Formeel Belastingrecht
Inhoudsopgave
Formeel Belastingrecht ................................................................................................................................... 1
Algemene informatie ................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Hoorcollege 1 – heffingsmethoden ................................................................................................................. 3
Formeel belastingrecht ....................................................................................................................................... 3
AWR .................................................................................................................................................................... 4
Hoorcollege 2 – navorderen en naheffen ...................................................................................................... 10
Navordering ...................................................................................................................................................... 11
Naheffing .......................................................................................................................................................... 14
Gast: Daniël van Meijgaarden .......................................................................................................................... 15
Hoorcollege 3 – Algemene beginselen van behoorlijk bestuur ...................................................................... 17
Algemeen .......................................................................................................................................................... 18
Gelijkheidsbeginsel ........................................................................................................................................... 20
Vertrouwensbeginsel ........................................................................................................................................ 22
Hoorcollege 4 – Informatieplicht = niet gevolgd ............................................................................................ 27
Wettelijke basis ................................................................................................................................................ 27
Informatieplicht (internationaal) ...................................................................................................................... 27
Administratieplichtigen .................................................................................................................................... 29
Informatie over derden ..................................................................................................................................... 29
Sancties ............................................................................................................................................................. 30
Rechtsbescherming ........................................................................................................................................... 30
Hoorcollege 5 – Bezwaar .............................................................................................................................. 32
Rechtsbescherming ........................................................................................................................................... 32
Juridische kader ................................................................................................................................................ 33
Vereisten bezwaar ............................................................................................................................................ 35
Ontvankelijkheid ............................................................................................................................................... 36
Behandeling bezwaar ....................................................................................................................................... 37
Uitspraak op bezwaar....................................................................................................................................... 38
Hoorcollege 6 – Beroep en gastcollege.......................................................................................................... 39
Vereisten beroep............................................................................................................................................... 39
Stukken ............................................................................................................................................................. 42
De zitting .......................................................................................................................................................... 42
Bewijslast .......................................................................................................................................................... 43
,Hoorcollege 7 – Boeten................................................................................................................................. 45
Juridische kader ................................................................................................................................................ 46
Verzuimboeten/ vergrijpboeten........................................................................................................................ 46
Daderschap en deelnemers .............................................................................................................................. 47
Straftoemeting.................................................................................................................................................. 49
Hoorcollege 8 – Invordering = Gastcollege uitstel en kwijtschelding.............................................................. 52
Juridische kader ................................................................................................................................................ 52
Hoorcollege 9 – Effectieve rechtsbescherming .............................................................................................. 56
Responsiecollege – 24 mei ............................................................................................................................ 62
,Hoorcollege 1 – heffingsmethoden
Agenda
- Inleiding
- Formeel belastingrecht
- Verhouding Awb en AWR
- AWR
o Algemeen
o Formeelbelastingrecht versus materieel belastingrecht
o Heffingsmethoden: aangifte- en aanslagbelasting
o Aangifte en aanslag
Formeel belastingrecht
Opzet FBR
Het heeft veel verschillende onderwerpen die vrijwel chronologisch worden gegeven. Beter
bestudeerbaar boek met wel veel details die je niet hoeft te kennen.
Hoorcolleges: grote lijnen met kernbegrippen en belangrijkste leerstukken maar ook
academische vorming
Werkcolleges: oefenen van stof, oefenen in beantwoorden van vragen voor tentamen
Responsiecollege: vragen en tentamen
Tentamen: goed onderbouwen waarom. In je antwoord de juiste juridische bepalingen
noemen en onderbouwen.
Als je de systematiek gebruikt, hoef je het niet hele tijd op te zoeken, maar kun je
makkelijker begrijpen.
Wat is FBR
Het heeft een typisch juridische invalshoek: Geeft antwoord op de vraag op welke wijze
belasting wordt geheven (vastgesteld) en ingevorderd.
Relevante vragen:
- Bevoegdheden belastingdienst?
- Welke procedures gelden
- Rechten en plichten van belastingplichtigen
Wat & Hoe
Materiaal belastingrecht = wat = inhoudelijk, wie is belastingplichtige, waarover en hoeveel?
Formeel belastingrecht = hoe? = procedures, bevoegdheden, rechten en plichten
Wat je ziet is dat er altijd een spanning is tussen rechtshandhaving en rechtsbescherming:
- Rechtshandhaving: spontane en juiste belastingbetaling is illusie = mensen maken
misbruik van de wetgeving
- Rechtsbescherming van belastingplichtige tegenover belastingdienst = o.a. voor
kwetsbare burgers
Deze velden staan tegenover elkaar.
