Overzichtjes Infectie & Immuniteit
Naomi Janssen
Bacteriën Virus
Levend Niet-levend
Kan zowel intra- als extracellulair repliceren Kan alleen intracellulair repliceren
Grootte: 500-800 nm Grootte: 50-300 nm
Behandeling: antibiotica Behandeling: replicatieremmers
Kunnen zelfstandig repliceren Hebben gastheercel nodig
Aandoeningen
Aandoening Kenmerken
Chronische granulomateuze Mutatie op X-chromosoom → vaker bij mannen
ziekte Autosomaal recessief
Mutatie in eiwitten (CYBB, CYBA, NCF1, NCF2 of NCF4-gen) die
deel uitmaken van NADPH-oxidatie complex (ROS) → stoornis
respiratory burst fagocyten
Fagocyten kunnen geen reactieve zuurstofradicalen maken →
granulomen ontstaan→ bacterie kan niet geëlimineerd
worden.
Gevoeligheid voor bacteriën en schimmels die zelf geen
peroxide kunnen maken → vooral gramnegatieve bacteriën
zoals staphylococcen
Diagnose: NBT-test negatief
Behandeling: co-trimoxazol, itraconazol, toediening TNF-
gamma of stamceltransplantatie
Myeloperoxidase deficiëntie Fagocyten kunnen geen myeloperoxidase maken
Imeptigo (krentenbaard) Verwekkers:
- S. Aureus (meestal)
- A.streptokok
Oppervlakkig
Voorkeuslocatie: gezicht
Soorten:
- Impetigo vulgaris: zonder blaren
- Impetigo bullosa: met blaren
Behandeling: antibioticumbevattende zalf: fusidinezuur
Of bij koorts flucloxacilline
Furunkel (steenpuist) Verwekker: S. Aureus
Pijnlijke, diepe ontsteking van een haarfollikel.
Behandeling: afwachtend of bij koorts flucloxacilline
Karbunkel (negenoog) Meerdere furunkels bij elkaar
Behandeling: chirurgie en antibiotica
Erysipelas (wondroos) Verwekkers:
- S. Aureus
- A-streptokokken
Scherp begrensde roodheid en zwelling huid met algehele
malaise
Ontsteking van dermis en oppervlakkige subcutis
Behandeling met antibiotica
,Cellulitis Dieper, meer diffuus vlekkerige en minder scherp begrensde
uitslag.
Stahylococcal scalded skin Verwekker: S. Aureus
syndrome S. Aureus vormt exotoxine → bindt aan receptoren in
epidermis → verbreekt intracellulaire verbindingen → blaren.
Diffuse roodheid, pijn, dunwandige blaren met grote vellen
Behandelingen: vloeistof toedienen om dehydratie tegen te
gaan en antibiotica tegen S.Aureus
Cellulitis orbitae Bron: bronchitis
Behandeling: antibiotica bovenste luchtweginfectie
- Pre-septale /peri-orbitale cellulitis
Ontsteking buiten orbita
- Post-septale / orbitale cellulitis
Ontsteking binnen orbita, oogbewegingen gestoord,
proptosis, visus verminderd
Acute pijnlijke mictie syndroom Strangurie+pollakisurie
(APFM)
Urineweginfectie Verwekker: E.Coli
Lobaire pneumokokken Algehele malaise, hoge koorts, hoesten, thoraxpijn, ophoesten
pneumonie roestbruin sputum, buikpijn (bij kinderen), kortademig en
benauwd (COPD).
LO: rhonchi en demping percussie longen
Petechiën Rode vlekjes bij vasculitis. Koorts en vlekjes niet wegstrijkbaar.
Rode puntvormige vlekken.
