Bestuursrecht Tentamen Overzicht Jurisprudentie
Thema 1 Het systeem en de actoren
ABRvS Stichting Openbare Ruimte
In deze uitspraak wordt het toetsingskader gegeven aan de hand waarvan kan worden
bepaald of een stichting als belanghebbende te gelden heeft in de zin van art. 1:2 lid 3 Awb.
In het bijzonder gaat het hier om de toetsing aan 1:2 lid 3 Awb via een algemeen belang (en
dus geen collectief belang). Gekeken moet worden naar de statutaire doelstelling van de
rechtspersoon, en naar de feitelijke werkzaamheden. Enkel procederen volstaat niet om te
voldoen aan het geformuleerde vereiste van ‘feitelijke werkzaamheden’.
ABRvS MOB
In deze uitspraak wordt nader gekeken naar het vereiste dat feitelijke werkzaamheden
worden verricht door een rechtspersoon die een algemeen belang behartigt. Bij de
beoordeling hiervan kunnen ook werkzaamheden van een jaar geleden van belang zijn.
ABRvS Belangenvereniging Indische Buurt
In deze uitspraak wordt het toetsingskader geschetst voor de toepassing van het
belanghebbende begrip op een rechtspersoon die een collectief belang behartigt.
ABRvS Stichting Bevordering Kwaliteit Leefomgeving Schiphol
Deze uitspraak betreft een uitzondering op de hoofdregel dat enig openbaar gezag wettelijke
grondslag moet hebben voor b-organen. Vaststelling van een privaatrechtelijke
rechtspersoon als bestuursrechtelijk b-orgaan aan de hand van de criteria: ‘de staat bepaalt’
en ‘de staat betaalt’. Dit noemen we ook wel de ‘publieke-taak’ jurisprudentie.
ABRvS Mestbassin Mechelen
In deze uitspraak wordt een bijzonder toetsingskader geschetst voor het “persoonlijk”
vereiste in de OPERA criteria relevant voor het belanghebbende begrip. Voor het zijn van
belanghebbende moet aannemelijk zijn dat ter plaatse van de woning of het perceel
gevolgen van enige betekenis kunnen worden ondervonden.
ABRvS Minicamping de Heksenketel
In deze uitspraak gaat het over situaties bij het belanghebbende begrip op grond van de
OPERA-criteria sprake is van een ‘concurrentiebelang’ Hiervoor moet sprake zijn van
bedrijfsactiviteiten in hetzelfde marktsegment en hetzelfde verzorgingsgebied. Als hieraan
wordt voldaan moet ook nog worden gekeken of het hierdoor ontstane ‘concurrentiebelang’
rechtstreeks betrokken is bij het genomen besluit.
CRvB Intrekking Pgb
Als er in het kader van het belanghebbende begrip op grond van de OPERA- criteria een
contractuele relatie bestaat tussen een derde en degene die bij het besluit betrokken is,
betekent dit niet zonder meer dat er sprake is van een afgeleid belang. Ook moet worden
gekeken of deze derde zelf nog een betrokken belang heeft, los van de contractuele relatie.
1
, Thema 2 Wetmatigheid, algemene kenmerken van publiekrechtelijke
rechtshandelingen en bevoegdheidsverkrijging
ABRvS Bovenleidingportalen Duiven
Relevant in het kader van het besluitbegrip. Het gaat hier om een bijzondere variant,
namelijk het bestuurlijk rechtsoordeel. Wanneer een bestuursorgaan, los van een aanvraag
om een vergunning of een verzoek om handhaving als hiervoor aangegeven, op een daartoe
strekkend verzoek oordeel geeft over de vraag of voor een bepaalde handeling een
vergunning is vereist, kan dit oordeel in het algemeen niet als een publiekrechtelijke
rechtshandeling worden aangemerkt.
De Afdeling formuleert dan een uitzondering op deze hoofdregel. Op het voorgaande kan
een uitzondering worden gemaakt indien het doen van een aanvraag voor een vergunning
onevenredig bezwarend is, dan wel indien het doen van een verzoek tot
handhavingsmaatregelen wegens het intreden van onomkeerbare gevolgen of anderszins
onevenredig bezwarend is.
