Hoofdstuk 8 – burgerlijk procesrecht
8.2 Rechterlijke organisatie
De tot de rechterlijke macht behorende gerechte zijn: - De rechtbanken
- De gerechtshoven
- De Hoge Raad
De rechtbanken zijn verdeeld in sectoren: - Civiel
- Bestuur
- Straf
- Fiscaal
8.2.1 De rechtbank: de kantonrechter
De sector civiel van de rechtbank kent twee soorten rechters; de kantonrechter
en de gewone civiele rechter. Over 33 vestigingen verspreid. Een kanton omvat
één of meer gemeenten (afhankelijk van aantal inwoners) Een kantonrechter
spreekt alleen recht unusrechtspraak.
De belangrijkste zaken bevinden zich op het terrein van het civiele recht en het
strafrecht(alle overtredingen). Alle vorderingen t/m 25.000 euro worden
behandeld door de kantonrechter.
8.2.2 De rechtbank: sector civiel, straf en bestuur
Nederland heeft 11 rechtbanken. Zij hebben ieder een sector civiel. Ook zij
spreken via unusrechtspraak. Het wordt alleen steeds drukker. Tegenwoordig
vindt er ook collegiale rechtspraak plaats als partijen in de laatste fase van de
procedure pleidooi aanvragen en dus mondeling het gelijk van hun cliënt
verdedigen dus meerdere rechters gaan in overleg.
Gaat over alle civiele zaken die gaan over meer dan 25.000 euro.
Binnen de rechtbank zijn ook nog andere rechters als alleensprekende rechter
werkzaam kinderrechter, politierechter.
8.2.3 Het gerechtshof
Nederland heeft vier gerechtshoven, hierbij zit ook een rechtbank.
De rechter heet hier raadsheer. Hier is voornamelijk sprake van collegiale
rechtspraak. Zij behandelen alle uitspraken van de rechtbanken waartegen hoger
beroep is ingesteld.
Het gebied waarover een gerechtshof rechtsmacht heeft, heet resort.
8.2.4 De hoge raad
Is gevestigd in Den Haag. Is het hoogste rechtscollege.
Rechters worden hier ook raadsheer genoemd.
Collegiale rechtspraak is uitgangspunt met vijf raadsheren, bij gemakkelijkere
zaken met drie raadsheren.
De Hoge Raad –cassatierechtspraak – de Hoge Raad oordeelt over het recht, niet
over de feiten.
8.3 Absolute en relatieve bevoegdheid
Welk gerecht een civiel geschil zal beslechten: de kantonrechter of de sector
civiel van de rechtbank absolute bevoegdheid.
Strafrecht:
- overtredingen kantonrechter
, - misdrijven sector strafrecht van de rechtbank
Civiel recht:
- persoonlijke en zakelijke vorderingen tot 25.000 euro en vorderingen met
betrekking tot een bepaald aantal met name genoemde overeenkomsten
kantonrechter
- Alle andere zaken sector civiel van de rechtbank.
Een andere belangrijke vraag is: waar moet de procedure worden gestart? Dit
wordt beslist door de regels van de relatieve bevoegdheid.
- Hoofdregel luidt dat bevoegd is de zittingsplaats van de kantonrechter of de
sector civiel van de rechtbank van de woonplaats van gedaagde.
- In geval van een rechtspersoon gaat het om de plaats waar deze statutair is
gevestigd.
Kortom: je moet altijd procederen in de plaats waar de persoon die je ‘voor het
gerecht wilt slepen’ woont of waar zijn vestigingsplaats is.
Uitzonderingen: consumenten en arbeidsovereenkomst (vaak eigen keuze). Bij
een strafzaak is het de plaats waar het delict heeft plaatsgevonden.
8.4 Enkele beginselen van burgerlijk procesrecht
8.4.1 De civiele rechter is in vergaande mate lijdelijk
Lijdelijkheid houdt in dat de civiele rechter afgaat op de informatie die de
procederende partijen hem verstrekken en waarover zij niet van mening
verschillen of feiten die niet worden betwist.
De civiele rechter gaat opzoek naar de formele waarheid en niet naar de
materiële waarheid.
De lijdelijkheid van de civiele rechter moeten er twee kanttekeningen geplaatst
worden:
1. De civiele rechter is veel minder lijdelijk als het gaat om feiten die door één
der partijen worden betwist. De rechter heeft in dit geval middelen ter
beschikking die maken dat hij juist extra informatie kan verkrijgen om een beter
zicht te krijgen. Dat zijn;
- De rechter kan een comparitie van partijen gelasten: hij roept partijen op
om voor hem te verschijnen.
- De rechter kan een enquête (getuigenverhoor) gelasten.
2. Art. 25 Rv bepaalt dat de civiele rechter ambtshalve de rechtsgronden moet
aanvullen. Hij moet uitgaan van wanpresentatie en zich afvragen of daaraan
inderdaad is voldaan. De rechter stelt zich actief op.
8.4.2 Verplichte procesvertegenwoordiging
Het is verplicht om een advocaat te nemen als je een juridische procedure wilt
voeren, m.u.v. een procedure bij de kantonrechter, hier is het niet verplicht om
een advocaat te hebben.
Een advocaat is duur. Daarom bestaat er de Raad voor rechtsbijstand, dit zijn
rechters die subsidie krijgen en daardoor hoeft de persoon in kwestie minder geld
te betalen voor zijn advocaat.
