefacten kunnen in verschillende categorieën worden ingedeeld:
o Artefacten door omgevingsfactoren
o Artefacten door de parameterkeuze
o Artefacten door de spoelkeuze
o Artefacten door de patiënt
Artefacten door de omgeving:
Een zipper/ ritsartefact kan zich voordoen door een lek in de kooi van faraday. Deze lek kan
ontstaan door een afgebroken deurvingers maar ook doordat iemand een spijker of schroef
in de wand van de kooi heeft geslagen.
White pixel artefact: kan ontstaan door een los stukje metaal in de omgeving van of in het
MRI-systeem.
Ook kunnen artefacten ontstaan door andere apparatuur in de omgeving van de magneet.
Bijvoorbeeld een lamp, injector etc.
Artefacten in deze catergorie kunnen zich op verschillende manieren manifesteren,
waardoor het vinden van de oorzaak erg lastig kan zijn.
,Artefacten door parameterkeuze:
Artefacten die kunnen ontstaan door de parameterkeuze:
o Invouwing
o Chemical shift
o Gibbs-ringing
o Cross talk of cross excitation
o Jaloezieartefact (venetian blind/ staircase)
Invouwinsgeffect: ontstaat als er anatomie zich buiten het FOV bevindt. Het kan in alle 3 de
richtingen plaats vinden (frequentie, fase en 3D-aqcuisitie in de couperichting).
Invouwing in de frequentierichting komt niet meer voor. Invouwing in de faserichting zie je
wel nog regelmatig.
Een manier om dit artefact te beperken is door het FOV zodanig groot te kiezen dat er zich
geen anatomie buiten het FOV bevindt.
FOV 2 keer zo groot. In de faserichting en ook het aantal fasecoderingen te verdubbelen,
hierdoor blijft de ruimtelijke resolutie in de faserichting gewaarborgt. Het aantal NSA’s of
NEX wordt hierbij gehalveerd, waardoor de scantijd het zelfde blijft. De parameter die dit
bewerkstelligt, is de no phase wrap.
Een andere methode is het toepassen van oversampling. Bij oversampeling wordt het aantal
fasecoderingen groter, niet perse een verdubbeling. De scantijd en de SNR nemen toe door
oversampeling.
Een andere oplossing is het gebruik van een saturatieband. Dit zijn banden gemaakt met een
RF-puls die weefsel satureren hierdoor geeft het weefsel geen signaal tijdens de
beeldacquisitie.
invouwingsartefact
, Chemical shift is een artefact dat zich manifesteert in de frequentie richting en doet zich
voor bij overgangen van vet en water als een zwarte rand langs de anatomie.
Oorzaak:
Stel dat bij een 1,5-teslasysteem een pixel een bandbreedte heeft van 62,5Hz.
Dan heb je op zijn minst 3,5 pixels nodig om het verschil in precessiefrequentie van vet en
water op te vangen, immers bij 1,5 T is het verschil in precessiefrequentie 220 Hz en 3,5 X
62,5 is ongeveer 220 Hz. De chemical shift of water-fat shift (wfs) is dan 3,5 pixels; dit
betekent dat water en vet 3,5 pixels uit elkaar worden afgebeeld.
Bij kleine pixels is het artefact nauwelijks zichtbaar.
Het artefact wordt een groter probleem naarmate de veldsterkte stijgt, aangezien de
pressiefrequentie van wat er vet evenredig stijgt met de veldsterkte.
Een chemical shift van 1,2 pixel is over het algemeen nog aanvaardbaar. Bij een hoge
resolutie kan deze waarde iets groter zijn.
Bij het toepassen van vetsaturatie speelt de chemical shift geen rol en kan deze waarden
groter worden (er kan een kleinere bandbreedte toegepast worden). Het voordeel hiervan is
dat de SNR beter wordt.
Gibbs artefact/ truncation/ ring artefact: doet zich voor in de faserichting. Het ontstaat als
er gekozen wordt voor een relatief laag aantal fasecoderingen en er weefsel is met sterke
signaalverschillen.
Oplossing: het aantal fasecoderingen vergroot (een fijnere matrix toe te passen). Dit
beinvloed ook de signaal ruis verhouding.
Cross talk of cross excitation: kan ontstaan wanneer er onvoldoende afstand tussen de
coupes is. het manifesteert zich door signaalverlies. Leveranciers proberen het zo veel
mogelijk te voorkomen door het profiel van de excitiatiepuls zo rechthoekig mogelijk te
maken. Je ziet het ook wel bij onderzoeken waar de coupes elkaar kruisen, er zijn dan
strepen van gesatureerd weefsel te zien.
Jaloezie of venetial blind artefact manifesteert zich bij de TOF 2D en 3D acquisities waar de
overgang van de coupes c.q. het 3D blok te zien is
J2-20 artefacten lezen uit boek
Leerdoelen:
o Het herkennen van de meest voorkomende artefacten
o Het beschrijven van de oorzaak van deze artefacten
o Het kunnen benoemen van de mogelijke oplossingen
Aantekeningen boek hoofdstuk 11:
Artefacten zijn meestal storend, maar kunnen ook gebruikt worden om een diagnose te
stellen gradientecho van de hersenen waarbij gebruik wordt gemaakt van
susceptibiliteitartefacten om bloedingen aan te tonen.