, Begrip belastingschuld
Materiële belastingschuld
- Vloeit voort uit de wet (legaliteitsbeginsel)
- Niet invorderbaar
- Tijdstip- en tijdvakbelastingen à erfbelasting vs inkomstenbelasting in materiele
belasting.
Formele belastingschuld
- Formalisering materiële belastingschuld
- Betalingsverplichting = Op moment dat de schuld geformaliseerd is, is hij vastgesteld
en ontstaat er een betalingsverplichting.
Ook voor bijvoorbeeld de aanslagtermijn is het onderscheid tussen tijdstip en
tijdvakbelastingen belangrijk
Juridische kader FBR
Bronnen: AWR, Algemene wet bestuursrecht (Awb), Invorderingswet, privaatrecht,
burgerlijke rechtsvordering, strafrecht, EVRM, IVBRPR
Het vak is complex omdat er per onderwerp meerdere rechtsbronnen gelden.
Awb versus AWR
Systematisch:
- Awb: algemene wet (gelaagde structuur) = lex generalis
- AWR: bijzondere (algemene) wet = lex specialis
Volgorde raadplegen:
- Eerst Awb, dan AWR (lex specialis)
- Dan lagere regelgeving zoals besluiten
AWR bevat uitzonderingen en specifieke regelingen t.o.v. Awb:
- Soms ‘teruggenomen’ in Besluit Fiscaal Bestuursrecht (à Awb-conform), of zelfs nog
soepelere behandeling
- Beleidsbesluit tbv uniforme uitvoering
AWR
Let op de indeling/systematiek van de AWR:
- H1: Algemene bepalingen; zoals definitie van aanslag
- H2: Gaat over aangifte. (artt. 6 t/m 10a AWR)
- H3: Bij wege van aanslag (artt. 11 t/m 18a AWR)
- H4: Bij wege van aangifte (artt. 19 en 20 AWR)
Inspecteur
Inspecteur wordt ook wel de ontvanger van de belastingen genoemd. Hij heeft een
landelijke bevoegdheid (art. 3 AWR jo. Art. 5 Uitv. Reg. Bd)
De bevoegdheid van een inspecteur (ook wel competentie). Bijv in art. 11 AWR: aanslag
vaststellen. In de wet zijn nog veel meer bevoegdheden vastgelegd.
Art. 3 Uitv. Reg. Bd: organisatie structuur Belastingdienst.
Inhoudsopgave
Formeel Belastingrecht ................................................................................................................................... 1
Algemene informatie ................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Hoorcollege 1 – heffingsmethoden ................................................................................................................. 3
Formeel belastingrecht ....................................................................................................................................... 3
AWR .................................................................................................................................................................... 4
Hoorcollege 2 – navorderen en naheffen ...................................................................................................... 10
Navordering ...................................................................................................................................................... 11
Naheffing .......................................................................................................................................................... 14
Gast: Daniël van Meijgaarden .......................................................................................................................... 15
Hoorcollege 3 – Algemene beginselen van behoorlijk bestuur ...................................................................... 17
Algemeen .......................................................................................................................................................... 18
Gelijkheidsbeginsel ........................................................................................................................................... 20
Vertrouwensbeginsel ........................................................................................................................................ 22
Hoorcollege 4 – Informatieplicht = niet gevolgd ............................................................................................ 27
Wettelijke basis ................................................................................................................................................ 27
Informatieplicht (internationaal) ...................................................................................................................... 27
Administratieplichtigen .................................................................................................................................... 29
Informatie over derden ..................................................................................................................................... 29
Sancties ............................................................................................................................................................. 30
Rechtsbescherming ........................................................................................................................................... 30
Hoorcollege 5 – Bezwaar .............................................................................................................................. 32
Rechtsbescherming ........................................................................................................................................... 32
Juridische kader ................................................................................................................................................ 33
Vereisten bezwaar ............................................................................................................................................ 35
Ontvankelijkheid ............................................................................................................................................... 36
Behandeling bezwaar ....................................................................................................................................... 37
Uitspraak op bezwaar....................................................................................................................................... 38
Hoorcollege 6 – Beroep en gastcollege.......................................................................................................... 39
Vereisten beroep............................................................................................................................................... 39
Stukken ............................................................................................................................................................. 42
De zitting .......................................................................................................................................................... 42
Bewijslast .......................................................................................................................................................... 43
,Hoorcollege 7 – Boeten................................................................................................................................. 45
Juridische kader ................................................................................................................................................ 46
Verzuimboeten/ vergrijpboeten........................................................................................................................ 46
Daderschap en deelnemers .............................................................................................................................. 47
Straftoemeting.................................................................................................................................................. 49
Hoorcollege 8 – Invordering = Gastcollege uitstel en kwijtschelding.............................................................. 52
Juridische kader ................................................................................................................................................ 52
Hoorcollege 9 – Effectieve rechtsbescherming .............................................................................................. 56
Responsiecollege – 24 mei ............................................................................................................................ 62
,Hoorcollege 1 – heffingsmethoden
Agenda
- Inleiding
- Formeel belastingrecht
- Verhouding Awb en AWR
- AWR
o Algemeen
o Formeelbelastingrecht versus materieel belastingrecht
o Heffingsmethoden: aangifte- en aanslagbelasting
o Aangifte en aanslag
Formeel belastingrecht
Opzet FBR
Het heeft veel verschillende onderwerpen die vrijwel chronologisch worden gegeven. Beter
bestudeerbaar boek met wel veel details die je niet hoeft te kennen.
