Preventie en voorlichting
Sassen H3.1 doelen van preventie
Bij preventie vormen bevorderen en beschermen van de gezondheid een belangrijk middel
om te komen tot een optimale gezondheidstoestand. Ook omvat preventie de activiteiten die
gericht zijn op het voorkomen van gezondheidsproblemen die de kwaliteit van leven
aantasten.
Veranderingen in leefstijl en (gezondheids)gedrag zijn belangrijk om mensen gezonder te
laten worden en te blijven.
Het nationaal programma preventie (NPP) richt zich op het verminderen van de groei van
mensen met een chronische ziekte en gezondheidsverschillen tussen hoog- en
laagopgeleiden te verkleinen door minder alcohol, roken, depressie, diabetes en
overgewicht en meer bewegen.
Sassen H3.2 universele, primaire preventie
Universele, primaire preventie is gericht op gezondheid van de algemene bevolking of een
deel daarvan.
> ziekten en aandoeningen voorkomen
> bevorderen gezondheid en gezond gedrag op totale gezondheid van de
mens.
> persoonskenmerken en/of risicofactoren oorzaken gezondheidsproblemen
> maatschappelijke en fysieke omgeving invloed op gezondheid en preventie
Daarvan.
Sassen H3.3 selectieve, geïndiceerde en secundaire preventie
Selectieve preventie: mensen met hoog risico om gezondheidsprobleem te ontwikkelen.
Geïndiceerde preventie: mensen die niet voldoen aan diagnostische criteria voor
ziekte/aandoening, maar wel beperkt symptomen hebben. (Risicovol gedrag) Door
screening -> eerder opsporen van ziekten, aandoeningen en risicovol gedrag.
Secundaire preventie: opsporen vroegtijdig behandelen (in beginstadium) ziekten en
aandoeningen.
Case-finding: in specifieke groep mensen wordt systematisch gezocht naar de risicofactor,
het risicogedrag en/of gezondheidsprobleem (hoogrisico) -> selectieve preventie.
Fout-positieve screening uitslagen: personen die positief worden bestempeld, maar ze de
aandoening in werkelijkheid niet blijken te hebben.
Fout-negatieve screening uitslagen: screening valt negatief uit, terwijl persoon de
aandoening wel heeft. En zullen ten onrechte geen onderzoek en behandeling.
Sensitiviteit van screening: het percentage werkelijk zieke personen dat door de screening
wordt opgespoord. Hoe minder fout-negatieve uitslagen hoe hoger de sensitiviteit.
Specificiteit: percentage werkelijk gezonde personen dat door de test als zodanig wordt
aangegeven.
Wanneer screening? -> technische mogelijkheden, herkenbare stadia van ziekte, geschikte
test, acceptabel test voor bevolking, verloop ziekte moet bekend zijn, aanvaardbare
Sassen H3.1 doelen van preventie
Bij preventie vormen bevorderen en beschermen van de gezondheid een belangrijk middel
om te komen tot een optimale gezondheidstoestand. Ook omvat preventie de activiteiten die
gericht zijn op het voorkomen van gezondheidsproblemen die de kwaliteit van leven
aantasten.
Veranderingen in leefstijl en (gezondheids)gedrag zijn belangrijk om mensen gezonder te
laten worden en te blijven.
Het nationaal programma preventie (NPP) richt zich op het verminderen van de groei van
mensen met een chronische ziekte en gezondheidsverschillen tussen hoog- en
laagopgeleiden te verkleinen door minder alcohol, roken, depressie, diabetes en
overgewicht en meer bewegen.
Sassen H3.2 universele, primaire preventie
Universele, primaire preventie is gericht op gezondheid van de algemene bevolking of een
deel daarvan.
> ziekten en aandoeningen voorkomen
> bevorderen gezondheid en gezond gedrag op totale gezondheid van de
mens.
> persoonskenmerken en/of risicofactoren oorzaken gezondheidsproblemen
> maatschappelijke en fysieke omgeving invloed op gezondheid en preventie
Daarvan.
Sassen H3.3 selectieve, geïndiceerde en secundaire preventie
Selectieve preventie: mensen met hoog risico om gezondheidsprobleem te ontwikkelen.
Geïndiceerde preventie: mensen die niet voldoen aan diagnostische criteria voor
ziekte/aandoening, maar wel beperkt symptomen hebben. (Risicovol gedrag) Door
screening -> eerder opsporen van ziekten, aandoeningen en risicovol gedrag.
Secundaire preventie: opsporen vroegtijdig behandelen (in beginstadium) ziekten en
aandoeningen.
Case-finding: in specifieke groep mensen wordt systematisch gezocht naar de risicofactor,
het risicogedrag en/of gezondheidsprobleem (hoogrisico) -> selectieve preventie.
Fout-positieve screening uitslagen: personen die positief worden bestempeld, maar ze de
aandoening in werkelijkheid niet blijken te hebben.
Fout-negatieve screening uitslagen: screening valt negatief uit, terwijl persoon de
aandoening wel heeft. En zullen ten onrechte geen onderzoek en behandeling.
Sensitiviteit van screening: het percentage werkelijk zieke personen dat door de screening
wordt opgespoord. Hoe minder fout-negatieve uitslagen hoe hoger de sensitiviteit.
Specificiteit: percentage werkelijk gezonde personen dat door de test als zodanig wordt
aangegeven.
Wanneer screening? -> technische mogelijkheden, herkenbare stadia van ziekte, geschikte
test, acceptabel test voor bevolking, verloop ziekte moet bekend zijn, aanvaardbare
