1 Boekstof | Bedrijfsethiek | Blok 2.3 | Malissa Morren, C2B
Hoofdstuk 1 ‘Ethiek en organisatie’
1.2 organisatie-ethiek als instrument
Organisatie-ethiek is het toepassen van ethiek als middel tot optimaliseren van:
- Bedrijfsprocessen
- De producten
- De vertrouwensrelatie met alle stakeholders
Met als doelstellingen:
- Het verbeteren van het rendement
- Het waarborgen van de continuïteit op de langere termijn
- Het voldoen aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de
onderneming.
In het kader van deze instrumentele omschrijving van het vakgebied kun je
organisatie-ethiek zien als:
1. Instrument voor marketing en pr
Om een goede relatie met stakeholders te krijgen en onderhouden moet
een organisatie helder communiceren over allerlei zaken die in het bedrijf
gebeuren, huidig beleid en toekomstplannen, kansen en bedreigingen.
Daarmee kweekt het bedrijf vertrouwen en een goed imago. Om die reden
moet het bedrijf ook blijk geven van betrokkenheid bij de belangen van de
stakeholders en uiting geven aan verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien
van de stakeholders. In al deze aspecten is organisatie-ethiek een
belangrijk onderdeel van marketing- en pr-beleid.
2. Instrument voor strategisch management
Een langetermijnvisie en –beleid is cruciaal voor de continuïteit en het
rendement van elke organisatie. Elk bedrijf moet derhalve anticiperen op
veranderende verwachtingen van de stakeholders en toekomstige
maatschappelijke issues. Wat is het beleid van de overheid (ook een
stakeholder) en wat betekent dat voor onze lange termijnplannen? Welke
crisissituatie kunnen er onverhoopt voor ons bedrijf ontstaan en welke
scenario’s moeten we daarvoor ontwikkelen?
3. Instrument voor indirect management
De manier waarop het bedrijf omgaat met de externe stakeholders is van
grote invloed op het gedrag, de motivatie, de betrokkenheid van de
werknemers, de interne stakeholders. Simpel gezegd: je werkt liever voor
een bedrijf dat verantwoordelijkheid neemt en integer met belangen van
anderen omgaat, dan voor een louche bedrijf dat winst behaalt via
oneerlijke of schadelijke praktijken. Een bedrijf met een verantwoordelijk
ethisch beleid ten aanzien van de externe stakeholders heeft personeel dat
betrokkenner is bij de organisatie, en meer inzet toont.
4. Instrument voor direct management
Een organisatie functioneert optimaal als collega’s goed samenwerken en
op elkaar kunnen rekenen, als iedereen dezelfde normen en waarden
binnen de organisatie belangrijk vindt, als managers integer zijn en zowel
kritiek kunnen geven als ontvangen. Om dat te bereiken noodzakelijk
waarmee expliciet deze vitale aspecten van de bedrijfsvoering worden
ontwikkeld en onderhouden.
5. Instrument voor zingeving
Dankzij het inzetten van organisatie-ethiek als instrument in de hierboven
gegeven vier dimensies van activiteiten van een organisatie, kan het
eveneens zin geven aan het bestaan voor je organisatie en haar
, 2 Boekstof | Bedrijfsethiek | Blok 2.3 | Malissa Morren, C2B
werknemers. Waarom bestaat de organisatie eigenlijk? Waarom werk je
gemotiveerd voor de organisatie en ben je betrokken bij haar
doelstellingen? Deze en degelijke vragen en antwoorden hebben alles te
maken met zingeving.
1.3 wat is ethiek?
Ethiek is de reflectie op onze moraal, op de normen en waarden (1)…
waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten (2) … bij
de poging om ordening aan te brengen in het maatschappelijk verkeer (3)
Kortom:
Ethiek gaat over: moraal, normen en waarden. Daarnaast heeft het te
maken met ‘redelijkheid’.
Ethiek is dus een analytische methode om bij morele kwesties (dilemma’s)
door middel van logische argumentatie te komen tot een weloverwogen
keuze voor een handeling.
Ethiek is dus niet een kwestie van gevoel of van de ene persoonlijke
mening tegen de andere.
Ten slotte zegt ethiek ons dat we kennelijk normen en waarden keihard
nodig hebben om te kunnen samenleven en samenwerken.
1.4 moraal, normen en waarden
Bij een ethische afweging gaat het om de vraag welke handeling het meeste
welzijn voor betrokkenen oplevert.
Ethiek probeert derhalve een (argumentatie)methode te geven waarmee je op
een verantwoorde manier de balans tussen positieve en negatieve consequenties
van een handeling kan opmaken en kunt beoordelen of de balans naar de
positieve of negatieve kant doorslaat.
En de bedoeling daarvan is natuurlijk uiteindelijk een beslissing te nemen die de
balans naar de positieve, ‘goede’ kant laat verhellen.
Het streven om het goede te doen heeft alles te maken met het feit dat iedereen
een bepaalde moraal hanteert.
Moraal is het geheel van normen en warden, dat weergeeft wat wij zien
als goed en verantwoord gedrag.
Iedereen heeft, door opvoeding en socialisatie, een geweten ontwikkeld en
iedereen hanteert vanuit zijn geweten een bepaalde moraal. D.w.z. dat iedereen
probeert het goede te doen, wat dat dan ook is, vanuit zijn visie op wat goed en
verwantwoord gedrag is.
Normen en waarden zijn nooit per individu verschillend en niemand heeft dus een
eigen moraal. Normen en waarden zijn criteria die ontstaan zijn vanuit de
noodzaak tot samenleven en de behoefte om dat samenleven plezierig,
voorspelbaar, efficiënt en zingevend te laten zijn.
