NLT Module
-Hersenen en Leren-
NLT – 19/03/2021
,HOOFDSTUK 1: Een introductie in leren
Opdrachten:
Instaptoets 1. Indeling en bouw van het zenuwstelsel
(behorende bij kennisblok 1).
a. In welke twee delen kun je het zenuwstelsel indelen op basis van
ligging?
- Centrale zenuwstelsel (CZ): grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam,
ruggenmerg
- Perifere zenuwstelsel (PZ; Perifeer = eromheenliggend): uitlopers van
zenuwcellen, bewegingszenuwcel, gevoelszenuwcel
b. Je kunt ook het zenuwstelsel indelen naar functie. Welke twee delen kun
je dan onderscheiden? Geef een voorbeeld van een activiteit van elk van
beide delen.
Je kunt zenuwstelsel indelen in twee delen:
- - Animale zenuwstelsel staat onder invloed van de wil (bewuste reacties
en reflexen)
- - Autonome zenuwstelsel staat niet onder invloed van de wil (onbewuste
functies van organen, en regelt processen die zonder bewustzijn werken
zoals hartslag).
c. Stel iemand heeft een beroerte gehad waardoor een deel van de
linkerzijde van het motorische deel van de hersenen is beschadigd. Zal
hierdoor de linker- of de rechterarm verlamd zijn?
Als het linkerkant van het motorische deel van de hersenen beschadigd is,
kan dit voor verlamming zorgen aan de rechterzijde van het lichaam, dus ook
de rechterarm.
d. Wat is het voordeel van het feit dat het autonome zenuwstelsel alle
onbewuste processen regelt?
Zo hoef je dus geen rekening te houden met al deze processen. Ze gebeuren
volledig automatisch zonder wil.
e. Elk orgaan staat onder invloed van de twee stelsels van het autonome
zenuwstelsel. Welk voordeel levert dat?
Vanuit het autonome zenuwstelsel gaan zowel orthosympathische als
parasympathische zenuwen naar de doelwitorganen. De orthosympathische
zenuwen zorgen voor de arbeid en kost energie (dissimilatie)
,Instaptoets 2. Bouw en functie van de hersenen
(behorende bij kennisblok 2).
a. Welke hersengebieden zijn betrokken bij de volgende functies?
i. herkennen van gezichten
hersenschors en hersenbalk
ii. spraak
gebied van Broca (hersenschors)
iii. uitvoeren van bewegingen
kleine hersenen (cerebellum)
iv. onthouden van een gevolgde route
Limbische systeem, fornix, hippocampus
v. een plan maken
vi. Prefrontale cortex
vii. reageren op beloning
Hersenschors, hersenstam
viii. horen
Hersenschors, hersenstam
ix. verwerken van tastinformatie
Hersenschors
b. Geef aan of de volgende hersenonderdelen in enkelvoud of in tweevoud
voorkomen:
- thalamus: tweevoud
- hypothalamus: enkelvoud
- bulbus olfactorius: enkelvoud
- hippocampus: tweevoud
- amygdala: enkelvoud
c. In je jeugd wordt de frontale cortex groter. Wat zou deze groei tot gevolg
kunnen hebben?
Een ontwikkeling in ruimtelijk inzicht. Denk aan basisvaardigheden, rekenen
en taal.
, Instaptoets 3. Neuronen, gliacellen en bloed-hersenbarrière
(behorende bij kennisblok 3)
a. Wat is een synaps?
Een synaps is een communicatiepunt voor de neuronen. Het is het uiteinde
van de dendriet. Het brengt signalen van axon naar neuron via dendriet.
b. Welke 2 soorten cellen komen voor in het zenuwstelsel?
zenuwcellen en gliacellen
c. Welke 3 soorten neuronen ken je?
Sensorische neuronen, motorische neuronen en schakelcellen.
d. Uit welke 3 onderdelen is een neuron opgebouwd en wat is de functie
van elk onderdeel?
