Deel 2: De onderneming in de markteconomie
2.1 De onderneming
Een bedrijf is een zelfstandige productie-eenheid in technisch-organisatorische zin: een winkel,
fabriek enz. een bedrijf is aan een bepaalde plaats gebonden.
Een onderneming is een economisch en juridisch zelfstandige productieorganisatie en kan 1 of meer
bedrijven exploiteren. De onderneming is het economisch-organisatorisch geheel van activiteiten
waardoor goederen en/of diensten op de markt worden aangeboden. Binnen de onderneming wordt
een aantal verschillende functies vervuld. Al die functies worden samengebundeld tot een eenheid
onder het management van de onderneming.
Ondernemingen kun je in 2 typen onderscheiden:
- Ondernemingen die naar winst streven
- Ondernemingen die niet naar wist streven (non-profitorganisaties)
Op winst gerichte ondernemingen moeten 3 fundamentele keuzes maken:
1. Welke goederen en/of diensten moeten worden aangeboden op welke markt en hoe dient
die te worden benaderd?
2. Van welke (combinatie van) productiemiddelen als arbeid, kapitaal, grondstoffen en
dergelijke moet gebruik worden gemaakt?
3. Moet een onderneming kiezen voor concurrentie met andere aanbieders of juist
samenwerking zoeken, of moet zelf worden getracht de andere aanbieders te binden of over
te nemen?
2.2 Ondernemingstypen
Bedrijfskolom
Bedrijven opereren niet geïsoleerd. Ze zijn afhankelijk van andere bedrijven, zowel aan de
inkoopkant als aan de verkoopkant.
Een schematische voorstelling van de keten van bedrijfshuishoudingen die een product doorloopt
van oerproduct naar consument noemen we bedrijfskolom.
Een volgend stadium in de bedrijfskolom (dichter bij de consument) wordt aangeduid als
stroomafwaartse of downstream-activiteit. Een voorgaand stadium wordt aangeduid als
stroomopwaartse of upstream-activiteit.
Het aantal producenten in iedere fase zorgt voor verschillende vormen van bedrijfskolommen:
- Piramidevorm
- Omgekeerde piramidevorm
- Zandlopervorm
2.1 De onderneming
Een bedrijf is een zelfstandige productie-eenheid in technisch-organisatorische zin: een winkel,
fabriek enz. een bedrijf is aan een bepaalde plaats gebonden.
Een onderneming is een economisch en juridisch zelfstandige productieorganisatie en kan 1 of meer
bedrijven exploiteren. De onderneming is het economisch-organisatorisch geheel van activiteiten
waardoor goederen en/of diensten op de markt worden aangeboden. Binnen de onderneming wordt
een aantal verschillende functies vervuld. Al die functies worden samengebundeld tot een eenheid
onder het management van de onderneming.
Ondernemingen kun je in 2 typen onderscheiden:
- Ondernemingen die naar winst streven
- Ondernemingen die niet naar wist streven (non-profitorganisaties)
Op winst gerichte ondernemingen moeten 3 fundamentele keuzes maken:
1. Welke goederen en/of diensten moeten worden aangeboden op welke markt en hoe dient
die te worden benaderd?
2. Van welke (combinatie van) productiemiddelen als arbeid, kapitaal, grondstoffen en
dergelijke moet gebruik worden gemaakt?
3. Moet een onderneming kiezen voor concurrentie met andere aanbieders of juist
samenwerking zoeken, of moet zelf worden getracht de andere aanbieders te binden of over
te nemen?
2.2 Ondernemingstypen
Bedrijfskolom
Bedrijven opereren niet geïsoleerd. Ze zijn afhankelijk van andere bedrijven, zowel aan de
inkoopkant als aan de verkoopkant.
Een schematische voorstelling van de keten van bedrijfshuishoudingen die een product doorloopt
van oerproduct naar consument noemen we bedrijfskolom.
Een volgend stadium in de bedrijfskolom (dichter bij de consument) wordt aangeduid als
stroomafwaartse of downstream-activiteit. Een voorgaand stadium wordt aangeduid als
stroomopwaartse of upstream-activiteit.
Het aantal producenten in iedere fase zorgt voor verschillende vormen van bedrijfskolommen:
- Piramidevorm
- Omgekeerde piramidevorm
- Zandlopervorm
