Stanley Hall: Van oermens naar civilisatie * Modelling = Een ander als
voorbeeld nemen.
“Storm and Stress” Eerste westerse psycholoog die zich bezighield met adolescentie.
Adolescentie: stressvol: Door moeten afschudden van het primitieve en het moeten
aannemen van het culturele.
“Ene moment ontzettend driftig, andere moment toppunt van geluk.”
Onevenwichtigheid en leven tussen uiterste gemoedstoestanden.
- Evolutietheorie: Darwin – Over hoe geleidelijk uit lagere organismen de mens is
ontstaan en hoe de mens tijdens de ontwikkeling in de baarmoeder in het kort dezelfde
stadia doorloopt als de mensheid. Herhaling in het klein van de evolutie.
- Recapitulatietheorie: Over ontwikkeling na de geboorte:
Kindertijd en jeugd: Herhaling v/d ontwikkeling van aapmens.
6 tot seksuele rijping: Herhaling v/d ontwikkeling van oermens.
Adolescentie: Overgang van het nog dierlijke v/d oermens naar menselijke civilisatie.
Freud: Ontwikkeling van een krachtig Ego
“Klassiek psychoanalytische theorie”
Het EGO (het ik) moet zijn kracht zien te vinden. Balans vinden tussen het Es en Uber-
Ich.
Het Es = Woede aanvallen. (Id): Aangeboren fysiologische krachtbron.
Uber-Ich = Innerlijke norm van hoe het kind zou moeten zijn. (Super-Ego) “Zijn
geweten”
Centrale thema: Seksuele onthouding, verzetten tegen impulsen uit Es versterkt het Ego.
Volwassen!
Erikson: Op zoek naar identiteit
Ieder ontwikkelingsstadium is een crisisfase. (tussen tegenpolen) Hierdoor ontstaat Ego.
In iedere ontwikkeling staat het Ego centraal. Steeds biologische
veranderingsprocessen die plaatsvinden zien te integreren met processen in de
levensomstandigheden. Moratorium = uitstellen van verantwoordelijkheid.
Adolescentiefase = identiteitsgevoel en identiteitsverwarring. (Ego)
Grote biologische en cognitieve veranderingen en eisen van het volwassen bestaan.
Havighurst: Ontwikkelingstaken op zich nemen
Ontwikkelingstaken, moeten adolescenten zich op voorbereiden op volwassenheid.
Gebaseerd op fasetheorie Erikson.
Verschil: Erikson: Ontwikkeling vindt mogelijk plaats, maar moet niet.
Havighurst: Taak moet volbracht worden.
Vier voorbereidingspunten:
1. Emotioneel onafhankelijk worden van ouders.
2. Gelijkwaardige relaties met leeftijdgenoten.
3. Voorbereiding op een beroep.
4. Sociaal verantwoordelijk gedragen.
Andere 4 taken meer gebaseerd op bepaald mensbeeld, niet op ideaal: 1) Zichzelf
accepteren als man/vrouw, 2) Zorgvuldig omgaan met eigen lichaam, 3) Voorbereiden
op huwelijk en gezin, 4) Zich een ideologie eigen maken.
Susan Harter: Streven naar positieve zelfwaardering.
Zelfwaardering bepaald door 3 contrasten:
1. Adolescenten kunnen verschil zien tussen hoe ze zijn en hoe ze willen zijn.
2. Tussen hoe zij zichzelf zien en denken dat anderen hen zien.
3. Tussen hoe zij zichzelf kennen en hoe zij zich naar buiten toe voordoen.
Afhankelijk van 1) Uiterlijk, 2) Acceptatie door anderen.
Ontluikende volwassenheid