PATHOLOGISCHE FYSIOLOGIE EN
BIOCHEMIE
HET MEDISCH DIAGNOSTISCH PROCES
ANAMNESE EN SYSTEEMANAMNESE
Dokter stelt systeemanamsese op
WAT anamnese die tracht op een systematische wijze de verschillende orgaansystemen te overlopen
® Misselijkheid?
® Braken?
® Hartkloppingen?
® Pijn op borst?
® Kortademigheid?
® Uitval van zenuw?
® Krachtverlies?
® Koorts?
® Rillingen?
® Gewichtsverlies?
® Buitenland geweest?
® …
Daarnaast worden er nog enkele andere zaken bevraagd
® Anamnese
® Familiale anamnese
® Medische voorgeschiedenis
® Familiale voorgeschiedenis
® Allergie(ën)
® Medicatiegebruik
® Gebruik van alcohol, roken en drugs
® Expositie anamnese: beroep, opleiding, hobby, huisdieren, …
KLINISCH ONDERZOEK
Patiënt ondergaat enkele onderzoeken die triage mogelijk maken
WAT het beoordelen van patiënten waarna deze in een categorie wordt onderverdeeld afhankelijk van de ernst
van het ziektebeeld
Tijdens het klinisch onderzoek worden de vitale parameters onderzocht
® Bloeddruk (mmHg)
® Pols (/min)
® Saturatie (%)
1
, ® Temperatuur
® Mentaal bewustzijn
® Pijnscore i.f.v. intensiteit
Deze parameters helpen bij het inschatten van de urgentie
Andere zaken tijdens het klinisch onderzoek
® Inspectie WAT kijken naar patiënt
® Palpatie WAT voelen aan de patiënt
® Percussie WAT tikken op de patiënt
® Ausculatie WAT luisteren met stethoscoop naar patiënt
Wat nu?
De dokter maakt een differentieel diagnose
WAT verschillende mogelijke oorzaken oplijsten die de patiënt kan hebben met de meest waarschijnlijke vanboven
$
Werkhypothese
! Op spoedgevallen wordt meestal de meest gevaarlijke oorzaak vanboven geplaatst om te voorkomen dat de
patiënt mogelijks overlijdt
AANVULLENDE TESTEN
Het verdere medisch diagnostisch proces omvat testen om hypothese te bevestigen/verwerpen
Voorbeelden
® Laboratoriumonderzoek
• Bloedtesten
Wat kunnen we hiermee meten?
• Ontstekingsparameters
• Functie van organen
• Serologische testen
• Immunologische testen
• Urineonderzoek
• Onderzoek andere lichaamsvochten
• Kweken
® Radiologisch onderzoek
• Standaardradiografie (röntgenstraling)
• Echografie (geluidsgolven)
• Computertomografie (roterende röntgenbuis)
• Kernspintomografie (waterstofatomen in magnetisch veld)
• Isotopenonderzoek (elektromagnetische gammastraling)
® Endoscopisch onderzoek
• Gastroduodenoscopie
• Ileocolonoscopie
• Bronchoscopie
Wat is het voordeel van een endoscopie (boven beeldvorming)?
