Hoofdstuk 2 Natuurkrachten De wereld van – MAX 3VWI/Gymnasium | Samenvatting van E-Student
Hoofdstuk 2 Natuurkrachten paragraaf 2.2 t/m 2.4
2.2 Natuurlijke gevaren
Natuurrampen
Een ramp is er pas als er ernstige gevolgen zijn voor mensen. Een natuurramp is een ramp met
natuurlijke oorzaken (aardbeving, vulkaanuitbarsting en een overstroming). Bij een humanitaire
ramp blijft het gebied verstoken van voedsel en drinkwater, hebben mensen geen onderdak of
breken er besmettelijke ziekten uit.
Begrijpen en voorspellen
Het moment van een aardbeving is moeilijk nauwkeurig te voorspellen en een vulkaanuitbarsting
helemaal niet. Seismometers en gps-toestellen in vulkanisch gebied laten vulkanische activiteit die
vooruitstrevend is nauw weer. Door radarbeelden en satellietfoto’s zijn de kracht en de route van
orkanen wel redelijk te voorspellen.
Maatregelen nemen
De overheid neemt graag (geeft advies, soms gedwongen) preventieve maatregelen om schade en
slachtoffers te voorkomen, bijvoorbeeld waterkeringen bouwen en bewoners evacueren. Hazard
management zijn maatregelen om slachtoffers en schade bij een ramp te beperken door via raio, tv,
internet, telefoon en een luchtalarm bewoners te waarschuwen of op de hoogte te houden
(sensoren in zee + gps). Zelf kunnen bewoners ramen dicht timmeren, eten en drinken inkopen of
vrijwillig ergens anders heen vluchten. Verantwoordelijkheid van de overheid en adviserende
diensten is groot I.V.M. het vertrouwen van de mensen.
Impact
Welvaart is ook een factor voor de gevolgen: landen met een goede welvaart kunnen gebouwen en
bruggen aardbevingsbestendig bouwen in tegenstelling tot armere landen. Meestal zijn er geen
regels voor de bouw of worden deze genegeerd door de bouwvakkers. Na een natuurramp worden
eerst slachtoffers onder het puin vandaan gehaald en daarna wordt er voedsel, onderdak en
gezondheidszorg geregeld. Deze hulp aan slachtoffers en maatregelen om een gebied te herstellen
noem je curatieve maatregelen.
Veilig of onveilig?
De VN-lijst van onveiligste landen in Europa is gebaseerd op 2 factoren:
1. De mogelijke blootstelling
2. De kwetsbaarheid als er een ramp gebeurt
Dingen die meetellen zijn bijvoorbeeld orkanen, aardbevingen, armoede en vulkaanuitbarstingen.
Door de preventieve maatregelen in Nederland is de kwetsbaarheid voor een natuurramp laag, de
ligging onder de zeespiegel maakt de mogelijke blootstelling aan een ramp hoog, zeker als je de
verwachte zeespiegelstijging meetelt.
2.3 Aardbevingen en tsunami’s
1
, Hoofdstuk 2 Natuurkrachten De wereld van – MAX 3VWI/Gymnasium | Samenvatting van E-Student
Ring van vuur
De meeste aardbevingen zijn afkomstig van platentektoniek, waarvan de convergente en transforme
meer bevingen veroorzaken dan divergente plaatgrenzen. Rond de Grote Oceaan zijn de meeste
aardbevingen en dus is er seismische activiteit waar de meeste vulkanen voorkomen. Door deze
elementen heet dit de Ring van Vuur met de zwaarste aardbevingen uit de geschiedenis.
De schaal van Richter
De schaal van Richter geeft met een cijfer de kracht van de schok (magnitude) aan zoals die wordt
gemeten met een seismograaf. Hoe verder de seismograaf van de aardbeving is, hoe minder hij
uitslaat. Hiervoor houdt hij rekening met de afstand tot de plaats aan het aardoppervlak die recht
boven de plaats van de aardbeving in de ondergrond ligt: het epicentrum, de plaats van de
aardbeving zelf is het hypocentrum. De schaal van richter is een logaritmische schaal: een aardbeving
van 9,5 is 10x zo groot als een aardbeving van 8,5 en honderd keer zo groot als een aardbeving van
7,5.
