Coachthema’s
Week 1: ‘Wat is coachen en stromingen binnen coaching’
1 Wat is coachen?:
- In het verleden werd het voornamelijk ingezet bij het sporten (trainer) en op werkgebied
(artiesten) = mentalcoaching
- Tegenwoordig is de coach toegankelijker geworden, daarom draait het nu ook om bredere
problematiek (zowel werk als prive) werk/prive balans, zingeving, uitgekeken op je werk
Waarom is coachen populairder geworden?:
- Tijd voor reflectie: Het past in de tijdgeest van nu de welvaart is gestegen, mensen
krijgen meer vrije tijd, leven langer en krijgen hierdoor meer tijd voor reflectie en bezinning
- Geen taboe meer: Ook is het tegenwoordig meer geaccepteerd om hulp te vragen
- Anders denken over de gezondheid: Tegenwoordig kijken we meer naar het bevorderen
van de welzijn van medewerkers (niet alleen werkstress voorkomen maar ook focussen op
de bevlogenheid van de medewerker)
- Vergrijzingsdruk: Mensen worden ouder en zullen langer doorwerken
Definitie coachen volgens NOBCO:
(= Nederlandse Orde van Beroepscoaches)
- “ Coachen is die vorm van professionele begeleiding waarbij de coach als gelijkwaardige
partner de cliënt ondersteunt bij het behalen van zelfgekozen doelen”
- 3 Basisprincipes van volgens NOBCO:
1. Zelf verantwoordelijk = Coachee is zelf verantwoordelijk voor het traject aangezien hij/zij
zelf het beste weet wat belangrijk voor hem/haar is, hij kan zelf beslissen (zowel
werk/prive), hij/zij is zelf verantwoordelijk!
2. Gelijkwaardige relatie (tussen coach en coachee) = Er is geen hiërarchie, ze staan naast
elkaar
3. Doelen, middelen en keuzes van de coachee zijn leidend = De coach bedenkt het niet
maar staat naast de coachee
- Kenmerken van coaching
1. Handelings – en resultaatgericht: Coach staat naast de coachee (gericht op doen)
2. Gericht op het heden en de toekomst: Hoewel therapie meer gericht is op het verleden is
coaching gericht op het hier en nu, het verleden (hoe het probleem is ontstaan) doet er
minder toe, het gaat vooral om te kijken naar een oplossing.
3. Beperkt aantal sessies: directief coachen, counseling, therapie. > vorm van coaching ligt
aan de emotionele diepgang, de richting, en de aanwezigheid van psychische klachten.
1
,Begeleidingsvormen:
Directief coachen = meest kortdurende en diepgaande manier van coachen. Deze coach
stimuleert de coachee maar uiteindelijk is het wel zelf de coachee die het verschil moet
maken. De gesprekken gaan niet heel diep en het gaat er niet om hoe het is veroorzaakt
maar hoe je de doelen kan bereiken. (Niet hoe je je baan bent verloren maar hoe je het
weer gaat oppakken) Toekomstgericht.
Counseling (non-directief) = tussenvorm, hier wordt meer ingegaan op de innerlijke
drijfveren van de coachee maar de counselor is net zoals de coach volgend. De counselor
wordt erbij gehaald als mensen over iets willen praten dat betreft meer emotionele
diepgang (verlies van een dierbare of iets helder te krijgen). In verhouding met coaching ligt
het bij counseling meer op praten dan op doen en de gesprekken zijn gericht op het heden
en de toekomst. Ook rouwverwerking. Zingeving, hoe voel je en wat doet het met je
(minder praktisch meer volgende)
Therapie = Wanneer er psychische klachten aanwezig zijn dan wordt er begeleiding van een
therapeut of GZ-psycholoog ingezet. Anders dan coachen en counseling juist veel gepraat en
geanalyseerd en gekeken naar het heden. Hier kunnen veel emoties bij vrijkomen en het is
dus ook belangrijk om als therapeut een sturende rol aan te nemen. (te maken met
psychische klachten)
Johari Venster: (openbaar/zelfbewustzijn model)
Als het gaat om coaching is het belangrijkrijk dat jij jezelf leert begrijpen als coachee. In
jezelf en ten opzichte van andere. Het Johari Venster is een effectieve tool om jezelf beter te
leren begrijpen. Met name op de blinde vlek wordt ingegaan bij coaching, een coach kan je
bewust maken op sterke/zwakke punten waarnaar je je gedrag kan veranderen.
