Lokale anesthesie begrippen
COLLEGE 1
- Effectoren = effectoren of doelwitorganen zijn de organen die de reactie (motorische
output) moeten uitvoeren. Ze ontvangen remmende of stimulerende impulsen van
de hersenen. Effectoren zijn ALTIJD spieren of klieren
- Effectoren van vegetatieve zenuwstelsel zijn: glad spierweefsels, hartspierweefsel en
klierweefsel
- Animale zenuwstelsel = de animale integratie wordt geregeld door het animale
zenuwstels. Het animale zenuwstelsel regelt de wisselwerking tussen het individu en
zijn omgeving. Het animale zenuwstelsel staat onder invloed van de wil (bewust). De
effectoren van het animale zenuwstelsel zijn dwarsgestreepte spieren
(=skeletspieren).
- Zenuwknopen (= ganglion of zenuwvezels) = een perifere deel van zowel het
sympatische als parasympatische zenuwstelsel bestaat uit zenuwknopen. Dit zijn
ophopingen van cellichamen van zenuwcellen.
o Ganglion = opeenhoping van zenuwcellichamen en dendrieten in perifere
zenuwstelsel.
o Nucleus = opeenhoping van zenuwcellichamen en dendrieten in centrale
zenuwstelsel
o Het ganglion van het sympatische systeem liggen dicht bij de wervelkolom. De
zenuwvezels van het ruggenmerg tot het ganglion zijn daardoor kort, omdat
ze NAAR de ganglion TOE lopen. Ze vervoeren impulsen van de hersenen naar
de organen.
- Pre-ganglionaire zenuwvezels = de zenuwvezels van het sympatischzenuwstelsel die
kort zijn
- Post-ganglion zenuwvezels = de zenuwvezels van van het sympatischzenuwstelsel
die lang zijn
- Gliacellen of Neuroglia = deze cellen ondersteunen, beschermen en onderhouden de
neuronen. 3 soorten gliacellen, namelijk:
o Astrocyten : stervormige cellen met veel uitlopers. Uitlopers staan in
verbinding met bloedvaten en neuronen, ze wisselen voedingstoffen en
afvalstoffen met neuronen uit (handhaven hemoeostase). Fagocytose
beschadigde cellen
o Oligodendrocyten: vormen myelineschede: isolerende laag. Uitloper wikkelt
zich rond axon, uitloper is gevuld met myeline.
o Microgliocyten: kleine cellen. Fagocytose beschadigde cellen,
lichaamsvreemde stoffen en micro-organismen
- Hersenstoffen:
o Witte stof: gemyeliniseerde axonen > geleidingsweg
o Grijze stof: cellichamen en dendrieten > schakelcentrum
- Epineurium = bindweefselmantel
- Tractus = baan. Bundel gemyeliniseerde axonen. alle axonen binnen een tractus
hebben dezelfde oriëntatie.
o Associatiebanen = verbinding binnen hemisfeer
o Commissuren = verbinding tussen hemisferen
, - Voltage-gated = activering ionkanaal door elektrische prikkel
- Ligand-gated = activering ionkanaal door chemische prikkel
- Refractaire periode = periode waarin het celmembraan niet prikkelbaar is
o Absoluut: niet prikkelbaar
o Relatief: wel prikkelbaar maar alleen door sterke prikkels
- Neurotransmitter = hormoonachtige stoffen
o Exciterende neurotransmitter: stimuleren impulsoverdrachten
o Inhiberende neurotransmitter: remmen impulsoverdrachten
- Excitatoir postsynaptische potentiaal (EPSP) : drempelwaarde actiepotentiaal
makkelijker te bereiken.