Een neuron is opgebouwd uit:
- Kern productie van energie voor de functies van de desbetreffende
cellen
- Cellichaam hierin bevindt zich de kern
- Dendrieten impulsoverdracht
e. Vergelijk een standaard axon en een standaard dendriet wat betreft de
richting waarlangs de impuls loopt en het aantal ervan per cel.
Een axon voert een impuls weg van het cellichaam en een dendriet juist naar
het cellichaam toe. Een neuron kan meerdere dendrieten hebben maar maar
één axon.
f. Noem 3 voorbeelden van functies die gliacellen kunnen hebben.
Gliacellen zorgen voor het schoonmaken van de cel door dode cellen te
verwijderen, de versteviging van hersenen, en ze geven belangrijke
voedingsstoffen af aan de neuronen.
g. Wat bedoelt men met de bloed-hersenbarrière?
Grens tussen het bloed en de hersenen. Dit is een afscheiding.
h. Welk groot voordeel levert de bloed-hersenbarrière?
Door deze grens kunnen hormonen en voedingsstoffen gemakkelijk passeren
maar bacteriën en giftige stoffen niet.
i. Welk nadeel brengt de bloed-hersenbarrière met zich mee?
Het kan breken. Als de grens lekt kan dit in korte termijn fatale gevolgen
hebben. Zo kunnen stofjes passeren die veel schade kunnen aanrichten.
j. Welke moleculen gaan zonder meer door de bloedvatwand van de
hersenhaarvaten heen?
Zuurstof, water en koolstofdioxide
k. Op welke manier komen de andere stoffen door die wand heen?
Door actief transport
l. Stel dat alle haarvaten in het lichaam ook een barrière zouden hebben
zoals de hersenhaarvaten: wat zou het nadeel daarvan zijn?
Dit zou heel veel energie kosten en zou je dus snel moe worden.
m. Chronisch alcoholisten zien er met hun bierbuik weldoorvoed uit. Toch
kunnen hun hersencellen vroegtijdig degenereren. Leg uit waarmee dit
samenhangt.
Alcoholisten hebben te weinig thiamine, dus een gebrek aan energie, en dus
uiteindelijk zal je last hebben van afstervende hersencellen.
-Hersenen en Leren-
NLT – 19/03/2021
,HOOFDSTUK 1: Een introductie in leren
Opdrachten:
Instaptoets 1. Indeling en bouw van het zenuwstelsel
(behorende bij kennisblok 1).
a. In welke twee delen kun je het zenuwstelsel indelen op basis van
ligging?
- Centrale zenuwstelsel (CZ): grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam,
ruggenmerg
- Perifere zenuwstelsel (PZ; Perifeer = eromheenliggend): uitlopers van
zenuwcellen, bewegingszenuwcel, gevoelszenuwcel
b. Je kunt ook het zenuwstelsel indelen naar functie. Welke twee delen kun
je dan onderscheiden? Geef een voorbeeld van een activiteit van elk van
beide delen.
Je kunt zenuwstelsel indelen in twee delen:
- - Animale zenuwstelsel staat onder invloed van de wil (bewuste reacties
en reflexen)
- - Autonome zenuwstelsel staat niet onder invloed van de wil (onbewuste
functies van organen, en regelt processen die zonder bewustzijn werken
zoals hartslag).
c. Stel iemand heeft een beroerte gehad waardoor een deel van de
linkerzijde van het motorische deel van de hersenen is beschadigd. Zal
hierdoor de linker- of de rechterarm verlamd zijn?
Als het linkerkant van het motorische deel van de hersenen beschadigd is,
kan dit voor verlamming zorgen aan de rechterzijde van het lichaam, dus ook
de rechterarm.
d. Wat is het voordeel van het feit dat het autonome zenuwstelsel alle
onbewuste processen regelt?
Zo hoef je dus geen rekening te houden met al deze processen. Ze gebeuren
volledig automatisch zonder wil.
e. Elk orgaan staat onder invloed van de twee stelsels van het autonome
zenuwstelsel. Welk voordeel levert dat?