Artefacten kunnen in verschillende categorieën worden ingedeeld:
o Artefacten door omgevingsfactoren
o Artefacten door de parameterkeuze
o Artefacten door de spoelkeuze
o Artefacten door de patiënt
Artefacten door de omgeving:
Een zipper/ ritsartefact kan zich voordoen door een lek in de kooi van faraday. Deze lek kan
ontstaan door een afgebroken deurvingers maar ook doordat iemand een spijker of schroef
in de wand van de kooi heeft geslagen.
White pixel artefact: kan ontstaan door een los stukje metaal in de omgeving van of in het
MRI-systeem.
Ook kunnen artefacten ontstaan door andere apparatuur in de omgeving van de magneet.
Bijvoorbeeld een lamp, injector etc.
Artefacten in deze catergorie kunnen zich op verschillende manieren manifesteren,
waardoor het vinden van de oorzaak erg lastig kan zijn.
,Artefacten door parameterkeuze:
Artefacten die kunnen ontstaan door de parameterkeuze:
o Invouwing
o Chemical shift
o Gibbs-ringing
o Cross talk of cross excitation
o Jaloezieartefact (venetian blind/ staircase)
Invouwinsgeffect: ontstaat als er anatomie zich buiten het FOV bevindt. Het kan in alle 3 de
richtingen plaats vinden (frequentie, fase en 3D-aqcuisitie in de couperichting).
Invouwing in de frequentierichting komt niet meer voor. Invouwing in de faserichting zie je
wel nog regelmatig.
Een manier om dit artefact te beperken is door het FOV zodanig groot te kiezen dat er zich
geen anatomie buiten het FOV bevindt.
FOV 2 keer zo groot. In de faserichting en ook het aantal fasecoderingen te verdubbelen,
hierdoor blijft de ruimtelijke resolutie in de faserichting gewaarborgt. Het aantal NSA’s of
NEX wordt hierbij gehalveerd, waardoor de scantijd het zelfde blijft. De parameter die dit
bewerkstelligt, is de no phase wrap.
Een andere methode is het toepassen van oversampling. Bij oversampeling wordt het aantal
fasecoderingen groter, niet perse een verdubbeling. De scantijd en de SNR nemen toe door
oversampeling.
Een andere oplossing is het gebruik van een saturatieband. Dit zijn banden gemaakt met een
RF-puls die weefsel satureren hierdoor geeft het weefsel geen signaal tijdens de
beeldacquisitie.
invouwingsartefact
, Chemical shift is een artefact dat zich manifesteert in de frequentie richting en doet zich
voor bij overgangen van vet en water als een zwarte rand langs de anatomie.
Oorzaak:
Stel dat bij een 1,5-teslasysteem een pixel een bandbreedte heeft van 62,5Hz.
Dan heb je op zijn minst 3,5 pixels nodig om het verschil in precessiefrequentie van vet en
water op te vangen, immers bij 1,5 T is het verschil in precessiefrequentie 220 Hz en 3,5 X
62,5 is ongeveer 220 Hz. De chemical shift of water-fat shift (wfs) is dan 3,5 pixels; dit
betekent dat water en vet 3,5 pixels uit elkaar worden afgebeeld.
Bij kleine pixels is het artefact nauwelijks zichtbaar.
Het artefact wordt een groter probleem naarmate de veldsterkte stijgt, aangezien de
pressiefrequentie van wat er vet evenredig stijgt met de veldsterkte.
Een chemical shift van 1,2 pixel is over het algemeen nog aanvaardbaar. Bij een hoge
resolutie kan deze waarde iets groter zijn.
Bij het toepassen van vetsaturatie speelt de chemical shift geen rol en kan deze waarden
groter worden (er kan een kleinere bandbreedte toegepast worden). Het voordeel hiervan is
dat de SNR beter wordt.
Gibbs artefact/ truncation/ ring artefact: doet zich voor in de faserichting. Het ontstaat als
er gekozen wordt voor een relatief laag aantal fasecoderingen en er weefsel is met sterke
signaalverschillen.
Oplossing: het aantal fasecoderingen vergroot (een fijnere matrix toe te passen). Dit
beinvloed ook de signaal ruis verhouding.
Cross talk of cross excitation: kan ontstaan wanneer er onvoldoende afstand tussen de
coupes is. het manifesteert zich door signaalverlies. Leveranciers proberen het zo veel
mogelijk te voorkomen door het profiel van de excitiatiepuls zo rechthoekig mogelijk te
maken. Je ziet het ook wel bij onderzoeken waar de coupes elkaar kruisen, er zijn dan
strepen van gesatureerd weefsel te zien.
Jaloezie of venetial blind artefact manifesteert zich bij de TOF 2D en 3D acquisities waar de
overgang van de coupes c.q. het 3D blok te zien is
