Methoden en Technieken I, kwalitatief practicum II

Ik heb Janel geïnterviewd over haar verhuizing van Nederland naar Curaçao, naar Suriname
en vervolgens weer naar Nederland. Het eerste goede punt wat mij opvalt aan mijn houding
en reactie is dat ik veel knikte, ‘ja’ en ‘mhm’ zei. De respondent kreeg hierdoor het gevoel dat
er naar haar geluisterd werd. Vanwege mijn open houding durfde de respondent ook veel te
vertellen en kreeg ik veel informatie. Daarnaast voelde de respondent zich begrepen. Het
zorgde ervoor dat er weinig haperingen in het interview voorkwamen waardoor de flow ook
bevorderd werd. Ik stelde op een gegeven moment de vraag ‘waarom ben je naar Curaçao
verhuisd?’. Omdat we het toch al over verhuizen hadden, vertelde de respondent er gelijk bij
dat ze daarna ook naar Suriname verhuisd was. Ik reageerde daar lacherig op, omdat ik dat
van tevoren niet wist. Voor mijn gevoel draagt die reactie van mij bij aan het opbouwen van
rapport, omdat ik oprechte interesse toonde en benieuwd was hoe het dan wel precies zat.
Op een gegeven moment was de respondent haar woorden kwijt en vulde ik haar aan. Dit
werkte voor mijn gevoel niet sturend maar juist bevorderend voor de vertrouwensband en de
flow. Daarnaast begreep de respondent hieruit dat ik inhoudelijk naar haar verhaal luisterde.

Een ander goed punt is dat ik een aantal keer doorvroeg. De respondent was iets aan het
vertellen over de vorige vraag. Daaruit merkte ik op dat ik wat meer erover zou kunnen
vragen. Mijn doorvragen begonnen vaak met ‘waarom…?’. Ik ga deze techniek ook
gebruiken bij mijn echte interview omdat het voor mij wel goed werkt. Ik gaf ook positief
commentaar op het antwoord van de respondent waardoor zij zich vrij voelde om meer te
vertellen. De respondent vertelde op een gegeven moment dat voordat zij met haar familie
naar Curaçao verhuisde, zij daar eerst op vakantie gingen. Ik vroeg hierop door of dit diende
als een soort introductie tot de nieuwe woonplaats. Dit klonk in eerste opzicht wel logisch als
het om een gesprek gaat, maar voor een interview is het handig om niet zomaar dingen aan
te nemen. Je kan liever vragen om bevestiging van de respondent. In dit geval heb ik daar
goed gebruik van gemaakt.

Ik had het net over doorvragen naar de nieuwe woonplaats. Deze vraag was echter
suggestief gevormd: ‘dus is dat zo?’. Ik bekijk nu mijn opname terug en ik zie dat ik te vaak
suggestieve vragen en vragen die kwalificaties bevatten heb gebruikt. Ik heb dit elke keer
onbewust gedaan en dat is niet goed voor een interview. Zo wordt de respondent een
richting opgestuurd met haar antwoord terwijl ze wellicht iets heel wat anders geantwoord
zou hebben als ik de vraag anders geformuleerd zou hebben. Een ander voorbeeld is: ‘vond
je het niet vervelend om…’. De respondent gaf uiteindelijk wel een positieve draai aan haar
antwoord dus dat scheelt voor mij als interviewer maar het is het beste om de vragen
neutraal te stellen zodat de respondent bewust kan kiezen of ze positief of negatief wil
antwoorden.

Een interview draait om de respondent en hoe deze zich opstelt en hoeveel informatie ze je
geeft. In mijn geval was de respondent zeer actief en vertelde ze heel veel. Ik had haar dus
bredere vragen kunnen stellen en ietwat minder in de rede kunnen vallen, zodat ze haar
verhaal gewoon kon doen. Op een gegeven moment liep het in de rede vallen uit de hand,
want toen liep ik 10 seconden te ratelen over een vraag die ook veel korter gesteld zou
kunnen worden. Ik deed dit omdat ik de structuur van het interview wilde behouden, door de
vraag precies zo te stellen zoals ik het genoteerd had. Ik ben vaak geneigd om me aan een
structuur vast te klampen. Echter is dit in een interview niet strikt nodig. Deze week ga ik een
semigestructureerd interview doen, dus zal ik wel een structuur hanteren maar zal ik er ook
van afwijken. Dit is verstandig, omdat ik zo de respondent de kans geef om het interview
redelijk zelf vorm te geven. Daarnaast is de kans kleiner dat mijn interview hierdoor te kort
zal duren.