Samenvatting Ondersteunende Wetenschappen 5

Borstkanker
 Meest voorkomende kanker bij vrouwen
 Ook bij mannen tussen 60-65 jaar voornamelijk
 Sinds 1940 toename met 1% per jaar tot 1990  heeft
te maken met andere lichaamsstijl
o Meer vet
o Minder sport
o Meer tabak en alcoholgebruik,..

 Borsten met veel klier en vetweefsel is moeilijk te
diagnostiseren
 Benigne-maligne ratio
o Onder 20 vooral borstcyste
o Bij ouder worden  percentage van kwaadaardigheid
toenemen

1. Anatomie van de borst
 15-20 lobuli van klierweefsel ingebed in vetweefsel
 Lobuli van elkaar gescheiden door fibreuze tussenschotten
 Elke lobulus draineert via ductus lactiferi naar tepel
 Jonge vrouwen hebben meer klieren, oudere vrouwen meer
vetweefsel
 Lymfatische drainage van de borstklier
o Laterale quadranten naar de anterieure of pectorale groep
o Mediale quadranten naar de thoracica interna lymfeklieren
o Communicatie met lymfevaten van de contralaterale borst en de
anterieure buikwand
 Verschillende lymfevaten in borst ; die uitmonden in de oksel
 Vereenvoudigde anatomie

2. Histologie van borst
 Klierweefsel
 Epitheel
 Bindweefsel
 Vetweefsel
 Bloedvaten
 Lymfevaten
 Verschillende weefsels aan basis liggen van goedaardige- kwaadaardige
aandoeningen

3. Gynecomastie
 Borstontwikkeling bij mannen
 Kan unilateraal of bilateraal
 40 % van de jongens tijdens puberteit ontwikkelen gynecomastie  normaal




1

,  Symptomen:
o Pijn
o Schaamte

 Oorzaken:
o Idiopatisch= geen oorzaak
o Fysiologisch = normaal
 bij pasgeborenen, tijdens puberteit, bejaarde leeftijd
o Pathologisch
 Verhoogde oestrogeenspiegel
 testistumor, bronchuscarcinoom, leverinsufficientie
 Verminderde androgeenspiegel
 Anorchie, mazelen-orchitis
o Farmacologisch
 Oestrogenen, digitalis, cimetidine
o Mammacarcinoom (bij de oudere man)

 Behandeling
o Oorzakelijke factor behandelen
o Indien idiopathisch of fysiologisch:
 Afwachtende houding
 vb gynecomastie tijdens puberteit verdwijnt vaak spontaan
 Indien geen klachten: geen behandeling
 Indien klachten:
 Heelkundige resectie via boogvormige incisie rondom
tepelhof
 Liposuctie


4. Algemene symptomen
 Premenstruele zwellig, gevoeligheid of pijn
 Aanhoudende pijn
 Voelbare knobbeltjes (1 of meerdere)
 Tepelvochtverlies
 Ontsteking tepel


5. Goedaardige borstaandoeningen
 Ongeveer 80-90% van borstaandoeningen zijn goedaardig
 Bijna helft van vrouwen 1 of andere goedaardige borstaandoening
 Voorbeelden :
o Borstcyste (meest voorkomende)
o Fibroadenoom (veel voorkomende)
o Phyllodes tumor (wegnemen  kan kwaadaardig worden)
o Galactocoeles (ophoping van melk)
o Papilloom
 In melkgang ontstaan




2

,5.1 Fibrocystische ziekte
 Ziekte van reclus
 Meest voorkomende verandering in borst
 Cysten gevuld met vloeistof & verlittekening
 Kan premenstruele pijnen in borst veroorzaken

5.2 Fibroadenoom
 Meest voorkomende goedaardige gezwel  uit bindweefsel
 Meestal bij vrouwen jonger dan 35jaar
 Zelden na de menopauze
 Rubberachtig, goed afgelijnd bolletje dat verspringt tussen de vingers
 Meestal pijnloos
 Solitair of multipel
 Behandeling:
o Conservatief
o Chirurgie zo pijnlijk, groeiend karakter, twijfelachtige histologie,
esthetisch, ongerustheid van de patiënt
5.3 Phyllodes
 Veel minder frequent en vooral tussen de leeftijd van 35-55j
 Voelt hobbelig aan en groeit snel
 Sommige phyllodestumoren zijn kwaadaardig
 Worden meestal chirurgisch verwijderd  kan kwaadaardig worden

5.4 Mastitis
 Mastitis puerperalis (na de bevalling)
o Meest frequente vorm
o Ontsteking leidt uiteindelijk tot borstabces
o Abces kan subcutaan, intramammair of retromammair gelegen
zijn
o Ontsteking gaat uit van het interlobulaire bindweefsel
o Zelden tepelvochtverlies, wel frequent tepelkloof

 Non-puerperale mastitis (los van de doorgemaakte zwangerschap)
o Meestal achter de areola en tepel gelegen
o Recidiveert makkelijk
o Oorzaak: uitgezette melkgangen of ingetrokken tepel
o Zeer voorzichtig mee zijn
o Cave onderliggende maligniteit

 Symptomen mastitis-abces
o Hevige pijn
o Zwelling
o Roodheid
o Tepelvochtverlies (etterig)
o Koort
o Algemeen onwelzijn



3

,  Behandeling
o Echogeleide percutane drainage
 Via echo abces aanprikken & etter zo wegzuigen +
combinatie AB
o Antibiotherapie
o Puerparale mastitis heelkunde zelden noodzakelijk
o Heelkundig:
 Heelkundig draineren van het abces

5.5 Tepelretractie
 Kan voorkomen vanaf puberteit
o Meestal asymptomatisch
o Kan leiden tot secretie van vocht, wat kan leiden tot chronische
ontstekingen en abcesvorming
 Heelkundige correctie mogelijk
 Op oudere leeftijd: cave borstkanker

5.6 Tepelvocht
 Meestal gevolg van hormonale onbalans  vooral dubbelzijdig verlies
 Kan helder, geel, bruin, kleverig, bloederig zijn
 Meest frequente oorzaak is het goedaardig intraductaal papilloom –
vochtverlies komt dan uit één melkgang. - echografisch worden
aangetoond.
 Helder bilateraal tepelvochtverlies – prolactinoom uit sluiten
 Bloederig: cave borstkanker

6. Alarmsymptomen (EXAMEN)
 Massa
 Huidaantrekking
o Als huid stilaan naar binnen trekt

 Tepelvochtverlies
o Bloederig of bruinig
o Helder sereus, plakkerig
o Spotaan zonder enige compressie van borst
o Persisterend
o Unilateraal
o Niet-melkachtig
 Tepelretractie
o Tepel naar binnen getrokken
 Huidveranderingen
o Paget
 Kan kwaadaardigheid zijn van tepel of eronder
o Peau d’orange




4