- Inhibitoir postsynaptische potentiaal (IPSP) : drempelwaarde actiepotentiaal
moeilijker te bereiken
- Temporele summatie = optelling postsynaptische potentialen in de tijd
- Spatiële summatie = optelling postsynaptische potentialen in de ruimte
DE BALANS TUSSEN EPSP EN IPSP BEPAALT OF DREMPELWAARDE WORDT BEREIKT
, COLLEGE 2
- Cerebrum = grote hersenen
- Cerebellum = kleine hersenen
- Diencephalon = tussenhersenen
o Bevat: hypofyse, hypothalamus en thalamus
- Truncus cerebri = hersenstam (oorsprong twaalf hersenzenuwen)
- Reticulaire formatie = formatio reticulairs. Bepaald de staat van paraatheid van
lichaam en geest
- Nervi craniales = hersenzenuwen
- Cortex = schors (grijze stof)
- Medulla = merg (witte stof)
- Medulla spinalis = ruggenmerg
o Functie: verbindingsbaan voor afferente en efferente impulsen + verbinding
ruggenmergsegmenten onderling
- Reflexen waar je NIET van bewust bent: speekselreflex, ademreflex, pupilreflex
- Onvoorwaardelijke reflexen = reflexen die vanaf geboorte aanwezig zijn
- Voorwaardelijke reflexen = geconditioneerde reflexen > door herhaalde oefening tot
een reflex geworden reactie op een prikkel die voordien deze reactie niet
teweegbracht
- Reflexboog = weg die impulsen afleggen vanaf de receptor tot de effector
- Monosynaptische reflexen = overschakeling sensorisch naar motorisch neuron
zonder tussenkomst interneuronen
- Polysynaptische reflexen = overschakeling sensorisch naar motorisch neuron via een
of meerdere interneuronen
- Hersenstamreflexen : verlopen via hersenzenuwen: reflexen hoofdgebied en
vegatatieve organen (n. vagus)
- Ruggenmergreflexen: verlopen via ruggenmerg, reflexen in romp en extremiteiten
- Centrale zenuwstelsel wordt omgeven door 3 vliezen (= meninges):
o Dura mater, arachnoidea mater en pia mater
- Dura mater = harde vlies. Functie bescherming. Bekleedt binnenkant
schedelbeenderen. Vormt tussenschot tussen linker en rechterhemisfeer
- Arachnoidea mater = spinnenwebvlies. Functie: ruimte hersenvocht + extra
bescherming. Aan de ene kant vergroeid met dura mater en aan andere kant
verbonden met pia mater.
- Pia mater = zachte vlies (=vaatvlies) functie: voorziet zenuwweefsel van
voedingsstoffen en zuurstof dmv rijke vascularisatie. Het is een dun laagje
bindweefsel.
- Liquor cerebrospinalis = hersenvocht in en om centrale zenuwstelsel
- Ependymcellen = gliacellen
- Arteria carotis interna = inwendige halsslagader. Dit is de aftakking van arteria
carotis communis
- Arteria vertebralis = wervelslagader. Deze arteriën komen samen in arteria basilaris.
Arteria basilaris gaat over in arteria cerebri posterior.
COLLEGE 1
- Effectoren = effectoren of doelwitorganen zijn de organen die de reactie (motorische
output) moeten uitvoeren. Ze ontvangen remmende of stimulerende impulsen van
de hersenen. Effectoren zijn ALTIJD spieren of klieren
- Effectoren van vegetatieve zenuwstelsel zijn: glad spierweefsels, hartspierweefsel en
klierweefsel
- Animale zenuwstelsel = de animale integratie wordt geregeld door het animale
zenuwstels. Het animale zenuwstelsel regelt de wisselwerking tussen het individu en
zijn omgeving. Het animale zenuwstelsel staat onder invloed van de wil (bewust). De
effectoren van het animale zenuwstelsel zijn dwarsgestreepte spieren
(=skeletspieren).
- Zenuwknopen (= ganglion of zenuwvezels) = een perifere deel van zowel het
sympatische als parasympatische zenuwstelsel bestaat uit zenuwknopen. Dit zijn
ophopingen van cellichamen van zenuwcellen.
o Ganglion = opeenhoping van zenuwcellichamen en dendrieten in perifere
zenuwstelsel.
o Nucleus = opeenhoping van zenuwcellichamen en dendrieten in centrale
zenuwstelsel
o Het ganglion van het sympatische systeem liggen dicht bij de wervelkolom. De
zenuwvezels van het ruggenmerg tot het ganglion zijn daardoor kort, omdat
ze NAAR de ganglion TOE lopen. Ze vervoeren impulsen van de hersenen naar
de organen.
- Pre-ganglionaire zenuwvezels = de zenuwvezels van het sympatischzenuwstelsel die
kort zijn
- Post-ganglion zenuwvezels = de zenuwvezels van van het sympatischzenuwstelsel
die lang zijn
- Gliacellen of Neuroglia = deze cellen ondersteunen, beschermen en onderhouden de
neuronen. 3 soorten gliacellen, namelijk:
o Astrocyten : stervormige cellen met veel uitlopers. Uitlopers staan in
verbinding met bloedvaten en neuronen, ze wisselen voedingstoffen en
afvalstoffen met neuronen uit (handhaven hemoeostase). Fagocytose
beschadigde cellen
o Oligodendrocyten: vormen myelineschede: isolerende laag. Uitloper wikkelt
zich rond axon, uitloper is gevuld met myeline.