Kan necrose van extremiteiten veroorzaken: door obstructie
van vaten: purpura fulminans
Vlekken van groot naar klein: ecchymosen → purpura →
petechiën
Sepsis Verwekkers:
- Meningokokken
- S. pneumoniae, Neisseira meningitidis, H. Influenza
type B
- E. Coli
- S. Aureus
Om sepsis te kunnen veroorzaken moet bacterie door epitheel
kunnen bewegen en kunnen overleven in bloedbaan.
Behandeling: kunstmatige beademing, fysiologisch zout om
oedeem tegen te gaan, antibiotica, steroïden, necrotisch
weefsel verwijderen.
Toxisch shocksyndroom (TSS) Verwekker: S. aureus → exotoxines die worden afgegeven
door S. aureus veroorzaken TSS
Hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn, diarree, misselijk, duizelig,
verward, rood, hoge ademfrequentie en hf, lage bloeddruk,
hoge leukocyten en CRP
Pneumonie Wand alveoli wordt permeabeler → lopen vol met vocht →
niet meer functioneel bij gaswisseling → er zit albumine en
fibrinen in alveoli
- Lobaire (pneumokok, sputum rufum)
- Lobulaire (meest)
- Interstitieel
Meningitis Verwekkers: N. meningitidis, S. pneumoniae, H. influenza B
, Positief teken van Kernig, positief teken van Brudzinski. Koorts,
braken, koude ledematen, foto- en fonofobie, nekstijfheid,
veranderde neurologische toestand.
Behandeling antibiotica en onstekingsremmers
(dexamethason). Binnenkomst bacteriën via plexus
choroïdeus.
Ziekte van Sjörgen In speekselklieren zijn alleen nog destructe acini te zien en
congrement. → speekselflow komt stil te liggen → gevoeliger
voor infecties
Droge mond en droge ogen
Niet-orgaanspecifiek, target is celkernelement
ANA, anti-SSA, anti-SSB en RF in bloed
Tuberculose Granulomen in de long. Cellen bij granuloom: macrofagen,
Langhanscellen, epitheelcellen, lymfocyten en fibroblasten
Ziekte van Besnier-Boeck Granuloom in de lymfeklier
(sarcoïdose)
Waterpokken Verwekker: VZV (primaire infectie)
Gegeneraliseerd met erythemateuze maculae op huid
Overdracht: aerosolen en luchtwegen
Verschillende stadia ziekte tegelijk aanwezig (papelsm vesikels
en crustae).
Bij infectie zwangere vrouw → hyperimmunoglobuline
toedienen om kans op congenitaal varicellasyndroom te
verkleinen
Aanwezig IgG en afwezig IgA: VZV al doorgemaakt
Aanwezig IgM: acute infectie VZV
Gordelroos Verwekker: VZZV (secundaire infectie)
Reactivatie vanuit 1 ganglion → presentatie in 1 dermatoom.
Virussen komen niet tegelijk uit latente fase
Tonsillitis Verwekker: vaak viraal bv cytomegalovirus en HSV → EBV in
DD
Acute keelpijn, vermoeid, minder eetlust, koorts, rode en
gezwollen tonsillen soms met wit beslag, lymfeklieren
gezwollen.
Mononucleasis Infectiosa (ziekte Verwekker: Epsteinn-Bar Virus (EBV) (is herpesvirus)
van Pfeiffer/kissing disease) Overdracht: speeksel
Infecteert epitheelcellen en B-cellen in neus-keelholte →
cytokinenstorm → T-celreactie
Vermoeidheid, algehele malaise, koorts, faryngitis en
lymfadenopathie.
Lytische fase en latente fase
Poliomyelitis Verwekker: poliovirus
Door drinken van vies water, verspreid naar CZS → paralyse
door aantasting voorhoorn ruggenmerg
Bof Verwekker: virus
Onsteking glandula parotis. Kan leiden tot ontsteking
eierstokken of testikels (orchitis) → infertiliteit
Mazelen Verwekker: virus
Exanthemateuze aandoening
Losmazige rash, koorts, verkouden, hoesten, ontsoken ogen en
witte vlekjes in mond.
