Kennislijn (KL)
Mensbeelden & taak van de sociaal werker
Wetenschappelijke disciplines
- Recht
i. Zorgt ervoor dat mensen goed met elkaar kunnen samenleven
a) Hierbij gaat het over geschreven regels
- Filosofie
i. Manieren van kijken naar het leven
- Sociologie
i. Het verklaren van het leven/gedrag
- Sociaal werker staat in dienst van de samenleving
i. Als de samenleving verandert, dan verandert de taken ook
Vijf manieren/perspectieven van kijken naar het sociaal werk
i. Rehabilitatie
a) Doel om mensen te ondersteunen bij het herstelproces om te kunnen deelnemen
aan de maatschappij
b) Hierbij wordt vooral gekeken naar de mogelijkheden i.p.v. beperkingen
ii. Sociaal-collectivisme
a) Stroming die zich richten op het verbeteren van de maatschappelijke positie
van de meest onderdrukt en achtergestelde groepen
iii. Individueel-reformisme
a) Vorm van dienstverlening aan de client
b) Gericht op aanbod behoud van de maatschappij
iv. Lebensweltorientierung
a) Stelt de leefwereld van de client centraal (die Lebenswelt)
b) Stimuleert hierbij de zelfredzaamheid van de client en daarbij dus ook de
kwaliteit van leven
V. Menschenrechtenprofession
a) Bescherming van personen tegen schendingen van hun rechten
b) Hierbij verzetten deze personen zich tegen de systematische schendingen van
mensenrechten en verbeteren van een betere positie van de mens.
Mensbeelden
- Mensbeeld = de opvatting over hoe/wat de mens is
i. Vrijheid > solidariteit
- Twee mensbeelden:
, i. Autonome mensbeeld
a) Mensen die zelfstandig en vrij zijn om over hun eigen leven te beslissen
b) Mensen zijn verantwoordelijk voor hun eigen handelen
c) Grootste bedreiging voor mensen met een autonoom mensbeeld:
inmenging in de bestaansvrijheid
ii. Zorgend mensbeeld
a) Mensen die sociaal en relationeel zijn, betrokken met elkaar
b) Zorg voor jezelf en elkaar staat centraal
c) Context waarin men in leeft is essentieel/de mens staat in een netwerk
van relaties:
Verbondenheid
Betrokkenheid
Verantwoordelijkheid
Concreetheid
Contextualiteit/cohesie/samenhang
Zorg
d) Grootste bedreiging is verlaten worden en niemand om je heen hebben
i. Mensbeeld vanuit filosofen:
a) Hobbes
b) Rousseau
Hobbes (1588-1679)
- Mensbeeld
i. Gevormd door
ii. De mens is van nature slecht/egoïstisch
iii. Jaloezie, strijd en streven naar zelfbehoud in combi met schaarste leiden tot een
oorlog van allen tegen allen
iv. We worden elkaars vijanden, door de gelijke kans onze doen te verwezenlijken
v. Hommeles (hobbels)
- Constante conflicten en competitie
- Iedereen recht op alles van nature
- Één absoluut heerser nodig
- Drijfveer van sociaal contract is angst
- Ezelsbruggetje = Hommeles
Rousseau (1712-1778)
- Mensbeeld
i. Gevormd door verlichtingsdenkers
ii. De mens is van nature goed
iii. De oorspronkelijke mens is vrij van regels, onafhankelijk van anderen
iv. Er is in essentie geen maatschappelijke ongelijkheid
v. De maatschappij verpest de mens (bezit, regels en wetten)
vi. De mens heeft eigenliefde en medelijden
, vii. Garantie van vrijheid d.m.v. sociaal contract: de algemene wil (dat wat de meeste
mensen willen)
- Relationeel, persoonlijk afhankelijkheid
- Samenleving zoals we die nu kennen werkt conflicten in de hand (economisch
ongelijkheid…)
- Algemeen belang staat centraal in het sociaal contract
- Ezelsbruggetje = Rooskleurig
Taak v/d sociaal werker
- Bouwt aan sterke sociale basis
i. Vb. buurten/wijken/steden
- Ondersteunen
i. Mensen bij zelfredzaamheid
ii. Mensen bij maatschappelijke participatie
- Stimuleert actief burgerschap
i. Informele netwerken formele netwerken
Maatschappelijke veranderingen en het sociaal werk
Modellen in het verzorgen van mensen met een verstandelijke beperking
- Medisch model
i. Hierbij wordt een medisch behandeling in kaart gebracht waarbij alle
relevante factoren worden meegenomen en afgewogen
- Ontwikkelingsmodel
i. Het normaliseren van mensen met een handicap
- Interactioneel model
i. Nadruk ligt hierbij op problematische conflicten tussen mensen, de conflicten
proberen ze te verklaren vanuit de psychische processen die bij hen spelen
- Burgerschapsmodel
i. Een sociaal model waarbij vooral gelet wordt op de mogelijkheden,
individuele vaardigheden, persoonlijke autonomie en sociale solidariteit
Paradigma
- Bepaalde manier waarop mensen de werkelijkheid ervaren in die (periode)
- Een complex geheel van opvattingen, methoden en vraagstellingen
i. Geeft bepaald idee van wat belangrijke vraagstukken
Paradigmashift
- Ontwikkeling in die leidt tot een ander beeld van de werkelijkheid
- Verschuiving van paradigma’s
Mensbeelden & taak van de sociaal werker
Wetenschappelijke disciplines
- Recht
i. Zorgt ervoor dat mensen goed met elkaar kunnen samenleven
a) Hierbij gaat het over geschreven regels
- Filosofie
i. Manieren van kijken naar het leven
- Sociologie
i. Het verklaren van het leven/gedrag
- Sociaal werker staat in dienst van de samenleving
i. Als de samenleving verandert, dan verandert de taken ook
Vijf manieren/perspectieven van kijken naar het sociaal werk
i. Rehabilitatie
a) Doel om mensen te ondersteunen bij het herstelproces om te kunnen deelnemen
aan de maatschappij
b) Hierbij wordt vooral gekeken naar de mogelijkheden i.p.v. beperkingen
ii. Sociaal-collectivisme
a) Stroming die zich richten op het verbeteren van de maatschappelijke positie
van de meest onderdrukt en achtergestelde groepen
iii. Individueel-reformisme
a) Vorm van dienstverlening aan de client
b) Gericht op aanbod behoud van de maatschappij
iv. Lebensweltorientierung
a) Stelt de leefwereld van de client centraal (die Lebenswelt)
b) Stimuleert hierbij de zelfredzaamheid van de client en daarbij dus ook de
kwaliteit van leven
V. Menschenrechtenprofession
a) Bescherming van personen tegen schendingen van hun rechten
b) Hierbij verzetten deze personen zich tegen de systematische schendingen van
mensenrechten en verbeteren van een betere positie van de mens.