o Microgliocyten: kleine cellen. Fagocytose beschadigde cellen,
lichaamsvreemde stoffen en micro-organismen
- Hersenstoffen:
o Witte stof: gemyeliniseerde axonen > geleidingsweg
o Grijze stof: cellichamen en dendrieten > schakelcentrum
- Epineurium = bindweefselmantel
- Tractus = baan. Bundel gemyeliniseerde axonen. alle axonen binnen een tractus
hebben dezelfde oriëntatie.
o Associatiebanen = verbinding binnen hemisfeer
o Commissuren = verbinding tussen hemisferen
, - Voltage-gated = activering ionkanaal door elektrische prikkel
- Ligand-gated = activering ionkanaal door chemische prikkel
- Refractaire periode = periode waarin het celmembraan niet prikkelbaar is
o Absoluut: niet prikkelbaar
o Relatief: wel prikkelbaar maar alleen door sterke prikkels
- Neurotransmitter = hormoonachtige stoffen
o Exciterende neurotransmitter: stimuleren impulsoverdrachten
o Inhiberende neurotransmitter: remmen impulsoverdrachten
- Excitatoir postsynaptische potentiaal (EPSP) : drempelwaarde actiepotentiaal
makkelijker te bereiken.
- Inhibitoir postsynaptische potentiaal (IPSP) : drempelwaarde actiepotentiaal
moeilijker te bereiken
- Temporele summatie = optelling postsynaptische potentialen in de tijd
- Spatiële summatie = optelling postsynaptische potentialen in de ruimte
DE BALANS TUSSEN EPSP EN IPSP BEPAALT OF DREMPELWAARDE WORDT BEREIKT
, COLLEGE 2
- Cerebrum = grote hersenen
- Cerebellum = kleine hersenen
- Diencephalon = tussenhersenen
o Bevat: hypofyse, hypothalamus en thalamus
- Truncus cerebri = hersenstam (oorsprong twaalf hersenzenuwen)
- Reticulaire formatie = formatio reticulairs. Bepaald de staat van paraatheid van
lichaam en geest
- Nervi craniales = hersenzenuwen
- Cortex = schors (grijze stof)
- Medulla = merg (witte stof)
- Medulla spinalis = ruggenmerg
o Functie: verbindingsbaan voor afferente en efferente impulsen + verbinding
ruggenmergsegmenten onderling
- Reflexen waar je NIET van bewust bent: speekselreflex, ademreflex, pupilreflex
- Onvoorwaardelijke reflexen = reflexen die vanaf geboorte aanwezig zijn
- Voorwaardelijke reflexen = geconditioneerde reflexen > door herhaalde oefening tot
een reflex geworden reactie op een prikkel die voordien deze reactie niet
teweegbracht
- Reflexboog = weg die impulsen afleggen vanaf de receptor tot de effector
- Monosynaptische reflexen = overschakeling sensorisch naar motorisch neuron
zonder tussenkomst interneuronen
- Polysynaptische reflexen = overschakeling sensorisch naar motorisch neuron via een
of meerdere interneuronen
- Hersenstamreflexen : verlopen via hersenzenuwen: reflexen hoofdgebied en
vegatatieve organen (n. vagus)
- Ruggenmergreflexen: verlopen via ruggenmerg, reflexen in romp en extremiteiten
- Centrale zenuwstelsel wordt omgeven door 3 vliezen (= meninges):
o Dura mater, arachnoidea mater en pia mater
- Dura mater = harde vlies. Functie bescherming. Bekleedt binnenkant
schedelbeenderen. Vormt tussenschot tussen linker en rechterhemisfeer
- Arachnoidea mater = spinnenwebvlies. Functie: ruimte hersenvocht + extra
bescherming. Aan de ene kant vergroeid met dura mater en aan andere kant
verbonden met pia mater.
- Pia mater = zachte vlies (=vaatvlies) functie: voorziet zenuwweefsel van
voedingsstoffen en zuurstof dmv rijke vascularisatie. Het is een dun laagje
bindweefsel.
- Liquor cerebrospinalis = hersenvocht in en om centrale zenuwstelsel
- Ependymcellen = gliacellen
- Arteria carotis interna = inwendige halsslagader. Dit is de aftakking van arteria
carotis communis
- Arteria vertebralis = wervelslagader. Deze arteriën komen samen in arteria basilaris.
Arteria basilaris gaat over in arteria cerebri posterior.