Men kan therapeutisch handelen (bloed stelpen) en een biopsie nemen
2
, ® Functionele onderzoeken
• Electrocardiogram (ECG) " afwijkingen, zuurstoftekort, …
• Electromyogram (EMG) " spier- en zenuwonderzoek
• Electroencefalogram (EEG) " elektrische activiteit van cortex meten
• Longfunctieonderzoek
• Manometrie (slokdarm, rectum, dunne darm)
® Anatomopathologisch onderzoek
• Cytologie WAT cellen in vloeistof onderzoeken
• Biopsie WAT stukje weefsels onderzoeken
• Autopsie WAT doodsoorzaak onderzoeken
SCORESYSTEMEN
WAT systemen die we als (tand)arts gebruiken om op een uniforme manier te communiceren en op een
bepaalde manier met een score de symptomen te kwantificeren
Voorbeeld glasgow coma scale
WAT test om na te gaan in welke mate een patiënt responsief is
® Open openen
® Motorrespons
® Verbale respons
HOE beter de patiënt reageert HOE hoger de score HOE beter
! Coma indien GSC < 8
Comateuze patiënt
WAT patiënt die geacht wordt geen veilige luchtweg te hebben " wordt gesedeerd en beademd
Andere scoresystemen
® DNR code (do not reanimate)
® Tumor classificatie " laat uniform classificatie/communicatie/behandeling toe
3
, We kunnen ons lichaam op 3 verschillende manieren in ‘stukken snijden’
® Axiaal
® Sagittaal
® Coronaal
Bij bepaalde onderzoeken gebruiken we een contrastvloeistof
® Röntgengebaseerd (RX) onderzoek: jodiumhoudend contrast
® NMR gebaseerd onderzoek: gadoliniumhoudend contrast
Contrast is een vloeistof die we parenteraal toedienen
FUNCTIE absorbeert stralen om structuren intravasulair perfect te visualiseren
RISICO’S van jodiumhoudend contrast
® Anafylaxie WAT overgevoeligheidsreactie of allergische reactie
® Acute nierinsufficiëntie
® Acuut hartfalen
® Hyperthyroidie WAT overmatige aanmaak van het schildklierhormoon
RISICO’S van gadoliniumhoudend contrast
® Nefrogene systeem fibrose (i.g.v. voorafbestaande nierinsufficiëntie)
® Allergische reactie (zeer zeldzaam)
Na het klinisch onderzoek wordt een therapie gestart om de eerste symptomen te behandelen
Voorbeelden
® Antibiotica
® Solumedrol (corticoïden)
® Pijnstilling
® Heelkundige drainage
® …
Symptomatisch therapie
WAT therapie die gericht is op pijnvermindering
Ethiologische therapie
WAT therapie die gericht is op het aanpakken van het probleem
MEDISCHE BESLISKUNDE
Anamnese
Lichamelijk onderzoek DIAGNOSE
Aanvullende testen
Prevalentie
WAT de verhouding van het aantal personen dat op een bepaald moment ziek is, gedeeld door alle personen die
de aandoening hadden kunnen ontwikkelen
Sensitiviteit
WAT vermogen van een test om alle personen met de betreffende ziekte te identificeren
4
BIOCHEMIE
HET MEDISCH DIAGNOSTISCH PROCES
ANAMNESE EN SYSTEEMANAMNESE
Dokter stelt systeemanamsese op
WAT anamnese die tracht op een systematische wijze de verschillende orgaansystemen te overlopen
® Misselijkheid?
® Braken?
® Hartkloppingen?
® Pijn op borst?
® Kortademigheid?
® Uitval van zenuw?
® Krachtverlies?
® Koorts?
® Rillingen?
® Gewichtsverlies?
® Buitenland geweest?
® …
Daarnaast worden er nog enkele andere zaken bevraagd
® Anamnese
® Familiale anamnese
® Medische voorgeschiedenis
® Familiale voorgeschiedenis
® Allergie(ën)
® Medicatiegebruik
® Gebruik van alcohol, roken en drugs
® Expositie anamnese: beroep, opleiding, hobby, huisdieren, …
KLINISCH ONDERZOEK
Patiënt ondergaat enkele onderzoeken die triage mogelijk maken
WAT het beoordelen van patiënten waarna deze in een categorie wordt onderverdeeld afhankelijk van de ernst
van het ziektebeeld
Tijdens het klinisch onderzoek worden de vitale parameters onderzocht
® Bloeddruk (mmHg)
® Pols (/min)
® Saturatie (%)
1
, ® Temperatuur
® Mentaal bewustzijn
® Pijnscore i.f.v. intensiteit
Deze parameters helpen bij het inschatten van de urgentie
Andere zaken tijdens het klinisch onderzoek
® Inspectie WAT kijken naar patiënt
® Palpatie WAT voelen aan de patiënt
® Percussie WAT tikken op de patiënt
® Ausculatie WAT luisteren met stethoscoop naar patiënt
Wat nu?