Mensbeelden
- Mensbeeld = de opvatting over hoe/wat de mens is
i. Vrijheid > solidariteit
- Twee mensbeelden:
, i. Autonome mensbeeld
a) Mensen die zelfstandig en vrij zijn om over hun eigen leven te beslissen
b) Mensen zijn verantwoordelijk voor hun eigen handelen
c) Grootste bedreiging voor mensen met een autonoom mensbeeld:
inmenging in de bestaansvrijheid
ii. Zorgend mensbeeld
a) Mensen die sociaal en relationeel zijn, betrokken met elkaar
b) Zorg voor jezelf en elkaar staat centraal
c) Context waarin men in leeft is essentieel/de mens staat in een netwerk
van relaties:
Verbondenheid
Betrokkenheid
Verantwoordelijkheid
Concreetheid
Contextualiteit/cohesie/samenhang
Zorg
d) Grootste bedreiging is verlaten worden en niemand om je heen hebben
i. Mensbeeld vanuit filosofen:
a) Hobbes
b) Rousseau
Hobbes (1588-1679)
- Mensbeeld
i. Gevormd door
ii. De mens is van nature slecht/egoïstisch
iii. Jaloezie, strijd en streven naar zelfbehoud in combi met schaarste leiden tot een
oorlog van allen tegen allen
iv. We worden elkaars vijanden, door de gelijke kans onze doen te verwezenlijken
v. Hommeles (hobbels)
- Constante conflicten en competitie
- Iedereen recht op alles van nature
- Één absoluut heerser nodig
- Drijfveer van sociaal contract is angst
- Ezelsbruggetje = Hommeles
Rousseau (1712-1778)
- Mensbeeld
i. Gevormd door verlichtingsdenkers
ii. De mens is van nature goed
iii. De oorspronkelijke mens is vrij van regels, onafhankelijk van anderen
iv. Er is in essentie geen maatschappelijke ongelijkheid
v. De maatschappij verpest de mens (bezit, regels en wetten)
vi. De mens heeft eigenliefde en medelijden
, vii. Garantie van vrijheid d.m.v. sociaal contract: de algemene wil (dat wat de meeste
mensen willen)
- Relationeel, persoonlijk afhankelijkheid
- Samenleving zoals we die nu kennen werkt conflicten in de hand (economisch
ongelijkheid…)
- Algemeen belang staat centraal in het sociaal contract
- Ezelsbruggetje = Rooskleurig
Taak v/d sociaal werker
- Bouwt aan sterke sociale basis
i. Vb. buurten/wijken/steden
- Ondersteunen
i. Mensen bij zelfredzaamheid
ii. Mensen bij maatschappelijke participatie
- Stimuleert actief burgerschap
i. Informele netwerken formele netwerken
Maatschappelijke veranderingen en het sociaal werk
Modellen in het verzorgen van mensen met een verstandelijke beperking
- Medisch model
i. Hierbij wordt een medisch behandeling in kaart gebracht waarbij alle
relevante factoren worden meegenomen en afgewogen
- Ontwikkelingsmodel
i. Het normaliseren van mensen met een handicap
- Interactioneel model
i. Nadruk ligt hierbij op problematische conflicten tussen mensen, de conflicten
proberen ze te verklaren vanuit de psychische processen die bij hen spelen
- Burgerschapsmodel
i. Een sociaal model waarbij vooral gelet wordt op de mogelijkheden,
individuele vaardigheden, persoonlijke autonomie en sociale solidariteit
Paradigma
- Bepaalde manier waarop mensen de werkelijkheid ervaren in die (periode)
- Een complex geheel van opvattingen, methoden en vraagstellingen
i. Geeft bepaald idee van wat belangrijke vraagstukken
Paradigmashift
- Ontwikkeling in die leidt tot een ander beeld van de werkelijkheid
- Verschuiving van paradigma’s