2
, Competenties van een coach:
- Zelfinzicht
- Gericht op zelfontwikkeling
- Omgaan van coachcontract
- Vormgeven van coachrelatie
- Stelt coachee in staat inzicht te verkrijgen
- Doel- en actiegerichtheid
- Gebruik van modellen en technieken
- Evalueren
Valkuilen van een coach:
- Illusoire superioriteit (= wanneer een coach zich op het terrein van een psychotherapeut
bevindt. Bv. het overlijden van een familielid of last heeft van psychische klachten.
Belangrijk om bewust te zijn van je competenties en bevoegdheden, oftewel overschatten)
- Hulpverlener syndroom (= gaat niet om dat de coach de coachee helpt maar het vooral
doet om er zelf een goed gevoel door te krijgen, mensen met dit syndroom hebben een
gemis ervaren en hierdoor geven ze de ander datgene wat ze juist miste (gehoor, helpende
hand. Belangrijk om te handelen naar de behoefte van de ander)
- Onvoldoende kennis van psychologische klachten en stoornissen (= het snel denken dat
de klachten meevallen terwijl er al een psychologische stoornis aanwezig is.)
Coaching relatie:
= Overeenkomst tussen coach en coachee, dit is belangrijk! Helpt met het inzien van dingen.
Bij een goede relatie ontstaat er een alliantie, een verbond om iets aan het probleem te
doen. Dit uit zich in 3 zaken:
1. Eens over de doelen behandeling
2. Eens over de taken die er binnen het contract moeten worden verricht
3. Het ervaren van een positieve band
Ethische kwesties:
- Beroepscode (= richtlijnen)
- Intervisie (= vorm van gestructureerd overleg tussen verschillende collega’s)
- Supervisie (= supervisor begeleidt de coach)
Inzicht krijgen op het handelen van de coach
3
Week 1: ‘Wat is coachen en stromingen binnen coaching’
1 Wat is coachen?:
- In het verleden werd het voornamelijk ingezet bij het sporten (trainer) en op werkgebied
(artiesten) = mentalcoaching
- Tegenwoordig is de coach toegankelijker geworden, daarom draait het nu ook om bredere
problematiek (zowel werk als prive) werk/prive balans, zingeving, uitgekeken op je werk
Waarom is coachen populairder geworden?:
- Tijd voor reflectie: Het past in de tijdgeest van nu de welvaart is gestegen, mensen
krijgen meer vrije tijd, leven langer en krijgen hierdoor meer tijd voor reflectie en bezinning
- Geen taboe meer: Ook is het tegenwoordig meer geaccepteerd om hulp te vragen
- Anders denken over de gezondheid: Tegenwoordig kijken we meer naar het bevorderen
van de welzijn van medewerkers (niet alleen werkstress voorkomen maar ook focussen op
de bevlogenheid van de medewerker)
- Vergrijzingsdruk: Mensen worden ouder en zullen langer doorwerken
Definitie coachen volgens NOBCO:
(= Nederlandse Orde van Beroepscoaches)
- “ Coachen is die vorm van professionele begeleiding waarbij de coach als gelijkwaardige
partner de cliënt ondersteunt bij het behalen van zelfgekozen doelen”
- 3 Basisprincipes van volgens NOBCO:
1. Zelf verantwoordelijk = Coachee is zelf verantwoordelijk voor het traject aangezien hij/zij
zelf het beste weet wat belangrijk voor hem/haar is, hij kan zelf beslissen (zowel
werk/prive), hij/zij is zelf verantwoordelijk!
2. Gelijkwaardige relatie (tussen coach en coachee) = Er is geen hiërarchie, ze staan naast
elkaar
3. Doelen, middelen en keuzes van de coachee zijn leidend = De coach bedenkt het niet
maar staat naast de coachee
- Kenmerken van coaching
1. Handelings – en resultaatgericht: Coach staat naast de coachee (gericht op doen)
2. Gericht op het heden en de toekomst: Hoewel therapie meer gericht is op het verleden is
coaching gericht op het hier en nu, het verleden (hoe het probleem is ontstaan) doet er
minder toe, het gaat vooral om te kijken naar een oplossing.
