Ethiek
Inhoud
Ethiek.....................................................................................................................................................1
College 1............................................................................................................................................4
Wat moet je weten?......................................................................................................................4
Begrip ethiek..................................................................................................................................4
Relatie tot veiligheid......................................................................................................................4
Normen en waarden......................................................................................................................5
Waardeverschillen en -conflicten..................................................................................................5
Morele problemen en dilemma’s..................................................................................................6
De tikkende tijdbom......................................................................................................................6
Ethische theorie.............................................................................................................................6
Denkoefening 1..............................................................................................................................6
College 2............................................................................................................................................7
Wat moet je weten?......................................................................................................................7
Terug naar dilemma: Sophie’s keuze.............................................................................................7
Het vlot van de Medusa.................................................................................................................8
De aardgasbaten en de -kosten.....................................................................................................8
Het consequentialisme..................................................................................................................8
Het maatschappelijk nut..............................................................................................................10
Het utilisme..................................................................................................................................10
Stijgende kosten gezondheidszorg...............................................................................................11
Schadebeginsel............................................................................................................................11
Denkoefening 2: etnisch profileren..............................................................................................11
College 3..........................................................................................................................................12
Wat moet je weten?....................................................................................................................12
Krantenkop: Google en Amazon krijgen miljoenenboetes in Frankrijk........................................12
Plichtethiek..................................................................................................................................12
Maatschappelijk nut, maar…?......................................................................................................13
Wat is de zetel van de moraal?....................................................................................................13
Kants opvatting over de vrije mens..............................................................................................13
De categorische imperatief..........................................................................................................14
Werkelijke autonomie betekent dus….........................................................................................14
Moreel dilemma en het gebruik van drones................................................................................14
, De rechtsstaat..............................................................................................................................15
Bezwaren tegen Kant...................................................................................................................15
Col ge 4............................................................................................................................................16
Wat moet je weten?....................................................................................................................16
Krantenkop ‘’loten om een IC-bed is geen goede geneeskunde’’................................................16
DDeugdethiek (kleine inleiding)...................................................................................................16
De mens een gemeenschapsdier?...............................................................................................17
Wat is de zetel van de moraal?....................................................................................................17
Aristoteles en de deugden...........................................................................................................17
Deugden van de veiligheidskundige.............................................................................................18
Communitarisme.........................................................................................................................19
Deugdethiek en positieve veiligheid............................................................................................19
Korte samenvatting:.....................................................................................................................20
College 5..........................................................................................................................................21
Casus: de loverboy en de lekkende rechter.................................................................................21
Wat moet je weten?....................................................................................................................21
Casus: dilemma’s.........................................................................................................................21
Casus: Lodewijk Asscher ziet af van lijsttrekkerschap PvdA.........................................................22
Casus: de aanrijding van Ize.........................................................................................................22
Emoties: een basis voor de moraal?............................................................................................22
Morele emoties............................................................................................................................22
Massa, media en morele paniek..................................................................................................23
Angst............................................................................................................................................23
Woede en erkenning...................................................................................................................23
Dubbele moraal wat betreft de Nederlandse overheid...............................................................24
College 6..........................................................................................................................................25
Wat moet je weten?....................................................................................................................25
Integriteit.....................................................................................................................................25
Integriteit in huidige samenleving (nu)........................................................................................26
Relatie integriteit en veiligheid....................................................................................................26
De relatie tussen integriteit en waarden.....................................................................................27
Hoe kun je werken aan integriteit?..............................................................................................27
College 7..........................................................................................................................................28
Wat moet je weten?....................................................................................................................28
Guns don’t kill people, people do................................................................................................28
, Waarom is ethiek in relatie tot veiligheidstechnologie van belang? (argumenten moeten kunnen
reproduceren)..............................................................................................................................28
Is de regie over de techniek mogelijk? à JA..................................................................................29
Is er regie over de techniek mogelijk? NEE..................................................................................29
Relatie tussen technologie, moraal en veiligheid.........................................................................29
Mogelijkheden om techniek moreel bij te sturen?......................................................................29
Responsie.....................................................................................................................................30
