Theorie van Piaget
0-2 jaar: sensomotorische fase.
Vooral ontwikkelen van sensorische waarnemingen en motoriek
Cognitieve schema’s bestaan nog niet. Later in deze fase ontstaat dit wel objectconstantie
2-7 jaar: pre-operationele fase.
Eenvoudige cognitieve schema’s gevormd die ontstaan zijn uit waarnemingen. (Sinterklaas
bestaat, ze zien hem dus hij bestaat. Er past iets door het waterputje dus het kind kan er ook
doorheen).
Maakt een cognitief schema over zichzelf en komt tot de ontdekking dat hij ook ontstaat.
6-12 jaar: concreet operationele fase.
Magisch denken is verdwenen. Hebben door dat sinterklaas niet bestaat en dat ze niet in het
waterputje kunnen zakken.
Voor logisch redeneren zijn er eenvoudige en concrete begrippen nodig. Rekenen moet zich
bijvoorbeeld beperken tot overzichtelijke makkelijk waar te nemen hoeveelheden.
11 jaar en ouder: formeel operationele fase.
Vanaf 11 jaar kunnen kinderen cognitieve schema’s maken over meer abstracte begrippen.
Ze bevinden zich dan in de laatste formeel operationele fase. Ze hoeven iets niet meer voor
zich te zien om het te snappen.
Behaviorisme grondlegger J. B. Watson (gedrag is aangeleerd)
Cognitieve-gedragstherapeutische benadering
Ontwikkeld na de psychoanalyse.
Waarneembare gedrag van mensen en dieren. Gedrag wordt niet verklaart door iets wat
binnen in een mens gebeurt maar door te kijken wat er in de omgeving van een mens
gebeurd. Soms kijkt men wat daaraan voorafging (stimulus), En soms naar de gevolgen
(consequentie). Al het gedrag is aangeleerd.
Mensen en dieren komen blanco op de wereld (tabula nasa) ons gedrag wordt gevormd door
de omgeving.
Onderzoeksmethode is veel te subjectief.
Behandeling nieuw gedrag aanleren
Voorstander van systematische observatie
- Op basis van waargenomen gedrag kan je gedrag voorspellen
Definitie de wetenschap van het zintuigelijk waarneembare (doormiddel van
meetapparatuur te registreren gedrag).
Mentale toestanden als;
- Denken
- Motivatie
- Voelen
Horen niet thuis in de psychologie
Rol docent;
- Verzorgt juiste stimuli op juist moment
- Voorbeeldgedrag modeleren
- Omgeving scheppen conditionering
- Sturing bieden
, Positieve beloning levert iets fijns op, compliment geven
Negatieve beloning Iets vervelends wordt weggenomen, bord leeg eten, dan hoef je geen
afwas te doen
Positieve straf levert iets onprettigs op, schoonmaken
Negatieve straf Iets prettigs wordt weggenomen, telefoon inleveren
Pavlov
Klassieke conditionering
Associatie met bepaalde gebeurtenissen/stimulus;
OCR kwijlen bij het zien van vlees
OCS het vlees
Contiguïteit
CS bel = vlees
CR kwijlen bij het horen van de bel
Contingentie tijd tussen CS & OCS. Conditionering kan uitblijven maar kan ook later van
pas komen.
Generalisatie reageren op stimuli die lijken op de CS
Differentiatie niet reageren op stimuli die lijken op de CS
Cue-exposure bij verslaafden aanbieden van bijvoorbeeld drugs zonder het te nemen.
Wanneer dit wordt weerstaan en dit een goed gevoel geeft, wordt de cue/CS minder
Extinctie de respons dooft uit. De CS en OSC wordt niet meer gekoppeld. Voorbeeld: er
komt geen vlees na de bel.
Exposure blootstelling aan iets waar je bang voor bent
Systematische desensitisatie
Bijvoorbeeld bij trauma’s blootstellen aan CS door;
- Vitro eraan te denken Exposure therapie
- Vivo er heen te gaan/het te zien
Bestaand gedrag Skinner (operante conditionering)
- Positieve bekrachtiging
- Negatieve bekrachtiging het vermijden van iets vervelends
- Positieve straf gedrag lijdt tot iets onaangenaams
- Negatieve straf gedrag lijdt tot verliezen van iets onaangenaams
Shaping stapje voor stapje gedrag belonen tot het gewenste gedrag
Vast intervalschema bekrachtiging wordt toegediend op vaste tijdstippen/ variabel op
variabele tijdstippen.
Model-leren imitatie (Bandura)
- Sova (sociale vaardigheidstraining
- Goldstein
- Shaping
Ambivalenties tegenstrijdige wensen en effecten
0-2 jaar: sensomotorische fase.