Tsunami
2
Hoofdstuk 2 Natuurkrachten paragraaf 2.2 t/m 2.4
2.2 Natuurlijke gevaren
Natuurrampen
Een ramp is er pas als er ernstige gevolgen zijn voor mensen. Een natuurramp is een ramp met
natuurlijke oorzaken (aardbeving, vulkaanuitbarsting en een overstroming). Bij een humanitaire
ramp blijft het gebied verstoken van voedsel en drinkwater, hebben mensen geen onderdak of
breken er besmettelijke ziekten uit.
Begrijpen en voorspellen
Het moment van een aardbeving is moeilijk nauwkeurig te voorspellen en een vulkaanuitbarsting
helemaal niet. Seismometers en gps-toestellen in vulkanisch gebied laten vulkanische activiteit die
vooruitstrevend is nauw weer. Door radarbeelden en satellietfoto’s zijn de kracht en de route van
orkanen wel redelijk te voorspellen.
Maatregelen nemen
De overheid neemt graag (geeft advies, soms gedwongen) preventieve maatregelen om schade en
slachtoffers te voorkomen, bijvoorbeeld waterkeringen bouwen en bewoners evacueren. Hazard
management zijn maatregelen om slachtoffers en schade bij een ramp te beperken door via raio, tv,
internet, telefoon en een luchtalarm bewoners te waarschuwen of op de hoogte te houden
(sensoren in zee + gps). Zelf kunnen bewoners ramen dicht timmeren, eten en drinken inkopen of
vrijwillig ergens anders heen vluchten. Verantwoordelijkheid van de overheid en adviserende
diensten is groot I.V.M. het vertrouwen van de mensen.
Impact
Welvaart is ook een factor voor de gevolgen: landen met een goede welvaart kunnen gebouwen en
bruggen aardbevingsbestendig bouwen in tegenstelling tot armere landen. Meestal zijn er geen
regels voor de bouw of worden deze genegeerd door de bouwvakkers. Na een natuurramp worden
eerst slachtoffers onder het puin vandaan gehaald en daarna wordt er voedsel, onderdak en
gezondheidszorg geregeld. Deze hulp aan slachtoffers en maatregelen om een gebied te herstellen
noem je curatieve maatregelen.
Veilig of onveilig?
De VN-lijst van onveiligste landen in Europa is gebaseerd op 2 factoren:
1. De mogelijke blootstelling
2. De kwetsbaarheid als er een ramp gebeurt
Dingen die meetellen zijn bijvoorbeeld orkanen, aardbevingen, armoede en vulkaanuitbarstingen.
Door de preventieve maatregelen in Nederland is de kwetsbaarheid voor een natuurramp laag, de
ligging onder de zeespiegel maakt de mogelijke blootstelling aan een ramp hoog, zeker als je de
verwachte zeespiegelstijging meetelt.
2.3 Aardbevingen en tsunami’s
1
, Hoofdstuk 2 Natuurkrachten De wereld van – MAX 3VWI/Gymnasium | Samenvatting van E-Student
Ring van vuur
De meeste aardbevingen zijn afkomstig van platentektoniek, waarvan de convergente en transforme
meer bevingen veroorzaken dan divergente plaatgrenzen. Rond de Grote Oceaan zijn de meeste
aardbevingen en dus is er seismische activiteit waar de meeste vulkanen voorkomen. Door deze
elementen heet dit de Ring van Vuur met de zwaarste aardbevingen uit de geschiedenis.
De schaal van Richter
De schaal van Richter geeft met een cijfer de kracht van de schok (magnitude) aan zoals die wordt
gemeten met een seismograaf. Hoe verder de seismograaf van de aardbeving is, hoe minder hij
uitslaat. Hiervoor houdt hij rekening met de afstand tot de plaats aan het aardoppervlak die recht
boven de plaats van de aardbeving in de ondergrond ligt: het epicentrum, de plaats van de
aardbeving zelf is het hypocentrum. De schaal van richter is een logaritmische schaal: een aardbeving
van 9,5 is 10x zo groot als een aardbeving van 8,5 en honderd keer zo groot als een aardbeving van
7,5.
Tsunami
2