Inhoud
Ethiek.....................................................................................................................................................1
College 1............................................................................................................................................4
Wat moet je weten?......................................................................................................................4
Begrip ethiek..................................................................................................................................4
Relatie tot veiligheid......................................................................................................................4
Normen en waarden......................................................................................................................5
Waardeverschillen en -conflicten..................................................................................................5
Morele problemen en dilemma’s..................................................................................................6
De tikkende tijdbom......................................................................................................................6
Ethische theorie.............................................................................................................................6
Denkoefening 1..............................................................................................................................6
College 2............................................................................................................................................7
Wat moet je weten?......................................................................................................................7
Terug naar dilemma: Sophie’s keuze.............................................................................................7
Het vlot van de Medusa.................................................................................................................8
De aardgasbaten en de -kosten.....................................................................................................8
Het consequentialisme..................................................................................................................8
Het maatschappelijk nut..............................................................................................................10
Het utilisme..................................................................................................................................10
Stijgende kosten gezondheidszorg...............................................................................................11
Schadebeginsel............................................................................................................................11
Denkoefening 2: etnisch profileren..............................................................................................11
College 3..........................................................................................................................................12
Wat moet je weten?....................................................................................................................12
Krantenkop: Google en Amazon krijgen miljoenenboetes in Frankrijk........................................12
Plichtethiek..................................................................................................................................12
Maatschappelijk nut, maar…?......................................................................................................13
Wat is de zetel van de moraal?....................................................................................................13
Kants opvatting over de vrije mens..............................................................................................13
De categorische imperatief..........................................................................................................14
Werkelijke autonomie betekent dus….........................................................................................14
Moreel dilemma en het gebruik van drones................................................................................14
, De rechtsstaat..............................................................................................................................15
Bezwaren tegen Kant...................................................................................................................15
Col ge 4............................................................................................................................................16
Wat moet je weten?....................................................................................................................16
Krantenkop ‘’loten om een IC-bed is geen goede geneeskunde’’................................................16
DDeugdethiek (kleine inleiding)...................................................................................................16
De mens een gemeenschapsdier?...............................................................................................17
Wat is de zetel van de moraal?....................................................................................................17
Aristoteles en de deugden...........................................................................................................17
Deugden van de veiligheidskundige.............................................................................................18
Communitarisme.........................................................................................................................19
Deugdethiek en positieve veiligheid............................................................................................19
Korte samenvatting:.....................................................................................................................20
College 5..........................................................................................................................................21
Casus: de loverboy en de lekkende rechter.................................................................................21
Wat moet je weten?....................................................................................................................21
Casus: dilemma’s.........................................................................................................................21
Casus: Lodewijk Asscher ziet af van lijsttrekkerschap PvdA.........................................................22
Casus: de aanrijding van Ize.........................................................................................................22
Emoties: een basis voor de moraal?............................................................................................22
Morele emoties............................................................................................................................22
Massa, media en morele paniek..................................................................................................23
Angst............................................................................................................................................23
Woede en erkenning...................................................................................................................23
Dubbele moraal wat betreft de Nederlandse overheid...............................................................24
College 6..........................................................................................................................................25
Wat moet je weten?....................................................................................................................25
Integriteit.....................................................................................................................................25
Integriteit in huidige samenleving (nu)........................................................................................26
Relatie integriteit en veiligheid....................................................................................................26
De relatie tussen integriteit en waarden.....................................................................................27
Hoe kun je werken aan integriteit?..............................................................................................27
College 7..........................................................................................................................................28
Wat moet je weten?....................................................................................................................28
Guns don’t kill people, people do................................................................................................28
, Waarom is ethiek in relatie tot veiligheidstechnologie van belang? (argumenten moeten kunnen
reproduceren)..............................................................................................................................28
Is de regie over de techniek mogelijk? à JA..................................................................................29
Is er regie over de techniek mogelijk? NEE..................................................................................29
Relatie tussen technologie, moraal en veiligheid.........................................................................29
Mogelijkheden om techniek moreel bij te sturen?......................................................................29
Responsie.....................................................................................................................................30