ABRvS Verhuizen naar Senegal
Wederom relevant in het kader van het besluitbegrip. Situatie waarin een bestuurlijk
rechtsoordeel wel wordt gelijkgesteld aan een besluit op grond van de ‘onevenredig-
bezwarend uitzondering’. Daarnaast worden er gezichtspunten gegeven aan de hand
waarvan men een mededeling van een bestuurlijk rechtsoordeel kan onderscheiden: ‘niet
algemeen’, ‘niet voorlopig’, ‘zonder voorbehoud’.
ABRvS Registratie van Persoonsgegevens
Deze uitspraak is relevant in het kader van het besluitbegrip. Een mededeling waarmee geen
rechtsgevolg is beoogd, wordt niet aangemerkt als een besluit.
Thema 3 Soorten besluiten en rechtsbescherming daartegen
ABRvS Intrekking Aanwijzingsbesluit Raamprostitutie
In deze uitspraak wordt aan een algemeen verbindend voorschrift een onderscheidend
kenmerk toegevoegd. Een algemeen verbindend voorschrift betreft een zelfstandige
normstelling, die niet nader gespecificeerd moet worden. Mocht een besluit wel algemene
strekking hebben, maar geen zelfstandige normstelling hebben, dan spreken we van een
concretiserend besluit van algemene strekking.
ABRvS Bijboten
Een aanwijzend besluit kan zowel een concretiserend karakter hebben en een zelfstandig
normstellend karakter. Het onderdeel van het besluit waarmee voor een verbod een gebied
wordt aangewezen is dan een concretiserend besluit van algemene strekking. Hiertegen
staan bezwaar en beroep open. Het onderdeel van het besluit waarin zelfstandige normen
worden vastgesteld, is dan een algemeen verbindend voorschrift. Hiertegen staan geen
bezwaar en beroep open.
ABRvS C-bas
2
Thema 1 Het systeem en de actoren
ABRvS Stichting Openbare Ruimte
In deze uitspraak wordt het toetsingskader gegeven aan de hand waarvan kan worden
bepaald of een stichting als belanghebbende te gelden heeft in de zin van art. 1:2 lid 3 Awb.
In het bijzonder gaat het hier om de toetsing aan 1:2 lid 3 Awb via een algemeen belang (en
dus geen collectief belang). Gekeken moet worden naar de statutaire doelstelling van de
rechtspersoon, en naar de feitelijke werkzaamheden. Enkel procederen volstaat niet om te
voldoen aan het geformuleerde vereiste van ‘feitelijke werkzaamheden’.
ABRvS MOB
In deze uitspraak wordt nader gekeken naar het vereiste dat feitelijke werkzaamheden
worden verricht door een rechtspersoon die een algemeen belang behartigt. Bij de
beoordeling hiervan kunnen ook werkzaamheden van een jaar geleden van belang zijn.
ABRvS Belangenvereniging Indische Buurt
In deze uitspraak wordt het toetsingskader geschetst voor de toepassing van het
belanghebbende begrip op een rechtspersoon die een collectief belang behartigt.
ABRvS Stichting Bevordering Kwaliteit Leefomgeving Schiphol
Deze uitspraak betreft een uitzondering op de hoofdregel dat enig openbaar gezag wettelijke
grondslag moet hebben voor b-organen. Vaststelling van een privaatrechtelijke
rechtspersoon als bestuursrechtelijk b-orgaan aan de hand van de criteria: ‘de staat bepaalt’
en ‘de staat betaalt’. Dit noemen we ook wel de ‘publieke-taak’ jurisprudentie.
ABRvS Mestbassin Mechelen
In deze uitspraak wordt een bijzonder toetsingskader geschetst voor het “persoonlijk”
vereiste in de OPERA criteria relevant voor het belanghebbende begrip. Voor het zijn van
belanghebbende moet aannemelijk zijn dat ter plaatse van de woning of het perceel
gevolgen van enige betekenis kunnen worden ondervonden.