8.4.3 Beiden partijen worden gehoord
8.2 Rechterlijke organisatie
De tot de rechterlijke macht behorende gerechte zijn: - De rechtbanken
- De gerechtshoven
- De Hoge Raad
De rechtbanken zijn verdeeld in sectoren: - Civiel
- Bestuur
- Straf
- Fiscaal
8.2.1 De rechtbank: de kantonrechter
De sector civiel van de rechtbank kent twee soorten rechters; de kantonrechter
en de gewone civiele rechter. Over 33 vestigingen verspreid. Een kanton omvat
één of meer gemeenten (afhankelijk van aantal inwoners) Een kantonrechter
spreekt alleen recht unusrechtspraak.
De belangrijkste zaken bevinden zich op het terrein van het civiele recht en het
strafrecht(alle overtredingen). Alle vorderingen t/m 25.000 euro worden
behandeld door de kantonrechter.
8.2.2 De rechtbank: sector civiel, straf en bestuur
Nederland heeft 11 rechtbanken. Zij hebben ieder een sector civiel. Ook zij
spreken via unusrechtspraak. Het wordt alleen steeds drukker. Tegenwoordig
vindt er ook collegiale rechtspraak plaats als partijen in de laatste fase van de
procedure pleidooi aanvragen en dus mondeling het gelijk van hun cliënt
verdedigen dus meerdere rechters gaan in overleg.
Gaat over alle civiele zaken die gaan over meer dan 25.000 euro.
Binnen de rechtbank zijn ook nog andere rechters als alleensprekende rechter
werkzaam kinderrechter, politierechter.
8.2.3 Het gerechtshof
Nederland heeft vier gerechtshoven, hierbij zit ook een rechtbank.
De rechter heet hier raadsheer. Hier is voornamelijk sprake van collegiale
rechtspraak. Zij behandelen alle uitspraken van de rechtbanken waartegen hoger
beroep is ingesteld.
Het gebied waarover een gerechtshof rechtsmacht heeft, heet resort.
8.2.4 De hoge raad
Is gevestigd in Den Haag. Is het hoogste rechtscollege.
Rechters worden hier ook raadsheer genoemd.
Collegiale rechtspraak is uitgangspunt met vijf raadsheren, bij gemakkelijkere
zaken met drie raadsheren.
De Hoge Raad –cassatierechtspraak – de Hoge Raad oordeelt over het recht, niet
over de feiten.
8.3 Absolute en relatieve bevoegdheid
Welk gerecht een civiel geschil zal beslechten: de kantonrechter of de sector
civiel van de rechtbank absolute bevoegdheid.
Strafrecht:
- overtredingen kantonrechter
, - misdrijven sector strafrecht van de rechtbank
Civiel recht:
- persoonlijke en zakelijke vorderingen tot 25.000 euro en vorderingen met
betrekking tot een bepaald aantal met name genoemde overeenkomsten
kantonrechter
- Alle andere zaken sector civiel van de rechtbank.
Een andere belangrijke vraag is: waar moet de procedure worden gestart? Dit
wordt beslist door de regels van de relatieve bevoegdheid.
- Hoofdregel luidt dat bevoegd is de zittingsplaats van de kantonrechter of de
sector civiel van de rechtbank van de woonplaats van gedaagde.
- In geval van een rechtspersoon gaat het om de plaats waar deze statutair is
gevestigd.
Kortom: je moet altijd procederen in de plaats waar de persoon die je ‘voor het
gerecht wilt slepen’ woont of waar zijn vestigingsplaats is.
Uitzonderingen: consumenten en arbeidsovereenkomst (vaak eigen keuze). Bij
een strafzaak is het de plaats waar het delict heeft plaatsgevonden.
8.4 Enkele beginselen van burgerlijk procesrecht
8.4.1 De civiele rechter is in vergaande mate lijdelijk
Lijdelijkheid houdt in dat de civiele rechter afgaat op de informatie die de
procederende partijen hem verstrekken en waarover zij niet van mening
verschillen of feiten die niet worden betwist.
De civiele rechter gaat opzoek naar de formele waarheid en niet naar de
materiële waarheid.
De lijdelijkheid van de civiele rechter moeten er twee kanttekeningen geplaatst
worden:
1. De civiele rechter is veel minder lijdelijk als het gaat om feiten die door één
der partijen worden betwist. De rechter heeft in dit geval middelen ter
beschikking die maken dat hij juist extra informatie kan verkrijgen om een beter
zicht te krijgen. Dat zijn;
- De rechter kan een comparitie van partijen gelasten: hij roept partijen op
om voor hem te verschijnen.
- De rechter kan een enquête (getuigenverhoor) gelasten.
2. Art. 25 Rv bepaalt dat de civiele rechter ambtshalve de rechtsgronden moet
aanvullen. Hij moet uitgaan van wanpresentatie en zich afvragen of daaraan
inderdaad is voldaan. De rechter stelt zich actief op.
8.4.2 Verplichte procesvertegenwoordiging
Het is verplicht om een advocaat te nemen als je een juridische procedure wilt
voeren, m.u.v. een procedure bij de kantonrechter, hier is het niet verplicht om
een advocaat te hebben.
Een advocaat is duur. Daarom bestaat er de Raad voor rechtsbijstand, dit zijn
rechters die subsidie krijgen en daardoor hoeft de persoon in kwestie minder geld
te betalen voor zijn advocaat.
8.4.3 Beiden partijen worden gehoord