Hoorcolleges: grote lijnen met kernbegrippen en belangrijkste leerstukken maar ook
academische vorming
Werkcolleges: oefenen van stof, oefenen in beantwoorden van vragen voor tentamen
Responsiecollege: vragen en tentamen
Tentamen: goed onderbouwen waarom. In je antwoord de juiste juridische bepalingen
noemen en onderbouwen.
Als je de systematiek gebruikt, hoef je het niet hele tijd op te zoeken, maar kun je
makkelijker begrijpen.
Wat is FBR
Het heeft een typisch juridische invalshoek: Geeft antwoord op de vraag op welke wijze
belasting wordt geheven (vastgesteld) en ingevorderd.
Relevante vragen:
- Bevoegdheden belastingdienst?
- Welke procedures gelden
- Rechten en plichten van belastingplichtigen
Wat & Hoe
Materiaal belastingrecht = wat = inhoudelijk, wie is belastingplichtige, waarover en hoeveel?
Formeel belastingrecht = hoe? = procedures, bevoegdheden, rechten en plichten
Wat je ziet is dat er altijd een spanning is tussen rechtshandhaving en rechtsbescherming:
- Rechtshandhaving: spontane en juiste belastingbetaling is illusie = mensen maken
misbruik van de wetgeving
- Rechtsbescherming van belastingplichtige tegenover belastingdienst = o.a. voor
kwetsbare burgers
Deze velden staan tegenover elkaar.
, Begrip belastingschuld
Materiële belastingschuld
- Vloeit voort uit de wet (legaliteitsbeginsel)
- Niet invorderbaar
- Tijdstip- en tijdvakbelastingen à erfbelasting vs inkomstenbelasting in materiele
belasting.
Formele belastingschuld
- Formalisering materiële belastingschuld
- Betalingsverplichting = Op moment dat de schuld geformaliseerd is, is hij vastgesteld
en ontstaat er een betalingsverplichting.
Ook voor bijvoorbeeld de aanslagtermijn is het onderscheid tussen tijdstip en
tijdvakbelastingen belangrijk
Juridische kader FBR
Bronnen: AWR, Algemene wet bestuursrecht (Awb), Invorderingswet, privaatrecht,
burgerlijke rechtsvordering, strafrecht, EVRM, IVBRPR
Het vak is complex omdat er per onderwerp meerdere rechtsbronnen gelden.
Awb versus AWR
Systematisch:
- Awb: algemene wet (gelaagde structuur) = lex generalis
- AWR: bijzondere (algemene) wet = lex specialis
Volgorde raadplegen:
- Eerst Awb, dan AWR (lex specialis)
- Dan lagere regelgeving zoals besluiten
AWR bevat uitzonderingen en specifieke regelingen t.o.v. Awb:
- Soms ‘teruggenomen’ in Besluit Fiscaal Bestuursrecht (à Awb-conform), of zelfs nog
soepelere behandeling
- Beleidsbesluit tbv uniforme uitvoering
AWR
Let op de indeling/systematiek van de AWR:
- H1: Algemene bepalingen; zoals definitie van aanslag
- H2: Gaat over aangifte. (artt. 6 t/m 10a AWR)
- H3: Bij wege van aanslag (artt. 11 t/m 18a AWR)
- H4: Bij wege van aangifte (artt. 19 en 20 AWR)
Inspecteur
Inspecteur wordt ook wel de ontvanger van de belastingen genoemd. Hij heeft een
landelijke bevoegdheid (art. 3 AWR jo. Art. 5 Uitv. Reg. Bd)
De bevoegdheid van een inspecteur (ook wel competentie). Bijv in art. 11 AWR: aanslag
vaststellen. In de wet zijn nog veel meer bevoegdheden vastgelegd.
Art. 3 Uitv. Reg. Bd: organisatie structuur Belastingdienst.
