Hoofdstuk 4 Goederen, verpakkingen en lastdragers
4.1
De fysieke kenmerken van een logistieke operatie zijn onder andere gewicht, vorm en
volume, schadegevoeligheid, houdbaarheid, materiaalsoort, gevarenklasse, gebruikswaarde
en vervangbaarheid.
Op strategisch/tactisch logistiek niveau, bijvoorbeeld bij het ontwerpen of selecteren van
een grondvorm of van een distributiekanaal, spelen naast de genoemde kenmerken ook
waard dichtheid en verpakkingsdichtheid een belangrijke rol.
De volgende eenheden kan je in de praktijk aantreffen:
- Productiebatch, dit is de hoeveelheid die in 1 productierun worden gemaakt
- Transportbatch, dit is de hoeveelheid waarin je producten tegelijk transporteert
- Transporteenheid, dit is de samenstelling waarin je de goederen als een geheel
transporteert.
- Laadeenheid, dit is de hoeveelheid je tegelijk kunt handlen bij het vervoer
- Opslageenheid, dit is de hoeveelheid die je gelijk in opslag kunt nemen en kunt
uitslagen uit de opslag
- Verpakkingseenheid, dit is de eenheid waarin de goederen zijn verpakt
(transport- en verkoopverpakking)
- Handling-eenheid, dit is eenheid waarin medewerkers artikelen kunnen pakken en
wegleggen
- Consumenteneenheid, dit is de verpakking die de consument in handen krijgt
- Stock keeping unit (SKU), dit is de eenheid waarin de aantallen geregistreerd staan in
de voorraadadministratie.
4.2
De factoren die van invloed zijn op de wijze van distributie:
- Afstand
- Soort afnemer
- Volume en gewicht van de goederen
- Soort en waarde van de goederen
- Aantal colli per transporteenheid
Een grote verpakkingsdichtheid betekent veel dozen per transport- of opslageenheid met
relatief hoge kosten voor handling (doos voor doos). Een hoge waarde dichtheid betekent
dure goederen met relatief hoge voorraadkosten.
Goederen verdeeld in type:
- Massa- of bulkgoed (gassen, vloeistoffen, stortgoed, ruwe olie, olieproducten,
dierlijke en plantaardige oliën, wijn bier en melk in bulk)
o Giftigheid, directe schadelijk invloed hebben op de mens
o Water- en bodemverontreiniging, schadelijk mens en dier en landschap
ontsieren
o Gassen, hebben geen vaste volume of vorm
, o Vloeibare zuurstof, voor de opslag gelden wettelijke beperkingen
o Vloeistoffen, hebben een vaste vorm zijn niet-samendrukbaar maar hebben
geen vaste vorm
- Stukgoed (zakken, vaten, kisten, dozen ook wel general cargo)
Zijn goederen die per stuk geteld en behandeld kunnen worden, kenmerken zijn de
vorm, afmetingen en het gewicht. Voor fysieke distributie kenmerkt de volgende
eigenschappen:
o Hanteerbaarheid
o Vormvastheid
o Stapelbaarheid
o Schadegevoeligheid
Opslag stukgoederen (verlengde binnenklimaat, koel of vrieshuizen) moet er
rekening worden gehouden dat ze beschermd worden tegen:
o Weersinvloeden
o Brand
o Diefstal
De meest voorkomende verschijningsvormen van stukgoed zijn:
- Kartonnen dozen met een gewicht van 10 tot 30 kg
- Zakken (van jute, katoen, papier of kunststof) van 15 tot 60 kg
- Kratten (van hout of kunststof) van 20 tot 50 kg
- Vaten (van metaal of kunststof) van 50 tot 100 kg
- Goederen in transporteenheden (pallets containers)
Conditioneren omvat het beheersen van omgevingscondities, zoals licht, temperatuur,
vochtgehalte en atmosfeer. Voor veel goederen is conditioneren nodig om
kwaliteitsvermindering te beperken.
Voor transport en opslag zijn een aantal kenmeren van belang:
- Stortgewicht
- Storthoek
- Korrelvorm
- Korrelgrootte
Bijzondere producteigenschappen stortgoed
- Samenkoeken, bijvoorbeeld suiker
- Eroderen zoals erts cokes en slakken
- Corrosief, bijvoorbeeld zout
- Stofvormend bijvoorbeeld meel, granen
- Hygroscopisch bijvoorbeeld gips
Opslag van stort goederen zijn er drie mogelijkheden
- Open opslag als het materiaal dat toelaat, zoals kolen en erts
- Omwalde opslag, open opslag met beperkt terreingebruik
- Gesloten opslag in silo’s of verdekte ruimten
, Optimale silo bepaal je de verhouding tussen hoogte en diameter door afweging van
de kosten.