3. Beperkt aantal sessies: directief coachen, counseling, therapie. > vorm van coaching ligt
aan de emotionele diepgang, de richting, en de aanwezigheid van psychische klachten.
1
,Begeleidingsvormen:
Directief coachen = meest kortdurende en diepgaande manier van coachen. Deze coach
stimuleert de coachee maar uiteindelijk is het wel zelf de coachee die het verschil moet
maken. De gesprekken gaan niet heel diep en het gaat er niet om hoe het is veroorzaakt
maar hoe je de doelen kan bereiken. (Niet hoe je je baan bent verloren maar hoe je het
weer gaat oppakken) Toekomstgericht.
Counseling (non-directief) = tussenvorm, hier wordt meer ingegaan op de innerlijke
drijfveren van de coachee maar de counselor is net zoals de coach volgend. De counselor
wordt erbij gehaald als mensen over iets willen praten dat betreft meer emotionele
diepgang (verlies van een dierbare of iets helder te krijgen). In verhouding met coaching ligt
het bij counseling meer op praten dan op doen en de gesprekken zijn gericht op het heden
en de toekomst. Ook rouwverwerking. Zingeving, hoe voel je en wat doet het met je
(minder praktisch meer volgende)
Therapie = Wanneer er psychische klachten aanwezig zijn dan wordt er begeleiding van een
therapeut of GZ-psycholoog ingezet. Anders dan coachen en counseling juist veel gepraat en
geanalyseerd en gekeken naar het heden. Hier kunnen veel emoties bij vrijkomen en het is
dus ook belangrijk om als therapeut een sturende rol aan te nemen. (te maken met
psychische klachten)
Johari Venster: (openbaar/zelfbewustzijn model)
Als het gaat om coaching is het belangrijkrijk dat jij jezelf leert begrijpen als coachee. In
jezelf en ten opzichte van andere. Het Johari Venster is een effectieve tool om jezelf beter te
leren begrijpen. Met name op de blinde vlek wordt ingegaan bij coaching, een coach kan je
bewust maken op sterke/zwakke punten waarnaar je je gedrag kan veranderen.
2
, Competenties van een coach:
- Zelfinzicht
- Gericht op zelfontwikkeling
- Omgaan van coachcontract
- Vormgeven van coachrelatie
- Stelt coachee in staat inzicht te verkrijgen
- Doel- en actiegerichtheid
- Gebruik van modellen en technieken
- Evalueren
Valkuilen van een coach:
- Illusoire superioriteit (= wanneer een coach zich op het terrein van een psychotherapeut
bevindt. Bv. het overlijden van een familielid of last heeft van psychische klachten.
Belangrijk om bewust te zijn van je competenties en bevoegdheden, oftewel overschatten)
- Hulpverlener syndroom (= gaat niet om dat de coach de coachee helpt maar het vooral
doet om er zelf een goed gevoel door te krijgen, mensen met dit syndroom hebben een
gemis ervaren en hierdoor geven ze de ander datgene wat ze juist miste (gehoor, helpende
hand. Belangrijk om te handelen naar de behoefte van de ander)
- Onvoldoende kennis van psychologische klachten en stoornissen (= het snel denken dat
de klachten meevallen terwijl er al een psychologische stoornis aanwezig is.)
Coaching relatie:
= Overeenkomst tussen coach en coachee, dit is belangrijk! Helpt met het inzien van dingen.
Bij een goede relatie ontstaat er een alliantie, een verbond om iets aan het probleem te
doen. Dit uit zich in 3 zaken:
1. Eens over de doelen behandeling
2. Eens over de taken die er binnen het contract moeten worden verricht
3. Het ervaren van een positieve band
Ethische kwesties:
- Beroepscode (= richtlijnen)
- Intervisie (= vorm van gestructureerd overleg tussen verschillende collega’s)
- Supervisie (= supervisor begeleidt de coach)
Inzicht krijgen op het handelen van de coach
3
