'Als verzorgende ben je in staat om op adequate wijze palliatieve en terminale zorg te verlenen'.
Hoofdstuk 10 van het boek Persoonlijke Zorg niveau 3 gaat over het verlenen van palliatieve en terminale zorg bij een zorgvrager.
Denk hierbij pijnbestrijding, verklaringen rondom sterven en hoe je ...
Als verzorgende word je op verschillende manieren geconfronteerd met het
overlijden van iemand. Je bent aanwezig als een zorgvrager sterft, of iemand
overlijdt net als je even komt kijken hoe het gaat. Misschien moet je waken bij
een stervende, soms samen met naaste familieleden. Hoe dan ook, als
verzorgende heb je kennis van de zorg rondom het sterven en je weet hoe je de
mantelzorger(s) begeleidt.
Wat houdt het stervensproces in?
Het stervensproces is een individueel proces, maar je kunt hierin wel een aantal
fasen onderscheiden. De bedoeling van de indeling in fasen is dat je inzicht krijgt
in een aantal mogelijke reacties van iemand die beseft dat hij doodgaat, en dat je
deze reacties herkent. De fasen in het stervensproces zijn:
Ontkenning
Woede/opstandigheid
Onderhandelen
Depressie/eenzaamheid
Aanvaarding
Tekenen van het naderende einde
De zorgvrager heeft nauwelijks reflexen en kan zich niet meer bewegen
De ademhaling gaat moeizamer. Het ademhalingstype van Cheyne-Stokes
treedt dan op; de ademhaling is dan zwaar en diep, waarna hij een poos
weg is en dan weer komt
De huid voelt klam en koud aan
De hartslag wordt steeds zwakker
De pupillen verwijden zich als het zuurstoftekort toeneemt
De bloeddruk daalt en de temperatuur stijgt
De zorgvrager kan steeds verder zijn bewustzijn verliezen
Methodisch werken bij palliatieve terminale zorg
Om de zorgbehoefte van de stervende in te kunnen schatten, verzamel je de
volgende gegevens:
Welke leeftijd heeft de zorgvrager?
In welke fase van de terminale periode bevindt de zorgvrager zich?
Wat zijn de behoeften van wensen van de zorgvrager voor bezoek,
contacten met naasten, familie, vrienden?
Hoe is de lichamelijke conditie van de zorgvrager?
Heeft de zorgvrager ondersteuning nodig bij de lichaamshouding?
Hoe is de ademhaling?
Hoe is het met de persoonlijke verzorging?
Als je symptomen signaleert, probeer je de oorzaak te achterhalen en
professioneel te handelen. Eventueel schakel je een deskundige in. Vervolgens
licht je de zorgvrager en diens naasten in. Je werkt in de palliatieve zorg altijd
intensief samen met anderen.
Spilfunctie van de verzorgende
Als verzorgende ben je veel aanwezig en sta je dicht bij de zorgvrager en zijn
naasten. Je ziet daardoor snel eventuele veranderingen in de behoeften, maar
ook in de gezondheidsbeleving van de stervende. Je bent daardoor de
, aangewezen persoon om veranderingen door te geven aan derden. De
zorgvrager heeft er soms ook behoefte aan dat je de uitleg van andere
disciplines herhaalt. Ook is het belangrijk dat je al die zorg op elkaar afstemt.
Voor de stervende kan het veel te vermoeiend zijn om verschillende disciplines
of vrijwilligers achter elkaar te ontmoeten. Je bewaakt dus ook de rust van de
stervende en zijn contact met dierbaren. Bij de planning van al deze zorg staan
de wensen van de zorgvrager centraal.
Beroepshouding
Zorgen voor een stervende zorgvrager vraagt van jou als verzorgende veel
begrip en inlevingsvermogen. Je stelt je beroepshouding voortdurend af op de
behoeften en beleving van de zorgvrager en je ondersteunt hem zo
professioneel mogelijk in deze moeilijke fase. Zodra een zorgvrager ernstig ziek
wordt of stervende is, heeft hij meer behoefte aan privacy en rust om zich heen.
Privacy is heel belangrijk, omdat de zorgvrager zich erg ziek voelt en rust wil
hebben. Wees daar alert op. Bewaak de rustperioden van de zorgvrager en
wissel deze af met bezoek. Privacy is ook belangrijk in de laatste dagen en uren
van de zorgvrager.
Zorgvragers kunnen hun ernstig ziek zijn of sterven heel verschillende en
individueel beleven. Zij kunnen depressief zijn, blij en gelukkig zijn of opgelucht
zijn op het moment dat zij horen dat ze ernstig ziek zijn of gaan sterven. Probeer
er altijd achter te komen wat de zorgvrager angstig en onrustig maakt. Soms
kunnen zorgvragers het leven niet loslaten, omdat naasten de stervende niet
kunnen loslaten. Dan is het belangrijk een gesprek aan te gaan met die naasten.
Bij het zicht op sterven, ook in acute situaties, vraag je als eerste aan de
zorgvrager wie je kunt waarschuwen. Soms wil een zorgvrager niemand
waarschuwen, soms alleen de naasten of juist de hele familie en vriendenkring.
In alle gevallen respecteer je de mening van de zorgvrager en handel je ernaar.
Terminale zorg
Een terminale zorgvrager is iemand die binnen afzienbare tijd aan zijn ziekte zal
overlijden. Terminale zorg is de lichamelijk, psychische en sociale zorg die je
verleent aan een zorgvrager in de laatste fase van zijn leven. De zorg is erop
gericht de zorgvrager en zij naasten in alle opzichten zo goed mogelijk te
ondersteunen in deze laatste fase. Dit soort zorg heet palliatieve zorg.
In de terminale periode zijn drie fasen te onderscheiden. Deze verdeling is
gebaseerd op de lichamelijke toestand van de zorgvrager:
Pre-terminale fase
- begeleiden bij de verwerking
- Wensen inventariseren
- Eventuele lichamelijke zorg
Terminale fase
- Lichamelijke verzorging van de zorgvrager
- Dagelijkse zorg voor het bed en omgeving
- Zorg voor de verzorgingsartikelen
- Zorg voor de medicatie
- Zorg voor de naasten
- Begeleiding van zorgvrager en naasten
- Zorg voor continuïteit en coördinatie
Stervensfase
- Waarschuwen van de naasten
- Zorgen voor gewenste stervensrituelen
- Waken bij de stervende
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudje92. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