4.3
De functies van artikelverpakking zijn:
- hanteerbaar en verplaatsbaar maken
- De inhoud beschermen
- de omgeving beschermen
- identificatie
- bevorderen van de verkoop
- rationalisatie van de verkoop
- vergemakkelijken van het gebruik
- geschikt zijn voor efficiënte opslag en handling
De transportverpakking moet ervoor zorgen dat de producten op economische wijze de
klant kunnen bereiken, zonder waardevermindering.
Een transportverpakking moet aan een aantal eisen voldoen. Die worden voornamelijk
bepaald door de eigenschappen en de bestemming van het te verpakken product. Het gaat
om producteigenschappen als:
- materiaalsoort, afmetingen, vorm en gewicht
- zelfdragendheid (bijdrage aan de druksterkte van een verpakte eenheid)
- schadegevoeligheid en gevarenklasse
- gebruikswaarde en vervangbaarheid
4.4
Een laadeenheid is een verzameling transportverpakkingen die zodanig is samengesteld dat
het als een geheel geladen kan worden in een transporteenheid. Pallets en rolcontainers
komen als eenheidslast het meest voor
Eenheidslasten zijn er in verschillende vormen, bijvoorbeeld:
- een gestapelde eenheid
- een gebundelde eenheid
- een gebundelde en ondersteunde eenheid
- een ondersteunde eenheid met zijdelingse steun
- een omhulde eenheid
De cohesie tussen goederen vergroten:
- Wrijvingscoëfficiënt vergroten
o Vel golfkarton tussen de lagen prikplaten krammen of nieten
o Klittenband of dubbelzijdig kleefband
o Lijmen van de goederen met speciale lijm zodat bij het afstapen de
verpakking niet scheurt.
- Klemkracht in de stapel vergroten
o Eenheid om te snoeren
Verticaal aangebracht staalband of speciale plakband etc.
4.1
De fysieke kenmerken van een logistieke operatie zijn onder andere gewicht, vorm en
volume, schadegevoeligheid, houdbaarheid, materiaalsoort, gevarenklasse, gebruikswaarde
en vervangbaarheid.
Op strategisch/tactisch logistiek niveau, bijvoorbeeld bij het ontwerpen of selecteren van
een grondvorm of van een distributiekanaal, spelen naast de genoemde kenmerken ook
waard dichtheid en verpakkingsdichtheid een belangrijke rol.
De volgende eenheden kan je in de praktijk aantreffen:
- Productiebatch, dit is de hoeveelheid die in 1 productierun worden gemaakt
- Transportbatch, dit is de hoeveelheid waarin je producten tegelijk transporteert
- Transporteenheid, dit is de samenstelling waarin je de goederen als een geheel
transporteert.
- Laadeenheid, dit is de hoeveelheid je tegelijk kunt handlen bij het vervoer
- Opslageenheid, dit is de hoeveelheid die je gelijk in opslag kunt nemen en kunt
uitslagen uit de opslag
- Verpakkingseenheid, dit is de eenheid waarin de goederen zijn verpakt
(transport- en verkoopverpakking)
- Handling-eenheid, dit is eenheid waarin medewerkers artikelen kunnen pakken en
wegleggen
- Consumenteneenheid, dit is de verpakking die de consument in handen krijgt
- Stock keeping unit (SKU), dit is de eenheid waarin de aantallen geregistreerd staan in
de voorraadadministratie.
4.2
De factoren die van invloed zijn op de wijze van distributie:
- Afstand
- Soort afnemer
- Volume en gewicht van de goederen
- Soort en waarde van de goederen
- Aantal colli per transporteenheid
Een grote verpakkingsdichtheid betekent veel dozen per transport- of opslageenheid met
relatief hoge kosten voor handling (doos voor doos). Een hoge waarde dichtheid betekent
dure goederen met relatief hoge voorraadkosten.