De dokter maakt een differentieel diagnose
WAT verschillende mogelijke oorzaken oplijsten die de patiënt kan hebben met de meest waarschijnlijke vanboven
$
Werkhypothese
! Op spoedgevallen wordt meestal de meest gevaarlijke oorzaak vanboven geplaatst om te voorkomen dat de
patiënt mogelijks overlijdt
AANVULLENDE TESTEN
Het verdere medisch diagnostisch proces omvat testen om hypothese te bevestigen/verwerpen
Voorbeelden
® Laboratoriumonderzoek
• Bloedtesten
Wat kunnen we hiermee meten?
• Ontstekingsparameters
• Functie van organen
• Serologische testen
• Immunologische testen
• Urineonderzoek
• Onderzoek andere lichaamsvochten
• Kweken
® Radiologisch onderzoek
• Standaardradiografie (röntgenstraling)
• Echografie (geluidsgolven)
• Computertomografie (roterende röntgenbuis)
• Kernspintomografie (waterstofatomen in magnetisch veld)
• Isotopenonderzoek (elektromagnetische gammastraling)
® Endoscopisch onderzoek
• Gastroduodenoscopie
• Ileocolonoscopie
• Bronchoscopie
Wat is het voordeel van een endoscopie (boven beeldvorming)?
Men kan therapeutisch handelen (bloed stelpen) en een biopsie nemen
2
, ® Functionele onderzoeken
• Electrocardiogram (ECG) " afwijkingen, zuurstoftekort, …
• Electromyogram (EMG) " spier- en zenuwonderzoek
• Electroencefalogram (EEG) " elektrische activiteit van cortex meten
• Longfunctieonderzoek
• Manometrie (slokdarm, rectum, dunne darm)
® Anatomopathologisch onderzoek
• Cytologie WAT cellen in vloeistof onderzoeken
• Biopsie WAT stukje weefsels onderzoeken
• Autopsie WAT doodsoorzaak onderzoeken
SCORESYSTEMEN
WAT systemen die we als (tand)arts gebruiken om op een uniforme manier te communiceren en op een
bepaalde manier met een score de symptomen te kwantificeren
Voorbeeld glasgow coma scale
WAT test om na te gaan in welke mate een patiënt responsief is
® Open openen
® Motorrespons
® Verbale respons
HOE beter de patiënt reageert HOE hoger de score HOE beter
! Coma indien GSC < 8
Comateuze patiënt
WAT patiënt die geacht wordt geen veilige luchtweg te hebben " wordt gesedeerd en beademd
Andere scoresystemen
® DNR code (do not reanimate)
® Tumor classificatie " laat uniform classificatie/communicatie/behandeling toe
3
, We kunnen ons lichaam op 3 verschillende manieren in ‘stukken snijden’
® Axiaal
® Sagittaal
® Coronaal
Bij bepaalde onderzoeken gebruiken we een contrastvloeistof
® Röntgengebaseerd (RX) onderzoek: jodiumhoudend contrast
® NMR gebaseerd onderzoek: gadoliniumhoudend contrast
Contrast is een vloeistof die we parenteraal toedienen
FUNCTIE absorbeert stralen om structuren intravasulair perfect te visualiseren
RISICO’S van jodiumhoudend contrast
® Anafylaxie WAT overgevoeligheidsreactie of allergische reactie
® Acute nierinsufficiëntie
® Acuut hartfalen
® Hyperthyroidie WAT overmatige aanmaak van het schildklierhormoon
RISICO’S van gadoliniumhoudend contrast
® Nefrogene systeem fibrose (i.g.v. voorafbestaande nierinsufficiëntie)
® Allergische reactie (zeer zeldzaam)
Na het klinisch onderzoek wordt een therapie gestart om de eerste symptomen te behandelen
Voorbeelden
® Antibiotica
® Solumedrol (corticoïden)
® Pijnstilling
® Heelkundige drainage
® …
Symptomatisch therapie
WAT therapie die gericht is op pijnvermindering
Ethiologische therapie
WAT therapie die gericht is op het aanpakken van het probleem
MEDISCHE BESLISKUNDE
Anamnese
Lichamelijk onderzoek DIAGNOSE
Aanvullende testen
Prevalentie
WAT de verhouding van het aantal personen dat op een bepaald moment ziek is, gedeeld door alle personen die
de aandoening hadden kunnen ontwikkelen
Sensitiviteit
WAT vermogen van een test om alle personen met de betreffende ziekte te identificeren
4