Naomi Janssen
Bacteriën Virus
Levend Niet-levend
Kan zowel intra- als extracellulair repliceren Kan alleen intracellulair repliceren
Grootte: 500-800 nm Grootte: 50-300 nm
Behandeling: antibiotica Behandeling: replicatieremmers
Kunnen zelfstandig repliceren Hebben gastheercel nodig
Aandoeningen
Aandoening Kenmerken
Chronische granulomateuze Mutatie op X-chromosoom → vaker bij mannen
ziekte Autosomaal recessief
Mutatie in eiwitten (CYBB, CYBA, NCF1, NCF2 of NCF4-gen) die
deel uitmaken van NADPH-oxidatie complex (ROS) → stoornis
respiratory burst fagocyten
Fagocyten kunnen geen reactieve zuurstofradicalen maken →
granulomen ontstaan→ bacterie kan niet geëlimineerd
worden.
Gevoeligheid voor bacteriën en schimmels die zelf geen
peroxide kunnen maken → vooral gramnegatieve bacteriën
zoals staphylococcen
Diagnose: NBT-test negatief
Behandeling: co-trimoxazol, itraconazol, toediening TNF-
gamma of stamceltransplantatie
Myeloperoxidase deficiëntie Fagocyten kunnen geen myeloperoxidase maken
Imeptigo (krentenbaard) Verwekkers:
- S. Aureus (meestal)
- A.streptokok
Oppervlakkig
Voorkeuslocatie: gezicht
Soorten:
- Impetigo vulgaris: zonder blaren
- Impetigo bullosa: met blaren
Behandeling: antibioticumbevattende zalf: fusidinezuur
Of bij koorts flucloxacilline
Furunkel (steenpuist) Verwekker: S. Aureus
Pijnlijke, diepe ontsteking van een haarfollikel.
Behandeling: afwachtend of bij koorts flucloxacilline
Karbunkel (negenoog) Meerdere furunkels bij elkaar
Behandeling: chirurgie en antibiotica
Erysipelas (wondroos) Verwekkers:
- S. Aureus
- A-streptokokken
Scherp begrensde roodheid en zwelling huid met algehele
malaise
Ontsteking van dermis en oppervlakkige subcutis
Behandeling met antibiotica
,Cellulitis Dieper, meer diffuus vlekkerige en minder scherp begrensde
uitslag.
Stahylococcal scalded skin Verwekker: S. Aureus
syndrome S. Aureus vormt exotoxine → bindt aan receptoren in
epidermis → verbreekt intracellulaire verbindingen → blaren.
Diffuse roodheid, pijn, dunwandige blaren met grote vellen
Behandelingen: vloeistof toedienen om dehydratie tegen te
gaan en antibiotica tegen S.Aureus
Cellulitis orbitae Bron: bronchitis
Behandeling: antibiotica bovenste luchtweginfectie
- Pre-septale /peri-orbitale cellulitis
Ontsteking buiten orbita
- Post-septale / orbitale cellulitis
Ontsteking binnen orbita, oogbewegingen gestoord,
proptosis, visus verminderd
Acute pijnlijke mictie syndroom Strangurie+pollakisurie
(APFM)
Urineweginfectie Verwekker: E.Coli
Lobaire pneumokokken Algehele malaise, hoge koorts, hoesten, thoraxpijn, ophoesten
pneumonie roestbruin sputum, buikpijn (bij kinderen), kortademig en
benauwd (COPD).
LO: rhonchi en demping percussie longen
Petechiën Rode vlekjes bij vasculitis. Koorts en vlekjes niet wegstrijkbaar.
Rode puntvormige vlekken.
Kan necrose van extremiteiten veroorzaken: door obstructie
van vaten: purpura fulminans
Vlekken van groot naar klein: ecchymosen → purpura →
petechiën
Sepsis Verwekkers:
- Meningokokken
- S. pneumoniae, Neisseira meningitidis, H. Influenza
type B
- E. Coli
- S. Aureus
Om sepsis te kunnen veroorzaken moet bacterie door epitheel
kunnen bewegen en kunnen overleven in bloedbaan.