Goederen verdeeld in type:
- Massa- of bulkgoed (gassen, vloeistoffen, stortgoed, ruwe olie, olieproducten,
dierlijke en plantaardige oliën, wijn bier en melk in bulk)
o Giftigheid, directe schadelijk invloed hebben op de mens
o Water- en bodemverontreiniging, schadelijk mens en dier en landschap
ontsieren
o Gassen, hebben geen vaste volume of vorm
, o Vloeibare zuurstof, voor de opslag gelden wettelijke beperkingen
o Vloeistoffen, hebben een vaste vorm zijn niet-samendrukbaar maar hebben
geen vaste vorm
- Stukgoed (zakken, vaten, kisten, dozen ook wel general cargo)
Zijn goederen die per stuk geteld en behandeld kunnen worden, kenmerken zijn de
vorm, afmetingen en het gewicht. Voor fysieke distributie kenmerkt de volgende
eigenschappen:
o Hanteerbaarheid
o Vormvastheid
o Stapelbaarheid
o Schadegevoeligheid
Opslag stukgoederen (verlengde binnenklimaat, koel of vrieshuizen) moet er
rekening worden gehouden dat ze beschermd worden tegen:
o Weersinvloeden
o Brand
o Diefstal
De meest voorkomende verschijningsvormen van stukgoed zijn:
- Kartonnen dozen met een gewicht van 10 tot 30 kg
- Zakken (van jute, katoen, papier of kunststof) van 15 tot 60 kg
- Kratten (van hout of kunststof) van 20 tot 50 kg
- Vaten (van metaal of kunststof) van 50 tot 100 kg
- Goederen in transporteenheden (pallets containers)
Conditioneren omvat het beheersen van omgevingscondities, zoals licht, temperatuur,
vochtgehalte en atmosfeer. Voor veel goederen is conditioneren nodig om
kwaliteitsvermindering te beperken.
Voor transport en opslag zijn een aantal kenmeren van belang:
- Stortgewicht
- Storthoek
- Korrelvorm
- Korrelgrootte
Bijzondere producteigenschappen stortgoed
- Samenkoeken, bijvoorbeeld suiker
- Eroderen zoals erts cokes en slakken
- Corrosief, bijvoorbeeld zout
- Stofvormend bijvoorbeeld meel, granen
- Hygroscopisch bijvoorbeeld gips
Opslag van stort goederen zijn er drie mogelijkheden
- Open opslag als het materiaal dat toelaat, zoals kolen en erts
- Omwalde opslag, open opslag met beperkt terreingebruik
- Gesloten opslag in silo’s of verdekte ruimten
, Optimale silo bepaal je de verhouding tussen hoogte en diameter door afweging van
de kosten.
4.3
De functies van artikelverpakking zijn:
- hanteerbaar en verplaatsbaar maken
- De inhoud beschermen
- de omgeving beschermen
- identificatie
- bevorderen van de verkoop
- rationalisatie van de verkoop
- vergemakkelijken van het gebruik
- geschikt zijn voor efficiënte opslag en handling
De transportverpakking moet ervoor zorgen dat de producten op economische wijze de
klant kunnen bereiken, zonder waardevermindering.
Een transportverpakking moet aan een aantal eisen voldoen. Die worden voornamelijk
bepaald door de eigenschappen en de bestemming van het te verpakken product. Het gaat
om producteigenschappen als:
- materiaalsoort, afmetingen, vorm en gewicht
- zelfdragendheid (bijdrage aan de druksterkte van een verpakte eenheid)
- schadegevoeligheid en gevarenklasse
- gebruikswaarde en vervangbaarheid
4.4
Een laadeenheid is een verzameling transportverpakkingen die zodanig is samengesteld dat
het als een geheel geladen kan worden in een transporteenheid. Pallets en rolcontainers
komen als eenheidslast het meest voor
Eenheidslasten zijn er in verschillende vormen, bijvoorbeeld:
- een gestapelde eenheid
- een gebundelde eenheid
- een gebundelde en ondersteunde eenheid
- een ondersteunde eenheid met zijdelingse steun
- een omhulde eenheid
De cohesie tussen goederen vergroten:
- Wrijvingscoëfficiënt vergroten
o Vel golfkarton tussen de lagen prikplaten krammen of nieten
o Klittenband of dubbelzijdig kleefband
o Lijmen van de goederen met speciale lijm zodat bij het afstapen de
verpakking niet scheurt.
- Klemkracht in de stapel vergroten
o Eenheid om te snoeren
Verticaal aangebracht staalband of speciale plakband etc.