Vooral ontwikkelen van sensorische waarnemingen en motoriek
Cognitieve schema’s bestaan nog niet. Later in deze fase ontstaat dit wel objectconstantie
2-7 jaar: pre-operationele fase.
Eenvoudige cognitieve schema’s gevormd die ontstaan zijn uit waarnemingen. (Sinterklaas
bestaat, ze zien hem dus hij bestaat. Er past iets door het waterputje dus het kind kan er ook
doorheen).
Maakt een cognitief schema over zichzelf en komt tot de ontdekking dat hij ook ontstaat.
6-12 jaar: concreet operationele fase.
Magisch denken is verdwenen. Hebben door dat sinterklaas niet bestaat en dat ze niet in het
waterputje kunnen zakken.
Voor logisch redeneren zijn er eenvoudige en concrete begrippen nodig. Rekenen moet zich
bijvoorbeeld beperken tot overzichtelijke makkelijk waar te nemen hoeveelheden.
11 jaar en ouder: formeel operationele fase.
Vanaf 11 jaar kunnen kinderen cognitieve schema’s maken over meer abstracte begrippen.
Ze bevinden zich dan in de laatste formeel operationele fase. Ze hoeven iets niet meer voor
zich te zien om het te snappen.
Behaviorisme grondlegger J. B. Watson (gedrag is aangeleerd)
Cognitieve-gedragstherapeutische benadering
Ontwikkeld na de psychoanalyse.
Waarneembare gedrag van mensen en dieren. Gedrag wordt niet verklaart door iets wat
binnen in een mens gebeurt maar door te kijken wat er in de omgeving van een mens
gebeurd. Soms kijkt men wat daaraan voorafging (stimulus), En soms naar de gevolgen
(consequentie). Al het gedrag is aangeleerd.
Mensen en dieren komen blanco op de wereld (tabula nasa) ons gedrag wordt gevormd door
de omgeving.
Onderzoeksmethode is veel te subjectief.
Behandeling nieuw gedrag aanleren
Voorstander van systematische observatie
- Op basis van waargenomen gedrag kan je gedrag voorspellen
Definitie de wetenschap van het zintuigelijk waarneembare (doormiddel van
meetapparatuur te registreren gedrag).
Mentale toestanden als;
- Denken
- Motivatie
- Voelen
Horen niet thuis in de psychologie
Rol docent;
- Verzorgt juiste stimuli op juist moment
- Voorbeeldgedrag modeleren
- Omgeving scheppen conditionering
- Sturing bieden
, Positieve beloning levert iets fijns op, compliment geven
Negatieve beloning Iets vervelends wordt weggenomen, bord leeg eten, dan hoef je geen
afwas te doen
Positieve straf levert iets onprettigs op, schoonmaken
Negatieve straf Iets prettigs wordt weggenomen, telefoon inleveren
Pavlov
Klassieke conditionering
Associatie met bepaalde gebeurtenissen/stimulus;
OCR kwijlen bij het zien van vlees
OCS het vlees
Contiguïteit
CS bel = vlees
CR kwijlen bij het horen van de bel
Contingentie tijd tussen CS & OCS. Conditionering kan uitblijven maar kan ook later van
pas komen.
Generalisatie reageren op stimuli die lijken op de CS
Differentiatie niet reageren op stimuli die lijken op de CS
Cue-exposure bij verslaafden aanbieden van bijvoorbeeld drugs zonder het te nemen.
Wanneer dit wordt weerstaan en dit een goed gevoel geeft, wordt de cue/CS minder
Extinctie de respons dooft uit. De CS en OSC wordt niet meer gekoppeld. Voorbeeld: er
komt geen vlees na de bel.
Exposure blootstelling aan iets waar je bang voor bent
Systematische desensitisatie
Bijvoorbeeld bij trauma’s blootstellen aan CS door;
- Vitro eraan te denken Exposure therapie
- Vivo er heen te gaan/het te zien
Bestaand gedrag Skinner (operante conditionering)
- Positieve bekrachtiging
- Negatieve bekrachtiging het vermijden van iets vervelends
- Positieve straf gedrag lijdt tot iets onaangenaams
- Negatieve straf gedrag lijdt tot verliezen van iets onaangenaams
Shaping stapje voor stapje gedrag belonen tot het gewenste gedrag
Vast intervalschema bekrachtiging wordt toegediend op vaste tijdstippen/ variabel op
variabele tijdstippen.
Model-leren imitatie (Bandura)
- Sova (sociale vaardigheidstraining
- Goldstein
- Shaping
Ambivalenties tegenstrijdige wensen en effecten