Vanuit het autonome zenuwstelsel gaan zowel orthosympathische als
parasympathische zenuwen naar de doelwitorganen. De orthosympathische
zenuwen zorgen voor de arbeid en kost energie (dissimilatie)
,Instaptoets 2. Bouw en functie van de hersenen
(behorende bij kennisblok 2).
a. Welke hersengebieden zijn betrokken bij de volgende functies?
i. herkennen van gezichten
hersenschors en hersenbalk
ii. spraak
gebied van Broca (hersenschors)
iii. uitvoeren van bewegingen
kleine hersenen (cerebellum)
iv. onthouden van een gevolgde route
Limbische systeem, fornix, hippocampus
v. een plan maken
vi. Prefrontale cortex
vii. reageren op beloning
Hersenschors, hersenstam
viii. horen
Hersenschors, hersenstam
ix. verwerken van tastinformatie
Hersenschors
b. Geef aan of de volgende hersenonderdelen in enkelvoud of in tweevoud
voorkomen:
- thalamus: tweevoud
- hypothalamus: enkelvoud
- bulbus olfactorius: enkelvoud
- hippocampus: tweevoud
- amygdala: enkelvoud
c. In je jeugd wordt de frontale cortex groter. Wat zou deze groei tot gevolg
kunnen hebben?
Een ontwikkeling in ruimtelijk inzicht. Denk aan basisvaardigheden, rekenen
en taal.
, Instaptoets 3. Neuronen, gliacellen en bloed-hersenbarrière
(behorende bij kennisblok 3)
a. Wat is een synaps?
Een synaps is een communicatiepunt voor de neuronen. Het is het uiteinde
van de dendriet. Het brengt signalen van axon naar neuron via dendriet.
b. Welke 2 soorten cellen komen voor in het zenuwstelsel?
zenuwcellen en gliacellen
c. Welke 3 soorten neuronen ken je?
Sensorische neuronen, motorische neuronen en schakelcellen.
d. Uit welke 3 onderdelen is een neuron opgebouwd en wat is de functie
van elk onderdeel?
Een neuron is opgebouwd uit:
- Kern productie van energie voor de functies van de desbetreffende
cellen
- Cellichaam hierin bevindt zich de kern
- Dendrieten impulsoverdracht
e. Vergelijk een standaard axon en een standaard dendriet wat betreft de
richting waarlangs de impuls loopt en het aantal ervan per cel.
Een axon voert een impuls weg van het cellichaam en een dendriet juist naar
het cellichaam toe. Een neuron kan meerdere dendrieten hebben maar maar
één axon.
f. Noem 3 voorbeelden van functies die gliacellen kunnen hebben.
Gliacellen zorgen voor het schoonmaken van de cel door dode cellen te
verwijderen, de versteviging van hersenen, en ze geven belangrijke
voedingsstoffen af aan de neuronen.
g. Wat bedoelt men met de bloed-hersenbarrière?
Grens tussen het bloed en de hersenen. Dit is een afscheiding.
h. Welk groot voordeel levert de bloed-hersenbarrière?
Door deze grens kunnen hormonen en voedingsstoffen gemakkelijk passeren
maar bacteriën en giftige stoffen niet.
i. Welk nadeel brengt de bloed-hersenbarrière met zich mee?
Het kan breken. Als de grens lekt kan dit in korte termijn fatale gevolgen
hebben. Zo kunnen stofjes passeren die veel schade kunnen aanrichten.
j. Welke moleculen gaan zonder meer door de bloedvatwand van de
hersenhaarvaten heen?
Zuurstof, water en koolstofdioxide
k. Op welke manier komen de andere stoffen door die wand heen?
Door actief transport
l. Stel dat alle haarvaten in het lichaam ook een barrière zouden hebben
zoals de hersenhaarvaten: wat zou het nadeel daarvan zijn?
Dit zou heel veel energie kosten en zou je dus snel moe worden.
m. Chronisch alcoholisten zien er met hun bierbuik weldoorvoed uit. Toch
kunnen hun hersencellen vroegtijdig degenereren. Leg uit waarmee dit
samenhangt.
Alcoholisten hebben te weinig thiamine, dus een gebrek aan energie, en dus
uiteindelijk zal je last hebben van afstervende hersencellen.