ABRvS Minicamping de Heksenketel
In deze uitspraak gaat het over situaties bij het belanghebbende begrip op grond van de
OPERA-criteria sprake is van een ‘concurrentiebelang’ Hiervoor moet sprake zijn van
bedrijfsactiviteiten in hetzelfde marktsegment en hetzelfde verzorgingsgebied. Als hieraan
wordt voldaan moet ook nog worden gekeken of het hierdoor ontstane ‘concurrentiebelang’
rechtstreeks betrokken is bij het genomen besluit.
CRvB Intrekking Pgb
Als er in het kader van het belanghebbende begrip op grond van de OPERA- criteria een
contractuele relatie bestaat tussen een derde en degene die bij het besluit betrokken is,
betekent dit niet zonder meer dat er sprake is van een afgeleid belang. Ook moet worden
gekeken of deze derde zelf nog een betrokken belang heeft, los van de contractuele relatie.
1
, Thema 2 Wetmatigheid, algemene kenmerken van publiekrechtelijke
rechtshandelingen en bevoegdheidsverkrijging
ABRvS Bovenleidingportalen Duiven
Relevant in het kader van het besluitbegrip. Het gaat hier om een bijzondere variant,
namelijk het bestuurlijk rechtsoordeel. Wanneer een bestuursorgaan, los van een aanvraag
om een vergunning of een verzoek om handhaving als hiervoor aangegeven, op een daartoe
strekkend verzoek oordeel geeft over de vraag of voor een bepaalde handeling een
vergunning is vereist, kan dit oordeel in het algemeen niet als een publiekrechtelijke
rechtshandeling worden aangemerkt.
De Afdeling formuleert dan een uitzondering op deze hoofdregel. Op het voorgaande kan
een uitzondering worden gemaakt indien het doen van een aanvraag voor een vergunning
onevenredig bezwarend is, dan wel indien het doen van een verzoek tot
handhavingsmaatregelen wegens het intreden van onomkeerbare gevolgen of anderszins
onevenredig bezwarend is.
ABRvS Verhuizen naar Senegal
Wederom relevant in het kader van het besluitbegrip. Situatie waarin een bestuurlijk
rechtsoordeel wel wordt gelijkgesteld aan een besluit op grond van de ‘onevenredig-
bezwarend uitzondering’. Daarnaast worden er gezichtspunten gegeven aan de hand
waarvan men een mededeling van een bestuurlijk rechtsoordeel kan onderscheiden: ‘niet
algemeen’, ‘niet voorlopig’, ‘zonder voorbehoud’.
ABRvS Registratie van Persoonsgegevens
Deze uitspraak is relevant in het kader van het besluitbegrip. Een mededeling waarmee geen
rechtsgevolg is beoogd, wordt niet aangemerkt als een besluit.
Thema 3 Soorten besluiten en rechtsbescherming daartegen
ABRvS Intrekking Aanwijzingsbesluit Raamprostitutie
In deze uitspraak wordt aan een algemeen verbindend voorschrift een onderscheidend
kenmerk toegevoegd. Een algemeen verbindend voorschrift betreft een zelfstandige
normstelling, die niet nader gespecificeerd moet worden. Mocht een besluit wel algemene
strekking hebben, maar geen zelfstandige normstelling hebben, dan spreken we van een
concretiserend besluit van algemene strekking.
ABRvS Bijboten
Een aanwijzend besluit kan zowel een concretiserend karakter hebben en een zelfstandig
normstellend karakter. Het onderdeel van het besluit waarmee voor een verbod een gebied
wordt aangewezen is dan een concretiserend besluit van algemene strekking. Hiertegen
staan bezwaar en beroep open. Het onderdeel van het besluit waarin zelfstandige normen
worden vastgesteld, is dan een algemeen verbindend voorschrift. Hiertegen staan geen
bezwaar en beroep open.
ABRvS C-bas
2