Hoofdstuk 1 ‘Ethiek en organisatie’
1.2 organisatie-ethiek als instrument
Organisatie-ethiek is het toepassen van ethiek als middel tot optimaliseren van:
- Bedrijfsprocessen
- De producten
- De vertrouwensrelatie met alle stakeholders
Met als doelstellingen:
- Het verbeteren van het rendement
- Het waarborgen van de continuïteit op de langere termijn
- Het voldoen aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de
onderneming.
In het kader van deze instrumentele omschrijving van het vakgebied kun je
organisatie-ethiek zien als:
1. Instrument voor marketing en pr
Om een goede relatie met stakeholders te krijgen en onderhouden moet
een organisatie helder communiceren over allerlei zaken die in het bedrijf
gebeuren, huidig beleid en toekomstplannen, kansen en bedreigingen.
Daarmee kweekt het bedrijf vertrouwen en een goed imago. Om die reden
moet het bedrijf ook blijk geven van betrokkenheid bij de belangen van de
stakeholders en uiting geven aan verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien
van de stakeholders. In al deze aspecten is organisatie-ethiek een
belangrijk onderdeel van marketing- en pr-beleid.
2. Instrument voor strategisch management
Een langetermijnvisie en –beleid is cruciaal voor de continuïteit en het
rendement van elke organisatie. Elk bedrijf moet derhalve anticiperen op
veranderende verwachtingen van de stakeholders en toekomstige
maatschappelijke issues. Wat is het beleid van de overheid (ook een
stakeholder) en wat betekent dat voor onze lange termijnplannen? Welke
crisissituatie kunnen er onverhoopt voor ons bedrijf ontstaan en welke
scenario’s moeten we daarvoor ontwikkelen?
3. Instrument voor indirect management
De manier waarop het bedrijf omgaat met de externe stakeholders is van
grote invloed op het gedrag, de motivatie, de betrokkenheid van de
werknemers, de interne stakeholders. Simpel gezegd: je werkt liever voor
een bedrijf dat verantwoordelijkheid neemt en integer met belangen van
anderen omgaat, dan voor een louche bedrijf dat winst behaalt via
oneerlijke of schadelijke praktijken. Een bedrijf met een verantwoordelijk
ethisch beleid ten aanzien van de externe stakeholders heeft personeel dat
betrokkenner is bij de organisatie, en meer inzet toont.
4. Instrument voor direct management
Een organisatie functioneert optimaal als collega’s goed samenwerken en
op elkaar kunnen rekenen, als iedereen dezelfde normen en waarden
binnen de organisatie belangrijk vindt, als managers integer zijn en zowel
kritiek kunnen geven als ontvangen. Om dat te bereiken noodzakelijk
waarmee expliciet deze vitale aspecten van de bedrijfsvoering worden
ontwikkeld en onderhouden.
5. Instrument voor zingeving
Dankzij het inzetten van organisatie-ethiek als instrument in de hierboven
gegeven vier dimensies van activiteiten van een organisatie, kan het
eveneens zin geven aan het bestaan voor je organisatie en haar
, 2 Boekstof | Bedrijfsethiek | Blok 2.3 | Malissa Morren, C2B
werknemers. Waarom bestaat de organisatie eigenlijk? Waarom werk je
gemotiveerd voor de organisatie en ben je betrokken bij haar
doelstellingen? Deze en degelijke vragen en antwoorden hebben alles te
maken met zingeving.
1.3 wat is ethiek?
Ethiek is de reflectie op onze moraal, op de normen en waarden (1)…
waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten (2) … bij
de poging om ordening aan te brengen in het maatschappelijk verkeer (3)
Kortom:
Ethiek gaat over: moraal, normen en waarden. Daarnaast heeft het te
maken met ‘redelijkheid’.
Ethiek is dus een analytische methode om bij morele kwesties (dilemma’s)
door middel van logische argumentatie te komen tot een weloverwogen
keuze voor een handeling.
Ethiek is dus niet een kwestie van gevoel of van de ene persoonlijke
mening tegen de andere.
Ten slotte zegt ethiek ons dat we kennelijk normen en waarden keihard
nodig hebben om te kunnen samenleven en samenwerken.
1.4 moraal, normen en waarden
Bij een ethische afweging gaat het om de vraag welke handeling het meeste
welzijn voor betrokkenen oplevert.
Ethiek probeert derhalve een (argumentatie)methode te geven waarmee je op
een verantwoorde manier de balans tussen positieve en negatieve consequenties
van een handeling kan opmaken en kunt beoordelen of de balans naar de
positieve of negatieve kant doorslaat.
En de bedoeling daarvan is natuurlijk uiteindelijk een beslissing te nemen die de
balans naar de positieve, ‘goede’ kant laat verhellen.
Het streven om het goede te doen heeft alles te maken met het feit dat iedereen
een bepaalde moraal hanteert.
Moraal is het geheel van normen en warden, dat weergeeft wat wij zien
als goed en verantwoord gedrag.
Iedereen heeft, door opvoeding en socialisatie, een geweten ontwikkeld en
iedereen hanteert vanuit zijn geweten een bepaalde moraal. D.w.z. dat iedereen
probeert het goede te doen, wat dat dan ook is, vanuit zijn visie op wat goed en
verwantwoord gedrag is.
Normen en waarden zijn nooit per individu verschillend en niemand heeft dus een
eigen moraal. Normen en waarden zijn criteria die ontstaan zijn vanuit de
noodzaak tot samenleven en de behoefte om dat samenleven plezierig,
voorspelbaar, efficiënt en zingevend te laten zijn.
