Bestuursrecht
Samenvatting
College 1
Wat is bestuursrecht?
− Staatsrecht: de staat in ruste, organisatie van de staat
− Bestuursrecht: de staat in actie, staat in relatie tot de burger
− Bestuursrecht betreft het juridisch instrumentarium dat de overheid ter beschikking staat om haar
taken te realiseren.
Legaliteitsbeginsel en specialiteit
− Legaliteitsbeginsel: Bevoegdheidsuitoefening moet beheerst worden en daarom steunen op een
wettelijke grondslag
− Deze bevoegdheid wordt verkregen door: Attributie, delegatie, mandaat
− Specialiteitsbeginsel: het bestuur mag zijn bevoegdheid alleen gebruiken binnen het wettelijk kader
van de regeling die de bevoegdheid geeft
Algemene wet bestuursrecht
− De Awb kent 11 Hoofdstukken met een gelaagde structuur: zie de wetbundel
− Gelaagde structuur: bepalingen uit een voorgaand hoofdstuk zijn ook van toepassing zijn op de
volgende hoofdstukken.
− Het doel is eenheid, vereenvoudiging, codificatie en algemene voorzieningen
Bestuursorgaan
− Het begrip bestuursorgaan is een van de kernbegrippen in de Awb. Gaat het over bestuursorganen
dan is de Awb van toepassing.
− Een bestuursorgaan is volgens de definitie van artikel 1:1 lid 1 Awb Sub a: "orgaan van een
rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of Sub b: "een persoon of college, met
enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).
− Voorbeelden: Gemeente: gemeenteraad, College van B en W, en de burgemeester Provincie:
Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Commissaris van de Koning
A-orgaan
− Artikel 1:1, lid 1, sub a, Awb
− Orgaan van een rechtspersoon krachtens het publieke recht ingesteld. (zie daarvoor ook art 2:1 BW)
− Zoals: Regering, Minister, PS, GR, Burgemeester, KNMI.
− Een A-orgaan valt voor wat betreft al zijn functioneren onder de Algemene wet bestuursrecht(Awb).
B-orgaan
− Artikel 1:1, lid 1, sub b, Awb
− Een B orgaan is met enig openbaar gezag bekleed. Het is meestal een private (rechts)persoon met
een publieke taak.
− Een B orgaan valt alleen vwb die specifieke publieke taak onder de Awb.
− (vb. garage die APK keuringen doet, Leerplichtambtenaar)
1
, Belanghebbende
− Artikel 1: 2 Awb ‘degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit betrokken is’
− Objectief bepaalbaar belang – geen subjectieve beleving
− Persoonlijk belang – onderscheiden van andere
− Eigen belang - niet voor belang buurman
− Rechtstreeks verband tussen besluit van bestuursorgaan en het eigen belang – geen afgeleide
belangen
− Actueel – geen enkele vrees, maar nu direct een belang
Attributie
− Rechtstreekse toekenning publiekrechtelijke bevoegdheid aan staatsorgaan
− Zelfstandig onder eigen verantwoordelijkheid bevoegdheid uitoefenen
− De wet of regeling beschrijft de bevoegdheid vaak nauwkeurig. Komt voort uit specialiteitsbeginsel.
Delegatie
− Overdracht bevoegdheid tot regelgeving van ene naar andere staatsorgaan zie ook artikel 10:13 Awb
− Alleen als wettelijk voorschrift erin voorziet artikel 10:15 Awb
− Zelfstandig onder eigen verantwoordelijkheid bevoegdheid uitoefenen
− Subdelegatie: delegataris draagt bevoegdheid weer over aan een ander bestuursorgaan.
Mandaat
− Uitoefenen bestuursbevoegdheid uit naam van en onder verantwoordelijkheid van formeel
bestuursbevoegd orgaan of ambtenaar
− Mandaatgever blijft verantwoordelijk voor handelen van mandataris
− Artikel 10:1 en 2 Awb
− Vaak mandaat aan ondergeschikten van mandaterend bestuursorgaan
College 2
Wat kan een bestuursorgaan doen en hoe?
− Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
− Bestuurshandelingen
− Besluiten
− Beschikkingen
− Privaatrechtelijk handelen
− Feitelijk handelen
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb’s)
− Spelregels voor BO’s
− Geschreven en ongeschreven
− Formele beginselen van behoorlijk bestuur
− Materiële beginselen van behoorlijk bestuur
2
Samenvatting
College 1
Wat is bestuursrecht?