Behandeling: kunstmatige beademing, fysiologisch zout om
oedeem tegen te gaan, antibiotica, steroïden, necrotisch
weefsel verwijderen.
Toxisch shocksyndroom (TSS) Verwekker: S. aureus → exotoxines die worden afgegeven
door S. aureus veroorzaken TSS
Hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn, diarree, misselijk, duizelig,
verward, rood, hoge ademfrequentie en hf, lage bloeddruk,
hoge leukocyten en CRP
Pneumonie Wand alveoli wordt permeabeler → lopen vol met vocht →
niet meer functioneel bij gaswisseling → er zit albumine en
fibrinen in alveoli
- Lobaire (pneumokok, sputum rufum)
- Lobulaire (meest)
- Interstitieel
Meningitis Verwekkers: N. meningitidis, S. pneumoniae, H. influenza B
, Positief teken van Kernig, positief teken van Brudzinski. Koorts,
braken, koude ledematen, foto- en fonofobie, nekstijfheid,
veranderde neurologische toestand.
Behandeling antibiotica en onstekingsremmers
(dexamethason). Binnenkomst bacteriën via plexus
choroïdeus.
Ziekte van Sjörgen In speekselklieren zijn alleen nog destructe acini te zien en
congrement. → speekselflow komt stil te liggen → gevoeliger
voor infecties
Droge mond en droge ogen
Niet-orgaanspecifiek, target is celkernelement
ANA, anti-SSA, anti-SSB en RF in bloed
Tuberculose Granulomen in de long. Cellen bij granuloom: macrofagen,
Langhanscellen, epitheelcellen, lymfocyten en fibroblasten
Ziekte van Besnier-Boeck Granuloom in de lymfeklier
(sarcoïdose)
Waterpokken Verwekker: VZV (primaire infectie)
Gegeneraliseerd met erythemateuze maculae op huid
Overdracht: aerosolen en luchtwegen
Verschillende stadia ziekte tegelijk aanwezig (papelsm vesikels
en crustae).
Bij infectie zwangere vrouw → hyperimmunoglobuline
toedienen om kans op congenitaal varicellasyndroom te
verkleinen
Aanwezig IgG en afwezig IgA: VZV al doorgemaakt
Aanwezig IgM: acute infectie VZV
Gordelroos Verwekker: VZZV (secundaire infectie)
Reactivatie vanuit 1 ganglion → presentatie in 1 dermatoom.
Virussen komen niet tegelijk uit latente fase
Tonsillitis Verwekker: vaak viraal bv cytomegalovirus en HSV → EBV in
DD
Acute keelpijn, vermoeid, minder eetlust, koorts, rode en
gezwollen tonsillen soms met wit beslag, lymfeklieren
gezwollen.
Mononucleasis Infectiosa (ziekte Verwekker: Epsteinn-Bar Virus (EBV) (is herpesvirus)
van Pfeiffer/kissing disease) Overdracht: speeksel
Infecteert epitheelcellen en B-cellen in neus-keelholte →
cytokinenstorm → T-celreactie
Vermoeidheid, algehele malaise, koorts, faryngitis en
lymfadenopathie.
Lytische fase en latente fase
Poliomyelitis Verwekker: poliovirus
Door drinken van vies water, verspreid naar CZS → paralyse
door aantasting voorhoorn ruggenmerg
Bof Verwekker: virus
Onsteking glandula parotis. Kan leiden tot ontsteking
eierstokken of testikels (orchitis) → infertiliteit
Mazelen Verwekker: virus
Exanthemateuze aandoening
Losmazige rash, koorts, verkouden, hoesten, ontsoken ogen en
witte vlekjes in mond.
