VA3-VT-h12 Wondverzorging 1
Verschillende vormen van zwachtelen:
Dekverband
Drukverband
Steunverband
A (ambulante) C (compressie) T (therapie)
Dekverband
Doel: wondbedekkingmateriaal op z’n plek houden met de zwachtel.
Middel: Hydrofiel (gaas) zwachtel, elastisch. Een hydrofiel zwachtel is een (beperkt)
vochtopnemende zwachtel in verschillende breedtes (6-8-10cm) die gebruikt wordt om verband te
fixeren. De zwachtel is 100% katoen of een mengsel van katoen en celstofvezel.
Snelverband: zwachtel met steriel wondkussen.
Bij grote open wonden zijn vette gazen aan te raden! Anders kun je wonden weer openmaken.
Drukverband
Doel: met lichte druk de zwelling van de geblesseerde lichaamsdeel beperken. Wordt aangelegd bij
kneuzingen en verstuikingen van de ledematen (bijv. enkel, pols, elleboog). Er wordt een combinatie
van circulaire windingen en achtvormige windingen toegepast. Er wordt naar het hart/de romp toe
gezwachteld. Daarnaast kan het doel zijn om verdere zwelling (oedeem) te voorkomen en moet enkele
dagen blijven zitten.
Middel: elastische zwachtel
Wonddrukverband: synthetische (of vette) watten op snelverband en daarover een zwachtel
Steunverband
Doel: ontlasten en/of in in een stabiele stand houden van lichaamsdelen en gewrichten nadat de
zwelling is afgenomen. Wordt vaak gebruikt na een trauma.
Middel: niet elastisch of licht elastische zwachtel.Voorbeelden zijn korte-rek zwachtel, lange-rek
zwachtel, mitella en sling.
Cambric zwachtel = stevige elastische zwachtel van imitatie-cambric, vervaardigd katoen, zonder rek.
Het starre windsel wordt gebruikt ter fixatie en voor stabiliserende verbanden. Dankzij de
samenstelling en de speciale weefselmethode is het windsel bijzonder stevig en daardoor geschikt voor
het uitoefenen van druk en minder geschikt voor gebruik op bewegende lichaamsdelen.
Crêpe zwachtel = een licht elastische zwachtel, waarvan de windingen onderling minder verschuiven
door een speciaal geweven lusvormige structuur. Door deze eigenschap is het bijzonder goed geschikt
voor het aanleggen van een verband rond het hoofd en voor stompverbanden. Deze zwachtel wordt
gebruikt om verband op zijn plaats te houden en/of oedeem (bij amputatie) te verminderen.
Lichaamsdelen
Conische lichaamsdelen (onderarm, kuit, enkel)
Stompe lichaamsdelen (hoofd, hand)
Scharnierende lichaamsdelen (knie, elleboog)
Lichaamsdelen met gelijke omtrek
Brede zwachtels (10 cm) zijn geschikt voor het zwachtelen van grote oppervlakten. Voor het
zwachtelen van kleine oppervlakken moet een smalle zwachtel (5-7 cm) gekozen worden.
Verschillende vormen van zwachtelen:
Dekverband
Drukverband
Steunverband
A (ambulante) C (compressie) T (therapie)
Dekverband
Doel: wondbedekkingmateriaal op z’n plek houden met de zwachtel.
Middel: Hydrofiel (gaas) zwachtel, elastisch. Een hydrofiel zwachtel is een (beperkt)
vochtopnemende zwachtel in verschillende breedtes (6-8-10cm) die gebruikt wordt om verband te
fixeren. De zwachtel is 100% katoen of een mengsel van katoen en celstofvezel.
Snelverband: zwachtel met steriel wondkussen.
Bij grote open wonden zijn vette gazen aan te raden! Anders kun je wonden weer openmaken.
Drukverband
Doel: met lichte druk de zwelling van de geblesseerde lichaamsdeel beperken. Wordt aangelegd bij
kneuzingen en verstuikingen van de ledematen (bijv. enkel, pols, elleboog). Er wordt een combinatie
van circulaire windingen en achtvormige windingen toegepast. Er wordt naar het hart/de romp toe
gezwachteld. Daarnaast kan het doel zijn om verdere zwelling (oedeem) te voorkomen en moet enkele
dagen blijven zitten.
Middel: elastische zwachtel
Wonddrukverband: synthetische (of vette) watten op snelverband en daarover een zwachtel
Steunverband
Doel: ontlasten en/of in in een stabiele stand houden van lichaamsdelen en gewrichten nadat de
zwelling is afgenomen. Wordt vaak gebruikt na een trauma.
Middel: niet elastisch of licht elastische zwachtel.Voorbeelden zijn korte-rek zwachtel, lange-rek
zwachtel, mitella en sling.
Cambric zwachtel = stevige elastische zwachtel van imitatie-cambric, vervaardigd katoen, zonder rek.
Het starre windsel wordt gebruikt ter fixatie en voor stabiliserende verbanden. Dankzij de
samenstelling en de speciale weefselmethode is het windsel bijzonder stevig en daardoor geschikt voor
het uitoefenen van druk en minder geschikt voor gebruik op bewegende lichaamsdelen.
Crêpe zwachtel = een licht elastische zwachtel, waarvan de windingen onderling minder verschuiven
door een speciaal geweven lusvormige structuur. Door deze eigenschap is het bijzonder goed geschikt
voor het aanleggen van een verband rond het hoofd en voor stompverbanden. Deze zwachtel wordt
gebruikt om verband op zijn plaats te houden en/of oedeem (bij amputatie) te verminderen.
Lichaamsdelen
Conische lichaamsdelen (onderarm, kuit, enkel)
Stompe lichaamsdelen (hoofd, hand)
Scharnierende lichaamsdelen (knie, elleboog)
Lichaamsdelen met gelijke omtrek
Brede zwachtels (10 cm) zijn geschikt voor het zwachtelen van grote oppervlakten. Voor het
zwachtelen van kleine oppervlakken moet een smalle zwachtel (5-7 cm) gekozen worden.