− Staatsrecht: de staat in ruste, organisatie van de staat
− Bestuursrecht: de staat in actie, staat in relatie tot de burger
− Bestuursrecht betreft het juridisch instrumentarium dat de overheid ter beschikking staat om haar
taken te realiseren.
Legaliteitsbeginsel en specialiteit
− Legaliteitsbeginsel: Bevoegdheidsuitoefening moet beheerst worden en daarom steunen op een
wettelijke grondslag
− Deze bevoegdheid wordt verkregen door: Attributie, delegatie, mandaat
− Specialiteitsbeginsel: het bestuur mag zijn bevoegdheid alleen gebruiken binnen het wettelijk kader
van de regeling die de bevoegdheid geeft
Algemene wet bestuursrecht
− De Awb kent 11 Hoofdstukken met een gelaagde structuur: zie de wetbundel
− Gelaagde structuur: bepalingen uit een voorgaand hoofdstuk zijn ook van toepassing zijn op de
volgende hoofdstukken.
− Het doel is eenheid, vereenvoudiging, codificatie en algemene voorzieningen
Bestuursorgaan
− Het begrip bestuursorgaan is een van de kernbegrippen in de Awb. Gaat het over bestuursorganen
dan is de Awb van toepassing.
− Een bestuursorgaan is volgens de definitie van artikel 1:1 lid 1 Awb Sub a: "orgaan van een
rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of Sub b: "een persoon of college, met
enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).
− Voorbeelden: Gemeente: gemeenteraad, College van B en W, en de burgemeester Provincie:
Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Commissaris van de Koning
A-orgaan
− Artikel 1:1, lid 1, sub a, Awb
− Orgaan van een rechtspersoon krachtens het publieke recht ingesteld. (zie daarvoor ook art 2:1 BW)
− Zoals: Regering, Minister, PS, GR, Burgemeester, KNMI.
− Een A-orgaan valt voor wat betreft al zijn functioneren onder de Algemene wet bestuursrecht(Awb).
B-orgaan
− Artikel 1:1, lid 1, sub b, Awb
− Een B orgaan is met enig openbaar gezag bekleed. Het is meestal een private (rechts)persoon met
een publieke taak.
− Een B orgaan valt alleen vwb die specifieke publieke taak onder de Awb.
− (vb. garage die APK keuringen doet, Leerplichtambtenaar)
1
, Belanghebbende
− Artikel 1: 2 Awb ‘degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit betrokken is’
− Objectief bepaalbaar belang – geen subjectieve beleving
− Persoonlijk belang – onderscheiden van andere
− Eigen belang - niet voor belang buurman
− Rechtstreeks verband tussen besluit van bestuursorgaan en het eigen belang – geen afgeleide
belangen
− Actueel – geen enkele vrees, maar nu direct een belang
Attributie
− Rechtstreekse toekenning publiekrechtelijke bevoegdheid aan staatsorgaan
− Zelfstandig onder eigen verantwoordelijkheid bevoegdheid uitoefenen
− De wet of regeling beschrijft de bevoegdheid vaak nauwkeurig. Komt voort uit specialiteitsbeginsel.
Delegatie
− Overdracht bevoegdheid tot regelgeving van ene naar andere staatsorgaan zie ook artikel 10:13 Awb
− Alleen als wettelijk voorschrift erin voorziet artikel 10:15 Awb
− Zelfstandig onder eigen verantwoordelijkheid bevoegdheid uitoefenen
− Subdelegatie: delegataris draagt bevoegdheid weer over aan een ander bestuursorgaan.
Mandaat
− Uitoefenen bestuursbevoegdheid uit naam van en onder verantwoordelijkheid van formeel
bestuursbevoegd orgaan of ambtenaar
− Mandaatgever blijft verantwoordelijk voor handelen van mandataris
− Artikel 10:1 en 2 Awb
− Vaak mandaat aan ondergeschikten van mandaterend bestuursorgaan
College 2
Wat kan een bestuursorgaan doen en hoe?
− Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
− Bestuurshandelingen
− Besluiten
− Beschikkingen
− Privaatrechtelijk handelen
− Feitelijk handelen
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb’s)
− Spelregels voor BO’s
− Geschreven en ongeschreven
− Formele beginselen van behoorlijk bestuur
− Materiële beginselen van behoorlijk bestuur
2